Hve og hversu margir Íslendingar þjást og glíma við áfallastreituröskun í heiminum? Af hverju ætli það sé? Allavega er það deginum ljósara að það er verið að útrýma velferðarstefnu Íslands fyrir græðgishyggju örfárra einstaklinga innan fjórflokkakerfisins

Eitt get ég þó góðfúslega staðfastlega viðurkennt þó, sem ég skammast mín sko alls ekkert fyrir að það berist út um víðan völl, en það er eftirfarandi:

 

Að ég sjálfur á / eigi við "áfallastreituröskun" að etja sé tekið mið af öllu því sem ég er búinn að ganga í gegnum og uppskorið = lítið sem ekkert fyrir öll þau erfiði auk sjálfboðavinnu sem ég hef hrundið af stað upp á eigin forsendur og spýtur.

 

Það eina sem ég hef mætt er næstum nánast mótlæti, mótþrói, að ég eigi að drepa mig, taka mitt eigið líf, láta föður minn merja á mér hausinn o.m.fl.

 

Því miður verður það bara að viðurkennast að hugsunarháttur almennings og staða fjölmiðla og ljósvakamiðla þ.m.t., hefur engan vegið farið batnandi með árunum. Það er alls ekki sama hvaða efni sé sent á þá, burt séð frá því hvort það sé ritskoðað og farið ýtarlega yfir það eður ei, þá sé ávallt einhver maðkur í mysunni um það hvað má birta og setja á prent í blöðin og hvað ekki og finnst mér það skítt, þar sem þarna spili inní flokkadrættir og eiginhagsmunir en ekki velferð hinna almennu þjóðfélagsþegna í landinu! 

 

Sjáið þið eins og t.d., nýjasta dæmið sem sé stjórnarskráarfrumvarpið svonefnda, það lítur allt út fyrir það að það eigi að skjóta því sem lengst út á hafsauga á haf út á kaf og hvað svo, ætlast þau svo til með að geta komist upp með allan fjandann vegna þess að þau séu löggjafavaldið?!

 

Setjum mannréttindi, heiðarleika, hreinskilni, jöfnuð og réttlæti ávallt í fyrsta sæti!

 Það sem ég vildi sagt hafa og vildi byggja þessa nr. 1, 2, & 3 á er 65. mgr., 75. mgr., & 76. mgr. Stjórnarskráarlaga sem snýr að mannréttindarkafla þess: 1944 nr. 33 17. júní

Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands
Tók gildi 17. júní 1944. Breytt með l. 51/1959 (tóku gildi 20. ágúst 1959), l. 9/1968
(tóku gildi 24. apríl 1968), l. 65/1984 (tóku gildi 13. júní 1984), l. 56/1991 (tóku
gildi 31. maí 1991), l. 97/1995 (tóku gildi 5. júlí 1995), l. 100/1995 (tóku gildi 5. júlí
1995) og l. 77/1999 (tóku gildi 1. júlí 1999)

65. gr. [Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu
að öðru leyti.
Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.]

L. 97/1995, 3. gr.

76. gr. [Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika.
Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi.
Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem
velferð þeirra krefst.]

L. 97/1995, 14. gr

75. gr. [Öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir
kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda
krefjist almannahagsmunir þess.
Í lögum skal kveða á um rétt manna til að semja um starfskjör sín og önnur réttindi tengd vinnu.]

L. 97/1995, 13. gr

7. gr.
69. gr. verður svohljóðandi:
Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað.
Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu.

8. gr.
70. gr. verður svohljóðandi:
Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila.
Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.

9. gr.
71. gr. verður svohljóðandi:
Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.

Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra. 

 

Tilvísun í gagnlegan tengil ótengdan þessu, en samt þegar betur sé að gáð og almenningur fer að hugsa aðeins til baka, þá kemur þetta allt heim og saman:

 

http://www.mbl.is/frettir/innlent/2013/03/07/finnst_framtidin_oft_vonlaus/ 


Kæru Íslendingar: Er það svona sem þið viljið að farið sé með skattfé ykkar? Hvers virði er það að vera opinber starfsmaður á þingi og sníða lög og reglur ef ekki sé svo farið eftir þeim, svo sé nú ekki minnst á mannréttindakafla stjórnaskráarinnar?!

Vitið þið vægið á milli beinnar og óbeinnar mismunar kæru Íslendingar? - Málefni Sólheima í Grímsnesi: 

 

Inngangur & Formáli:

 

 Finnst ykkur það ekki orka tvímælis þegar vistfólki / ábúendum ákveðinna tiltekinna staða, sama hvað þeir heita, hvort svo sem um einkarekna sjálfseignarstofnun eða ríkisstyrkta stofnun sé um að ræða, sé að gera ákveðnum tilteknum einstaklingi / einstaklingum mun hærra undir höfði / stalli vegna jafnvel stöðu viðkomandi foreldris og fjárráðamanna, svo við minnumst nú heldur ekki á mismunina hjá framkvæmdarvaldinu er snýr að fjárveitingarvaldinu og fjármunum innviða sem útviða þessa staðar er snýr og varðar hinn almenna, daglega rekstur? "Feðgarnir eru farnir að líta svo stórt á sig með slíkum hætti að þeir telja sig eiga hann, með því móti að geta ráðskast með féð sem þeim sé veitt af fjárlögum, hvort sem um sé að ræða aukafjárlög eður ei" og þykir mér mjög til þess miður koma og að þeir skuli svo setja öðrum línurnar en öðrum ekki og þar með geta ákveðnir tilteknir tilgreindir vistmenn og íbúar um frjálst höfuð strokið en aðrir ekki, hvort svo sem foreldrar og forráðamenn komi þar nærri eður ei með utanaðkomandi þrýstingi, hvort sem um mútugreiður eða mútuþægni sé að ræða eður ei, skal ósagt látið, en það er bara ekki hægt að una við þetta öllu lengur, eða hvað finnst ykkur hér um þetta sé á heildarmyndina litið?

 En nei, að svo slík vanræksla auk fjárkúgunar skuli í raun og veru þrífast auk viðgangast í skjóli nætur eins og sagt sé á góðu talandi máli, vegna þess að viðkomendur telja sig geta komist upp með allt og ekkert jafnt innan sem utan veggjar þessa ákveðnu tilteknu staðar hverju sinni fyrir um sig, vegna þess hve sjúklingarnir, s.s., ábúendurnir séu auðfengin bráð?!... Meira að segja er þetta gengið svo langt út fyrir velsæmis mörk að íbúum , s.s., vistfólki er mismunað, með öðrum orðum: það eru ekki allir bornir jafnir fyrir lögum þarna þótt misþroska séu og hafi jafnvel farið út af sporinu í lífinu, ó nei, því fer fjarri lagi!

Meginmál

Mig langar að varpa til ykkar eftirfarandi spurningum auk vangaveltna út í þjóðfélagið, er snýr að þeim hópi er ég á víst að tilheyra sem sé ánefndur og tilgreindur sem fatlaðir, þroskaheftir, elli-, örorku- og lífeyrisþegar nú á tímum í stað þess sem almennir sjúklingar.

 

Í tíð Sesselíu, þegar hún rak Sólheima í Grímsnesi sem þá hét Hverakot og stóð við bæinn Hamar og hún rak þennan stað sem barnaheimili fyrir einstaklinga sem áttu sér engan annan stað til að vera á...
Hver hefur ekki heyrt talað um feminista og kynjamisrétti?

Þannig var tíð Sesselíu! 

 

Hvernig auk hvaða aðkoma teljið þið að hafi átt sinn drjúga þátt í því að Reynir Pétur nokkur Ólafsson ( Ingva/rson ) , nú Steinunnarson hafi verið látinn í umsjá / forsjá Sesselíu, á hennar upphafsárum þarna?

Hverra manna er og kemur Reynir Pétur Steinunnarson frá? Segið mér svo sitt lítið af hvoru hvort ég sé að fara með rétt mál og staðreyndir eður ei, auk þess hvort ykkur finnist þetta vera mannsæmandi í íslensku samfélagi: Finnst ykkur þetta réttlæta vinnubrögð staðalhaldara Sólheima í Grímsnesi á sínum tíma að hafa aðskilið tvo ástfangna einstaklinga á sínum tíma, hvort tveggja vegna versnandi heilsu annars einstaklingsins auk þessarar ansalegu, gömlu, rótgrónu hugmyndafræði staðarins frá upphafi, síðan árið 1930, með öðrum orðum: Reynir Pétur og Henný fengu að finna fyrir því að finna ástina hjá hvort öðru og í stað þess að Reyni Pétri hafi verið jafn mikið ef ekki mun betur verið treyst fyrir umsjá Hennýjar en forsjámönnum Sólheima í Grímsnesi, þá var það alfarið mat núverandi, starfandi prests Sólheimakirkju, séra Birgis Thomsens að aðskilja þau, en hvað erum við svo að verða vitni af í seinni tíð og tíma, burt séð frá gjörðum unnusta hinnar dömunnar? Jú, nákvæmlega sama dæmið og aðferðafræðin, en vegna þess að viðkomandi einstaklingur hverju sinni fyrir um sig sem gegnir slíkri stöðu og gildi skuli fá að geta notið slíkrar friðhelgi óáreittur, fengið allt uppí hendurnar, vegna þess að sá hinn sami skuli gegna stöðu framkvæmdastjóra eða stjórnarformanns er langt frá því að vera mannsæmandi!

Þegar stórt sé spurt er oftast fátt um svör!

 

Svo þessar umfjallanir uppá síðkastið er snýr að forsvarsmönnum Sólheima, hvort sem það sé Guðmundur Ármann Péturson og grátmúrinn mikli vegna myglusveppsins, auk þess að láta Sólheima byggja fyrir sig nýtt húsnæði, það væri aldrei fræðilegur möguleiki nema fyrir tilstilli stjórnsýslunar sem leggur utanaðkomandi fé inn að fulltrúaráði Sólheima, þ.m.t., framkvæmdar og fjársýsluvaldinu, en með aðkomu aðstandenda Reynis Péturs., að gera sé á heildarmyndina litið í þessu máli, hvort sem hann hafi verið settur í fóstur á sínum upphafsárum Sesselíu eður ei, þá myndi ég aldrei taka það í mál, sama hve og hversu vel efnuð fjölskylda og forráðamenn viðkomenda væru að mismuna öðrum á kostnað barnsins síns, til þess eins að barnið hefði það jafnvel jafnframt mun betra en aðrir, er snýr t.d., að húsakynnum o.m.fl... En hvort svo sem það sé mín skoðun eða álit má um það deila eða spyrja sig til seinni tíma litið, en að jafnvel undirstarfsmenn í flestum tilfellum búi í húsnæðum og húsakynnum í líkindum við sumarhús er svo fyrir neðan allan minn staðal af lægsta þrepi af virðingu.

Segið mér síðan eitt og annað annað: 

Hafið þið einhvern tímann lagt leið ykkar upp og inn fyrir landareign Sólheima í Grímsnesi?

 

Finnst ykkur það ekki bera vott um misrétti, hvað þá mismunun auk ójöfnuðar að aðeins útvaldir einstaklingar sem séu búsettir þarna að Sólheimum geti notið vissra fríðinda en aðrir ekki?

      T.d., eru íbúum mismunað með aðgang að sundlaug staðarins, það hafa ekki allir íbúar svæðisins lykla, jafnvel þeir sem hafa verið sem styðst og skemmst eru með lykla en þeir sem eru búnir að vera lengur eru jafnvel ekki með aðgang að lauginni eftir tilsettan tíma, þótt viðkomandi gegni ekki einu sinni ákveðnu starfstitlahlutverki. Svo eru það verslunarmálin. Starfsmenn, s.s., undirmenn framkvæmdastjórans og stjórnarformannsins mismuna íbúunum þanning á þá vegu er ég best skil að ef að viðkomandi íbúi telst ekki vera nógu heilsteyptur og frambærilegur með skýra hugsun þá fær hinn sami alla þá aðstoð sem sá hinn sami þarf á að halda en annars er bara litið niður á hinn aðilan, reynt að gera sem mest lítið úr honum / henni þarna, til þess eins að draga þau niður en ekki til að upphefja sjálfsímynd og sjálfsvirðingu þeirra sem sé svo ljótt að mínu mati og dómi! Til viðbótar má þess geta frá upplýsingum heimildamanna og íbúa að dæma, þá er mismununin sem slík að þótt íbúarnir allir með tölu greiði ákveðna % tölu / $ tölu af sínum heildartekjum, sama um hverjar þær séu að ræða, þá fái ekki allir þann fullan rétt með afnot né að vera ekið í verslunarferðir o.þ.h., íbúum er mismunað eftir andlegri, félagslegri auk líkamlegri stöðu þeirra m/öllu móti af undirmönnum, s.s., starfsfólki staðarins frá hendi framkvæmdastjórans og þegar hann sé inntur svara yptir hann bara öxlum líkt og hann viti bara ekkert um málavexti og láti sér lítið sem ekkert um málin varða. Þetta hefur a.m.k., verið þannig hingað til þessa að ég og vinur minn höfum þurft að hlaupa til handa þessum ákveðnu tilteknu íbúum er snýr að allri veittri læknisfræðilegri þjónustu, því þau virðast  ekki sinna henni sem skyldi gagnvart íbúunum með neinu móti, hvað þá taka mark á læknisfræðilegum auk sérfræðilegum mötum á íbúunum hverju sinni fyrir sig, þau eru með einn sér-klíku sálfræðing sem hefur annan fótinn þarna á Sólheimum í Grímsnesi, þekkið þið til Haldórs Júlíussonar, sem ég hef mínar staðföstu heimildir fyrir að hann sjái um að koma einstaklingum þarna inn auk þess að svipta þau öllu sem heitir sjálfræði, fjárræði auk sjálfstæði með aðstoð foreldra og forráðamanna auk sýslumanna sérhvers embættis fyrir sig.
 

Þetta er svo ein af mörgum skýrslum sem ég hef fundið, rekist á og komist yfir ásamt því sem ég hef verið ósparlega duglegur að tjá mig og blogga um spillinguna sem viðgengst hérna á Íslandi og í sannleika sagt skammast ég mín fyrir að láta það í ljós og veðri vaka að Davíð nokkur Oddson, fyrrum ráðherra og borgarstjóri m/meiru er skyldur mér í 4. ættlið!:

 
http://skemman.is/stream/get/1946/9980/24957/1/MPA-ritgerd_SigrR.pdf

http://www.rikisendurskodun.is/fileadmin/media/skyrslur/solheimar.pdf
















Vitið þið, ég gæti haldið upptalningunni endalaust áfram í gegnum bloggið mitt auk glósna minna þarna á facebook.inu, en málið er að ég tel það bara muni ekki koma til með að skipta einu né neinu máli, né þó sama hvað sé bent ykkur á þessa ágalla innan sem utan kerfisins sem sé eftirfarandi:

Hvað er "félagsleg velferð" og "félagslegur auður" í dag sem og frá upphafi alda / ára fyrir þessum tilteknum, eftirfarandi einstaklingum sem gegna þessum störfum innan sem utan veggja stjórnsýslunnar hverju sinni fyrir sig, hvort svo sem um ræðir sveitastjórnirnar eða ríkisvaldið sjálft?!
 
Endir:
 

Ég á / og hef mína traustu og dyggu heimildamenn sem segja mér þetta, en ég vildi ekki af gagnkvæmri virðingu, trausti auk trúnaðar þótt ég eigi það til staðar vegna þess að maður verður jú orðið að fara gætilega með það að gæta tilvistar réttar síns, þá vildi ég alls ekki notast við hljóðmöskvann / diktaphone.inn minn á meðan á þessum samræðum fór fram af gagnkvæmi tilliti. 

 

 

 

 

Ég ásamt öðrum auk liðsinnis ábúenda og íbúa staðarins, s.s., Sólheima í Grrímsnesi, höfum unnið hörðum höndum við það að flétta ofan af misnotkun af almannafé sem  ég, þú auk annarra í samfélaginu hefðum annars átt að kappkosta við að borga undir rassinn á framkvæmdastjóra Sólheima í Grímsnesi.

Það er ekki nóg að almenningur þurfi að greiða undir hann nýtt húsnæði heldur borga undir hann bótakröfu sem hafði verið samþykkt af stjórnarformanni fulltrúaráðs Sólheima í Grímsnesi, þar sem faðir hans, Pétur Sveinbjarnarson hefur stjórnarsetu, svo það þarf nú ekki margan einstaklinginn að sjá í gegnum þetta að það sé verið að svíkja út peninga af ríkisvaldinu og hverjir borga brúsann? Nú, auðvitað fólkið í landinu, undir þessa tvo feðga og fjölskyldu þeirra!

Finnst ykkur þetta boðlegt?

Ég á þessar myndir af þessum húsum þremur á USB - lykli / lyklum, þessu sem verið sé að byggja undir hausinn á framkvæmdastjóra Sólheima í Grímsnesi og fjölskyldu hans, Birkihlíðin sem þau bjuggu í en er verið að laga og svo núverandi híbýli sem þau búa í núna til bráðabirgða á meðan á þessu millibilsástandi stendur og veistu ég get alveg hitt þig áður en þetta verður eitthvað birt, hvað þá rætt í Velferðanefnd Alþingis áður en vantrausttillagan verður lögð fram... 

Af hverju og hvers vegna er ég að vinda ofan af þessu innan sem utan veggja Sólheima?

 

Vegna þess hve mér er misboðið auk þess að mér sé ekki sama um náungakærleikann, ef þið vitið hvað það sé, er og þýðir. 

 

Eru þingmenn, sveitastjórnarmenn auk ráðherra orðnir svona valtir í sessi er snýr að vera falir fyrir peninga?

 

Ég er hreinlega bara ekki hissa að þeim hafi legið svona mikið á að leggja Svæðisskrifstofu Málefna Fatlaðra ( SMF ) niður í allri sinni mynd eins og hún var upp sett.

Sjálfur er ég búinn að lenda í mörgu misjöfnu í gegnum mína æskubernsku og það ekki af jákvæðum toga, það get ég sagt ykkur hreint út sagt!

 

Segið mér, hverjir hafa ekki lent í slíku andlegu, félagslegu auk líkamlegu aðkasti af hálfu / öllu leyti samnemanda sinna í grunnskóla, þar sem jafnvel kennarar auk skólastjórnenda standa ráðþrota ef ekki aðgerðalausir oft á tíðum og benda svo hvort fyrir sig á bæði gerandann auk þolandann í stað þess að finna flötinn á því hvar rót vandans liggi hjá gerandanum í garð þolandans? 

 

Af hverju er gerandinn að auka á vanlíðan þolandans? 

 

Gæti það verið vegna þess að þolandinn hafi byrjað ungur að aldri að neyta vímuefna eða áfengis, jafnvel skilnaður foreldra o.þ.h.?

