Mannréttindasáttmáli Evrópu (í heild): European Convention on Human Rights (in total):

European Convention on Human Rights (in total):


Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (European Convention on Human Rights)
changes cf. Protocol no. 11


Rome, 4 November 1950.


http://vefir.nams.is/kompas/pdf_klippt/vidaukar/8.pdf


The text of the agreement has been amended by Protocol No.. 3 (ETS no. 45), which came into effect on 21 September 1970, of Protocol no. 5 (ETS no. 55), which
entered into force 20 December 1971 and of Protocol no. 8 (ETS no. 118), which entered into force on 1 January 1990, and also contained the text of Protocol no. 2 (ETS
no. 44) which, according to the third paragraph. 5th Article., had been part of the contract since he came into effect on 21 September 1970. Protocol no. 11 (ETS no. 155) is
instead of all the provisions of the modified or added in this any attachments with effect from the date of his first November 1998. From that day was
Protocol no. 9 (ETS no. 140), which entered into force on 1 October 1994, and abolished Protocol no. 10 (ETS no. 146) no longer served its purpose. In
2004, Protocol no. 14, for improved control agreement, approved but not yet entered into force.


Governments which have signed and the parties are
Council of Europe
keep in mind the general declaration of human rights, the General Assembly
The United Nations adopted on 10 December 1948;
keep in mind, a statement that has the goal of ensuring public
and realistic recognition and protection of their rights, there is
described;
keep in mind that the aim of the Council of Europe is to establish a closer union
members and that one of the way to the point is that human rights and fundamental freedoms are honored and strengthened;
reactivate firm faith in the fundamental freedoms, which is based
justice and peace in the world and the best guarantees on the one hand with
effective, democratic governance and, on the other hand, the general understanding and
preservation of human rights, which are the foundation of liberty;
Determined to take the first steps to the extent of ensuring
shared some of their rights, as specified in the General
Declaration of Human Rights, since the European governments, which
same time being and have a common heritage of political traditions, ideals, freedom and the rule of law;
Have agreed on the following is:


First Article
1
- Obligation to respect human rights
The Contracting Parties shall secure to everyone within their
jurisdiction the rights and freedoms defined in the first section of this Agreement.
I. Chapter
1
- Rights and freedoms
Second Article
1
- Right to life
First 's Right to life shall be protected by law. No
one shall be deprived of life intentionally, except guilt is proven and should satisfy Judgment against him for a crime penalty is provided by law.
Second Deprivation occurring force shall not be considered to violate
in contravention of this article when power bait which is no more than absolutely
necessary:
to protect a person from unlawful violence;
b to effect a lawful arrest or to bring
prevent the escape of a person lawfully detained;
c, lawful actions aimed at suppressing
riot or insurrection.
3rd Article
2
- Prohibition of torture
No one shall be subjected to torture or to inhuman or degrading treatment
or punishment.
4th Article
1
- Prohibition of slavery and forced labor
First No person shall be held in slavery or servitude.
Second No one shall be required of any person to perform forced
or forced labor.
3rd Forced or compulsory labor for the purpose of this article
shall not apply to:


a. work required in accordance with the general rules
custodial arrangements provided for in Article 5 Article. this Convention or during conditional release from such detention
process;
b. military service or services required in its place
of men who refuse military service to his conscience
for and live with legislation authorizing such rejection;
c. services because of the risk of an emergency or threat
life or public welfare;
d. work or service which forms part of normal civil obligations.
5th Article
1
- Right to liberty and security of person
First Everyone has the right to liberty and security of person. No one shall be
deprived of his liberty save in the following cases and in accordance with the
procedure prescribed by law. The cases are:
a. the lawful detention of a person who has been sentenced guilty of
a competent court;
b. the lawful arrest or detention of a person for non-compliance
lawful order of a court or in order to secure the fulfillment of lawful duty;
c. the lawful arrest or detention of a person who convened in the
purpose of bringing him before the competent legal authority,
end resting on his reasonable suspicion of a crime or
the arguments are considered necessary to prevent the
he commits a crime or escape in this situation;
d. detention of a minor by lawful order
for the control of upbringing or his lawful detention
for the purpose of bringing him before the competent legal
power;
e. lawful detention of persons for the prevention of infectious
disease spreads or persons of unsound mind, alcoholics or drug addicts or vagrants;
f. the lawful arrest or detention of a person to prevent
for the unauthorized entry into the country or keeping
people to deportation or extradition.
Second Anyone who is arrested shall be informed promptly,
in a language which he understands, of the reasons for his arrest and
the sake of which he is born.
3rd Everyone who is arrested or detained
provided. c-team first Point. this Article shall immediately bring before a judge
or other official designated by law has the right to go
have jurisdiction, and shall be entitled to his case will be taken
in court within a reasonable time, or he will be released until
trial. It can be a condition for a redeemer
the custody of collateral is set for his appearance before the court.
4th Any person who is arrested or placed in custody, the right to bear decided upon a court's ruling on it in a timely manner and order that he be
released if the detention is not lawful.
5th Everyone who has been placed in the hands or custody
contrary to the provisions of this Article shall have the right to compensation
can be included.
6th Article
3
- The right to a fair trial
First In order to determine the rights and duties of his civil rights
or blame, as it is used for a criminal offense, he shall be
right to a fair and public hearing within a reasonable time
by an independent and impartial tribunal. His replacement is determined
by law. Judgment shall be pronounced in open court, but the ban is
reporters and the public access to proceedings in all
or some of the moral reasons or public policy considerations
or national security in a democratic country or in the interests of young people
or the protection of privacy, the parties or, in so far as the Court deems it is clearly needed, in specific cases where
official narrative would impede the course of justice.
Second Anyone who is born with a criminal offense shall be presumed innocent until proved guilty according to law.
3rd Anyone who is born with a criminal offense shall not be
enjoy less accurate than follows:
a. To be informed promptly, in a language which he understands and in
detail the nature and cause of the accusation against him
Everyone.
b. Have adequate time and facilities to prepare a defense
her.
c. He can defend himself or be-
assistance of his own choosing. If he has not enough money to
to pay for legal assistance to be given it free
if it is necessary for justice.
d. He can ask or be asked witnesses who are guided
against him. Be seen that the witness, who bear him
in favor of the event in court and are asked in the same way as they
witnesses that are derived from it.
e. To have the free assistance of an interpreter if he can not understand or
speak the language used in court.
7th Article
4
- No punishment without law
First No one shall be guilty of an offense if an act or omission that he's not constitute a criminal offense under national
or international law when it was committed. Nor shall a man
more severe punishment than the law at the time the offense was committed.
Second This Article shall not prejudice the trial of
some person or his sentence for any offense
or omission punishable under the provisions of
law recognized by civilized nations when it was committed.
8th Article
1
- Respect for private and family
First Everyone has the right to respect for his privacy, family, home
and correspondence.
Second Public authorities shall not make the exercise of this right except in accordance with the law and is necessary in a democratic society in the interests of national security, public safety or the economic well-being of the country, for the prevention of disorder or
crime, for the protection of health or morals or the rights
and freedoms of others.