 

Þetta eru allt athyglisverðar og marktækar spurningar sem hvort tveggja fyrir um sig, félagslega velferðarkerfið auk mennta- og menningarkerfið hefur engan veginn verið tilbúið til að takast á við og það er langt frá því að fara að spyrna í fæturnar í þessum málaflokki vegna kosningaskjálfta, til þess eins að geta bjargað sjálfum sér og öðrum bara rétt svo eitt augnablik fyrir horn og svo ekki síðan söguna meir af þessu, svo má bara grafa þetta niður í holu og rotna þar um aldur og ævi, en nei þakka ykkur fyrir, nóg er komið nóg að sinni og hingað setjum við punktinn yfir i.ið gagnvart þessum málaflokki þegar búið sé að fullvinna og ganga frá honum, ekki fyrr.

 

Vitið þið, ég get haldið endalaust áfram, því eins og staðan er má líkja mér við botnlausan pytt uppfullan af upplýsingaflæði sem engan virðist dyljast né hvað þá hafa áhuga á að ýta úr vör er snýr að þessari margvísu brotalöm stjórnsýslunnar!

 

Það var ekki nóg að ég hafi lent í þessu tiltekna tilviki er snýr að andlegu, félagslegu auk líkamlegu einelti samnemanda minna sem sé hreint og klárt ofbeldi, þá bjó ég líka við heimilisofbeldi auk þess sem að vera uppvís af því gagnvart öðru foreldri og forráðamanni á heimilinu, s.s., móður minni og það oftar en einu sinni, það sama gagnvart mér, en vegna þess hve langt sé liðið á þessa tilteknu atburði, þrátt fyrir hve og hversu ungur ég var og foreldrar og forráðamenn mínir misnotuðu nafn mitt auk kt., til bifreiðakaupa og misnotuðu sér aðsöðu sína er snýr að mínum andlegu, félagslegu auk líkamlegu stöðu í kringum veikindi mín þegar ég var sem einna verst staddur af þeim.

 

Venjulega geri ég svona lagað ekki en það sem hefur veikt mig hefur styrkt og eflt mig aftur á móti í seinni tíð!

 

Læknisvottord
Reykjavík 24.11.2009


Læknisvottord:


Óskar Örn Adolfsson


Hér med vottast ad ég sá Óskar Örn fyrst í tengslum vid sjúkrahúslegu hans á Barnaspítala Hringsins í apríl 1985. Þá var Óskar rétt rúmlega 5 ára, en hann hafdi fædst med einkenni sem bentu til áfalls á vinstra heilahvel í módurkvidi. Rannsóknir, þar á medal myndatökur af höfdi hans, stadfestu þetta. Líklegast var talid ad áfallid hefdi orsakast af blódreki, hugsanlega frá fylgju, sem stíflad hefdi blódflædi til vinstra heilahvels og valdid skemmd á vinstra auga og sjónskerdingu, vaxtartruflun á vinstra andlitshelmingi og spastískum einkennum í hægri hlid líkamans. Óskar hefur búid vid þessa fötlun sídan. Hann hefur einnig átt vid flogaveiki ad strída, sem rekja má til þessa sama áfalls.


Þetta er vottad ad beidni Óskars.


Med kvedju, 


Pétur Lúdvígsson taugasjúkdómalæknir barna.

 

Hversu glöggir og klókir eru þið að átta ykkur á umfangi þessa máls, sé á heildarmyndina litið?

Förum að taka ærlega til kæru Íslendingar.

 

Það er kominn tími á að við snúum bökum saman, tökum höndum saman sem ein liðsheild en ekki sem eitt sundrað lið út á leikvangi og förum að leggja öll okkar spil á borð og hreinsa þessi skákspeð út af taflborðinu...

 

Með öðrum orðum:

 

 

Setjum mannréttindi, heiðarleika, hreinskilni, jöfnuð og réttlæti ávallt í fyrsta sæti!

 Það sem ég vildi sagt hafa og vildi byggja þessa nr. 1, 2, & 3 á er 65. mgr., 75. mgr., & 76. mgr. Stjórnarskráarlaga sem snýr að mannréttindarkafla þess: 1944 nr. 33 17. júní

Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands
Tók gildi 17. júní 1944. Breytt með l. 51/1959 (tóku gildi 20. ágúst 1959), l. 9/1968
(tóku gildi 24. apríl 1968), l. 65/1984 (tóku gildi 13. júní 1984), l. 56/1991 (tóku
gildi 31. maí 1991), l. 97/1995 (tóku gildi 5. júlí 1995), l. 100/1995 (tóku gildi 5. júlí
1995) og l. 77/1999 (tóku gildi 1. júlí 1999)

65. gr. [Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu
að öðru leyti.
Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.]

L. 97/1995, 3. gr.

76. gr. [Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika.
Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi.
Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem
velferð þeirra krefst.]

L. 97/1995, 14. gr

75. gr. [Öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir
kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda
krefjist almannahagsmunir þess.
Í lögum skal kveða á um rétt manna til að semja um starfskjör sín og önnur réttindi tengd vinnu.]

L. 97/1995, 13. gr

7. gr.
69. gr. verður svohljóðandi:
Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað.
Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu.

8. gr.
70. gr. verður svohljóðandi:
Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila.
Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.

9. gr.
71. gr. verður svohljóðandi:
Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.
Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.

 

Tilvísun í gagnlegan tengil ótengdan þessu, en samt þegar betur sé að gáð og almenningur fer að hugsa aðeins til baka, þá kemur þetta allt heim og saman:

 

http://www.mbl.is/frettir/innlent/2013/03/07/finnst_framtidin_oft_vonlaus/  

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Svar við frétt hæstaréttarlögmannsins, Vilhjálms H. Vilhjálmssonar um ærumeiðandi munnleg ummæli sem jafnvel séu sett á prent í kjölfarið!

Segið mér eitt:

 

Eru þessir einstaklingar sama hvað þeir heita, sem og hvaða starfstitli innan opinbera geirans farnir að líta svo ansi stórt á sig með slíkum formerkjum að þeir, þær / þau séu farin að líkja sér við grísku Guðina til hins fornu?

Ég bara spyr!

 

Hvers virði er stjórnsýsluplaggið sem við eigum er snýr að hinum sjálfsögðu mannréttindum, ef ákveðnir tilteknir starfshópar telja sig geta litið framhjá því eða smellt fingurgómunum eins og þeim væri greitt fyrir það fyrirfram af fyrra bragði?

 

Málið er að þessum tiltekna hópi stjórnsýslunar sem og mörgum öðrum eins og t.d., lögreglunni, þeir eru langt frá því að fara eftir lagabókstafnum frá Stjórnarskránni.

 

Þessir einstaklingar nýta sér hana bara þegar kemur að menntunarkröfunum og svo síðar ekki söguna meir!

 

Eftir það má / mætti halda að þessir aðilar litu á sig sem Guð Almáttugan í allri sinni dýrð.... , en svo fer fjarri! 

 

Hvað ef það sé nú til fullt af einstaklingum sem vill að sannleikurinn fái að koma í dagsljósið og þessir ákveðnu tilteknu einstaklingar sæti ábyrgð, er þá reynt með einum eða öðrum hætti að þagga niður í þeim hópi fólks með slíkum hætti sem hæstaréttarlögfræðingurinn lýsir svo óskemmtilega, vegna þess hve löggjöfin sé illa sniðin og mein gölluð og það sé hægt að láta allt yfir alla ganga í þessu samfélagi?

 

 

7. gr.
69. gr. verður svohljóðandi:
Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað.
Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu.

8. gr.
70. gr. verður svohljóðandi:
Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila.
Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.

9. gr.
71. gr. verður svohljóðandi:
Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.

Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.

 

P.s.

 

Í hreinskilni sagt er ég hættur að gefa færi á mér, vegna allra þeirra mála sem ég hef lent í og orðið fyrir af hendi stjórnsýslunnar svo þessi grein þarna bar engan annan keim en um valdahroka tiltekinna flokkastétta, "ég má, ég kann, ég vill og ég ætla mér" hugtökin, sorglegt, en staðreyndin ein! 

 

Gangi ykkur vel að átta ykkur á stöðunni og koma til baka til sjálfs ykkar.

 

Sennilega er ég orðinn mest ,,pain in the ass" frá hendi stjórnsýslunnar, en það verður bara því miður einhver að taka af skarið og eiga frumkvæðið með fyrstu orðið og þetta ber að stoppa auk þess að þagga niður í af hendi þessara tilteknu ráðríku einstaklinga sem hafa með um þetta að gera hverju sinni fyrir um sig! 


Getið þið svarað samviskusamlega eftirfarandi spurningum sem beint verður til ykkar nú:

Hver hefur ekki farið út af sporinu í skóla lífsins?


Á ávallt að moka sama moldarhaugnum yfir sama svæðið, vegna þess að það hefur hvorki verið nógu vel hirt, gengið frá því og hugsað um það? 


Á sífellt að þrýsta að, blaðra í kringum og hanga utan í einstaklingunum þangað til bæði andlega, félagslega auk líkamlega heilsa þess sé nánast að þrotum komin/n, bara til þess eins að fá þá til að viðurkenna orðna hluti sem jafnvel 50 % / 50 % áttu sér stað en var svo aldrei að fullu gengið til verks?


Eitt sem ég vill að komi skýrt og greinilega fram og það er hins vegar þrennt:


Nr. 1: "Það er mikill munur á því að vera barnaníðingur og háður mikilli barnagirnd á háu stigi."


Nr. 2: ,,Að vera sakaður að ósekju um hlut/i sem áttu / áttu sér ekki stað að einhverju eða öllu leyti án utanaðkomandi fyrirliggjandi sannana, jafngildir sögusögnum auk eintómum rógburði."


Nr. 3: "Vegna þess að viðkomandi einstaklingur hefur ekki náð að færa nógu góð mál fyrir kærunni gegn viðkomanda og sá hinn sami jafnvel lætur allan sannleikann í ljós, þá fær jafnvel sá hinn sami og lét sannleikann í ljós skína, annað hvort fyrir um sig sent á sig nálgunarbannsbréf eftir að fjárkúgunarkrafa hefur borist viðkomandi einstaklingi sem að viðkomandi hefur rétt á að hafna!,, 


Þetta er bara gert nú á dögum svo hægt sé að auðvelda viðkomandi einstaklingi að fjárkúga þann sem að sú hin sama / sá hinn sami mælti sér mót við.


En þá spyr ég:


Af hverju ætti ég þá ekki fyrir Guðs löngu, þar sem ég hef legið undir svo mörgum upplýsingum er snýr og varðar msn: netföng viðkomandi einstaklinga sem hafa verið að selja sig, hvort fyrir um sig bæði strákar sem stelpur undir lögaldri, sem og rétt yfir þeim viðmiðunarmörkum að ég hef svo að stærstum hluta ef að engu leyti ekki hvorki hitt né séð, eingöngu vegna áhugaleysis þeirra gagnvart mér og öðrum úr mínum röðum sem má skilja sem svo að um algjöra fyrirfram dóma sé um að ræða auk þekkingarleysis.  En að sjálfsögðu er ég Guðs feginn!

Almenningur skal hafa það hugfast að það skuli varast að kasta sjálfum sér sem og öðrum, hvort sem um náin/n ættingja eða vin sé að ræða út í djúpu laugina, til þess eins að geta krufið þann einstakling sem að málið snýr hverju sinni svara, án fyrirliggjandi sannanna, hvort sem um lífsýni eða önnur tilfallandi atriði sé um að ræða... 

Það telst að öðru leyti sögusögn og rógburður með að reyna koma slíkum óþarfa svörtum bletti á viðkomanda úti í samfélaginu fyrir minnstar sakir!!! 

 

Það sem ég vildi sagt hafa og vildi byggja þessa nr. 1 á er 65. mgr., Stjórnarskráarlaga sem snýr að mannréttindarkafla þess: 1944 nr. 33 17. júní
Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands
Tók gildi 17. júní 1944. Breytt með l. 51/1959 (tóku gildi 20. ágúst 1959), l. 9/1968
(tóku gildi 24. apríl 1968), l. 65/1984 (tóku gildi 13. júní 1984), l. 56/1991 (tóku
gildi 31. maí 1991), l. 97/1995 (tóku gildi 5. júlí 1995), l. 100/1995 (tóku gildi 5. júlí
1995) og l. 77/1999 (tóku gildi 1. júlí 1999)

65. gr. [Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu
að öðru leyti.
Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.]

L. 97/1995, 3. gr.

76. gr. [Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika.
Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi.
Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem
velferð þeirra krefst.]

L. 97/1995, 14. gr

75. gr. [Öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir
kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda
krefjist almannahagsmunir þess.
Í lögum skal kveða á um rétt manna til að semja um starfskjör sín og önnur réttindi tengd vinnu.]

L. 97/1995, 13. gr

7. gr.
69. gr. verður svohljóðandi:
Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað.
Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu.

8. gr.
70. gr. verður svohljóðandi:
Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila.
Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.

9. gr.
71. gr. verður svohljóðandi:
Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.
Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.

 


En megin ástæðan fyrir því að ég hef ekki farið með mínar upplýsingar er snýr að mannaveiðum gagnvart þessum ungu einstaklingum er einfaldlega sú:


Hvað hefur þjóðfélagið rekið sig illilega á og orðið áskynja með?


Kynferðis brotamenn þrífast líka innan stjórnsýslunnar og þar gætir ansi mikils ójafnvægis er kemur að því að sækja þá einstaklinga til saka...


Ekki rétt?


Svo þessir bjánar geta bara bitið í sína handakrika / skjaldarendur með að hafa ekki fyrr tekið á þessum málaflokki sem auk margra annarra hérna í samfélaginu!!! 

 

http://www.mbl.is/frettir/erlent/2013/02/07/logregla_og_laeknar_nidurlaegja_born/ 

 


Hversu margar fjölskyldur eiga börn sem hafa fæðst eða slasast undir eðlilegum formerkjum, jafnvel í slysum? Vitið þið, mér er satt best að segja brugðið við þær fréttir sem staðfesta léleg vinnubrögð vinnuveitanda almennt séð!

Ég hef oft velt þessum vangaveltum fyrir mér er snýr að Atvinnu með stuðningi ( A.M.S. ) sem sett var á fót á sínum tíma af hendi Tryggingastofnunar Ríkisins ( TR ) , Svæðismiðlun Málefna Fatlaðra auk Vinnumálastofnunar. Hver í raun og veru hafi verið grundvöllurinn auk fótar fyrir þessar samningsgerðar á sínum tíma? Var það í reynd sú svo hægt væri að troða enn æ betur á þessum þjóðfélagshópi samfélagsins, með þeirri fáheyrðri afsökun um að jú, þau geta unnið markvisst sem samsvarar um ca. 113.000 kr. per., mán., fyrir skatt en ef þau vinna meira umfram það þá skerðast bætur þessa einstaklinga, sem segir manni það að þessar lífeyrirgreiðslur líkt og laun þingmanna auk ráðherra séu ansi langt frá því að vera sannleikanum samkvæmt ríkistryggðar. En svo ég snúi mér að máli málanna: Það sem mig einna svíður mest er þegar ég kemst á snoðir þess efnis að einn af mínum dyggustu og bestu vinum sé stillt upp við vegg af sínum vinnuveitanda!!! Finnst ykkur það ekki orka tvímælis og rosalega ljótt í þokkabót? Aðdragandinn að því máli var á þá vegu: Vinur minn hafði slegið niður fyrir viku og fengið þessa vægu flensu, en í stað þess að halda sér kyrrum heima við þá mætir hann til vinnu eins og ekkert hafi í skorist. En þegar þangað er komið þá segir hann vinnuveitandanum að líðan sín sé nú ekki öll þar sem hún sé séð og ritar nafnið sitt á þar gerð tilgreint blað er snýr að veikindafjarvistum og yfirgefur svo vinnustaðinn í upphafi vaktar sinnar. En þar með var nú ekki sagan öll sögð, ó nei! Vinur minn taldi það nægja þeim að vita af sér veikum í nokkra daga heima við, án þess þó að hann hefði samband við vinnuveitandann og tilkynnti sig inn í hvert og eitt einasta skipti. Þegar kom svo að því að vinur minn mætti aftur til vinnu þá var hann vinsamlegast beðinn um að koma inná skrifstofu afsíðis, þar sem honum var stillt upp við vegg með eftirfarandi orðum, "annað hvort heldur þú að öllu óbreyttu áfram út umsamdan vinnusamning, fram að þínu orlofi eða þú klárar út þennan mánuð og hættir svo"... Vitið þið kæru Íslendingar, mér var brugðið og ég fékk áfall að heyra þetta! Síðan viðaukinn sem vinur minn fékk svo daginn eftir var nú ekki til þess að auka á tiltrú samningsdraganna... Vinnuveitandinn sagði orðrétt við hann: ,,Ertu búinn að láta þau vita af þessu?" Þá átti hann við og vísaði til einstaklingsins sem hefur með A.M.S., að gera eða hvað þá Réttindagæslufulltrúa fatlaðra! Hversu lengi þurfum við að standa höllum fæti í þjóðfélaginu, þangað til við getum farið að lifa til jafns við aðra í samfélaginu með mannlegri reisn, æru og virðingu með réttlætið, jafnréttið og heiðarleikan að vopni?

 

Tilvísun í gagnlegan tengil ótengdan þessu, en samt þegar betur sé að gáð og almenningur fer að hugsa aðeins til baka, þá kemur þetta allt heim og saman:

 

http://www.mbl.is/frettir/innlent/2013/03/07/finnst_framtidin_oft_vonlaus/  


Hvað hefur í raun og veru orðið af þessu samfélagi, þar sem engin samfélagsleg velferð né samfélagslegur auður sé hvorki að sjá né finna?

Sannarlega er það mín skoðun eftir þessa fundi mína við Réttindargæslufulltrúa fatlaðra fyrir Reykjanes og nágrenni að þetta réttarkerfi okkar er margrotið og á sér ekki margan líkan í þessum heimi, þar sem allt og allir virðast sleppa með skrekkinn, sama hve og hversu alvarleg brotin séu og hve löng þau brot ná aftur í tíma. Það er greinilegt út frá mínum samtölum við Réttindargæslufulltrúann að t.d., þessar Sanngirnisbætur svokölluðu voru eingöngu settar á fót og laggirnar fyrir þá einstaklinga sem höfðu verið komið fyrir og vistaðir á stofnunum / heimavistum sem rekið hafði verið af hinu opinbera. En þá spyr ég enn og aftur: Hvað um hina almennu þjóðfélagsþegna sem eftir voru, sem jafnvel hafa verið beitt líkamlegu ef ekki andlegu ofbeldi, annað hvort eða hvort tveggja fyrir um sig innan veggja heimilis auk menntastofnanna af samnemendum sínum og það jafnvel verið litið framhjá því o.þ.h., svo við tökum ekki inní heildarúttektina markaðslega misnotkun á nafni þess einsstaklings auk kt:. Nei, eins og staðan í þjóðfélaginu er í dag, þá býðst þessum hópi sá eini afar kostur að sækja sér gjafasókn, en það þýðir með öðrum orðum að ef sá einstaklingur vinnur málið þarf hann ekki að greiða málskostnaðinn úr eigin vasa, en tapi hann því fellur allt á þann aðila, þá kemur Ríkið ekkert að því að vega upp á móti kostnaðnum vegna málshöfðunar. Svo það eina sem þessir einstaklingar geta gert gagnvart þeim sem hafa gert og gengið á þeirra hlut og kostnað er það að þeir geta bara það eitt að miðlað málum er snýr að sinni reynslu í lífinu o.s.frv., hvort svo sem þessum einstaklingum sem um ræðir og eiga í hlut hverju sinni líki það betur eða verr.