9th Article
1
- Of thought, conscience and religion
First Everyone has the right to freedom of thought, conscience
and religion. This right includes freedom to change religion or
convictions and to fulfill his or her religious convictions, whether
either alone or in community with others and in public or
private, in worship, teaching, practice and observance.
Second Freedom to fulfill his or her religious convictions, only
subject to the limitations prescribed by law and necessary
in a democratic society in the public interest, for the protection
public order, health or morals or the rights and freedom.
10th Article
1
- Freedom of expression
First Everyone has the right to freedom of expression. This right shall also cover
freedom to hold opinions and to receive and impart information and
ideas at home and abroad without government intervention. Provisions
This article shall not prevent States from requiring radio, television and film companies to operate only under
special permission.
Second Because of these rights carries with it duties and responsibilities, may be subject to such formalities, conditions, restrictions
or penalties as are prescribed by law and are necessary in a democratic
discuss the lay society in the interests of national security, territorial integrity or public safety, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health
or morals, or the rights and reputation and to bring
prevent the disclosure of information received in confidence, or for maintaining the authority and
impartiality of the judiciary.
11th Article
5
- Assembly and association
First Everyone has the right to peaceful assembly and
of association, including the right to form and join trade unions for the protection of his interests.
Second If the exercise of these rights other than such as
prescribed by law and are necessary in a democratic society
of national security or public safety, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health or morals or the rights and freedom. The provisions of this Article shall not constitute
obstacles to lawful restrictions on members of the
military and police or government employees exercising this right.
12th Article
1
- Right to marriage
Men and women of marriageable age have the right to marry and found a
family in accordance with the law on these rights.
13th Article
1
- Right to an effective remedy to seek redress
Anyone who has broken the law or freedoms, as described in
Convention should be a realistic way to achieve their rights for public
authority, and is valid only if the offense was committed public officials.
14th Article
1
- Prohibition of discrimination
Rights and freedoms set forth in this Convention shall be secured without
discrimination, such as sex, race, color, language, religion, political or other opinion, national or social origin, association
with a national minority, property, birth or other status.
15th Article
1
- Loss of rights crisis
First In times of war or other public emergency
threatens the life of the nation any High Contracting Party may take measures
that deviate from its obligations under this Agreement to
extent strictly necessary for the prevention of shocks, provided that such measures are not inconsistent with its other obligations under
law.
Second This provision shall in no way diminish the value of second Article., except when deaths resulting from lawful acts of war, or from third Article.,
4th Article. (First paragraph.) And 7 Article.
3rd Any High Contracting Party availing itself of this right of derogation
shall inform the Secretary General of the Council of Europe fully informed
of the measures it has taken and the reasons
them. It shall also inform the Secretary-General
Of Europe when such measures have ceased to operate and
provisions of the Convention are again being fully executed.
16th Article
1
- Restrictions on the political activity of aliens
Nothing in Articles 10, 11 and 14 Article. be regarded as preventing the High Contracting Parties
imposing restrictions on the political activity of aliens.
17th Article
6
- Prohibition of abuse of rights
Nothing in this Agreement shall be construed so as to entail the least
Rights to the states, organizations or individuals to undertake or
any action that aims to destroy the rights of any
and freedom, as described therein, or to limit the excess of
the agreement stipulates.
18th Article
1
- Limitation of the deterioration of rights
Limitations to the said rights and freedoms provided for under the contract
this should not be taken with any other purpose other than for which they have spoken.
II. Chapter
7
- European Court of Human Rights
19th article - Establishment of the Court
To ensure compliance with the obligations of the Parties
this Protocol and to him have undertaken should be set up
European Court of Human Rights, hereinafter called the Court.
It shall operate continuously.
20th Article - Number of judges
The Court shall consist of an equal number of judges and Parties.
21st article - Eligibility
First The judges shall be persons grand lips, and they will be second-
whether to satisfy the requirements for qualification for appointment to high judicial office or be lögvísir such words go by.
Second Judges shall establish his place as individuals.
3rd During their term of office lasts Judges will not participate
in any activity that is incompatible with their independence, impartiality or requirements to fully judge the work. The court shall decide all doubts regarding the implementation
this paragraph.
22nd article - Election of judges
First The judges shall be elected by the Congress, by any Contracting Party by a majority of votes cast from a list of three
human Party nominates.
Second Same mode should be worn to fill the number of judges to the emergence of a new
Party or when a vacancy occurs in the Court.
23rd article - The term of office
First The judges shall be elected for a term of six years. It should be re-elected.
Term half of those judges who are elected at the first
election shall be completed in three years.


Second Term half of those judges who are elected at the first
election shall be completed in three years.
3rd To ensure that, as far as possible, to be replaced by half
judges every three years, the Assembly may decide, before
the subsequent election, the election of one or more judges, the
elected shall be for a period other than six years but not more
than nine and not less than three.
4th In the tenure of more than one judge in the case and Assembly
applying the provisions of the preceding paragraph shall work time
each lot is determined by the Secretary
Council care when election.
5th A judge elected to replace a not had
completion of their term of office shall be a member of the Court's term.
6th The term of office of judges shall expire when they reach the age of 70.
7th The judges shall hold office until replaced.
They shall, however, continue to deal with such cases as they
were subjected to.
24th article - Dismissal
The judge may be dismissed from office unless the other judges decide by
two-thirds majority that he no longer fulfills the conditions
requirement.
25th paper - Office and legally-qualified assistants
The Court shall have a registry, the functions and organization of specific
the Rules of Procedure. The Court shall be assisted by legally-qualified
assistants.
26th article - fully constituted court
Fully constituted court shall
First elect its President and one or two Vice-Presidents for three years, then
may be re-elected;
Second departments to appoint a certain time;
3rd elected Deans Court; then be re-elected;
4th adopt rules of procedure of the Court; and
5th elected secretary and one or more Deputy Secretary.
27th article - Committees, Chambers and Grand Chamber
First To consider cases brought before it, the Court shall
work in committees of three judges, in Chambers of seven
judges and in a Grand Chamber of seventeen judges. Sections
Court appoint committees for a fixed period of time.
Second Self in the Chamber and the Grand Chamber the judge elected
is the part of the State concerned. If there is none
or if he does not participate in the proceedings designated by the Member State judges.
3rd The Grand Chamber shall also include the President of the Court, the Vice Presidents of the Chambers and other judges chosen in accordance
Procedure. When a case is referred to the Grand Chamber under Article 43 Article. Shall not the Judge
who sat in the Chamber which rendered the judgment in the case are
place in the league, with the exception, however, the President of the department and
judge the place was part of the State concerned.
28th article - Statements mentioned that care is unacceptable
By unanimous vote, the Council may declare inadmissible or strike from the register
his dear single application submitted under Article 34 Article. when it is possible to
take such a decision without further examination. The decision shall be final.


29th Article - Decisions on departments to challenge the admissibility and on the merits of its
First If no decision is taken in accordance with the 28th Article. department shall provide
whether the appeal is submitted by a person under Article 34
Article. admissibility and the merits of it.
Second Unit shall provide whether international appeals under 33rd Article.
Top technology and the material side.
3rd The decision on admissibility shall be taken separately unless
Court, in exceptional cases, decides that another mode
should be worn.
30th Article - After Administration of jurisdiction to the Grand Chamber
If the issue that the department has initiated gives rise to serious doubts about the interpretation of
Agreement or any attachments to it or when the resolution of questions
the league could lead to an outcome that would be inconsistent with the previous judgment
Court, the Department may at any time before judgment
be left to the faculty jurisdiction in the matter, unless the party protests.
31st Article - The role of the Department
The Grand Chamber shall
First Rule on appeals are served according 33rd Article. or
34th Article. the department has deferred jurisdiction under the 30th Article. or
when the matter has been referred to it under 43rd Article.; and
Second consider requests for advisory opinions are served under the 47th Article.
32nd article - Jurisdiction of the Court
First Jurisdiction of the Court shall extend to all matters concerning the interpretation
and implementation of the Convention and the Protocol thereto, which
referred to it in accordance with Articles 33, 34 and 47 gr.
Second If a dispute arises as to jurisdiction resolve.
33rd article - Milliríkjamál
Any Contracting Party may refer to the Court alleged violation
other Party of the provisions of the Convention and Protocol thereto.
34th Article - lovely people
The Court is authorized to receive complaints from any person,
organizations or groups of individuals who claim that Party has
violation of the rights set forth in the contract and any attachments
with him. The Parties undertake not to hinder in any way
effective exercise of this right.
35th article - The conditions for the admissibility
First The Court may only deal with a case that sought
has been fully adjustments at home, according to the generally recognized rules of international law, and within 6 months
that the final decision was taken.
Second The Court shall not deal with any complaint of a person
filed before it under Article 34 Article. if
a anonymous person, or
b substantially the same as the matter has already been examined by the Court or has already been submitted to
investigation or settlement of international and includes
not include any new relevant information.
3rd The Court shall declare inadmissible any dear person
submitted under Article 34 Article. which it considers incompatible with the provisions of the Convention, manifestly ill-founded, or
an abuse of the right of petition.
4th The Court shall reject any appeal that it considers inadmissible under this Article. He may make it
At any stage of the proceedings that is.
36th article - Meal Membership third party
First Now the applicant is a national of a Party and a Party shall be entitled to carry forward written comments and take part in
Oral proceedings in all matters for the department and the department.
Second In order to ensure proper verdict is the President of the Court may invite any Party which is not
party to the proceedings or the person involved and not
applicant to submit written comments or take part in
oral arguments.
37th article - Charges withdrawn
First Court may at any stage of the proceedings
to incorporate appeal of its list when conditions warrant
to believe that:
a. applicant does not intend to follow its allegations by, or
b. the matter has been resolved, or
c. any other reason the Court verifies, is no longer justified to continue
to discuss the complaint. The court shall, however, continue
complaint investigation, if necessary, to the human rights as defined Convention or
any attachments to it are respected.
Second The court may decide to appeal again to register
her if he considers that the circumstances so warrant.
38th article - investigation and mediation
First If the Court declares the complaint admissible it
a. carry out checks on the matter with representatives of the parties
and if necessary, carry out a study that
countries concerned is then obliged to pay for
in all respects;
b. be available to the parties to resolve the matter
provided with the full care of their human rights
defined in the Agreement and its Annexes
him.
Second What goes under b. first team paragraph. shall be confidential.
39th article - conciliation
If a settlement is effected, the Court shall strike the case out of its list by Decision
which should be a brief statement of the facts and of the solution reached.
40th article - The official procedures and access to Document
First Proceedings shall be public unless the court decides otherwise
in special cases.
Second Documents held by the Secretary shall be available to the public unless
President of the Court decides otherwise.
41st article - fair compensation
The Court shall, if necessary, provide fair compensation to the party
subjected to damage if he comes to the conclusion that the breach of contract or any attachments to it were the case and if the legislation
Party concerned allows only the disclosure of compensation in part.
42nd Article - Judge issued the departments
Judgments issued in the dispute shall be final in accordance with the provisions of
Second paragraph. 44th Article.