 

Tilvísun í gagnlegan tengil ótengdan þessu, en samt þegar betur sé að gáð og almenningur fer að hugsa aðeins til baka, þá kemur þetta allt heim og saman:

 

http://www.mbl.is/frettir/innlent/2013/03/07/finnst_framtidin_oft_vonlaus/  


Það er greinilegt að sá tiltekni viðkomandi einstaklingur, sem mun koma til með að gegna embætti Innanríkis- og Dómsmálaráðherra Íslands bíði mjög víðtækt og erfitt viðfangsefni er snýr að mannréttindarkafla stjórnarskráarinnar!

Þannig er mál með vexti og ég ítreka það, vinsamlegast hafið aðgát er snýr að nærveru sálar, ef og þegar þið þekkið ekki til inná ykkar eigin stjórnarskrá auk réttinda, þá fáið þið engin frið fyrir alræðis-, löggjafa- og ríkisvaldinu...

Ég hef komist að því eftir þessa dramatísku og viðburðaríku helgi að ef viðkomandi einstaklingur, þótt um fjölskylduvin eða vin almennt séð sé með í för og flækist inní þessa atburðarrás, jafnvel þótt það sé bara einn úr hópnum sekur um ákveðið tiltekið athæfi, þá eru allir teknir fyrir, án þess að fyrirliggjandi sannanir liggja fyrir, eins og tilkynningin ein sé þeim nóg að henda fólki á bak við luktar dyr.

Þetta hefur það í för með sér á meðan þessir eftirtöldu starfsmenn ríkisstofnanna eru ekki að sinna vinnu sinni sem skyldi, þá koma þeir að algjörri ósekju svörtum bletti á þá einstaklinga sem séu saklausir og hafa hvergi komið nærri þessum atvikum nema að vera í nálægð við viðkomandi einstakling/a.

Eins og ég ætlaði að bæta við í lokin hefur þetta þau óorð í för með sér fyrir viðkomanda að þetta fer inná svokallaða málaferlaskrá lögreglunnar og situr þar í a.m.k., 5 ár, en það er nóg til þess að eyðileggja fyrir viðkomandi einstakling að feta sín framtíðarspor í lífinu!

Það sem ég vildi sagt hafa og vildi byggja þessa nr. 1 á er 65. gr., 76. gr., 75. gr., 69. gr., 70. gr., og 71. gr., Stjórnarskráarlaga sem snýr að mannréttindarkafla þess: 1944 nr. 33 17. júní
Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands
Tók gildi 17. júní 1944. Breytt með l. 51/1959 (tóku gildi 20. ágúst 1959), l. 9/1968
(tóku gildi 24. apríl 1968), l. 65/1984 (tóku gildi 13. júní 1984), l. 56/1991 (tóku
gildi 31. maí 1991), l. 97/1995 (tóku gildi 5. júlí 1995), l. 100/1995 (tóku gildi 5. júlí
1995) og l. 77/1999 (tóku gildi 1. júlí 1999)

65. gr. [Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu
að öðru leyti.
Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.]

L. 97/1995, 3. gr.

76. gr. [Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika.
Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi.
Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem
velferð þeirra krefst.]

L. 97/1995, 14. gr

75. gr. [Öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir
kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda
krefjist almannahagsmunir þess.
Í lögum skal kveða á um rétt manna til að semja um starfskjör sín og önnur réttindi tengd vinnu.]

L. 97/1995, 13. gr

7. gr.
69. gr. verður svohljóðandi:
Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað.
Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu.

8. gr.
70. gr. verður svohljóðandi:
Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila.
Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.

9. gr.
71. gr. verður svohljóðandi:
Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.
Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.


Skoðanaálita er vinsamlegast óskast frá hendi almennings er snýr og varðar hverjir hafa orðið fyrir því að rógburður, uppspuni og lygar hafi verið í hávegi haft í kjölfar staðlausrar ákæru auk fjárkúgunar!

"Það er tvennt ólíkt að verða fyrir óþarfa persónulegu og / eða vera fórnalamb áreitis auk fjárkúganna og hins vegar að vera annað hvort fórnarlamb kynferðislegs ofbeldis eða gerandi þess": 

Þannig er mál með vexti að á árinu 2005 kynntist ég og komst ég í kynni við einstakling sem núna er kominn er yfir tvítugt í dag. Það var ekki nóg að ég hafi flutt út og rokið út í reiðiskasti við föður minn, eftir að hafa þurft hvort tveggja fyrir um sig að horfa uppá sem og verða fyrir því sjálfur af hendi hans er snýr að líkamlegu ofbeldi, jafnvel eftir að hafa gengið í gegnum þrautagöngu er við kemur grunnskólamenntun, þar sem ég hafði verið lagður líka í mjög andlegt, félagslegt auk líkamlegs eineltis þar en það að þegar ég leitaði ásjár félagslega kerfisins eftir að ég flutti út frá foreldrum mínum eftir að hafa orðið uppvís að því að vera hvort fyrir um sig hafnað á þeim forsendum hvað, hver og hvernig ég væri er snéri að nánari stöðu, en því miður er það þannig í tilfelli foreldra og forráðamanna minna að þau hafa gefið lítið fyrir sjúkrasögu greiningu mína, jafnvel þótt ég hafi fengið heilablóðfall í fæðingu, með öðrum orðum: fullkomnunarþorstinn hefur verið sem slíkur að í seinni tíð hef ég komist að því að ást þeirra á mér í mín garð hefur greinlega ekki verið meiri en svo að þau misnotuðu nafn mitt auk kennitölu m/meiru til þess eins að geta auðveldað fjölskyldu fólksfultningana frá stað A til staðar B, en þá var mér bara ýtt til hliðar úr vör og sagt að það væri jafnvel betra fyrir mig, þótt þær vissu og sæju það bersýnislega á mér að andlega, líkamlega og félagslega tilveran væri öll brostin. "Það sem ég á við er að fyrst að foreldri/ar viðkomandi einstaklings hafi náð það langt með slíkum hætti að bera út slíka ósannsögli, rógburð og lygar sem eingöngu höfðu verið byggðar á óstaðfestum staðreyndum, jafnvel án utanaðkomandi trúverðugra vitna og farið svo fram með fjárkúgun gegn mér sem ekki hafi borið árangur sem skyldi, hvað þá sett síðar í kjölfarið á mig tilhæfulaust nálgunarbann... ,,Byggt á hvaða grunni auk stoðum?" Þá er ekkert að vandbúnaði núna fyrir mig eftir þessi 6 ár, þegar þetta er núna fyrst fyrir alvöru farið að reyna á geðheilsu og þolgæði mín að upplýsa almenning um þetta hérna frá A - Ö auk þess að nafngreina þessa einstaklinga sem um ræðir hérna á blogginu mínu og láta þetta fara sem "eldur í sinu" um blogg- og netheima! Þetta er bara forgrunnurinn hér að ofan en núna kemur sá kafli sem um ræðir sem mun sjokkera alla viðkomandi sem utanaðkomandi almenning í þjóðfélaginu einna mest og þá fær það þá skilgreiningu á þeim mun að vera hins vegar barnaníðingur / barnaperri og annars vegar þar sem verið sé að hafa einstakling fyrir rangri sök, eingöngu á þeim forsendum að misnota sér stöðu þess einstaklings sem um ræðir hverju sinni, í þessu tilviki míns tilviks þar sem ég sé ásamt fjölmörgum öðrum skilgreindur fatlaður, en ég lít ekki á mig sem slíkan heldur sem almennan sjúkling sem þarf að meðhöndla hverju sinni, sem greinilega hefur lítið em illa verið sýnt vegna vanrækslu foreldra og forráðarmanna, þar til í seinni tíð og tíma er ég hafði flutt út, fengið fyrir einskæra tilviljun hugljómun að breyta fyrra lífi er snéri að lyfjagjafaferlinu ef ég ætti að halda lífi og haus áfram, sem ég svo gerði o.m.fl., sem verður svo getið nánar hér að neðan. Eins og ég tilgreindi hér aðeins smá í upphafi kynntist ég einstaklingi sem heitir þessum skammstöfunum A.Y.S. / A.Y.B., sem ég kýs fremur að nefna Mr. Q inná facebook í seinni tíð. Sá einstaklingur líkt og ég vorum komnir út og allt í þessu fína með það nema hvað samskipti og samvistir þess einstaklings voru nú ekki hinum almenna þjóðfélagsþegn sæmandi, nema hvað þá fyrir það leyti sem hann ritaði í minn garð gagnvart föður mínum, ,,láttu pabba þinn merja hausinn á þér helv., f.f., þitt". Þessi samskipta- og talsmáti fékk að viðgangast og viðgengst enn þann dag í dag af síðum á borð við http://www.einkamal.is og áður síðu sem var loka vegna hinna ýmsu óviðeigandi samskipta þessa einstaklings við mig af algjörri óþörfu í gegnum ( http://www.private.is Ég lenti í því að Mr. Q kom til mín í tvígang frá heimabæ sínum á sínum tíma með áætlunarrútunni frá BSÍ. Af hverju og hvers vegna gerði hann það? Vegna þess að það eru bara sumir einstakir einstaklingar af persónuleikum sem hugsa bara með neðri partinum og engu öðru, en því miður var það í mínu tilviki þótt ég hafi verið á eftir meiru og nánari kynnum, en vegna alls þess sem samhilða gekk á hjá mér á þessum tíma í kringum fortíðardraugana, auk gömlu rótgrónu lyfjanna sem ég var á á þeim tímapunkti var allt gert til þess að gera sér einna mesta mat úr því mér til mikilla ama auk sálrænna geðrofs. Veldipunkturinn á þessu öllu saman var þetta tiltekna síðsumarkvöld árið 2005 er ég ákvað að opna mig fyrir foreldrum mínum fyrir fullt og allt og sagði þeim að ég væri kominn út og jafnvel á fast, en viti hinn almenni þjóðfélagsþegn, ég fékk bara ískalda vatnsgusu yfir mig líkt og um höfnunartilfinningu væri um að ræða. En síðan í bakaleiðinni út úr hverfi foreldra minna sem ég ólst upp í frá ca. 8 ára að aldri hitti ég fyrir einstakling sem heitir þeim skammstöfunum B.D.G., og ég vill í seinni tíð nefna Mr. X. Þegar ég var kominn út úr uppvaxtar hverfi mínu á móts við söluturninn Holtanesti á þeim tíma síðar um kvöldið með Mr. Q þá rekst ég á fyrir einskæra tilviljun Mr. X. Hr. X, fer að væla, vola og veina yfir því hvernig fyrir sér sé komið gagnvart foreldrum sínum og fer þess á leit við mig að veita honum húsaskjól í ákveðin tíma þar til aldan lægir. Málið er að á þeim tíma viðurkenni ég það hér með að ég var að vissu leyti svolítið eftirlátssamur með þetta að gera að veita Mr. X, húsaskjól og skjóta þar með hálfpartinn yfir honum á fölskum forsendum, þar sem hann hafði síðar logið öllu af mér vegna sinnar neyslu, hvort sem það var í formi gras, hass eða marjuana. Þegar Mr. Q og Mr X., komu heim til mín fengu þeir mig ofan af því að fara út á hverfiskránna í sömu götu og kaupa fyrir þá áfengi. En það sem hefur farið einna verst í andlegu geðheilsu mína, hvort svo sem Mr. X og móðir þess, frú G.H.G., sem ég vill nefna fröken Y, sem fór fram með þessa staðlausu kæru, þar sem orð gegn orði hafi staðið uppi en engin utanaðkomandi vitni, né hvað þá lífsýni o.þ.h., að hún skyldi fara fram gegn mér fyrir hönd þessa drengs með slíka kæru þar sem mér sé til viðbótar gert að sök að hafa lagst / sest o.þ.h. og fróað drengnum hennar, hvað þá hinum Mr. Q?! Hugsið ykkur hvað hægt sé að fara svo hart fram með slíkum hætti án utanaðkomandi og fyllilegra rannsóknahagsmuna að bera slíka einstaklinga fyrir rangri sök og ef ekkert sannast, hvað þá ef málið fer af einhverju eðaa öllu leyti ekki fyrir dóm, þá sé reynt með slíkum klækjum og klóm að fékúga þá einstaklinga sem um ræðir hverju sinni, ef viðkomandi gengur ekki að kröfunni er sett á þann einstakling umsvífunarlaust nálgunarbann, jafnvel þótt hann hafi ekki verið upplýstur um það! En það sem mig einna svíður mest, hvað þá finnst grátlega sorgleg en einkum þó bagaleg staðreynd að: Þegar upp komast um síðir að viðkomandi einstaklingur / ar innan veggja stjórnsýslunnar skuli hafa brotið með slíkum alvarlegum hætti og raun ber vitni um og fá samt sem áður að gegna þrátt fyrir það, ef ekki að þeir , þær / þau séu flutt til í starfi innan opinberu stjórnsýslunnar segir manni allt sem segja þarf! Klíkuskapur þrífst og ef þú / þið þekkið ekki til einhvern / einhverja sem sé nógu klár eða vitur / hvað þá útsmoginn lögmaður innan geirans, til þess eins að koma þínum rógburði, ósannsöglum sögusögnum auk hinna ýmsu lyga á framfæri þá eru mun meiri líkur að þú / þið lendið í slíkum hremmingum og ég er snýr að mannorðsmeiðingu. Sé á heildina litið er ekki eingöngu búið að eyðileggja æsku mína heldur mannorð mitt í þokkabót, þakka ykkur pent fyrir, þau sem stóðu sig svo vel að því í gegnum aldanna rás...

Tilvísun í tengla inná youtube sem færa rök fyrir máli mínu: 

http://youtu.be/Ey3q4XXXs40

http://youtu.be/ZFDVqA7x2aI 

Það er ekkert mál fyrir mig að nafngreina þennan einstakling / þessa einstaklinga sé og ef til þess kæmi, því það hefur enn þann dag í dag staðið stöðugur styggur af viðkomanda, ég hef ekki getað sinnt mínum daglegum brýnu erindagjörðum, s.s., náð í lyfin mín o.þ.h., án þess að viðkomandi siti um mig á víð og dreif og eins og þessum lögfróðu ösnum er nú von og vísa, þá stllla þeir gagnaðilanum upp við vegg þegar kemur að því að svara t.d., fjárkúgunarbréfi hvers einstaklings fyrir um sig, eða um viku frestur! 