43rd article - Referral to the Department
First Each party is permitted, in exceptional cases is
discuss the request within three months from the date
Justice Department that the matter be referred to the Grand Chamber.
Second A committee of five judges of the Grand Chamber shall grant the request
if the case raises a serious question as to the interpretation or application of the Convention and any attachments to it, or
serious debate of general importance.
3rd Approval Committee shall request the Department conclude the matter by
court.
44th article - Final judgments
First Judgment of the Grand Chamber shall be final.
Second Judgment Department shall be final.
a when the parties declare that they will not wish
the matter will be referred to the Department, or
b. three months from the date of the judgment, if not
requested that the matter be referred to the Grand Chamber,
or
c. when a committee of faculty rejects request for referral pursuant to 43rd Article.
3rd The final judgment shall be published.
45th article - Reasoning judgments and decisions
First Substantiate the judgments and decisions that describe the technology or appeals
bad.
Second If the judges do not agree on the judgment in whole or in part, any judge shall be entitled to submit a dissenting opinion.
46th article - Binding effect of judgments and enforcement of
First The Contracting Parties undertake to abide by the final judgment of the Court
in any case to which they are parties.
Second The final judgment of the Court shall be obtained Ministers
who oversees its execution.
47th article - Advisory Opinion
First The Court may, if the Council wishes to present
advisory opinions on legal issues relating to the interpretation of the Convention and Protocol thereto.
Second No one shall be in such opinions discuss any aspect of
content or scope of the rights or freedoms, is discussed
in the first section of the Agreement and any attachments thereto, or
but about other issues that the Court or the Committee of Ministers
would have to decide on an extension of the appeal is
might be held in accordance with the contract.
3rd That a decision of the Council of Ministers to request the opinion
Court's agenda requires a majority vote of members
they are entitled to sit on the committee.
48th article - Advisory jurisdiction of the Court
The Court shall decide whether a request for an advisory opinion is delivered Ministers
is within his scope as defined in the 47th Article.
49th article - Reasoning advisory opinion
First Opinion of the Court shall be justified.
Second Now, the opinion should be wholly or partly unanimous, and each
judge the right to present a dissenting opinion.
3rd Opinion of the Court shall be submitted to the Council of Ministers.


50th article - Cost of Court
Europe covers the costs of the Court.
51st article - Privileges and immunities of judges
Judges must work with enjoy the privileges and immunities
in 40th Article. Statute of the Council of Europe and in the agreements concluded
thereunder.
III. Chapter
8.9
- Miscellaneous Provisions
52nd Article
1
- Feedback Secretary
Parties are obliged, when the Secretary General, requesting
so, to clarify how the law ensures the effective enforcement of the provisions of this Agreement.
53rd Article
1
- Protection of existing human rights
Nothing in this Agreement shall be construed as limiting or derogating
some of the human rights and fundamental freedoms which may be ensured under the laws of
Parties or other agreement to which it is a party.
54th Article
1
- Empowered Ministers
Nothing in this Convention shall prejudice the powers of Ministers is
the Statute of the Council of Europe.
55th Article
1
- Exclusion of other means to resolve disputes
The Parties agree that they will not, unless otherwise
specifically agreed, taking advantage of contracts, covenants or declarations in force
between them to submit a petition, a dispute concerning the interpretation or application of this Convention to a means of settlement other than those provided for.
56th Article
10
- Territorial scope
First
11
Any State may, when ratifying or
at any time thereafter, declare by notification addressed to the Secretary General that this Convention shall, however,
subject under. 4th paragraph. this Article shall apply to all or
any of the territories it occupies on the world stage.
Second The Agreement shall apply to the territory or territories that have been identified
in the notification after 30 days from the notification
Secretary General of the Council of Europe
3rd Provisions of this Convention shall be applied in such regions
with due regard, however, to every place.
4th
2
Any State which has made a declaration in accordance with paragraph 1
Point. this article may at any time thereafter declare
of one or more regions of which the declaration applies,
it agrees that the Court is competent to receive complaints
from individuals, organizations or groups of individuals, under. 34th
Article. Convention.
57th Article
1
- Reservations
First Any State may, when signing this Convention or when depositing its instrument of ratification with reservations about some
provisions of the Convention to the extent that the applicable legislation
its territory is not in conformity with the provision. Disclaimers
general character shall not be permitted under this article.
Second Any reservation made under this article shall contain a brief
statement of the law concerned.
58th Article
1
- Termination
First Parties shall only be entitled to terminate the Agreement-the past five years since he became a member of his
with six months' notice contained in a notification addressed to the Secretary General of the Council of Europe, who shall inform the
other High Contracting Parties.
Second Such termination shall not relieve the Parties from their obligations under the Convention in terms of offense going
any non-compliance with these obligations, he may have committed
before the dismissal took effect.
3rd Each Party that goes from Europe, the end
Member of the Convention under the same conditions.
4th
12
This Agreement may be terminated in accordance with the provisions of the paragraph above regarding any territory described
been over to extend under. 56th Article.
59th Article
13
- Signature and ratification
First Parties of Europe should be able to sign this agreement.
It shall be ratified. The instruments of ratification shall be deposited with the Secretary General of Europe.
Second This Agreement shall enter into force when ten States have deposited their instruments of ratification.
3rd In respect of any State which has signed the Convention
and ratifying it after this, he shall take effect on the day that
ratification instrument is deposited.
4th Secretary General of the Council of Europe shall notify all parties
Europe of the entry into force of the Convention, the names of the States
have ratified it and the deposit of all instruments of ratification which later
may receive.


Mannréttindasáttmáli Evrópu (í heild):


Samningur um verndun mannréttinda og mannfrelsis (Mannréttindasáttmáli Evrópu)
með breytingum sbr. samningsviðauka nr. 11


Róm, 4. nóvember 1950.


http://vefir.nams.is/kompas/pdf_klippt/vidaukar/8.pdf


Texta samningsins hefur verið breytt samkvæmt samningsviðauka nr. 3 (ETS nr. 45), sem öðlaðist gildi 21. september 1970, samningsviðauka nr. 5 (ETS nr. 55), sem
öðlaðist gildi 20. desember 1971, og samningsviðauka nr. 8 (ETS nr. 118), sem öðlaðist gildi 1. janúar 1990, og innihélt einnig texta samningsviðauka nr. 2 (ETS
nr. 44) sem, samkvæmt 3. mgr. 5. gr., hafði verið hluti af samningnum síðan hann öðlaðist gildi 21. september 1970. Samningsviðauki nr. 11 (ETS nr. 155) kemur
í stað allra ákvæða sem breytt hefur verið eða bætt við í þessum samningsviðaukum frá og með gildistökudegi hans 1. nóvember 1998. Frá og með þeim degi var
samningsviðauki nr. 9 (ETS nr. 140), sem öðlaðist gildi 1. október 1994, afnuminn og samningsviðauki nr. 10 (ETS nr. 146) þjónaði ekki lengur tilgangi sínum. Árið
2004 var samningsviðauki nr. 14, um endurbætur á eftirlitskerfi samningsins, samþykktur en hann hefur enn ekki öðlast gildi.


Ríkisstjórnir þær, sem undirritað hafa samning þennan og aðilar eru að
Evrópuráðinu
hafa í huga hina almennu mannréttindayfirlýsingu, sem allsherjarþing
Sameinuðu þjóðanna samþykkti hinn 10. desember 1948;
hafa í huga, að yfirlýsing þessi hefur það markmið að tryggja almenna
og raunhæfa viðurkenningu og vernd þeirra réttinda, sem þar er
lýst;
hafa í huga, að markmið Evrópuráðs er að koma á nánari einingu
aðildarríkjanna og að ein af leiðunum að því marki er sú, að mannréttindi og mannfrelsi séu í heiðri höfð og efld;
lýsa á ný eindreginni trú sinni á það mannfrelsi, sem er undirstaða
réttlætis og friðar í heiminum og best er tryggt, annars vegar með
virku, lýðræðislegu stjórnarfari og, hins vegar, almennum skilningi og
varðveislu þeirra mannréttinda, sem eru grundvöllur frelsisins;
eru staðráðnar í því að stíga fyrstu skrefin að því marki að tryggja
sameiginlega nokkur þeirra réttinda, sem greind eru í hinni almennu
mannréttindayfirlýsingu, enda eru þær stjórnir Evrópuríkja, sem
sama sinnis eru og eiga sameiginlega arfleifð stjórnmálahefða, hugsjóna, frelsis og réttarríkis;
hafa orðið ásáttar um það sem hér fer á eftir:


1. grein
1
– Skylda til að virða mannréttindi
Samningsaðilar skulu tryggja hverjum þeim, sem innan yfirráðasvæðis þeirra
dvelst, réttindi þau og frelsi sem skilgreind eru í 1. kafla þessa samnings.
I. kafli
1
– Réttindi og frelsi
2. grein
1
– Réttur til lífs
1. Réttur hvers manns til lífs skal verndaður með lögum. Engan
mann skal af ásettu ráði svipta lífi, nema sök sé sönnuð og fullnægja skuli refsidómi á hendur honum fyrir glæp sem dauðarefsingu varðar að lögum.
2. Þótt mannsbani hljótist af valdbeitingu skal það ekki talið brjóta
í bága við þessa grein ef valdbeitingin er ekki meiri en ýtrasta
nauðsyn krefur:
a til að verja menn gegn ólögmætu ofbeldi;
b til að framkvæma lögmæta handtöku eða til að koma
í veg fyrir flótta manns sem er í lögmætri gæslu;
c vegna löglegra aðgerða sem miða að því að bæla niður
uppþot eða uppreisn.
3. grein
2
– Bann við pyndingum
Enginn maður skal sæta pyndingum eða ómannlegri eða vanvirðandi meðferð
eða refsingu.
4. grein
1
– Bann við þrældómi og nauðungarvinnu
1. Engum manni skal haldið í þrældómi eða þrælkun.
2. Eigi skal þess krafist af nokkrum manni að hann vinni þvingunar-
eða nauðungarvinnu.
3. Þvingunar- eða nauðungarvinna í merkingu þessarar greinar
skal eigi taka til:


a. vinnu sem krafist er í samræmi við almennar reglur
um tilhögun gæslu sem kveðið er á um í 5. gr. samnings þessa eða meðan á skilyrtri lausn úr slíkri gæslu
stendur;
b. herþjónustu eða þjónustu sem krafist er í hennar stað
af mönnum sem synja herþjónustu samvisku sinnar
vegna og búa við lög sem heimila slíka synjun;
c. þjónustu vegna hættu- eða neyðarástands sem ógnar
lífi eða velferð almennings;
d. vinnu eða þjónustu sem er þáttur í venjulegum borgaraskyldum.
5. grein
1
– Réttur til frelsis og mannhelgi
1. Allir menn eiga rétt til frelsis og mannhelgi. Engan mann skal
svipta frelsi nema í eftirfarandi tilvikum og þá í samræmi við þá
málsmeðferð sem segir í lögum. Tilvikin eru:
a. lögleg gæsla manns sem dæmdur hefur verið sekur af
þar til bærum dómstóli;
b. lögleg handtaka eða gæsla manns fyrir að óhlýðnast
lögmætri skipun dómstóls eða til að tryggja efndir lögmætrar skyldu;
c. lögleg handtaka eða gæsla manns sem efnt er til í því
skyni að færa hann fyrir réttan handhafa opinbers valds,
enda hvíli á honum rökstuddur grunur um afbrot eða
með rökum sé talið nauðsynlegt að koma í veg fyrir að
hann fremji afbrot eða komist undan að svo búnu;
d. gæsla ósjálfráða manns samkvæmt löglegum úrskurði
vegna eftirlits með uppeldi hans eða lögmætrar gæslu
í því skyni að færa hann fyrir réttan handhafa opinbers
valds;
e. lögleg gæsla manns til að koma í veg fyrir að smitandi
sjúkdómur breiðist út eða manns sem er andlega vanheill, áfengissjúklingur, eiturlyfjasjúklingur eða umrenningur;
f. lögleg handtaka eða gæsla manns til að koma í veg
fyrir að hann komist ólöglega inn í land eða gæsla
manns sem vísa á úr landi eða framselja.
2. Hver sá maður, sem tekinn er höndum, skal án tafar fá vitneskju,
á máli sem hann skilur, um ástæðurnar fyrir handtökunni og um
sakir þær sem hann er borinn.
3. Hvern þann mann, sem tekinn er höndum eða settur í varðhald
skv. c-lið 1. tölul. þessarar greinar, skal án tafar færa fyrir dómara
eða annan embættismann sem að lögum hefur heimild til að fara
með dómsvald, og skal hann eiga kröfu til að mál hans verði tekið
fyrir í dómi innan hæfilegs tíma eða hann verði látinn laus þar til
dómsmeðferð hefst. Gera má það að skilyrði fyrir lausn manns
úr gæslu að trygging sé sett fyrir því að hann komi fyrir dóm.
4. Hverjum þeim sem handtekinn er eða settur í gæslu skal rétt að bera lögmæti frelsisskerðingarinnar undir dómstól er úrskurði um hana með skjótum hætti og fyrirskipi að hann skuli
látinn laus ef ólögmæt reynist.
5. Hver sá sem tekinn hefur verið höndum eða settur í gæslu
gagnstætt ákvæðum þessarar greinar skal eiga bótarétt sem
unnt sé að koma fram.
6. grein
3
– Réttur til réttlátrar málsmeðferðar fyrir dómi
1. Þegar kveða skal á um réttindi og skyldur manns að einkamálarétti
eða um sök, sem hann er borinn um refsivert brot, skal hann eiga
rétt til réttlátrar og opinberrar málsmeðferðar innan hæfilegs tíma
fyrir sjálfstæðum og óvilhöllum dómstóli. Sé skipan hans ákveðin
með lögum. Dóm skal kveða upp í heyranda hljóði, en banna má
fréttamönnum og almenningi aðgang að réttarhöldunum að öllu
eða nokkru af siðgæðisástæðum eða með tilliti til allsherjarreglu
eða þjóðaröryggis í lýðfrjálsu landi eða vegna hagsmuna ungmenna
eða verndar einkalífs málsaðila eða, að svo miklu leyti sem dómstóllinn telur brýna nauðsyn bera til, í sérstökum tilvikum þar sem
opinber frásögn mundi torvelda framgang réttvísinnar.
2. Hver sá sem borinn er sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus uns sekt hans er sönnuð að lögum.
3. Hver sá sem borinn er sökum um refsiverða háttsemi skal eigi
njóta minni réttar en hér greinir:
a. Hann fái án tafar, á máli sem hann skilur, vitneskju í
smáatriðum um eðli og orsök þeirrar ákæru sem hann
sætir.
b. Hann fái nægan tíma og aðstöðu til að undirbúa vörn
sína.
c. Hann fái að halda uppi vörnum sjálfur eða með að-
stoð verjanda að eigin vali. Hafi hann ekki nóg fé til
að greiða lögfræðiaðstoð skal hann fá hana ókeypis
ef það er nauðsynlegt vegna réttvísinnar.
d. Hann fái að spyrja eða láta spyrja vitni sem leidd eru
gegn honum. Séð skal um að vitni, sem bera honum
í vil, komi fyrir dóm og séu spurð á sama hátt og þau
vitni sem leidd eru gegn honum.
e. Hann fái ókeypis aðstoð túlks ef hann skilur hvorki né
talar mál það sem notað er fyrir dómi.
7. grein
4
– Engin refsing án laga
1. Engan skal telja sekan um afbrot hafi verknaður sá eða aðgerðaleysi, sem hann er borinn, eigi varðað refsingu að landslögum
eða þjóðarétti þá framin voru. Eigi má heldur dæma mann til
þyngri refsingar en lög leyfðu þegar afbrotið var framið.
2. Ákvæði þessarar greinar skulu eigi torvelda réttarhöld yfir
nokkrum manni eða refsingu hans fyrir hvern þann verknað
eða aðgerðaleysi, refsiverð samkvæmt almennum ákvæðum
laga, viðurkenndum af siðmenntuðum þjóðum þá framin voru.
8. grein
1
– Friðhelgi einkalífs og fjölskyldu
1. Sérhver maður á rétt til friðhelgi einkalífs síns, fjölskyldu, heimilis
og bréfaskipta.
2. Opinber stjórnvöld skulu eigi ganga á rétt þennan nema samkvæmt því sem lög mæla fyrir um og nauðsyn ber til í lýðræðislegu þjóðfélagi vegna þjóðaröryggis, almannaheilla eða efnalegrar farsældar þjóðarinnar, til þess að firra glundroða eða
glæpum, til verndar heilsu manna eða siðgæði eða réttindum
og frelsi annarra.