,Mannréttindi fyrir alla" - "Dulin fötlun eftir heilaskaða" - "Eru mannréttindi virt?,, Hafnarfjörður, Ísland 27. sep. - 01. okt. 2011 Upphaf: Félagssamtökin Hugarfar eru félag fólks með heilaskaða, aðstaðenda þess & áhugafólks um málefnið & var stofnað þann 21. febrúar 2007. Auk þess eru Félagasamtökin Hugarfar í samvinnu við heilaskaðateymi Reykjalundar. Dulin fötlun eftir heilaskaða - Nýtt upphaf á misjöfnum endi. Á hvorn veginn sem það snýr, á hinn slæma veg eða á hinn jákvæða máta! Kynning á dulinni fötlun o.þ.h. í nánara máli. Á hverju ári hljóta 500 manns á Íslandi heilaskaða þar af hljóta um 50-80 alvarlegan skaða & þurfa á sérhæfðri meðferð að halda. Ýmsar ástæður geta verið fyrir heilaskaðanum, t.d. blóðtappi, blæðingar í heila, æxli eða súrefnisskortur. Aðrir hljóta skaða í tengslum við umferðaslys, ofbeldi eða við byltu. Sumir geta eftir einhvern tíma lifað að mestu leiti eins & áður, meðan aðrir verða að lifa með viðvarandi & alvarlegan skaða. Heilaskaði getur haft margskonar líkamlegar afleiðingar í för með sér t.d. lömun eða málerfiðleika. Hinsvegar fá margir dulda fötlun eftir skaðann. Það er að segja að fötlunin er ekki beint sýnileg öðrum, eins & t.d. einbeitingarskortur. Dulin fötlun: Það er oft erfitt fyrir fólk með heilaskaða að fá aðra til að sýna hinni duldu fötlun skilning. Það getur verið vegna þess að umhverfið getur átt í erfiðleikum við að greina þessa tegund fötlunar frá persónuleika þess skaðaða & heldur þess vegna að sá með heilaskaðann hafi alltaf verið svona. Oft tengir folk orðið ,,heilaskaði" við manneskju sem situr í hjólastól, er andlega veik eða greindarskert. Þessir fordómar hafa í för með sér að margir einstaklingar með heilaskaða segja ekki frá því að þeir séu með heilaskaða. ( "Þegar aðrir geta ekki séð sköddun ( fötlun ) mína, halda þeir að það sé ekkert að,,). Skilningur skiptir öllu: Fyrir þann einstakling sem er með heilaskaða skiptir það öllu máli að vera mætt með skilningi & virðingu fyrir því hvernig það er að vera með heilaskaða. Sumir afgreiða minniserfiðleika hins skaddaða með því að segjast sjálfir eiga í erfiðleikum með minnið. Svona vel meintar athugasemdir geta þó skilið þann sem er með heilaskaða eftir með þá tilfinningu að hann sé ekki tekinn alvarlega. Aðrir geta efast um að sá sem er með heilaskaða beri raunverulegt mein eftir skaðann. Ef einstaklingur með heilaskaða fær ekki skilning getur það aukið tilfinningu hans fyrir því að vera einangraður, sem aftur getur aukið tilhneigingu til þunglyndis. ("Þegar mer finnst ég ekki vera tekinn alvarlega, eykur það tilfinningu mína fyrir því að vera öðruvísi,,). Dæmi um einkenni heilaskaða - Nánari upplýsingar að neðan í meginmáli. 10. októberOskar Orn Adolfsson Meginmál: Til allra hlutaðeigandi er málið varðar, viðkemur & hefur snert s.l. mánuði, ár & áratug/i: Þannig er mál með vexti & sagt sé samkvæmt gömlu rótgrónu máltæki, "að viðkomandi einstaklingur hverju sinni ætti að sníða / smíða sér stakk eftir vexi" âââââ€Å¡¬Å¡¬¦. En þá spyr ég aftur á móti alla málsaðila sem einhvern hlut eiga að máli eða munu koma til með að gera það á síðari stigum þessa máls! Hvernig í ósköpunum átti ég sem ungt barn á þessu tiltekna tímaskeiði að hafa grun um það að foreldrar mínir hefðu misst eitt barn, rétt rúmum 3 árum eftir að ég kom í heiminn & að sá einstaklingur skyldi ekki hafa náð skólaskyldugöngu o.þ.h.? Hvað þá að ég skyldi líka þ.a.u. ekki fæðast alheilbrigður, súrefnisskortur við fæðingu o.m.fl. í tengslum við þessa ,,duldu fötlun" & veikindi sem aðdragandi af súrefnisskorti fylgir varðandi heilaskaða & jafnvel jafnframt síðar meir flogaveiki sem geta fylgt viðkomandi einstakling svo árum & áratugum skiptir, nema eitthvað sé gert & aðhafst. Móðir mín t.d. hefur aldrei náð sér eftir fráfall þessa elsta barns síns & þó jafnvel ég hafi komið í heiminn 3 árum síðar, s.s. hefði verið 3 árum yngri en þessi þáverandi bróðir minn sem ég man ekkert eftir nema eintómar ljósmyndir af honum. Svo það sem ég er að reyna að útskýra & færa rök til betri vegar eru þau að þrátt fyrir þessa erfiðu fæðingu, allar þessar almennu útskýringar auk sjúkrasögu minnar á prenti frá þáverandi lækni, finnst mér það ekki réttlæta þessa slíku vanrækslu auk tillitsleysis frá hálfu foreldra minna er viðkom grunnskóla & framhaldsskólamenntun minni. Þar lenti ég í hörðu, svívirðilegu, andlegu sem & líkamlegu einelti, auk þess sem að mér nánast bauðst aldrei þessi almenna þáttaka innan veggja samnemanda minna o.þ.h. í almennu social félagslífi, jafnt innan sem utan veggjar þess. Með öðrum orðum: Ég var eins & blaut, snúin tuska annað veifið & þurr hitt. "Ég var einn af þeim sem lá vel við andlegum & líkamlegum bylgjum & höggum ef þurfti að miða vel út & gefa skotvopnaveiðileyfi á" Það liggur hreint í augum uppi beinast við að segja að allt það sem ég hafði fram að færa, sama hvort sem það snéri að eineltinu, sem var óskaplega lítið sem illa sinnt auk þess sem ég kom oft á tíðum mjög þreyttur & úrvinda eftir daginn, bæði vegna þessa ákveðnu lyfjainntaka sem & minna veikinda í heild sinni sem svo virðist sem þau hvor um sig skeyttu sig lítið um að taka lítið mark á, t.d. eitt dæmi um einkenni heilaskaða sem ég man greinilega núna vel eftir að ég varð fyrir heimafyrir en móðir mín vildi ekki horfast í augu við staðreyndir málsins. Yfirsýn, skipulag & frumkvæði: Á erfitt með að byrja á hlutum & hafa frumkvæði. Þreyta & úthaldsleysi: Öll verkefni taka langan tíma. Hefur ekki úthald til að ljúka verkefnum. Þetta var eimmitt á þá vegu sem hlutirnir þróuðust oft á tíðum með heimalærdóminn hjá mér & í stað skilningssemis þá var mjög mikil skilningleysis sem gætti meðal beggja foreldra minna & í þessu tilfelli föður míns, því hann þó annað hvort sló hendinni fast í borðið eða gaf mér þó nokkuð oft undir með löðrungi & hvað þá hnefanum stundum þannig að á sá, en ekki þannig að hjá því var komist að móðir mín gæti séð það. Einbeiting: Missir þráðinn. Eirðarleysi. Skyntúlkun: Sér aðeins annan helming sjónsviðsins. Á erfitt með að lesa. Málstol: Á erfitt með að tjá sig með tali eða skrift. Á erfitt með að skilja það sem sagt er. Þegar ég átti oft til með að koma heim að loknum skóladegi & það voru bókmenntir eða e-ð álíka í heimalærdóm fyrir næsta dag var eins & dögg hefði verið dregin fyrir sólu, því það var alveg sama hve & hversu oft móðir mín reyndi að hlýða mér yfir þessar sögur, spurningar, tilvitnjanir o.þ.h. & hve þolinmóð hún var gegn mér endaði þetta á endanum með því móti að þau gáfust upp, sögðu að ég væri latur, lyginn o.s.frv. Tilfinningalíf: Grætur & hlær án þess að ætla sér það. Verður uppstökkur, gefst fljótt upp eða verður þunglyndur. Skortir sjálfstraust & sjálfsvirðingu. Ég grét oft innst inni & líka út á við þegar sérstaklega var komið að svefntíma. Eitt skiptið man ég að eitt árið þá gaf móðurbróðir mömmu minnar, sem var & er einnig uppeldisfaðir hennar, mér & yngri bróður mínum sem kemur á eftir mér í goggunarröðinni sitthvorn skátahnífinn. Að mínu mati er það það einna versta gjöfin eftirá hyggja sem hann gat gefið mér & fært, því þessi kvöld & nætur sem ég bjó heima við hjá foreldrum mínum, fannst ekki á mig vera hlustað, ég vera einskis virði í þessu þjóðfélagi o.þ.h., þá lá ég bernátta undir sæng með skátahnífinn & hnífsblaðið útistandandi beint & bert út opið, rétt eins & mig sárlega langaði að taka mitt eigið líf. 10. októberOskar Orn Adolfsson Ég gæti haldið endalaust upptalningunni áfram, en eitt að því alversta sem að foreldrar taka uppá að gera börnum sínum sem verður jafnvel þess valdandi að sundra stórum fjölskyldunum oft á tíðum í seinni tíð er það að þegar viðkomandi foreldrar taka uppá því af eigin frumkvæði & ósekju að svipta viðkomandi barni sínu & einstaklingi þar með sjálfstæði sínu, fjárræði o.m.fl. Sem verður oft á tíðum þess valdandi að viðkomandi einstaklingur bregst ókvæða við & "leggur árar í bát" þvert gegn sinni samviskusamlegu vitund & án þess að vita jafnvel jafnframt almennilega um afleiðingar gjörðar þess, sé nú svo til seinni tíma litið, sama hver svo nú á í hlut að máli hverju sinni. Ég veit samt sem áður að ég gerði ýmislegt misjamt misgott & það stundum á kostnað allra minna nánustu, þá á ég við & er að tala um út fyrir foreldra & systkini, en það er samt sem áður ekkert samanborið & hvað þá í líkindum við það sem gengur & gerist með hina all alvarlegustu glæpi landsins, en það samt sem áður fyrirgerir & fyrirgefur manni ekki þá þessa smávægilegu hluti sem maður hafði á sínum tíma gert, þótt þeir séu smáir í sniðum samanborið við hina alvarlegustu glæpi, en að slíkir einstaklingar á borð við mig í þessu tilfelli og hver veit ef ekki um fleiri sé og væri um að ræða þar sem foreldrar og forráðarmenn misnota aðstöðu sína gagnvart umráðabarni sínu á einn eða annan hátt er líka viðbjóðslegt og svívirðilegt, sé til seinni tíma þess einstaklings litið uppá framtíð þess að gera o.s.frv. Í mínu tilviki var það þannig að nafn mitt og kt., voru hvort fyrir um sig misnotað til þess eins að þóknast 3ja aðila, s.s., yngri bróður mínum sem kemur á eftir mér í aldursröðinni, þau notfærðu sér mín veikindi til hins ýtrasta og fengu mig að stofuborðinu til þess eins að skrifa undir eitthvað pappírsplagg sem ég man núna í seinni tíð að hafa verið afsal eða kaupsamningur af bifreið. Þetta er svo ljótt og á ekki að geta á sér fyrirstöðu, því samkvæmt þessu vegna þessarra asnalegra reglna TR, þá höfðu foreldrar og forráðarmenn mínir af mér 1/2 % styrksins sem ég í raun hefði átt rétt á frá byrjun með réttum forsendum, en ég er meira að segja með þetta á ljósriti handa yður Ragnheiður E. Árnadóttir til staðfestingar. En ég myndi nokkurn veginn segja það hér sem & í beinni útsendingu ef til þess kæmi, að meginástæðan & aðdragandinn að því að ég leiddist út í þetta skuldafen gagnvart fjármálastofnunum, þessa smáþjófnaði o.þ.h. hafi verið vegna þess að foreldrar mínir hafi svipt mig ærunni, virðingunni á að vera til sem einstaklingur með það að lifa, þoldu illa hve sjálfstæður ég var þrátt fyrir mín veikindi, t.d. ég lét þau ekki ganga á eftir mér með að skutla mér hingað & þangað, út & suður þegar svo bar undir o.s.frv. & það því miður fór í þeirra fínasta, ég var miklu meira fyrir almenningssamgöngurnar en að vera bundinn við einkabílstjóra & svo var það auðvitað fjárræðið, t.d. eitt minnisvert atvik er faðir minn gerði á hlut & kostnað minn, sem ég tel & taldi að væri ólöglegt með öllu leyti, það var það að hann lét sérútbúa debetkort með sinni mynd o.m.fl. & lét mig fá það til þess eins að geta fylgst með xxxxx âââââ€Å¡¬Å¡¬¦ ,,Ég tel mig hreinlega ekki þurfa að segja meira, né fara nánar útí þessa sálma". En því miður reyndist þetta vera blákaldur veruleikinn hjá mér að yngri árum & sit ég því miður uppi með afleiðingar þessa alls gjörða minna, en nú í dag er ég breyttur & mun betri einstaklingur sem vill svo um munar láta gott af góðu leiða. Foreldrar mínir eru hvort um sig að er ég best tel komin af drykkjuliðsfjölskyldufólki, sem á & mun ávallt eiga erfitt með að meðhöndla áfengi. Ég hef & er búinn að sjá nú þegar hluta systkina minna smitast útfrá þeim, en það vildi ég ekki sjálfur svo þess vegna flutti ég í kringum rúmlega tvítugt í reiðiskasti vegna þess sem ég kalla hreint & klárt heimilisofbeldi, ekki bara gagnvart mér heldur líka gagnvart móður minni & bróður sem kom á eftir mér í goggunarröðinni. Aðdragandinn að þessu öllu saman oft á tíðum var sá að ég rauk út á dyr eftir að hafa skellt dyrum á eftir mér, hvort sem ég gekk rakleiðis upp í herbergið mitt eða rauk í reiðiskasti eftir að hafa annað hvort lent uppá kant við föður minn vegna ýmissa mála, hvort sem þau tengdust náminu eða einhverju öðru, þá var & er greinilegt að þrátt fyrir fyrirlestur & nánari upplýsingar sem minn þáverandi sérfræðilæknir sagði við þau bæði um mig & mína veikinda-sjúkdómsgreiningu að svo virðist sem það engum toga hafa skipt né breytt, því miðað við hvernig ég var látinn afskiptalaus með & í kringum mín alvarlegu veikindi, þá lá ég oft á tíðum niðri í stofu nánast afskiptalaus þar sem ég fékk nánast ávallt þessi orð í belg frá móður minni þrátt fyrir þessi sí-endurteknu flogakost sem voru svo slæm á þeim tíma ,,svona nú Óskar minn. Leyfðu nú þessum köstum að koma, því ef þú heldur ávallt áfram að streytast við að berjast við þau á móti gerir þú bara illt verra fyrir þig o.s.frv." Ég þurti á endanum að hafa fyrir því á einn eða annan hátt að sækja þessa tíma & lyfjabreytingar til margra ára nánast einn & óstuddur án allra óviðkomandi stuðnings. Síðan í dag er faðir minn hissa á því að ég skuli ekki blanda samskiptageði við þau öll, koma í heimsókn o.þ.h. eftir allan þennan tíma eftir allt sem á undan sé gengið. Ég t.d. meira að segja átti mjög erfitt með svefn vegna alls þessa sem að sótti að mér frá öllum vígstöðum, en auðvitað hefði ég óskað þess að málin hefðu þróast á öðruvísi & betri veg. Viðbótarviðauki til forsvarsmann Féló: Það sem snýr að öllu þessu sem viðkemur að fjárhagsstöðuhlið minni auk minna veikinda & gömlu rótgróinna skulda, þá hefur mér ekki reynst né gefinn sá slíkur kostur né tækifæri á að leggja til hliðar / hvað þá með einhverju móti eignast hina ýmsu nauðsynjalegu hluti innan veggja heimilisins sem að ég hefði bráðnauðsynlega á að halda, eins og t.d. þvottavél & ryksuga svo af þeim sökum hefur mér reynst mjög erfitt þrátt fyrir að ég hafi upplýst viðkomendur aðila sem séu formenn / forsvarsmenn Hússjóðssins í blokkinni að taka tillit til aðstæðna minna, svo að mér liggur það beinast við vegna alls þessa að opna öll mín mál & demba þeim með slíkum skrifum á blaðaprent & líma á dyrnar fyrir utan hjá mér í stiganginum svo að viðkomandi ábúendur geri sér loksins alm.grein fyrir stöðu & alvarleika málsins. Eigðu mjög svo góða helgi framundan! P.s. Vinsamlegast gjörið svo vel & segið ykkar skoðun & álit á öllu þessu + það sem koma skal í þjóðfélaginu. "Med sem & vegna beinnar tilvísunar & tilvitnjunar í Draumráðningabókina frá árinu 1997, sem að ein úr minni fjölskyldu á! Brúðkaup: Það er mikið óhappatákn að dreyma brúðkaup, sérstaklega fyrir elskendur. Náinn vinur eða ættingi gæti látist, dreymandinn misst eignir eða orðið fyrir miklum vonbrigðum. Dreymi ógift fólk að það sé að ganga í hjónaband getur það búist við fjárhagsvandræðum eða öðrum erfiðleikum. Giftist menn látinni persónu er hætta á ferðum, jafnvel dauði. Til er sú trú að dreymi menn að þeir giftist að hausti sé það fyrirboði farsæls hjónabands. Dreymi menn að maki þeirra giftist öðrum verða breytingar í lífi þeirra." Málið er að mig berdreymdi fyrir stórum hluta af þessu þó nökkrum góðum tíma áður en eftirfarandi, tilfallandi tilvik áttu sér stað & stund, & allflest af þessu hefur nú þegar ræst & gengið eftir samkvæmt orðræðnum fyrirséðnum rituðum málavöxtum. Mín fjárhagsvandræði hófust sem & byrjuðu þegar ég bjó heima í foreldrahúsum, órfáu árum átel ég aður en ég stóð uppí móti andspænis gagngert gegn föður mínum vegna ákveðinna mála sem viðgengndust & þrífðust svo árum skiptir innan veggja rúma heimilsins, þrátt fyrir mín veikindi & að ég hafi fengið heilablóðfall við fæðingu o.þ.h. Þá varð það bara þannig á þá vegu vegna þess hversu heildstætt ég sá myndina í kringum fjölskylduna, sérstaklega foreldra mína, þótt ég elskaði þá & geri enn, þá var & er bara einn svakalegur slæmur bödull & ávani sem ég gat ekki sætt mig við að búa & lifa innan um, það var & er að vera hvort um sig sem það sé að vera virkur / óvirkur alcoholisti!!! Það tók mig nógu fjári langan tíma að vinna mig síðan út úr þessum svokallaða vítahring fjármálaóreiðunnar hjá mér ... & má það líka rekja allt til baka til þess tíma & tímabils sem ég átti sem erfiðast uppdráttar í lífinu vegnar þessa slæmu andlegu & líkamlegu aðkasta sem ég varð fyrir á mínum yngri árum sem leiddi til hreinnar algjörrar einangrunnar af minni hálfu, fyrir sem & eftir að ég flutti að heiman. Árið 2007 var móður-fjölskyldu minni afar erfitt & þungbært yfirferðar. Þetta sannarlega stórbrótna, mjög svo sársaukafulla & viðburðarríka ár bar sem & varð þess eðlis að rétt ca. tæplega um miðbik vors frekar en sumars þá andast & fellur móðir móður móður minnar frá, s.s. langamma mín, en í um midbik hausts andast & fellur frændi minn í sama ættartengilið, systursonur móður minnar. Hugarrenningar - & Sannleikskorn sem að sögur fara af, sem vart ber að telja né færa nánari rök né tilfærslu fyrir nema síður sé by Oskar Orn Adolfsson on Wednesday, November 17, 2010 at 1:19am · PublicFriendsFriends except AcquaintancesOnly MeCustomClose FriendsEinkamál eru þau efni sSee all lists...FamilyMannúðar-, Hollvina- & Kaupás - Nóatún Reykjavíkurvegi 50. 220 HafnarfjördurEnginn / Nowone.Menntaskólann í Kópavogi & Flensborg í Hfj.Menntaskólinn í Kóp. & Flensborg í Hfj.enginnAcquaintancesGo Back Það liggur stundum oft á tíðum beint & beinast við að ég hreinlega loki fyrir hinum & þessum netaðgöngum vegna þess hve & sem hversu það sé farið að vera illa vegið & sótt að mér / manni í þjóðfélaginu eftir að ég náði að finna út úr þessum almennilega fleti á lífi mínu til fyrri ára þegar ég var sem einna verstur af flogaköstunum í tengslum við mína fyrri sjúkrasögu frá barnsbernsku. En vegna kynna minna af ákveðnum tilteknum aðila & að ég skyldi síðar hafa hleypt & skotið yfir öðrum aðila á svipðum aldri skjólshúsi af frumkvæði sem & vorkunnar - & volæðissemis í viðkomandi á viðkomandi timabili & ári að þá því miður vegna minna veikinda lét ég undan þrýstingi frá viðkomandi vegna þess að ég hef orðið þess uppvís með lyfin sem ég hef þurft að taka inn í gegnum tíðina vegna minna veikinda að þau eru blóðþrýstings- & geðlyf svo að innst inni var mér um & ó þegar að ég komst á snoðir um það á sínum tíma. En hvað snýr & snertir þennan viðkomandi unga pilt, þá var hann sem & er ennþá þann dag í dag, ef þó það kæmi mér bara alls ekki spánst fyrir sjónir / kæmi mér bara alls ekki á óvart miðað við síðast þegar ég vissi af honum, ca. 2 - 3 dögum áður en móðir hans lagði síðan fram viðkomandi kæru gegn mér eftir að viðkomandi hafði leitað á náðir mínar um samastað til að gista vegna fyrrum vandkvæða við foreldra sína & þetta er síðan afrakstur & uppskeran fyrir svokölluðu góðsemina & síðan á að klína öðrum eins viðbj...& óþv...frá slíkum aðila sem er núverandi fíkill & á fullu í grasinu o.þ.h. & hver veit nema sá leiðist út í e-ð sterkara jafnvel síðar meir á efri árum!!! Þeir hjá ákæru- & dómsvaldinu=SHAME ON YOU. Svo að miðað við allt þetta bölv..rugl frá honum þá efast ég um það að hann vilji síður mæta ofjarli sínum ef svo mætti orði komast, því að ég veit allt um nánari tengsl hans við viðkomandi "DEALER" sem átti að hafa selt honum stöffið á sínum tíma / tímabili & að vera að leita á náðir liggur beint / óbeint við að segja hjá ókindinni í gini úlfsins boðar ekki gott úppá síðari sé til seinni tíma litið. Síðan er þetta löggjafa - & dómsstólavald sem & þjóðfélagið í heild sinni orðið svo gjörsamlega brenglað & heillum horfið að það er orðið þannig sem slíkt að það er sem & virðist vera bara OK ef að yngri kynslóðin tilhneigðist til þess sem & ásælist & sækist þá sérstaklega & sér í lagi eftir eldri aðilum en síðan ef það er með öfugt farið að sá sem eldri sé sé meira fyrir yngra kynið þá verður allt kolvitlaust & brjálað á öllum vígstöðum í löggjafa - & dómsmálakerfinu,svo gjörsamlega heillum horfið o.s.frv. Vinsamlegast ef þið hafið e-ð um þetta að segja þá vinsamlegast látið í ljós ykkar álit, hvort sem það snýr alm. að óánægju þess að public.era þetta eður ei eða bara segja ykkar megin sem & alm. skoðun & álit á þessu máli & viðhorfi o.þ.h. P.s. Ég er alveg óhræddur við það að kafa enn dýpra í árinn þegar í harðbakkann slær, þá sérstaklega & sér í lagi þegar það sé reynt að ófegra ýmynd mína, virðingu, heiður o.m.fl. ... "JUST NO PROBL"! Með fyrirfram þökk & óskir til ykkar allra um gleðilega & ánægjuríkra hátíðahalda, ykkar einlægi!!! 78. gr. [Sveitarfélög skulu sjálf ráða málefnum sínum eftir því sem lög ákveða. Tekjustofnar sveitarfélaga skulu ákveðnir með lögum, svo og réttur þeirra til að ákveða hvort og hvernig þeir eru nýttir.] L. 97/1995, 16. gr "Þetta er gölluð málsgrein sé út í það farið, því hún er & hefur verið illa misnotuð gagnvart þeim þegnum & þjónustuaðilum sem hafa & sækja sér enn þann dag í dag þjónustu þess. Meginástaðan er einfaldlega sú: viðkomandi má ekki undir einum né neinum kringumstæðum sína eina né neina inneign í banka eða á sparnaðarreikningi á sínu nafni, hvað þá eiga einhvað, hvort svo sem það er hús eða bíll o.