9. grein
1
– Hugsana-, samvisku- og trúfrelsi
1. Sérhver maður á rétt á að vera frjáls hugsana sinna, samvisku
og trúar. Í þessu felst frelsi manna til að breyta um trú eða
sannfæringu svo og til að rækja trú sína eða sannfæringu, hvort
heldur einslega eða í samfélagi með öðrum, opinberlega eða
á einkavettvangi, með guðsþjónustu, boðun, breytni og helgihaldi.
2. Frelsi manna til að rækja trú sína eða sannfæringu skal einungis
háð þeim takmörkunum, sem lög mæla fyrir um og nauðsyn
ber til í lýðræðislegu þjóðfélagi vegna almannaheilla, til verndar
allsherjarreglu, heilsu manna eða siðgæði eða rétti og frelsi.
10. grein
1
– Tjáningarfrelsi
1. Hver maður á rétt til tjáningarfrelsis. Sá réttur skal einnig ná yfir
frelsi til að hafa skoðanir, taka við og skila áfram upplýsingum og
hugmyndum heima og erlendis án afskipta stjórnvalda. Ákvæði
þessarar greinar skulu eigi hindra ríki í að gera útvarps-, sjónvarps- og kvikmyndafyrirtækjum að starfa aðeins samkvæmt
sérstöku leyfi.
2. Þar sem af réttindum þessum leiðir skyldur og ábyrgð er heimilt að þau séu háð þeim formsreglum, skilyrðum, takmörkunum
eða viðurlögum sem lög mæla fyrir um og nauðsyn ber til í lýð-
ræðislegu þjóðfélagi vegna þjóðaröryggis, landvarna eða almannaheilla, til þess að firra glundroða eða glæpum, til verndar heilsu
eða siðgæði manna, mannorði eða réttindum og til þess að koma
í veg fyrir uppljóstran trúnaðarmála eða til þess að tryggja vald og
óhlutdrægni dómstóla.
11. grein
5
– Funda- og félagafrelsi
1. Rétt skal mönnum að koma saman með friðsömum hætti og
mynda félög með öðrum, þar á meðal að stofna og ganga í stéttarfélög til verndar hagsmunum sínum.
2. Eigi skal réttur þessi háður öðrum takmörkunum en þeim sem
lög mæla fyrir um og nauðsyn ber til í lýðræðislegu þjóðfélagi
vegna þjóðaröryggis eða almannaheilla, til þess að firra glundroða eða glæpum, til verndar heilsu eða siðgæði manna eða réttindum og frelsi. Ákvæði þessarar greinar skulu eigi vera því til
fyrirstöðu að löglegar takmarkanir séu settar við því að liðsmenn
hers og lögreglu eða stjórnarstarfsmenn beiti þessum rétti.
12. grein
1
– Réttur til að stofna til hjúskapar
Karlar og konur á hjúskaparaldri hafa rétt á að ganga í hjónaband og stofna
fjölskyldu í samræmi við landslög um þessi réttindi.
13. grein
1
– Réttur til raunhæfs úrræðis til að leita réttar síns
Sérhver sá sem á er brotinn sá réttur eða það frelsi hans skert, sem lýst er í
samningi þessum, skal eiga raunhæfa leið til að ná rétti sínum fyrir opinberu
stjórnvaldi, og gildir einu þótt brotið hafi framið opinberir embættismenn.
14. grein
1
– Bann við mismunun
Réttindi þau og frelsi, sem lýst er í samningi þessum, skulu tryggð án nokkurs
manngreinarálits, svo sem vegna kynferðis, kynþáttar, litarháttar, tungu, trúarbragða, stjórnmála eða annarra skoðana, þjóðernis eða þjóðfélagsstöðu, tengsla
við þjóðernisminnihluta, eigna, uppruna eða annarrar stöðu.
15. grein
1
– Skerðing réttinda á hættutímum
1. Á tímum styrjaldar eða annars almenns neyðarástands, sem
ógnar tilveru þjóðarinnar, getur samningsaðili tekið til ráðstafana
sem víkja frá skyldum hans samkvæmt samningi þessum að því
marki sem ýtrasta nauðsyn krefur til þess að firra áföllum, enda séu slíkar ráðstafanir eigi í ósamræmi við aðrar skyldur hans að
þjóðarétti.
2. Ákvæði þetta skal þó í engu rýra gildi 2. gr., nema þegar mannslát verða vegna löglegra hernaðaraðgerða, né heldur gildi 3. gr.,
4. gr. (1. mgr.) og 7. gr.
3. Hver sá samningsaðili, sem neytir þessa réttar til undansláttar,
skal láta aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs í té fulla vitneskju
um þær ráðstafanir sem tekið hefur verið til svo og ástæður
þeirra. Einnig skal hann tilkynna aðalframkvæmdastjóra
Evrópuráðs um það þegar beitingu slíkra ráðstafana linnir og
ákvæðum samningsins er á ný framfylgt að fullu.
16. grein
1
– Skorður við stjórnmálaumsvifum útlendinga
Ekkert ákvæði í 10., 11. og 14. gr. skal talið geta hindrað samningsaðila í að
setja skorður við stjórnmálaumsvifum útlendinga.
17. grein
6
– Bann við misnotkun réttinda
Ekkert ákvæði í samningi þessum skal túlka þannig að í felist hinn minnsti
réttur til handa ríki, samtökum eða einstaklingum til að takast á hendur eða
aðhafast nokkuð það sem miðar að því að eyða réttindum þeim einhverjum
og frelsi, sem þar er lýst, eða að því að takmarka þau umfram það sem
samningurinn kveður á um.
18. grein
1
– Takmörkun á skerðingu réttinda
Takmarkanir þær á téðum réttindum og frelsi sem heimilaðar eru í samningi
þessum skulu eigi við hafðar í nokkru öðru skyni en fyrir er um mælt.
II. kafli
7
– Mannréttindadómstóll Evrópu
19. grein – Stofnun dómstólsins
Til að tryggja það að staðið sé við skuldbindingar þær sem aðilar samnings
þessa og samningsviðauka við hann hafa tekist á hendur skal setja á stofn
Mannréttindadómstól Evrópu sem hér á eftir verður kallaður dómstóllinn.
Hann skal starfa samfellt.
20. grein – Fjöldi dómara
Dómstóllinn skal skipaður jafnmörgum dómurum og samningsaðilarnir eru.
21. grein – Hæfisskilyrði
1. Dómararnir skulu vera menn grandvarir, og verða þeir annað-
hvort að fullnægja kröfum um hæfi til að gegna æðri dómarastörfum eða vera lögvísir svo orð fari af.
2. Dómararnir skulu skipa sæti sitt sem einstaklingar.
3. Meðan kjörtímabil þeirra varir skulu dómararnir ekki taka þátt
í neinni starfsemi sem er ósamrýmanleg sjálfstæði þeirra, hlutleysi eða kröfum sem gerðar eru til fulls dómarastarfs. Dómstóllinn skal skera úr um öll vafaatriði varðandi framkvæmd
þessarar málsgreinar.
22. grein – Kosning dómara
1. Dómararnir skulu kjörnir af þinginu, af hálfu sérhvers samningsaðila, með meiri hluta greiddra atkvæða af lista með þremur
mönnum sem samningsaðili tilnefnir.
2. Sami háttur skal hafður á til að fylla tölu dómara við tilkomu nýs
samningsaðila eða þegar sæti losnar í dómstólnum.
23. grein – Kjörtímabil
1. Dómararnir skulu kosnir til sex ára í senn. Þá má endurkjósa.
Kjörtímabili helmings þeirra dómara, sem kosnir eru í fyrstu
kosningu, skal þó lokið að þremur árum liðnum.


2. Kjörtímabili helmings þeirra dómara, sem kosnir eru í fyrstu
kosningu, skal þó lokið að þremur árum liðnum.
3. Til að tryggja það, svo sem fært er, að skipt verði um helming
dómara þriðja hvert ár er þinginu heimilt að ákveða, áður en
til síðari kosninga er gengið, að kjör eins eða fleiri dómara, er
kjósa skal, skuli gilda til annars tíma en sex ára, þó eigi lengur
en til níu ára né skemur en til þriggja.
4. Þegar um starfstíma fleiri en eins dómara er að ræða og þingið
beitir ákvæðum næstu málsgreinar á undan skal starfstími
hvers ákvarðaður með hlutkesti er aðalframkvæmdarstjóri
Evrópuráðsins annast þegar að kosningu lokinni.
5. Dómari, sem kjörinn hefur verið í stað annars er eigi hafði
lokið kjörtímabili sínu, skal eiga sæti í dómstólnum út það kjörtímabil.
6. Kjörtímabil dómara rennur út þegar þeir verða 70 ára.
7. Dómarar skulu halda sæti sínu þar til aðrir koma í þeirra stað.
Þeir skulu samt halda áfram að starfa að þeim málum sem þeir
voru teknir við.
24. grein – Brottvikning
Því aðeins verður dómara vikið úr starfi að hinir dómararnir ákveði með
tveggja þriðju meirihluta að hann fullnægi ekki lengur þeim skilyrðum sem
krafist er.
25. grein – Skrifstofa og löglærðir aðstoðarmenn
Dómstóllinn skal hafa skrifstofu og skal hlutverk hennar og skipulag ákveðið
í starfsreglum dómstólsins. Dómstólnum til aðstoðar skulu vera löglærðir
aðstoðarmenn.
26. grein – Fullskipaður dómstóll
Fullskipaður dómstóll skal
1. kjósa forseta sinn og einn eða tvo varaforseta til þriggja ára; þá
má endurkjósa;
2. skipa deildir til ákveðins tíma;
3. kjósa forseta deilda dómstólsins; þá má endurkjósa;
4. samþykkja starfsreglur dómstólsins; og
5. kjósa ritara og einn eða fleiri aðstoðarritara.
27. grein – Nefndir, deildir og yfirdeild
1. Til að fara með mál sem lögð eru fyrir dómstólinn skal hann
starfa í nefndum sem þrír dómarar skipa, í deildum sem sjö
dómarar skipa og yfirdeild sem sautján dómarar skipa. Deildir
dómstólsins skipa nefndir til ákveðins tíma.
2. Sjálfskipaður í deildina og yfirdeildina er dómari sá sem kjörinn
er af hálfu þess ríkis sem er málsaðili. Fyrirfinnist enginn slíkur
eða geti hann ekki tekið þátt í meðferð málsins tilnefnir aðildarríkið dómara.
3. Yfirdeildina skulu einnig skipa forseti og varaforsetar dómstólsins, forsetar deilda og aðrir dómarar sem valdir eru samkvæmt
starfsreglum dómstólsins. Þegar máli er vísað til yfirdeildarinnar í samræmi við ákvæði 43. gr. skal enginn þeirra dómara
sem sæti áttu í þeirri deild sem kvað upp dóm í málinu eiga
sæti í yfirdeildinni, að undanskildum þó forseta deildarinnar og
dómara þeim sem sæti átti af hálfu þess ríkis sem er málsaðili.
28. grein – Yfirlýsingar nefnda um að kæra sé ótæk
Með samhljóða atkvæðum er nefnd heimilt að lýsa ótæka eða fella af málaskrá
sinni kæru einstaklings sem borin er fram samkvæmt 34. gr. þegar unnt er að
taka slíka ákvörðun án frekari könnunar. Ákvörðunin skal vera endanleg.