þ.h., eða vera skráður í sambandi eða sambúð því þá reiknast það = tekjustofn, eins vitlaust og kerfið er sniðið stakknum hjá þessum hópi. Viðauki: Sannleikurinn er sagna bestur & lýsir sér best í þessari eftirtöldu grein helgarblaðs Fréttablaðsins s.l., helgi, þann 8. sept. 2012. Barnavernd er í raun foreldra vernd Umræðan um áhrif heimilisofbeldis á börn hefur verið áberandi í vikunni og ein af þeim sem hafa lagt orð í belg er Lísa Björk Ingólfsdóttir pistlahöfundur á Speglinum. Hún sagði Friðriku Benónýsdóttur frá upplifun sinni af aðgerðum Barnaverndar í slíkum málum og sögunum sem þolendur heimilisofbeldis hafa sent henni síðan hún byrjaði að skrifa pistlana. Þ essi pistill birtist á vefsíðunni Spegill.is nú í vikunni. Þ essi pistill birtist á vefsíðunni Spegill.is nú í vikunni. Höfundurinn er nafnlaus en Lísa Björk Ingólfsdóttir, viðskiptafræðingur og pistlahöfundur á Speglinum, segir þetta sanna sögu sem send hafi verið til sín undir nafni. "En það er svo viðkvæmt að fjalla um svona mál að mér datt ekki í hug að birta nafn stúlkunnar sem skrifaði þetta - hennar vegna, það er svo erfitt að fjalla um tiltekin mál undir nafni. Og þess þarf heldur ekki því sú reynsla að búa við heimilisofbeldi markar sömu spor í líf allra sem fyrir því verða," segir Lísa Björk. "Síðan ég byrjaði að skrifa fyrir Spegilinn hefur ótrúlegur fjöldi kvenna - já, eingöngu konur - sett sig í samband við mig og sagt mér sögu sína. Þetta eru konur á öllum aldri og með margs konar forsögu en eitt eiga þær allar sameiginlegt; þær hafa allar brotist út úr ofbeldisfullu sambandi og allar lent í forsjárdeilu í kjölfarið þar sem réttur barnanna er algjörlega fyrir borð borinn. Í öllum lögum má lesa það að heimilisofbeldi sé ekki boðlegt fyrir börn en þegar á hólminn er komið er ekkert tillit tekið til velferðar barnanna. Barnaverndin svokallaða er í raun foreldravernd." Forsjármál rekin eins og sakamál Lísa Björk hefur sjálf reynslu af forræðisdeilu og segist hafa orðið mjög undrandi á því hvernig þau mál ganga fyrir sig. "Ég hélt að maður væri að fara með málið fyrir dóm til þess að fá úrskurð um það hvað barninu væri fyrir bestu. Án þess að vilja tjá mig um einstaka mál er það greinilega ekki raunin. Þessi mál eru rekin eins og sakamál á milli tveggja einstaklinga, börnin eru algjört aukaatriði. Hvort foreldri um sig fær sér lögfræðing sem auðvitað er ekki að vinna að hagsmunum barnsins heldur að verja sinn umbjóðanda. Forsjármál ættu að snúast um hvað barninu er fyrir bestu, ekki vera barátta tveggja einstaklinga. Það sem ég hef séð í málum sem þessum er að það þýðir ekki einu sinni að leggja fram gögn, eins og læknisvottorð og áverkaskýrslur, því það er hægt að efast um sannleiksgildi þeirra og dæma þau ómerk, þannig að þau komi ekki einu sinni fyrir augu réttarins. Yfirleitt er konum ráðlagt að tala ekki einu sinni um ofbeldi í forsjármálum því það sé ekki hægt að sanna það. Ofbeldi getur verið andlegt eða líkamlegt eða hvort tveggja og oft er andlega ofbeldið lítið skárra þar sem það skilur ekki eftir sig sýnilega áverka. Ekki það að þótt um verulegt líkamlegt ofbeldi sé að ræða er næsta vonlaust að sanna það fyrir rétti. Ofbeldi fer fram innan veggja heimilisins og sennilega þyrfti fólk að labba inn í réttarsal með hníf með fingraförum ofbeldismannsins í brjóstinu til þess að það þætti sannað án nokkurs vafa. Og sú hugsun að barnið eigi að njóta vafans er víðs fjarri. Maður hefur oft séð í skýrslum að börn reyna að tjá sig en það er ekkert hlustað á þau. Fulltrúar Barnaverndar hitta börnin kannski í 40 mínútur mögulega tvisvar á sjö til tólf mánaða tímabili og gefa síðan út þann úrskurð að það sé allt í lagi með viðkomandi barn. Hvernig í ósköpunum er það hægt? Við skulum ekki gleyma því að meðvirkni er fjölskyldusjúkdómur og þöggunin sem ríkir í svona málum hefur auðvitað líka áhrif á börnin. Þau eru ekkert að fara að segja ókunnugu fólki einhver leyndarmál sem gætu komið pabba eða mömmu í vandræði." Eiga börn þá ekki í nein hús að venda ef þau búa við ofbeldi heima hjá sér? "Nei, þau eiga það ekki í raun. Barnavernd á auðvitað að vinna með hagsmuni barnanna að leiðarljósi, en framkvæmdin er allt önnur. Ég hef lesið í skýrslum frá Barnavernd, aftur og aftur, að ekki þyki ástæða til aðgerða þar sem barnið sé ekki talið í bráðri hættu. Hvernig er sú hætta skilgreind? Á barnið þá að vera áfram inni á heimili þar sem það verður vitni að ofbeldi ef lífi þess sjálfs er ekki beinlínis ógnað? Eða búa við vanrækslu og skeytingarleysi? Það er skýrt tekið fram bæði í barnaverndarlögum og barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna að foreldrum beri að vernda börn sín, en hvernig á maður að gera það þegar kerfið vinnur gegn því? Talsmaður barna er samkvæmt lögum forsjárforeldri/foreldrar sem kerfið vinnur gegn, enginn annar og ég sé ekki að það sé neitt að gerast í þeim málum. Ný barnalög eru í pípunum á Alþingi, en meðan framkvæmd laga er með þessum hætti skiptir óskaplega litlu þótt orðunum í þeim sé breytt." Börn leita í sama mynstrið Snúum okkur aftur að pistlinum þínum og sögu ungu stúlkunnar. Þú segir að þetta sé almenn reynsla barna af Barnavernd? "Því miður virðist svo vera. Ég get sagt þér frá öðru máli sem ég skrifaði líka um á Spegill.is. Það varð reyndar blaðamál árið 2009. Þar voru þrjú börn sem vildu ekki að faðir þeirra fengi að nýta umgengnisréttinn við þau, vildu ekki fara til hans yfirhöfuð. Tvær elstu dæturnar voru orðnar það gamlar að þær fengu að ráða því sjálfar hvort þær færu, en Barnavernd úrskurðaði að yngsta barnið, sjö ára stúlka, ætti að fara til föður síns samkvæmt úrskurðuðum umgengnisrétti og hún var tekin með valdi trekk í trekk og flutt til föður síns þó svo að hún vildi ekki fara. Samkvæmt þessari frétt hafði faðirinn viðurkennt fyrir rétti að hafa beitt móðurina ofbeldi. Réttur hans til að umgangast barn sem ekki vildi umgangast hann var þó tekinn fram yfir greinilega hagsmuni barnsins. Það var kallað að vernda hagsmuni barnsins að rífa það í burtu með lögregluvaldi. Lífsreynsla sem leggst ofan á upplifunina af ofbeldinu á heimilinu og barnið gleymir aldrei. Í dag, mörgum árum síðar, þurfa þessi börn að vera á kvíðastillandi lyfjum. Þessi sár gróa aldrei og það sem kannski er óhuggulegast er að samkvæmt sálfræðingum þá er líklegra en ekki að börn sem upplifa heimilisofbeldi leiti í sams konar sambönd þegar þau fullorðnast. Fari í mynstrið sem þau þekkja. Það er eitt af því sem sýnir hvað það er hættulegt að láta þetta viðgangast. Það eru ekki allar konur svo sterkar að þær þori að brjótast út úr mynstrinu og berjast fyrir börnin sín. Og þær sem þora það verða oftar en ekki fyrir aðkasti frá dómstól götunnar um leið og kerfið brýtur þær niður. Þær eru auðvitað niðurbrotnar á sál og líkama eftir áralangt ofbeldi og það er notað gegn þeim. Þrátt fyrir að reyna sitt besta til að vernda börnin í kjölfarið er tekinn af þeim rétturinn til þess og þeim sagt að gera það sem börnunum er fyrir bestu fyrir rétti, eða í gegnum barnaverndarnefnd og sýslumann. Og hvað sem öllu fallegu orðalagi í lögum og stefnuyfirlýsingum líður þá er með því auðvitað brotið stórlega á rétti barnanna." En áfram nánar að hinu. Félagsþjónustan í Hafnarfirði & öll mín samskipti við hana & starfsmenn þess: Þegar svo kom að því að ég leitaði fyrst ásjár hjá Félagsþjónustunni í Hafnarfirði um mitt ár 2003 var mér vísað á & beint til hennar Báru. Það sem hún sagði bara nokkurn veginn við mig sem þótti mér rosalega óskaplega miður, því þarna voru þau að varpa allri ábyrgð frá sér að mínu mati að er ég best telâââââ€Å¡¬Å¡¬¦.,,Ákváðu s.s. bara að bíða með að aðstoða mig þangað til ég væri orðinn svo illa staddur, bæði fjárhagslega, félagslega, andlega & líkamlega. Þessar örstuttu samræður milli mín & Báru & síðar Sjafnar Guðmunds. á þeim tíma þróuðust á þá vegu að hún jafnvel kannski ásamt fleirum þarna ýttu undir þá stoðir hjá mér að fjárfesta í minni eigin íbúðareign, jafnvel & þrátt fyrir alla þá ágalla & vankanta sem þá snéru að mínu þáverandi búsetuhorfum & málum. Rétt eftir að ég keypti & fjárfesti í þessari tilteknu íbúð að Reykjavíkurvegi 50., ca. 1 1/2 - 2 1/2 ári eftir að ég flutti inn í ágúst 2003 fram til september 2005 þá missti ég hana vegna allra þessara bældu minninga, tilfinninga & atburða sem gerðust & áttu sér stað bæði innan veggja heimilisins sem & skólans á sínum tíma. Hafði þetta þ.a.l. líka mjög mikil áhrif á mig sem snýr að allri vinnugetu minni í Nóatúni á sínum tíma, en það er ekki þar með sagt að ég hafi ekki getað opnað mig gagnvart Verslunarstjóranum þáv. Ég bara þurfti miklu meira til á sínum tíma! Svo ekki nóg með það að ég lokaði á öll mannleg samskipti & tengsl við fjölskyldu mína, vini & kunningja vegna alls þessa. Ég var & er ekki alveg 100% með það á hreinu sem snýr að ákveðinni upplýsingamiðlun & öflun á sínum tíma er ég spurðist fyrir um það er snéri að innbússtyrk / innflutningsstyrk sem nam þá 40.000 þús. frá Félags-/Velferðarráðuneytinu sem ég fékk svo aldrei. En eftir að ég missti íbúðina mína var ég á götunni í 1/2 ár. Á meðan á því stóð leigði ég herbergiskytru hjá Hjálpræðishernum. Það tók síðan bara ekkert betra við er þær stöllur hjá Félagsþjónustunni í Hafnarfirði, þær Bára & Sjöfn Guðmunds., þáverandi félagsmálafulltrúi minn & núverandi yfirmaður heimaþjónustunnar, hringdu fyrst & létu mig vita af því að fundist hefði viðeigandi húsnæði o.þ.h. âââââ€Å¡¬Å¡¬¦ Mér er spurn: ,,Hvað flokkast undir viðeigandi húsnæði í dag & húsnæði þar sem leigjendur eiga að geta þrifist o.þ.h.?" 10. októberOskar Orn Adolfsson Mér er spurn: ,,Hvað flokkast undir viðeigandi húsnæði í dag & húsnæði þar sem leigjendur eiga að geta þrifist o.þ.h.?" Ég bjó & leigði þetta húsnæði, s.s. íbúð í ca. rúmlega 3 - 3 1/2 ár. Ég gafst upp á endanum á eilífum þvættingi & þrætuefni um að fá ákveðna hluti íbúðarinnar í samt lag. Meira að segja þetta var farið að láta ansi mikið bera á gangi máli sem snéri að daglegum rekstri & opnum stofnunar á jarðhæð viðkomandi viðbyggingar, en samt þótt ég léti mig mjög mikið um þetta varða, þá var bara eins & hendi væri veifað með skítkasti. Ég bað sérstaklega sérfræðilækninn minn um að rita / skrifa bréf vegna alls þessa er viðkom & snerti leiguíbúðaaðstöðuna að Austurgötu 4 er mig minnir & rámar réttilega í, en ekkert af þessu var virt af vetthugi af hálfu Félagsþjónustunnar í Hfj. Það var ekki fyrr en ég ákvað að koma mér héðan fyrir fullt út úr þessu tiltekna óíbúðahæfa hreysi, sem þau héldu síðan áfram að leigja út o.þ.h. að ég einsetti mér þau markmið á þeim tíma rétt ca. 1 mán. eftir að "Geir Hilmar Haarde bað Guð almáttugan að blessa landið", þá hafði ég & var þá þegar búinn að fjárfesta í ,,One way ticket only" & ætlaði mér að setjast að í viðkomandi landi & ekki koma aftur, en það breyttist eftir þessa fjögurra mánaða dvöl. En satt best að segja svo ég fari aðeins aftur í tímann um nokkra mánuði, ef ekki 1/2 ár, þá hafði ég um vorið fyrir þessa tilteknu ferð tekið frá fyrir mig & fjölskyldu mína íbúð á leigu í viku á Akureyri fyrstu vikunna í júlí 2007. Ástæðan var einfaldlega sú, jú þetta árlega viðburðaríka KA - mót 7. flokks drengja & yngsti bróðir minn spilaði & spilar enn þann dag í dag með félagsliði sínu hjá Haukum. En það einna undarlegasta sem kom yfir mig einn tiltekinn morguninn er bróður minn átti að spila í kringum hádegisbilið var það á þá vegu að það var eins & ég hafi fengið ákveðna vitrun af fyrra bragði / ljósaperu hefði verið komið aukalega fyrir innan í öllum heilastarfssenunum & verið kveikt á henni bara sísvona á augabragði, eins & líkaminn hefði verið að segja við mig á þeim tímapunkti að nú yrði að verða stakkaskipti & nýr kafli í mínu lífi varðandi uppstokun á núverandi, þáverandi líferni o.þ.h. með lyfjamál sem tengdust minni sjúkrasögu auk viðbótakvilla, t.d. ofnæmis, viðsnúningur á óheilsusamlegu líferni í tengslum við matarræðið & líkamsrækt, til þess eins að ná að halda í við sjálfan sig & rækta sinn innri & ytri mann. Ég fór í nánari uppstokkun á minni lyfjum & lyfjameðferð, gjörbreytti matarræðinu & fór í ræktina í u.þ.b. 2 mán. & missti við það heil 40 kg. & er sem allt annar maður í dag, án kasta o.þ.h., meira að segja minn sérfræðingur er svo yfir sig gáttuð & hissa á þessari vissu vel heppnuðu einlyfja meðferð. En þannig hafa nú málin & veðrin skjótt skipast í lofti gagnvart þessum lyfjameðferðum að í allflestum tilvikum sé um fleiri en tvö lyf að ræða við hverja lyfjagjöf. Það er greinilegt eftir fund minn s.l. miðvikudag, þann 28. sep. 2011 við Réttargæslumann fyrir Suðurnes & Hafnarfjörð að þar með staðfestist sá minn innri grunur er ég hef ávallt verið með væringar & hugarenningar gagnvart en ekkert þorað að vekja máls á fyrr en nú. Hann er sá að Ríkisvaldið eða öllu heldur félagslegi Velferðapakkinn rétt eins & hann er byggður upp í dag, tekur ekki við viðkomandi einstaklingi í slæmri stöðu, þótt viðkomandi hafi komið af misbrotnum heimilisaðstæðum, jafnvel þótt viðkomandi hafi með aðstoð sinna nánustu lagt til hliðar inná sparnað, þá sé bara eins & viðkomanda sé gert að tæma sparnaðinn fyrst með einum eða öðrum hætti, t.d. fjárfestingu á eigin íbúð, jafnvel bíl þrátt fyrir bága andlegu & líkamlegu stöðu í samfélaginu, þá sé bara eins & það sé litið fram hjá því þangað til að viðkomandi einstaklingur sé kominn á götunna, eigi hvorki til hnífs né skeiðar o.þ.h. Með öðrum orðum. Að þau hjá félagslega Velferðarkerfinu skuli ekki sjá neinn slíkan sóma sinn í því & skammast sín gagnvart slíkri framkomu er þau hafa sínt skjólstæðingi / um sínum í gegnum tíðina & þar að auki að þau skuli voga sér að setja viðkomandi sjólstæðing á borð við mig í slíka íbúð sem var óíbúðarhæf eftir seinasta leigjanda, þ.á.m. rétt eftir að ég flutti inn komu tveir einstaklingar til mín & eitruðu fyrir Silfurskottum. Þið getið bara lagt saman 1 + 1 / 2 + 2 með framhaldið!!! En eins & ég sagði rétt áðan, þá virðist sem svo að maður eigi engan sinn rétt líkan gagnvart þessu réttarríki & samfélagi eins & við búum við nú í dag. Ef við missum allt undan okkur á einn eða annan máta & hátt eigum við þess engan kost líkan á að innheimta það til baka sem okkur ber að tjóni með réttu að fullu... Í hinu tilfellinu snýr það að vistmönnum & ábúendum Sambýlanna. Mig þykir þetta mjög mikið miður hvernig þessu sé öllu háttað þar er snýr að framkvæmdamálum, þátttöku í félags - tómstundar & frístundarmálum þessara einstaklinga. Hvorki Ríki né Sveitafélög koma þar nærri & firra sig þar með öllum daglegum rekstri, hvað þá brotum á mannlegum réttindum þessara einstakingaâââââ€Å¡¬Å¡¬¦. "Og síðan fyrir einhverju síðan skrifaði þetta land, því til staðfestingar undir sáttmála Sameinuðu Þjóðanna sem snýr að réttindum fatlaðs fólks!" En hvað erum við að verða vitni hér að í hvívetna? Jú, auðvitað eru mannréttindi þessa einstaklingshóps svoleiðis fótum troðin að við sem einstaklingar erum ekki nógu sterk sem ein heild, hvað þá þeir einstaklingar sem halda enn góðum tengslum við sína nánustu o.þ.h. o.s.frv. Endir: 74. gr. [Rétt eiga menn á að stofna félög í sérhverjum löglegum tilgangi, þar með talin stjórnmálafélög og stéttarfélög, án þess að sækja um leyfi til þess. Félag má ekki leysa upp með ráðstöfun stjórnvalds. Banna má þó um sinn starfsemi félags sem er talið hafa ólöglegan tilgang, en höfða verður þá án ástæðulausrar tafar mál gegn því til að fá því slitið með dómi. Engan má skylda til aðildar að félagi. Með lögum má þó kveða á um slíka skyldu ef það er nauðsynlegt til að félag geti sinnt lögmæltu hlutverki vegna almannahagsmuna eða réttinda annarra. Rétt eiga menn á að safnast saman vopnlausir. Lögreglunni er heimilt að vera við almennar samkomur. Banna má mannfundi undir berum himni ef uggvænt þykir að af þeim leiði óspektir.] L. 97/1995, 12. gr 78. gr. [Sveitarfélög skulu sjálf ráða málefnum sínum eftir því sem lög ákveða. Tekjustofnar sveitarfélaga skulu ákveðnir með lögum, svo og réttur þeirra til að ákveða hvort og hvernig þeir eru nýttir.] L. 97/1995, 16. gr Mín megin niðurstaða er sú, að ég Óskar Örn Adolfsson kt. xxxxxx-xxxx , ég er alveg búinn að fá mig fyrir löngu upp í kok & þessir ákveðnu einstaklingar & þjónustuaðilar sem að hlut eiga að máli, geta bara átt þess kost á að gæta betur að sjálfum sér í náinni komandi framtíð, því ef líkum lætur, ef ég t.d. næ þessum markmiðum mínum ekki hérna fram að þeim tíma, að opna augu almennings á opinberum vettvangi, í skólum landsins, á vinnustöðum o.s.frv. Þá neyðist ég því miður að ganga skrefinu lengra, með einhverjum öðrum eða stofna annan nýjan rótækan flokk sem myndi hafa það á stefnuskránni o.þ.h. "að berjast fyrir betri & bættri kjörum" sem tengjast líka stjórnsýslunni en ekki bara eingöngu & einvörðungu það & greiða endalaust út jafnvel óútfyllta tékka sem engin innistæða sé fyrir hendi gagnvart mánaðarlegri greiðslu fjármagns til elli - & örorkulífeyrisþega, svo ekki sé nú minnst á atvinnuleysisbótaþega. Það sem ég átti við með breytingu á stjórnsýslunni, það tengist Velferðarráðuneytis-aðgerðapakkanum. Nr. 1. Hver hefur ekki heyrt um ,,Samning Sameinuðu Þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks"?. Nr. 2. Hver hefur ekki heyrt um ,,Kröfu Öryrkjabandalags Íslands:" "Mannréttindi fyrir alla". Mér er síðar spurn að lokum: Er einhverra breytinga að vænta? Þið getið svo spurt ykkur sjálf í lokin að þessari spurningu eftir að hafa lesið yfir allt þetta efni: "Eru mannréttindi virt?" Mbk. Virðingafyllst, Greina -, pistla - & dálkahöfundur: Óskar Örn Adolfsson kt: 040380-5589 Fyrirspurnirnar eru eftirfarandi: Nr. 1. Er & væri ekki hægt að fara fram á saka-, skaða- & / miskabætur vegna svona vinnubragða & vinnuháttarlags innan sem utan veggjar stjórnsýslunar? Meira að segja núverandi velferðarráðherra er búinn að sníða stakkinn sem slíkan, því hann greinilega þolir ekki einstaklinga sem eru beinskeyttir, heiðarlegir, opinskáir og umfram allt hreinskilnir, með öðrum orðum: tala tæpitungulaust út um hlutina eins og þeir sjá þá koma fram fyrir sér hverju sinni fyrir sig, en í stað þess skellir hæstvirtur Guðbjartur Hannesson í lás á eftirtöldu vígstöðum og síðan ætlast þessir ráðherrar að maður panti tíma líkt og að taka afgreiðslu nr. í fjármálastofnunum o.m.fl., nema innan ráðuneytanna er biðin óendalausa og þar er sífellt logið að okkur almenningi, það verður ekki fyrr en stjórnsýslukæra berst á viðkomandi einstaklinga innan ráðuneytanna að þá fyrst fara að opnast dyrnar. En nóg af þessu! Það sem ég vildi sagt hafa og vildi byggja þessa nr. 1 á er 65. mgr., Stjórnarskráarlaga sem snýr að mannréttindarkafla þess: 1944 nr. 33 17. júní Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands Tók gildi 17. júní 1944. Breytt með l. 51/1959 (tóku gildi 20. ágúst 1959), l. 9/1968 (tóku gildi 24. apríl 1968), l. 65/1984 (tóku gildi 13. júní 1984), l. 56/1991 (tóku gildi 31. maí 1991), l. 97/1995 (tóku gildi 5. júlí 1995), l. 100/1995 (tóku gildi 5. júlí 1995) og l. 77/1999 (tóku gildi 1. júlí 1999) 65. gr. [Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu að öðru leyti. Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.] L. 97/1995, 3. gr. 76. gr. [Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi. Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem velferð þeirra krefst.] L. 97/1995, 14. gr 75. gr. [Öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda krefjist almannahagsmunir þess. Í lögum skal kveða á um rétt manna til að semja um starfskjör sín og önnur réttindi tengd vinnu.] L. 97/1995, 13. gr 7. gr. 69. gr. verður svohljóðandi: Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað. Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu. 8. gr. 70. gr. verður svohljóðandi: Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila. Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð. 9. gr. 71. gr. verður svohljóðandi: Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu. Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns. Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.

Viðauki:

Það sem mig þykir einna verst í þessari heildarúttekt þegar þessi staðlausa ákæra fór fram gegn mér sem var orð gegn orði, er eftirfarandi á þá vegu...

 Að þessir tilteknu einstaklingar léku og spiluðu inná andlegu, félagslegu auk líkamlegu stöðu mína og misnotuðu sér illilega hana í minn garð með því að fá mig ofan á því á sínum tíma að fara á nágrannabarinn í hverfinu til þess eins að kaupa handa þeim ofan í þá líkjör / áfengi. 

 

Hver hefur ekki farið út af sporinu í skóla lífsins?


Á ávallt að moka sama moldarhaugnum yfir sama svæðið, vegna þess að það hefur hvorki verið nógu vel hirt, gengið frá því og hugsað um það? 


Á sífellt að þrýsta að, blaðra í kringum og hanga utan í einstaklingunum þangað til bæði andlega, félagslega auk líkamlega heilsa þess sé nánast að þrotum komin/n, bara til þess eins að fá þá til að viðurkenna orðna hluti sem jafnvel 50 % / 50 % áttu sér stað en var svo aldrei að fullu gengið til verks?


Eitt sem ég vill að komi skýrt og greinilega fram og það er hins vegar þrennt:


Nr. 1: "Það er mikill munur á því að vera barnaníðingur og háður mikilli barnagirnd á háu stigi."


Nr. 2: ,,Að vera sakaður að ósekju um hlut/i sem áttu / áttu sér ekki stað að einhverju eða öllu leyti án utanaðkomandi fyrirliggjandi sannana, jafngildir sögusögnum auk eintómum rógburði."


Nr. 3: "Vegna þess að viðkomandi einstaklingur hefur ekki náð að færa nógu góð mál fyrir kærunni gegn viðkomanda og sá hinn sami jafnvel lætur allan sannleikann í ljós, þá fær jafnvel sá hinn sami og lét sannleikann í ljós skína, annað hvort fyrir um sig sent á sig nálgunarbannsbréf eftir að fjárkúgunarkrafa hefur borist viðkomandi einstaklingi sem að viðkomandi hefur rétt á að hafna!,, 


Þetta er bara gert nú á dögum svo hægt sé að auðvelda viðkomandi einstaklingi að fjárkúga þann sem að sú hin sama / sá hinn sami mælti sér mót við.


En þá spyr ég:


Af hverju ætti ég þá ekki fyrir Guðs löngu, þar sem ég hef legið undir svo mörgum upplýsingum er snýr og varðar msn: netföng viðkomandi einstaklinga sem hafa verið að selja sig, hvort fyrir um sig bæði strákar sem stelpur undir lögaldri, sem og rétt yfir þeim viðmiðunarmörkum að ég hef svo að stærstum hluta ef að engu leyti ekki hvorki hitt né séð, eingöngu vegna áhugaleysis þeirra gagnvart mér og öðrum úr mínum röðum sem má skilja sem svo að um algjöra fyrirfram dóma sé um að ræða auk þekkingarleysis.  En að sjálfsögðu er ég Guðs feginn!

Almenningur skal hafa það hugfast að það skuli varast að kasta sjálfum sér sem og öðrum, hvort sem um náin/n ættingja eða vin sé að ræða út í djúpu laugina, til þess eins að geta krufið þann einstakling sem að málið snýr hverju sinni svara, án fyrirliggjandi sannanna, hvort sem um lífsýni eða önnur tilfallandi atriði sé um að ræða... 

Það telst að öðru leyti sögusögn og rógburður með að reyna koma slíkum óþarfa svörtum bletti á viðkomanda úti í samfélaginu fyrir minnstar sakir!!! 

 

Það sem ég vildi sagt hafa og vildi byggja þessa nr. 1 á er 65. mgr., Stjórnarskráarlaga sem snýr að mannréttindarkafla þess: 1944 nr. 33 17. júní
Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands
Tók gildi 17. júní 1944. Breytt með l. 51/1959 (tóku gildi 20. ágúst 1959), l. 9/1968
(tóku gildi 24. apríl 1968), l. 65/1984 (tóku gildi 13. júní 1984), l. 56/1991 (tóku
gildi 31. maí 1991), l. 97/1995 (tóku gildi 5. júlí 1995), l. 100/1995 (tóku gildi 5. júlí
1995) og l. 77/1999 (tóku gildi 1. júlí 1999)

65. gr. [Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu
að öðru leyti.
Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.]

L. 97/1995, 3. gr.

76. gr. [Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika.
Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi.
Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem
velferð þeirra krefst.]

L. 97/1995, 14. gr

75. gr. [Öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir
kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda
krefjist almannahagsmunir þess.
Í lögum skal kveða á um rétt manna til að semja um starfskjör sín og önnur réttindi tengd vinnu.]

L. 97/1995, 13. gr

7. gr.
69. gr. verður svohljóðandi:
Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað.
Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu.

8. gr.
70. gr. verður svohljóðandi:
Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila.
Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.

9. gr.
71. gr. verður svohljóðandi:
Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.
Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.

 


En megin ástæðan fyrir því að ég hef ekki farið með mínar upplýsingar er snýr að mannaveiðum gagnvart þessum ungu einstaklingum er einfaldlega sú:


Hvað hefur þjóðfélagið rekið sig illilega á og orðið áskynja með?


Kynferðis brotamenn þrífast líka innan stjórnsýslunnar og þar gætir ansi mikils ójafnvægis er kemur að því að sækja þá einstaklinga til saka...


Ekki rétt?


Svo þessir bjánar geta bara bitið í sína handakrika / skjaldarendur með að hafa ekki fyrr tekið á þessum málaflokki sem auk margra annarra hérna í samfélaginu!!! 

 

Viðbóta viðauki:

 

Umhugsunarlegir punktar sem ég var vinsamlegast beðinn á sínum tíma af hendi RLR o.m.fl., vegna hagsmuna þess og þeirra sem fóru svo síðar í aðdraganda þess í kjölfarið vegna ónægra sönnunargagna, fram á að ég greiddi þeim 150.000 kr., en þar með var ekki sagan alveg öll úti því oft er það þannig að lögmenn viðkomenda skjólstæðinga upplýsa ekki almennilega hverjir séu í raun og veru kostir og gallar fjárkrafna / fjárkúgunar eins og ég myndi útskýra það með orðréttum og beinum hætti...

 Hún er sú að ef að viðkomandi einstaklingur / ar hafna fjárkröfunni sem gerð sé á hendur þeim vegna beinna eða óbeinna sannanna eða ófullnægjandi sannanna almennt séð, þá er þeim sama hætt á að vera settar ansi fjandi þröngar skorður er snýr og varðar almennt ferðafrelsi, vegna þess sem fór með málið gegn viðkomanda og jafnvel náði ekki sínu fullkomnlega fram á grundvelli sönnunarbyrða, vegna orðs gegn orði, skiljið þið mig!

Svo af hverju og hvers vegna mátti ég ekki láta sannleikann í ljós?

 Er það oft þannig þegar farið sé með svona mál af stað að það þrífist klíkurskapur innan veggja stjórnsýslunnar?

Ef þú átt / og þekkir ekki til einhvers þar þá er lítil sem engin von um að málið fái hraða og skjóta meðferð innan kerfisins! 

 

Álit: 

 

Hugarrenningar - & Sannleikskorn sem að sögur fara af, sem vart ber að telja né færa nánari rök né tilfærslu fyrir nema síður sé:

 on Wednesday, November 17, 2010 at 2:19am 

 

 En vegna kynna minna af ákveðnum tilteknum aðila & að ég skyldi síðar hafa hleypt & skotið yfir öðrum aðila á svipðum aldri skjólshúsi af frumkvæði sem & vorkunnar - & volæðissemis í viðkomandi á viðkomandi timabili & ári að þá því miður vegna minna veikinda lét ég undan þrýstingi frá viðkomandi vegna þess að ég hef orðið þess uppvís með lyfin sem ég hef þurft að taka inn í gegnum tíðina vegna minna veikinda að þau eru blóðþrýstings- & geðlyf svo að innst inni var mér um & ó þegar að ég komst á snoðir um það á sínum tíma. En hvað snýr & snertir þennan viðkomandi unga pilt, þá var hann sem & er ennþá þann dag í dag, ef þó það kæmi mér bara alls ekki spánst fyrir sjónir / kæmi mér bara alls ekki á óvart miðað við síðast þegar ég vissi af honum, ca. 2 - 3 dögum áður en móðir hans lagði síðan fram viðkomandi kæru gegn mér eftir að viðkomandi hafði leitað á náðir mínar um samastað til að gista vegna fyrrum vandkvæða við foreldra sína & þetta er síðan afrakstur & uppskeran fyrir svokölluðu góðsemina & síðan á að klína öðrum eins viðbj...& óþv...frá slíkum aðila sem er / var núverandi fíkill & á fullu í grasinu o.þ.h. & hver veit nema sá leiðist út í e-ð sterkara jafnvel síðar meir á efri árum á þeim tíma sem þetta var fyrst ritað!!!

 

En þeir / þau hjá ákæru- & dómsvaldinu = SHAME ON YOU. Svo að miðað við allt þetta bölv..rugl frá honum þá efast ég um það að hann vilji síður mæta ofjarli sínum ef svo mætti orði komast, eða með öðrum orðum liggur beint / óbeint við að segja hjá ókindinni í gini úlfsins boðar ekki gott úppá síðari sé til seinni tíma litið.

 

Síðan er þetta löggjafa - & dómsstólavald sem & þjóðfélagið í heild sinni orðið svo gjörsamlega brenglað & heillum horfið að það er orðið þannig sem slíkt að það er sem & virðist vera bara OK / allt í góðu lagi ef að yngri kynslóðin tilhneigðist til þess sem & ásælist & sækist þá sérstaklega & sér í lagi eftir eldri aðilum en síðan ef það er með öfugt farið að sá sem eldri sé sé meira fyrir yngra kynið þá verður allt kolvitlaust & brjálað á öllum vígstöðum í löggjafa - & dómsmálakerfinu,svo gjörsamlega heillum horfið o.s.frv., jafnvel þótt um hreina og beina gagnkvæma ást sé um að ræða!

 

 

Vinsamlegast ef þið hafið e-ð um þetta að segja þá vinsamlegast látið í ljós ykkar álit, hvort sem það snýr alm. að óánægju þess að public.era þetta eður ei eða bara segja ykkar megin sem & alm. skoðun & álit á þessu máli & viðhorfi o.þ.h.

 

P.s.  Ég er alveg óhræddur við það að kafa enn dýpra í árinn þegar í harðbakkann slær, þá sérstaklega & sér í lagi þegar það sé reynt að ófegra ímynd mína, virðingu, heiður o.m.fl. ... "JUST NO PROBL"! 

  

http://www.mbl.is/frettir/erlent/2013/02/07/logregla_og_laeknar_nidurlaegja_born/ 

 

Með einlægum kv. 


Aðgerðarleysi löggjafans í málefnum er tengjast kynjavillu ( áttavillu ) , barnaníðingum, kvenfólki sem sé farið að undirbjóða sig til að geta átt ofan í sig og á, hvað þá ungir drengir og stúlkur þ.m.t., einnig.