29. grein – Ákvarðanir deilda um að kæra sé tæk og um efnishlið hennar
1. Sé ekki tekin ákvörðun í samræmi við 28. gr. skal deild kveða á
um hvort kæra sem borin er fram af einstaklingi samkvæmt 34.
gr. sé tæk og um efnishlið hennar.
2. Deild skal kveða á um hvort milliríkjakærur samkvæmt 33. gr.
séu tækar og um efnishlið þeirra.
3. Ákvörðun um hvort kæra sé tæk skal tekin sérstaklega nema
dómstóllinn, í undantekningartilvikum, ákveði að annar háttur
skuli hafður á.
30. grein – Eftirgjöf lögsögu til yfirdeildarinnar
Ef mál sem deild hefur til meðferðar gefur tilefni til alvarlegs vafa um túlkun á
samningnum eða samningsviðaukum við hann eða þegar ályktun um vafamál
fyrir deildinni gæti leitt til niðurstöðu sem væri í ósamræmi við fyrri dóm
dómstólsins, þá er deildinni heimilt hvenær sem er fyrir dómsuppkvaðningu
að eftirláta yfirdeildinni lögsögu í málinu, nema því aðeins að málsaðili mótmæli.
31. grein – Hlutverk yfirdeildarinnar
Yfirdeildin skal
1. úrskurða um kærur sem bornar eru fram samkvæmt 33. gr. eða
34. gr. þegar deild hefur eftirlátið lögsögu samkvæmt 30. gr. eða
þegar máli hefur verið vísað til hennar samkvæmt 43. gr.; og
2. fjalla um beiðnir um ráðgefandi álit sem bornar eru fram samkvæmt 47. gr.
32. grein – Lögsaga dómstólsins
1. Lögsaga dómstólsins skal ná til allra málefna varðandi túlkun
og framkvæmd samningsins og samningsviðauka við hann, sem
vísað er til hans í samræmi við 33., 34. og 47 gr.
2. Ef ágreiningur verður um lögsögu dómstólsins sker hann úr.
33. grein – Milliríkjamál
Sérhverjum samningsaðila er heimilt að vísa til dómstólsins meintu broti
annars samningsaðila á ákvæðum samningsins og samningsviðauka við hann.
34. grein – Kærur einstaklinga
Dómstólnum er heimilt að taka við kærum frá hvaða einstaklingi sem er,
samtökum eða hópi einstaklinga sem halda því fram að samningsaðili hafi
brotið á þeim réttindi þau sem lýst er í samningnum og samningsviðaukum
við hann. Samningsaðilar skuldbinda sig til að hindra ekki á nokkurn hátt
raunhæfa beitingu þessa réttar.
35. grein – Skilyrði þess að mál sé tækt
1. Dómstóllinn getur því aðeins tekið mál til meðferðar að leitað
hafi verið til hlítar leiðréttingar í heimalandinu, samkvæmt almennt viðurkenndum reglum þjóðaréttar og innan 6 mánaða
frá því að fullnaðarákvörðun var þar tekin.
2. Dómstóllinn skal eigi taka til meðferðar kæru einstaklings sem
lögð er fyrir hann samkvæmt 34. gr. ef hún er
a frá ónafngreindum aðila, eða
b efnislega sú sama og mál sem þegar hefur verið rannsakað af dómstólnum eða hefur verið lagt fyrir til
rannsóknar eða úrskurðar á alþjóðavettvangi og felur
ekki í sér neinar nýjar upplýsingar sem máli skipta.
3. Dómstóllinn skal lýsa ótæka hverja þá kæru einstaklings sem
borin er fram samkvæmt 34. gr. sem hann telur ósamrýmanlega ákvæðum samningsins, augljóslega illa grundaða eða fela í
sér misnotkun á kæruréttinum.
4. Dómstóllinn skal vísa frá hverri þeirri kæru sem hann telur ótæka samkvæmt þessari grein. Honum er heimilt að gera það
á hvaða stigi málflutningsins sem er.
36. grein – Málsaðild þriðja aðila
1. Nú er ríkisborgari samningsaðila kærandi og hefur samningsaðili þá rétt til að bera fram skriflegar athugasemdir og taka þátt í
munnlegum málflutningi í öllum málum fyrir deild og yfirdeildinni.
2. Í því skyni að tryggja rétta dómsniðurstöðu er forseta dómstólsins heimilt að bjóða sérhverjum samningsaðila sem ekki er
aðili að málaferlunum eða manni sem málið varðar og ekki er
kærandi að leggja fram skriflegar athugasemdir eða taka þátt í
munnlegum málflutningi.
37. grein – Kærur felldar niður
1. Dómstóllinn getur ákveðið á hvaða stigi málsmeðferðar sem
er að fella kæru af málaskrá sinni þegar aðstæður gefa tilefni
til að ætla að:
a. kærandi hyggist ekki fylgja kæru sinni eftir, eða
b. málinu hafi verið ráðið til lykta, eða
c. af einhverri annarri ástæðu sem dómstóllinn sannreynir, sé ekki lengur réttlætanlegt að halda áfram
að fjalla um kæruna. Dómstóllinn skal þó halda áfram
rannsókn kærunnar ef nauðsynlegt er til þess að mannréttindi þau sem skýrgreind eru samningi þessum eða
samningsviðaukum við hann séu virt.
2. Dómstóllinn getur ákveðið að taka kæru að nýju á málaskrá
sína ef hann telur að aðstæður réttlæti það.
38. grein – Rannsókn máls og sáttaumleitanir
1. Ef dómstóllinn lýsir kæru tæka skal hann
a. framkvæma athugun á málinu með fulltrúum málsaðila
og ef þörf krefur framkvæma rannsókn sem þeim
ríkjum sem hlut eiga að máli er þá skylt að greiða fyrir
í hvívetna;
b. vera málsaðilum til reiðu við að ná sáttum í málinu
enda sé við þær að fullu gætt þeirra mannréttinda sem
skilgreind eru í samningnum og samningsviðaukum við
hann.
2. Það sem fram fer samkvæmt b. lið 1. mgr. skal vera trúnaðarmál.
39. grein – Sáttagerð
Ef sættir takast skal dómstólinn fella málið af málaskrá sinni með ákvörðun
sem skal vera stutt greinargerð um málsatvik og þá lausn sem náðist.
40. grein – Opinber málsmeðferð og aðgangur að málsgögnum
1. Málsmeðferð skal vera opinber nema dómstóllinn ákveði annað
í sérstökum tilvikum.
2. Skjöl í vörslu ritara skulu vera aðgengileg almenningi nema
forseti dómstólsins ákveði annað.
41. grein – Sanngjarnar bætur
Dómstóllinn skal ef nauðsyn krefur veita sanngjarnar bætur til þess aðila sem
orðið hefur fyrir tjóni ef hann kemst að þeirri niðurstöðu að um brot á samningnum eða samningsviðaukum við hann hafi verið að ræða og ef löggjöf
viðkomandi samningsaðila heimilar aðeins að veittar séu bætur að hluta.
42. grein – Dómar uppkveðnir í deildum
Dómar uppkveðnir í deildum skulu vera endanlegir í samræmi við ákvæði
2. mgr. 44. gr.


43. grein – Vísun máls til yfirdeildar
1. Sérhverjum málsaðila er heimilt þegar um óvenjuleg mál er að
ræða að óska eftir því innan þriggja mánaða frá dagsetningu
dóms deildar að málinu sé vísað til yfirdeildarinnar.
2. Nefnd fimm dómara yfirdeildarinnar skal verða við beiðninni
ef málið vekur alvarlega spurningu varðandi túlkun eða framkvæmd á samningnum og samningsviðaukum við hann eða
alvarlegt deiluefni sem er almennt mikilvægt.
3. Samþykki nefndin beiðnina skal yfirdeildin ljúka málinu með
dómi.
44. grein – Endanlegir dómar
1. Dómur yfirdeildarinnar skal vera endanlegur.
2. Dómur deildar skal vera endanlegur.
a þegar málsaðilar lýsa yfir að þeir muni ekki óska þess
að málinu verði vísað til yfirdeildarinnar, eða
b. þrem mánuðum frá dagsetningu dómsins ef ekki hefur
verið óskað eftir að málinu sé vísað til yfirdeildarinnar,
eða
c. þegar nefnd yfirdeildarinnar vísar frá beiðni um málskot samkvæmt 43. gr.
3. Endanlegur dómur skal birtur.
45. grein – Rökstuðningur dóma og ákvarðana
1. Rökstyðja skal dóma og ákvarðanir sem lýsa kærur tækar eða
ótækar.
2. Ef dómarar verða ekki sammála um dóm sinn að öllu eða einhverju leyti skal hver dómari hafa rétt til að skila séráliti.
46. grein – Bindandi áhrif dóma og fullnusta þeirra
1. Samningsaðilar heita því að hlíta endanlegum dómi dómstólsins
í hverju því máli sem þeir eru aðilar að.
2. Endanlegur dómur dómstólsins skal fenginn ráðherranefndinni
sem hefur umsjón með fullnustu hans.
47. grein – Ráðgefandi álit
1. Dómstólnum er heimilt ef ráðherranefndin æskir að láta uppi
ráðgefandi álit um lögfræðileg atriði er varða túlkun samningsins og samningsviðauka við hann.
2. Eigi má í slíkum álitsgerðum fjalla um nokkurt atriði er varðar
efni eða umfang réttinda þeirra eða mannfrelsis, er fjallað er
um í 1. kafla samningsins og samningsviðaukum við hann, né
heldur um önnur atriði sem dómstóllinn eða ráðherranefndin
kynni að þurfa að taka afstöðu til í framhaldi af málskotum er
efnt kynni að verða til í samræmi við samninginn.
3. Til þess að ákvörðun ráðherranefndarinnar um að æskja álits
dómstólsins nái fram að ganga þarf meirihluta atkvæða fulltrúa
þeirra er rétt eiga til setu í nefndinni.
48. grein – Ráðgefandi lögsaga dómstólsins
Dómstóllinn sker úr um það hvort ósk um álit er ráðherranefndin ber fram
sé innan verksviðs hans eins og það er skilgreint í 47. gr.
49. grein – Rökstuðningur ráðgefandi álits
1. Álit dómstólsins skal vera rökstutt.
2. Nú er álit eigi að öllu eða nokkru leyti einróma, og ber hverjum
dómara þá réttur til að setja fram sérálit.
3. Áliti dómstólsins skal skilað til ráðherranefndarinnar.