Eitt hefur greina-, pistla- & dálkahöfundur komist að raun um! Og hún er eftirfarandi: Það eru til einstaklingar úti í samfélaginu sem svífast einskis þegar peningar eru annars vegar í spilunum og litlar sem engar sannarnir liggja til grundvallar fyrir hendi að viðkomandi brot sem hafi átt sér stað hafi í raun og veru orðið, heldur sé reynt oft á tíðum að spila og leika inná andlegu og líkamlegu heilsu viðkomandi einstaklings, til þess eins að gera þann aðila eins tortryggilegan og ótrúverðugan samfélaginu eins og raun ber vitni um. Það getur orðið þess valdandi eins og ég hef komist að raun um með hin ýmsu félags- & velferðarmál tengd barnavernd, þá hafa dómstólar ítrekað hunsað læknisfræðilegar sérfræðisskýrslur lækna í gegnum aldanna rás. Svo ég spyr ykkur eftir þessa mjög góða umfjöllun í fjölmiðlun er snýr að máli Karls Vignir Þorsteinssonar! Myndu þið í raun og veru telja ásættanlegt að viðkomandi einstaklingur stæði á endanum uppi með rafræn ökklabönd, ef þeir / þau fá ekki þá ásættanlegu, mannsæmandi dóma yfir höfuð sitt, rétt eins og hvert og eitt ætti með réttu að fá ef þetta dóms- & réttarkerfi væri ekki svona illa upp byggt frá grunni...

 

Hver hefur ekki farið út af sporinu í skóla lífsins?


Á ávallt að moka sama moldarhaugnum yfir sama svæðið, vegna þess að það hefur hvorki verið nógu vel hirt, gengið frá því og hugsað um það? 


Á sífellt að þrýsta að, blaðra í kringum og hanga utan í einstaklingunum þangað til bæði andlega, félagslega auk líkamlega heilsa þess sé nánast að þrotum komin/n, bara til þess eins að fá þá til að viðurkenna orðna hluti sem jafnvel 50 % / 50 % áttu sér stað en var svo aldrei að fullu gengið til verks?


Eitt sem ég vill að komi skýrt og greinilega fram og það er hins vegar þrennt:


Nr. 1: "Það er mikill munur á því að vera barnaníðingur og háður mikilli barnagirnd á háu stigi."


Nr. 2: ,,Að vera sakaður að ósekju um hlut/i sem áttu / áttu sér ekki stað að einhverju eða öllu leyti án utanaðkomandi fyrirliggjandi sannana, jafngildir sögusögnum auk eintómum rógburði."


Nr. 3: "Vegna þess að viðkomandi einstaklingur hefur ekki náð að færa nógu góð mál fyrir kærunni gegn viðkomanda og sá hinn sami jafnvel lætur allan sannleikann í ljós, þá fær jafnvel sá hinn sami og lét sannleikann í ljós skína, annað hvort fyrir um sig sent á sig nálgunarbannsbréf eftir að fjárkúgunarkrafa hefur borist viðkomandi einstaklingi sem að viðkomandi hefur rétt á að hafna!,, 


Þetta er bara gert nú á dögum svo hægt sé að auðvelda viðkomandi einstaklingi að fjárkúga þann sem að sú hin sama / sá hinn sami mælti sér mót við.


En þá spyr ég:


Af hverju ætti ég þá ekki fyrir Guðs löngu, þar sem ég hef legið undir svo mörgum upplýsingum er snýr og varðar msn: netföng viðkomandi einstaklinga sem hafa verið að selja sig, hvort fyrir um sig bæði strákar sem stelpur undir lögaldri, sem og rétt yfir þeim viðmiðunarmörkum að ég hef svo að stærstum hluta ef að engu leyti ekki hvorki hitt né séð, eingöngu vegna áhugaleysis þeirra gagnvart mér og öðrum úr mínum röðum sem má skilja sem svo að um algjöra fyrirfram dóma sé um að ræða auk þekkingarleysis.  En að sjálfsögðu er ég Guðs feginn!

Almenningur skal hafa það hugfast að það skuli varast að kasta sjálfum sér sem og öðrum, hvort sem um náin/n ættingja eða vin sé að ræða út í djúpu laugina, til þess eins að geta krufið þann einstakling sem að málið snýr hverju sinni svara, án fyrirliggjandi sannanna, hvort sem um lífsýni eða önnur tilfallandi atriði sé um að ræða... 

Það telst að öðru leyti sögusögn og rógburður með að reyna koma slíkum óþarfa svörtum bletti á viðkomanda úti í samfélaginu fyrir minnstar sakir!!! 

 

Það sem ég vildi sagt hafa og vildi byggja þessa nr. 1 á er 65. mgr., Stjórnarskráarlaga sem snýr að mannréttindarkafla þess: 1944 nr. 33 17. júní
Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands
Tók gildi 17. júní 1944. Breytt með l. 51/1959 (tóku gildi 20. ágúst 1959), l. 9/1968
(tóku gildi 24. apríl 1968), l. 65/1984 (tóku gildi 13. júní 1984), l. 56/1991 (tóku
gildi 31. maí 1991), l. 97/1995 (tóku gildi 5. júlí 1995), l. 100/1995 (tóku gildi 5. júlí
1995) og l. 77/1999 (tóku gildi 1. júlí 1999)

65. gr. [Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu
að öðru leyti.
Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.]

L. 97/1995, 3. gr.

76. gr. [Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika.
Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi.
Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem
velferð þeirra krefst.]

L. 97/1995, 14. gr

75. gr. [Öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir
kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda
krefjist almannahagsmunir þess.
Í lögum skal kveða á um rétt manna til að semja um starfskjör sín og önnur réttindi tengd vinnu.]

L. 97/1995, 13. gr

7. gr.
69. gr. verður svohljóðandi:
Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað.
Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu.

8. gr.
70. gr. verður svohljóðandi:
Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila.
Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.

9. gr.
71. gr. verður svohljóðandi:
Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.
Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.

 


En megin ástæðan fyrir því að ég hef ekki farið með mínar upplýsingar er snýr að mannaveiðum gagnvart þessum ungu einstaklingum er einfaldlega sú:


Hvað hefur þjóðfélagið rekið sig illilega á og orðið áskynja með?


Kynferðis brotamenn þrífast líka innan stjórnsýslunnar og þar gætir ansi mikils ójafnvægis er kemur að því að sækja þá einstaklinga til saka...


Ekki rétt?


Svo þessir bjánar geta bara bitið í sína handakrika / skjaldarendur með að hafa ekki fyrr tekið á þessum málaflokki sem auk margra annarra hérna í samfélaginu!!! 

 

http://www.mbl.is/frettir/erlent/2013/02/07/logregla_og_laeknar_nidurlaegja_born/ 

 


Hvar er orðið um hið gagnkvæma trúnaðartraust milli tveggja einstaklinga, einkar þó sér í lagi þegar um persónubundnar upplýsingar hafa verið treyst og látið öðrum viðkomandi aðila í té, þegar persónuupplýsingalöggjöfin sé svo gölluð?!

Segið mér eitt:

Hverjir hafa ( ekki ) lent í því gagnvart félagslega kerfinu er snýr að félagsmálaráðgjöfum / fulltrúum viðkomandi sveitarstjórna, þegar jafnvel jafnframt Réttindarvaktin / Réttindargæsla Félagsmálaráðuneytisins hefur ekki verið að standa sig sem skyldi gagnvart sínum skjólstæðingum.

Þannig var það í mínu tilviki að ég mætti á hádegisverðarfund Geðhjálpar þar sem Réttindargæsluvaktin kom saman og satt best að segja þá fékk ég alveg upp í kok af yfirlestrinum þar, þar sem þau hældu, hrósuðu o.þ.h., sjálfum sér fyrir áunnin, velunnin störf, en auðvitað passa þessir asnar, hverjir svo sem þeir séu að minnast ekki einu orði á þá hluti, verkaskipan o.m.fl., sem þau hafa vísað frá sér vegna þess hve þeim hefur ekki þótt það nógu framtækilegt.

En ég brotnaði saman á fundinum, eftirlét Björk Vilhemsdóttur, borgarfulltrúa og félagsráðgjafa / fulltrúa eftir öll mín persónulegu gögn og gekk síðan út á dyr áður en ég myndi hreinlega leysa upp fundinn af eintómu tómlæti, því ég taldi mig hafa rekist á einstakling með viti eftir fréttina sem birtist með henni í sjónvarpinu skömmu áður og síðar á RÚV í Kastljósi, en þegar hún fór síðan að vola, væla og veina í von um betri tíð og tíma með því að geta átt smá sjéns á sætaskipan innan Samfylkingarinnar, hvað þá svo þegar hún afsakaði sig með það að hafa ekki náð í mig, sagði hún við mig núna síðdegis í dag orðrétt á þá vegu að hún hefði sett þetta í trúnaðargagna eyðslu og beint í tætarann, þá missti ég allt álit á öllu sem heitir "stjórnmál"!!!

Svo eru þetta þakkirnar og þakklætið fyrir allt þetta gagnkvæma traust sem þeim er sýnt úti í hinu almenna þjóðfélagi / samfélagi, nei, þau eyða öllu sem hægt er að eyða án utanaðkomandi samþykkis ykkar og þannig var það í mínu tilviki...

P.s.

Mín ráðlegging auk ráðgefandi ráðgjafar til ykkar allra:

Vinsamlegast farið vel yfir öll nöfn á listum framboða og flokka, hverjir eru fyrir hvern flokk fyrir sig svo sama sagan endurtaki sig ekki aftur og notist þá við útstrikunar regluna, því um leið og fleiri taka sig til og útstrika sömu einstaklingana á listunum, þá færast þau neðar ef ekki þurrkast alveg út af kjörseðlinum fyrir ný og fersk andlit...

Skiljið mig!


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Hvar fellst í raun og veru þessi innri sem ytri styrkur Öryrkjabandalags Íslands ( ÖBÍ ) í máli Dagrúnar o.m.fl., einstakra útvaldra einstaklinga sem séu bara aumingar uppmálaðir, vilja láta vorkenna sér í hvívetna upp úr þurru og fá allt upp í hendurnar!

Það er spurning hvort þessi styrkur þeirra liggi meira eða minna á öðrum stöðum og hliðum en við gerum okkur í hugarlund eins og á andlegu hliðinni, félagslegu hliðinni, líkamlegu hliðinni eða hvort þetta hefur eitthvað með fjárhagslegan bakhjarl með að gera?!

http://www.fjarmalaraduneyti.is/media/skjal/IRR_Gjafsoknir_a1.pdf

En eitt get ég sagt ykkur sem ég er fyrir mér alls kostar ekki ánægður með að vita til með og það er að Öryrkjabandalag Íslands ( ÖBÍ ) sé að fá þessa ákveðnu % til sín frá Íslenskri Getspá í kringum söluna á Lottó og ef ekki 1 X 2.

Vissuð þið kannski ekki að það er mikill munur á því "að vera með bein í nefinu" & "getað svarað fyrir sig óhindrað óhræddur,, & hins vegar ,,aumingi með hor" , s.s., "einstaklingur sem sé og verður ávallt lokaður ber skjaldaður inní skel sinni frá vöggu til grafar" & lætur aðra utanaðkomandi einstaklinga, fyrirtæki & stofnanir sjá ávallt um skítverkin?!!!


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Ásgerður Jóna Flosadóttir ( Fjölskylduhjálp Íslands ) & allt hennar hafurstask, öll hennar ýmsu mannréttindabrot á þjóðfélagsþegnum landsins auk mismununar! Finnst ykkur þetta bara vera allt í himna lagi? Allavega a.m.k., ekki mér...

Kæru landsmenn nær sem fjær sem eiga og hafa átt um sárt að etja...

Nú þykja mig tíðindi ef rétt reynist og mínar heimildir séu á rökum rústum reistar:

Ef satt er að Ásgerður Jóna Flosadóttir hafi farið fram með þvílíkum hætti eins og raun ber vitni án utanaðkomandi heimildar o.þ.h., þá ber henni sem og á hún engan rétt sem slíkan samkvæmt ákveðinni mgr., stjórnarskráarinnar að ráðast gegn friðhelgi einkalífs með því "að spyrja kóng eða prest" eða öllu heldur almenning úti á götu um þeirra hagi og venjur, með öðrum orðum: fara fram á að sjá og fá afrit af skattaskýrslu þess / þeirra hverju sinni = brot á persónuverndarlöggjöfinni!!!

http://www.velferdarraduneyti.is/media/ritogskyrslur2011/Neysluvidmid_lokautgafa_vef.pdf

9. gr.
71. gr. verður svohljóðandi:
Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.
Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.

&

10. gr.
72. gr. verður svohljóðandi:
Eignarrétturinn er friðhelgur. Engan má skylda til að láta af hendi eign sína nema almenningsþörf krefji. Þarf til þess lagafyrirmæli og komi fullt verð fyrir.
Með lögum má takmarka rétt erlendra aðila til að eiga fasteignaréttindi eða hlut í atvinnufyrirtæki hér á landi.

Er þetta annars ekki svona uppá teningnum líka hjá Mæðrastyrksnefnd og Hjálparstofnun Kirkjunnar?

Prófið að ganga það langt að upp að henni með slíkum hætti að þið sláið hana út af laginu, takið hana út úr öllu samhengi frá því sem hún sé og hefur verið að fást við og gera uppá síðkastið og spyrjið hana endilega út í öll hennar samskipti / vistaskipti við Jón Ólafsson, Jón Ásgeir & Co.

Það nýjasta er að hún sé með Flóamarkað og sé að selja gefins, notuð föt og þá afsökun hafi hún að hún þurfi að nýta það fé sem hún fær inn með þeirri sölu undir reksturinn á húsnæðinu... "VÁÁ!" Come on, það þarf ekki margan einstaklinginn til þess að sjá heildardæmið út að jú, aðrir þarna eru jafnvel að vinna svo gott sem kauplaust, en hún, he, hún telur og heldur að hún getur og haldi að hún komist upp með það svo glatt "að lifa sem drottning í ríki sínu" endalaust, frá vöggu til grafar, ó nei!


"Sannleikurinn mun gera yður frjálsa." - "The truth will set you free."

PONZI - Svikamyllan frá a.m.k., síðan árinu 1983. - Ponza - fraud from at least, since the year 1983.

Marklaus skjöl... Það ríkir engin stefnumótun. Það er bara gert ráð fyrir því að geta haft okkur sem lengst í snörunni / kaðlinum! En ég segi ,,hingað og ekki lengra" "nóg er komið nóg."

Vinsamlegast ath.

Gerið það ykkar, barnanna ykkar, fjölskyldna auk ykkar nánustu að halda "alls ekki áfram" þessari fjandans vitleysu að blóð mjólka þetta illa stýrða fjármálakerfi, rétt eins og það hefur verið til langs tíma litið og hefur sýnt sig í seinni tíð og tíma, en það virðist eini valkosturinn vera sá í stöðunni fyrst við, hinn almenni þjóðfélagsþegn og borgari getum með engu móti fengið né flétt ofan af því að fá Ríkið til að vinna með þegnunum sínum að þá sýnist mér það eina og eitt það allra síðasta útspil að við hættum að geyma geymdan eyri inná öllum viðeigandi og tilfallandi reikningum hjá þessum útibúum, því þá fyrst fer spila borgin hjá þessum ösnum að hrinja fyrir alvöru, takk fyrir!

Er það síðan ekki furða að einstaklingur úr mínum röðum sé spurður að þeirri spurningu: "Hvað ertu eiginlega að reyna að sanna og færa mál fyrir rökum þínum með öllu þessu?"

Nú, það liggur bara beinast við að það sé best hægt að svara því á einfaldastan hátt með því að ,,sjaldan fellur eplið langt frá eikinni" , "fall sé fall völ frægð,, og það að "margur verði af aurum api."

Með öðrum orðum:

Þetta hefur allt fallið um sjálft sig með tíð og tíma, svo við, s.s., hinn almenni þjóðfélagsþegn höfum ekki þurft að hafa mikið fyrir hlutunum uppúr krafsinu til þess að komast að hinu sanna í málunum hverju sinni fyrir sig...

Meaningless documents ... There exists no strategy. It's just expected it to have us as far in the snare / Ropes! But I say, so far and no further "" enough is enough. "

Please note.

Do it, your children, your family and your closest keep "not continue" this fucking shit blood milking this poorly managed financial system, just as it has been a long-term and has been shown in recent time, but it seems to be the only option in the first position, the general citizen and citizen can by no means get nor expose it to get the state to defend the role of working with her ​​then it seems to me the only one there all last outs of the dangers storing penny saved onto all relevant and incidental accounts in these branches, because only then will the city play in these asses to implement for real, thank you!

Is it no wonder then that a person of my ranks is asked the question: "What are you trying to prove and moving case for your argument with all this?"

Now, there is only directed that it is best to answer the simple stan way by, rarely apple falls far from the tree "," function is a function available fame, and that "Many of mud monkey."

In other words:

This has all fallen by itself with time, so, eg, the general citizens do not require a lot for things up out scraping to find out the true situation, in each case for itself ...


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Öryrkjabandalag Íslands ( ÖBÍ ) / Ríkisbandalag Íslands ( RBÍ ) , Tryggingastofnun þingmanna og ráðherra ( TR ) og Ríkisvaldið! Er verið að koma fólki undir græna torfu fyrr en ella? Fyrir mér er þetta spurning um virðingu, mannlega reisn og réttlæti!

Eftir yfirferð mína er Öryrkjabandalag Íslands ( ÖBÍ ) ekkert annað en Ríkisbandalag Íslands ( RBÍ ) ...

Ef þið, hinn almenni þjóðfélagsþegn farið inná eftirfarandi tengil og viðhengi, http://youtu.be/d-XGVoSUtKI , skoðið, horfið og hlustið betur á alla kynninguna, yfirfærsluna, úttektina og samantektina á "samningi SÞ um réttindi fatlaðs fólks / sjúklinga í veröldinni auk yfirfærsluna er snýr að sjálfstæðu búsetukjörnunum frá árinu 2005 eftir Hrefnu Óskarsdóttur, Verkefnisstjóra Öryrkjabandalags Íslands ( ÖBÍ ) / Ríkisbandalags Íslands ( RBÍ ) og viðbrögðum hennar er ég færðist og fikraði mig nær kynningu hennar" , þá má greinilega lesa út frá fundaboði Öryrkjabandalags Íslands ( ÖBÍ ) á sínum tíma að til þessa fundar hafi eingöngu verið boðaðir starfsmenn Sveitafélaganna og Ríkisstofnanna, en hvað varðar okkur sjúklinganna, þá á bara að skella ávallt yfir okkur þessari árlegu, staðlausu og endalausu klausu hvernig Öryrkjabandalag Íslands sé og vinnur!

Það eru þá ansi margar spurningar sem koma upp í huga mér í aðdraganda þessa greinar frá honum, þar sem ég hef nánast mætt eingöngu köldum andvara og köldum vindi frá forsvarsmönnum Öryrkjabandalags Íslands ( ÖBÍ ) eftir fundaherferð þeirra 22. sept. s.l., haust fyrir um ári síðan.