50. grein – Kostnaður við dómstólinn
Evrópuráðið skal standa straum af kostnaði við dómstólinn.
51. grein – Sérréttindi og friðhelgi dómara
Dómarar skulu við störf sín njóta þeirra sérréttinda og friðhelgi sem greind
eru í 40. gr. stofnskrár Evrópuráðsins og þeim samningum sem gerðir hafa
verið samkvæmt henni.
III. kafli
8,9
– Ýmis ákvæði
52. grein
1
– Fyrirspurnir aðalframkvæmdastjóra
Samningsaðilum er skylt, þegar aðalframkvæmdastjóri Evrópuráðs óskar
þess, að gera grein fyrir því hvernig landslög þeirra tryggi raunhæfa framkvæmd ákvæða samnings þessa.
53. grein
1
– Verndun núverandi mannréttinda
Ekkert ákvæði í samningi þessum skal túlka þannig að það takmarki eða rýri
nokkur þau mannréttindi og mannfrelsi sem tryggð kunna að vera í löggjöf
aðila samnings þessa eða með öðrum samningi sem hann er aðili að.
54. grein
1
– Vald ráðherranefndarinnar
Ekkert ákvæði samnings þessa skal rýra vald það sem ráðherranefndinni er
fengið í stofnskrá Evrópuráðs.
55. grein
1
– Útilokun annarra úrræða til að leysa úr ágreiningi
Samningsaðilarnir eru ásáttir um að þeir muni ekki, nema um annað sé
sérstaklega samið, notfæra sér samninga, sáttmála eða yfirlýsingar sem í gildi
eru þeirra á milli til að leggja með málskoti ágreining um túlkun og framkvæmd samnings þessa til annars konar úrlausnar en hann mælir fyrir um.
56. grein
10
– Svæðisbundið gildissvið
1.
11
Hvert ríki getur, þegar það fullgildir samning þennan eða
hvenær sem er eftir það, lýst því yfir með tilkynningu til aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs að samningur þessi skuli, þó
með fyrirvara skv. 4. mgr. þessarar greinar, gilda fyrir öll eða
einhver af þeim landsvæðum sem það gegnir fyrir á alþjóðavettvangi.
2. Samningurinn skal gilda fyrir það eða þau landsvæði, sem greind
eru í tilkynningu, að 30 dögum liðnum frá því að tilkynningin berst
aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs
3. Ákvæðum samnings þessa skal þó beitt á slíkum landsvæðum
með fullri hliðsjón af því hversu háttar til á hverjum stað.
4.
2
Hvert það ríki, sem gefið hefur yfirlýsingu í samræmi við 1.
tölul. þessarar greinar, getur hvenær sem er síðar lýst því yfir
vegna eins eða fleiri landsvæða þeirra, sem yfirlýsingin tekur til,
að það fallist á að dómstóllinn sé bær um að taka við kærum
frá einstaklingum, samtökum eða hópum einstaklinga, skv. 34.
gr. samnings þessa.
57. grein
1
– Fyrirvarar
1. Hverju ríki skal heimilt við undirritun samnings þessa eða afhendingu fullgildingarskjals síns að gera fyrirvara um tiltekin
ákvæði samningsins að svo miklu leyti sem gildandi löggjöf á
landsvæði þess er ekki í samræmi við það ákvæði. Fyrirvarar
almenns eðlis skulu óheimilir samkvæmt þessari grein.
2. Sérhverjum fyrirvara samkvæmt þessari grein skal fylgja stutt
greinargerð um þá löggjöf sem um er að ræða.
58. grein
1
– Uppsögn
1. Samningsaðila skal einungis heimilt að segja upp samningi þess- um að liðnum fimm árum frá því að hann gerðist aðili að honum
og með sex mánaða uppsagnarfresti sem greindur sé í tilkynningu til aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs, en hann skal skýra
öðrum samningsaðilum frá uppsögninni.
2. Slík uppsögn skal ekki leysa samningsaðila undan skyldum sínum samkvæmt samningi þessum hvað varðar verknað sem fara
kann í bág við slíkar skuldbindingar og hann kann að hafa framið
áður en uppsögnin tók gildi.
3. Hver sá samningsaðili, sem gengur úr Evrópuráðinu, skal slíta
aðild sinni að samningi þessum með sömu skilmálum.
4.
12
Samningi þessum má segja upp í samræmi við ákvæði töluliðanna hér að ofan hvað varðar hvert það landsvæði sem lýst hefur
verið yfir að hann taki til skv. 56. gr.
59. grein
13
– Undirritun og fullgilding
1. Aðilum Evrópuráðs skal heimilt að undirrita samning þennan.
Hann skal fullgiltur. Fullgildingarskjöl skal afhenda aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs til vörslu.
2. Samningur þessi skal taka gildi þegar tíu ríki hafa afhent fullgildingarskjöl sín.
3. Hvað varðar hvert það ríki, sem undirritað hefur samninginn
og fullgildir hann eftir þetta, skal hann taka gildi daginn sem
fullgildingarskjalið er afhent.
4. Aðalframkvæmdastjóri Evrópuráðs skal tilkynna öllum aðilum
Evrópuráðs um gildistöku samningsins, nöfn þeirra ríkja sem
hafa fullgilt hann og afhendingu allra fullgildingarskjala sem síðar
kunna að berast.


Gjört í Róm hinn 4. nóvember 1950 í einu frumriti á ensku og frönsku,
og skulu báðir textarnir jafngildir. Samninginn ber að geyma í skjalasafni
Evrópuráðsins.
Tilvísanir
1 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
2 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
3 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
4 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
5 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
6 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
7 Nýr kafli 11 í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
8 Nýr kafli 11 í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
9 Greinar í þessum kafla eru endurnúmeraðar í samræmi við ákvæði
bókunar nr. 11 (ETS nr. 155)
10 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
11 Texta breytt í samræmi við ákvæði bókunnar nr. 11 (ETS nr. 155)
12 Texta breytt í samræmi við ákvæði bókunnar nr. 11 (ETS nr. 155)
13 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155)

Réttur hvers manns til lífs skal verndaður með lögum. Engan mann skal af ásettu ráði svipta lífi, nema sök sé sönnuð og fullnægja skuli refsidómi á hendur honum fyrir glæp sem dauðarefsingu varðar að lögum. c: vegna löglegra aðgerða sem miða að því að bæla niður uppþot eða uppreisn.

Done at Rome on 4th November 1950 in a single original in English and French,
both texts being equally authentic. Agreement should be kept in the archives
Europe.
References
1 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
2 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
3 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
4 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
5 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
6 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
7 New Chapter 11 in accordance with the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
8 new Chapter 11 in accordance with the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
9 Articles in this section are renumbered in accordance with the provisions of
Protocol no. 11 (ETS no. 155)
10 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
11 Text amended in accordance with the provisions of Protocol no. 11 (ETS no. 155)
12 Text amended in accordance with the provisions of Protocol no. 11 (ETS no. 155)
13 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155)

's Right to life shall be protected by law. No one shall be deprived of life intentionally, except guilt is proven and should satisfy Judgment against him for a crime penalty is provided by law. c: for legal actions aimed at suppressing a riot or insurrection.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• ESB