Þannig er mín innri tilfinning gagnvart þessu bandalagi sem kennir sig og telur sig vera hagsmunasamtök elli-, örorku- og lífeyrisþegna á Íslandi að svo virðist vera að ef að það sést í slíka frambærilega einstaklinga innan sem utan þeirra raða sem hefur verið brotin/n ítarlega á þeim hinn ýmsi réttur, jafnt innan sem utan veggjar stjórnsýslunnar og viðkomandi einstaklingar innan stjórnsýslunnar hafi gerst oftar en einu sinni brotlegir í starfi en þrátt fyrir það hafi bara verið svo gott sem litið fram hjá því, í flestum tilfellum að viðkomandi hafi verið færður til í starfi innan stjórnsýslunnar vegna starfsloka- og eftirlaunakostnaðar sem því fylgir oft..., og á hverjum lendir sá ásþungi þegar út í harðbakkan slær? Jú, auðvitað okkur sem minnst höfum á milli handanna og getum sem litla sem enga björg í bú okkur veitt!

En nánar að þessum útskýringum mínum í sambandi við Öryrkjabandalag Íslands:

Þannig var mál með vexti að ég hafði rekist á auglýsingu frá þeim er snéri að fundaröð þeirra ,,Fatlað fólk á tímamótum" - "Eru mannréttindi virt?" Nú, það sem ég tók mig til eingöngu vegna þess hve og hvers vegna ég sá að fundurinn ætlaði að þróast út í, þá gat ég ekki annað en tryggt ekki bara mig heldur aðra samborgara mína sem hafa lent illa uppá kant við kerfið að ná að stærstum hluta fundarins um kynningu samnings SÞ um réttindi fatlaðs fólks á stafrænan, myndrænan hátt af eigin frumkvæði og athafnasemi.

Það má hér með sanni segja að það er alveg hreint út sagt með ótrúlegum makindum hve og hversu hægt sé með einu smávægilegu símtali, pennastriki o.þ.h., hægt að koma í veg fyrir svona mikilvæga markaðssetningu eins og samningur SÞ um réttindi fatlaðs fólks / sjúklinga sé í raun og veru í allri veröldinni...

Mig hreinlega svíður til þess að vita að þessir asnar og bjánar skuli ekki hafa í raun og veru hafa undirbúið sig betur en svo að viðkomandi flutningsaðili / flutningsaðilar, hvað þá kynnirinn skuli ekki hafa meiri metnað en svo að geta komið fram fyrir skjöldu almennings með efnisvið sinn hverju sinni...

Þannig var þessu allavega háttað með aðkomu Öryrkjabandalags Íslands, ( ÖBÍ ) / Ríkisbandalags Íslands ( RBÍ ) þrátt fyrir að ég hafi eftir fundinn komið með efnisviðinn og úrvinnsluna og óskað eftir frekari samstarfi og samvinnu en nei, það var engin vilji né grundvöllur fyrir slíku að hálfu þeirra og fékk ég það í bakið eftir að ég var svo heiðarlegur, opinskárr og umfram allt hreinskilinn og réttlátur með allt og öll viðeigandi atriði og hluti sem ég tek mér fyrir hendur og geri, þá búðu þau þannig fyrir að það var ekki hægt að markaðssetja þetta efni frekar sé og ef út í það hefði verið farið, hvort sem það hefði heitið Penninn Eymundsson og Co., eða eitthvað annað markaðsfyrirtæki!

Sú sem bjó svo um hnútana fyrir hönd Pennans / Eymundssonar vegna utanaðkomandi þrýstings frá Öryrkjabandalagi Íslands ( ÖBÍ ) og vinnur sem Markaðsstýra innanhúss hjá Pennanum heitir Bryndís Loftsdóttir.

The one who lived on the node for the pen / Eymundsson external pressure of Disabled in Iceland (OBI) and works as a Market Steer interior with pen name Bryndís Loftsdóttir.

Ég skora á alla utanaðkomandi þjóðfélagsþegna, hina almennu borgara samfélagsins og fyrirtæki í þessu landi sem taka engan þátt í mannréttindabrotum almennt að hunsa öll þau fyrirtæki og stofnanir auk aðra utanaðkomandi einstaklinga sem taka þátt í að stuðla að slíkri iðju, þ.á.m., öll fjármálafyrirtæki, hugbúnaðarfyrirtæki, íþróttabandalög / íþróttahreyfingar o.þ.h., takk fyrir!

I challenge all the external population, the general civil society and business in this country who take no part in human rights abuses generally ignore all the businesses and organizations as well as other external individuals involved in promoting such activities, including , all financial, software, sports alliances / sports movements, etc., thank you!

En vitið þið kæru landsmenn nær sem fjær að þegar mér var nánar betur litið yfir sal eldri borgara í Hafnarfirði þar sem fundurinn var haldinn fór um mig ákveðinn geðshræring og hrollur. Þegar mig var betur litið yfir salinn sá ég að sjálfssögðu í yfirmann heimaþjónustunnar hjá Félagsþjónustunni í Hafnarfirði sem var á árunum 2003 félagsmálafulltrúi minn auk annarrar. Svo sá ég til viðbótar í forstöðumann sjálfstæðu eininganna við Drekavelli 14., þar sem ýmislegt mætti betur til sannsögunar færa er snýr að vistmönnum þess þar á bæ...

Í hinu tilfellinu snýr það að vistmönnum & ábúendum Sambýlanna. Mig þykir þetta mjög mikið miður hvernig þessu sé öllu háttað þar er snýr að framkvæmdamálum, þátttöku í félags - tómstundar & frístundarmálum þessara einstaklinga. Hvorki Ríki né Sveitafélög koma þar nærri & firra sig þar með öllum daglegum rekstri, hvað þá brotum á mannlegum réttindum þessara einstakinga.

Félagsþjónustan í Hafnarfirði & öll mín samskipti við hana & starfsmenn þess:

Þegar svo kom að því að ég leitaði fyrst ásjár hjá Félagsþjónustunni í Hafnarfirði um mitt ár 2003 var mér vísað á & beint til hennar Báru. Það sem hún sagði bara nokkurn veginn við mig sem þótti mér rosalega óskaplega miður, því þarna voru þau að varpa allri ábyrgð frá sér að mínu mati að er ég best tel.,, Ákváðu s.s. bara að bíða með að aðstoða mig þangað til ég væri orðinn svo illa staddur, bæði fjárhagslega, félagslega, andlega & líkamlega.

Þessar örstuttu samræður milli mín, Báru og Sjafnar Guðmundsdóttur síðar á þeim tíma þróuðust á þá vegu að hún jafnvel kannski ásamt fleirum þarna ýttu undir þá stoðir hjá mér að fjárfesta í minni eigin íbúðareign, jafnvel & þrátt fyrir alla þá ágalla & vankanta sem þá snéru að mínu þáverandi búsetuhorfum & málum.

Rétt eftir að ég keypti & fjárfesti í þessari tilteknu íbúð að Reykjavíkurvegi 50., ca. 1 1/2 - 2 1/2 ári eftir að ég flutti inn í ágúst 2003 fram til september 2005 þá missti ég hana vegna allra þessara bældu minninga, tilfinninga & atburða sem gerðust & áttu sér stað bæði innan veggja heimilisins sem & skólans á sínum tíma. Hafði þetta þ.a.l. líka mjög mikil áhrif á mig sem snýr að allri vinnugetu minni í Nóatúni á sínum tíma, en það er ekki þar með sagt að ég hafi ekki getað opnað mig gagnvart Verslunarstjóranum þáv. Ég bara þurfti miklu meira til á sínum tíma! Svo ekki nóg með það að ég lokaði á öll mannleg samskipti & tengsl við fjölskyldu mína, vini & kunningja vegna alls þessa. Ég var & er ekki alveg 100% með það á hreinu sem snýr að ákveðinni upplýsingamiðlun & öflun á sínum tíma er ég spurðist fyrir um það er snéri að innbússtyrk / innflutningsstyrk sem nam þá 40.000 þús. frá Félags-/Velferðarráðuneytinu.

En eftir að ég missti íbúðina mína var ég á götunni í 1/2 ár. Á meðan á því stóð leigði ég herbergiskytru hjá Hjálpræðishernum.

Það tók síðan bara ekkert betra við er þær stöllur hjá Félagsþjónustunni í Hafnarfirði, þær Bára & Sjöfn Guðmunds., þáverandi félagsmálafulltrúi minn & núverandi yfirmaður heimaþjónustunnar, hringdu fyrst & létu mig vita af því að fundist hefði viðeigandi húsnæði o.þ.h.

Mér er spurn: ,,Hvað flokkast undir viðeigandi húsnæði í dag & húsnæði þar sem leigjendur eiga að geta þrifist o.þ.h.?"

Ég bjó & leigði þetta húsnæði, s.s. íbúð í ca. rúmlega 3 - 3 1/2 ár. Ég gafst upp á endanum á eilífum þvættingi & þrætuefni um að fá ákveðna hluti íbúðarinnar í samt lag. Meira að segja þetta var farið að láta ansi mikið bera á gangi máli sem snéri að daglegum rekstri & opnum stofnunar á jarðhæð viðkomandi viðbyggingar, en samt þótt ég léti mig mjög mikið um þetta varða, þá var bara eins & hendi væri veifað með skítkasti.

Ég bað sérstaklega sérfræðilækninn minn um að rita / skrifa bréf vegna alls þessa er viðkom & snerti leiguíbúðaaðstöðuna að Austurgötu 4 er mig minnir & rámar réttilega í, en ekkert af þessu var virt af vetthugi af hálfu Félagsþjónustunnar í Hfj. Það var ekki fyrr en ég ákvað að koma mér héðan fyrir fullt út úr þessu tiltekna óíbúðahæfa hreysi, sem þau héldu síðan áfram að leigja út o.þ.h. að ég einsetti mér þau markmið á þeim tíma rétt ca. 1 mán. eftir að "Geir Hilmar Haarde bað Guð almáttugan að blessa landið", þá hafði ég & var þá þegar búinn að fjárfesta í ,,One way ticket only" & ætlaði mér að setjast að í viðkomandi landi & ekki koma aftur, en það breyttist eftir þessa fjögurra mánaða dvöl.

En satt best að segja svo ég fari aðeins aftur í tímann um nokkra mánuði, ef ekki 1/2 ár, þá hafði ég um vorið fyrir þessa tilteknu ferð tekið frá fyrir mig & fjölskyldu mína íbúð á leigu í viku á Akureyri fyrstu vikunna í júlí 2007. Ástæðan var einfaldlega sú, jú þetta árlega viðburðaríka KA - mót 7. flokks drengja & yngsti bróðir minn spilaði & spilar enn þann dag í dag með félagsliði sínu Haukum. En það einna undarlegasta sem kom yfir mig einn tiltekinn morguninn er bróður minn átti að spila í kringum hádegisbilið var það á þá vegu að það var eins & ljósaperu hefði verið komið aukalega fyrir innan í öllum heilastarfssenunum & verið kveikt á henni bara sísvona á augabragði, eins & líkaminn hefði verið að segja við mig á þeim tímapunkti að nú yrði að verða stakkaskipti & nýr kafli í mínu lífi varðandi uppstokun á núverandi, þáverandi líferni o.þ.h. með lyfjamál sem tengdust minni sjúkrasögu auk viðbótakvilla, t.d. ofnæmis, viðsnúningur á óheilsusamlegu líferni í tengslum við matarræðið & líkamsrækt, til þess eins að ná að halda í við sjálfan sig & rækta sinn innri & ytri mann. Ég fór í nánari uppstokkun á minni lyfjum & lyfjameðferð, gjörbreytti matarræðinu & fór í ræktina í u.þ.b. 2 mán. & missti við það heil 40 kg. & er sem allt annar maður í dag, án kasta o.þ.h., meira að segja minn sérfræðingur er svo yfir sig gáttuð & hissa á þessari vissu vel heppnuðu einlyfja meðferð. En þannig hafa nú málin & veðrin skjótt skipast í lofti gagnvart þessum lyfjameðferðum að í allflestum tilvikum sé um fleiri en tvö lyf að ræða við hverja lyfjagjöf.

Það er greinilegt eftir fund minn s.l. miðvikudag, þann 28. sep. 2011 við Réttargæslumann fyrir Suðurnes & Hafnarfjörð að þar með staðfestist sá minn innri grunur er ég hef ávallt verið með væringar & hugarenningar gagnvart en ekkert þorað að vekja máls á fyrr en nú. Hann er sá að Ríkisvaldið eða öllu heldur félagslegi Velferðapakkinn rétt eins & hann er byggður upp í dag, tekur ekki við viðkomandi einstaklingi í slæmri stöðu, þótt viðkomandi hafi komið af misbrotnum heimilisaðstæðum, jafnvel þótt viðkomandi hafi með aðstoð sinna nánustu lagt til hliðar inná sparnað, þá sé bara eins & viðkomanda sé gert að tæma sparnaðinn fyrst með einum eða öðrum hætti, t.d. fjárfestingu á eigin íbúð, jafnvel bíl þrátt fyrir bága andlegu & líkamlegu stöðu í samfélaginu, þá sé bara eins & það sé litið fram hjá því þangað til að viðkomandi einstaklingur sé kominn á götunna, eigi hvorki til hnífs né skeiðar o.þ.h. Með öðrum orðum. Að þau hjá félagslega Velferðarkerfinu skuli ekki sjá neinn slíkan sóma sinn í því & skammast sín gagnvart slíkri framkomu er þau hafa sýnt skjólstæðingi / um sínum í gegnum tíðina & þar að auki að þau skuli voga sér að setja viðkomandi sjólstæðing á borð við mig í slíka íbúð sem var óíbúðarhæf eftir seinasta leigjanda, þ.á.m. rétt eftir að ég flutti inn komu tveir einstaklingar til mín & eitruðu fyrir Silfurskottum. Þið getið bara lagt saman 1 + 1 / 2 + 2 með framhaldið!!!

P.s.

Það sem pistla-, dálka- og greinahöfundi þykir hvað einkar grátlega sorglegast í þessari heildarúttekt sé sú:

Að viðkomandi starfsmanni / starfsmönnum innan Sveitarfélaganna og Ríkisstofnanna séu jafnvel færðir til í starfi ef og eftir að þeir hafa gerst brotlegir gagnvart skjólstæðingi / skjólstædingum sínum, í stað þess að þeir, þær / þau séu látin axla ábyrgð verka sinna í sínum tilteknum þjónustustörfum og hlutverkum...

Ég er hættur að bíta á agnið og beituna, takk fyrir....

En eins & ég sagði rétt áðan, þá virðist sem svo að maður eigi engan sinn rétt líkan gagnvart þessu réttarríki & samfélagi eins & við búum við nú í dag. Ef við missum allt undan okkur á einn eða annan máta & hátt eigum við þess engan kost líkan á að innheimta það til baka sem okkur ber að tjóni með réttu að fullu...


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Vinsamlegast veltið eftirfarandi spurningum og atriðum fyrir ykkur er varðar Heilbrigðiskerfið og hins vegar Félags- og Velferðarkerfið annars vegar.

Í fyrsta lagi: Af hverju erum við með hámenntaða lækna hér að störfum? Í öðru lagi: Til hvers er okkur félagslega velferðarkerfið og allir starfsmenn þess ef þeir líta framhjá sjúkraskýrslum almennings? Ég þekki orðið ekki þessa Íslensku stjórnsýslu lengur þar sem almenningur er rændur að innan frá. Fjármálakerfið er þannig byggt og stiilt upp á þá vegu að maður sé hvergi öruggur með ævisparnað sinn ef til fjármálahruns kemur og sýndi það greinilega í águst 2008 / september 2008 og sér hvergi fyrir endan á því máli enn, þökk sé þessum hálvitum sem hafa stjórnað svo illa fengnu þjóðarbúi. Í sambandi með Félagslega Velferðarþáttinn og læknastéttina þá er það nánar að finna hérna inná blogginu mínu... P.s. Viðauki: Það eru margir í þannig stöðu, þökk sé þessum hálvitum að geta ekki þvegið af sér fötin sín með eðlilegum hætti vegna þess hversu illa starfsmenn Ríkisstofnana og Stjórnsýslunar hafa komist upp með að ýta þessu fólki beint eða óbeint eða fá það til að losa sig við eignir, því eins röng og frjálsar hendur Sveitarfélaganna séu þá séu þær viðbjóðslegar. Hugsið ykkur tvisvar um þá einstaklinga sem jafnvel geta ekkert að því gert vegna tilfallandi veikinda hjá sjálfum / sjálfri sér að þessir einstaklingar jafnvel pissi undir / geri stórt í í öll viðkomandi föt sín og geti jafnvel ekki komið sér frá stað A - staðar B á salernið til þess eins að forðast að slysin komi upp, en nei, vegna veikinda, sama hvers kyns þau séu, ef viðkomandi fær kast, fellur í yfirlið o.s.frv. Með öðrum orðum: þau veita einstaklingum enga heimaþjónustu nema að viðkomandi sé að öðrum kosti nánst heiladauður, lamaður, lamaður þá sé átt við að viðkomandi geti vart varla veitt sér björg í bú, sé bundinn og fastur í hjólastól o.þ.h. Þarf ég að færa einhver nánari rök fyrir máli mínu hérna??? "Svona er ,,Ísland í dag" og hefur verið lengi í aldanna rás!" Hve og hversu lengi ætlið þið, hinn almenni þjóðfélagsþegn að láta troða á ykkur á skítugum skónum? Vitið þið ekki að þetta snertir auk ykkar sjálfra hagsmuna og heilsu, þá séu það ykkar nánustu sem þeirra hagur og velferð ætti að vera einna best og mest fyrir borð borin/n! Eða hvað? Eftir yfirferð mína er Öryrkjabandalag Íslands ( ÖBÍ ) ekkert annað en Ríkisbandalag Íslands ( RBÍ ) ... Ef þið, hinn almenni þjóðfélagsþegn farið inná eftirfarandi tengil og viðhengi, http://youtu.be/d-XGVoSUtKI , skoðið, horfið og hlustið betur á alla kynninguna, yfirfærsluna, úttektina og samantektina á "samningi SÞ um réttindi fatlaðs fólks / sjúklinga í veröldinni auk yfirfærsluna er snýr að sjálfstæðu búsetukjörnunum frá árinu 2005 eftir Hrefnu Óskarsdóttur og viðbrögðum hennar er ég færðist og fikraði mig nær kynningu hennar" , þá má greinilega lesa út frá fundaboði Öryrkjabandalags Íslands ( ÖBÍ ) á sínum tíma að til þessa fundar hafi eingöngu verið boðaðir starfsmenn Sveitafélaganna og Ríkisstofnanna, en hvað varðar okkur sjúklinganna, þá á bara að skella ávallt yfir okkur þessari árlegu, staðlausu og endalausu klausu hvernig Örykjabandalagið sé og vinnur! Ég er hættur að bíta á agnið og beituna, takk fyrir....

 

http://www.dv.is/frettir/2013/2/5/dottirin-er-fjolfotlud-og-adstodar/ 

 

Tilvísun í gagnlegan tengil ótengdan þessu, en samt þegar betur sé að gáð og almenningur fer að hugsa aðeins til baka, þá kemur þetta allt heim og saman:

 

http://www.mbl.is/frettir/innlent/2013/03/07/finnst_framtidin_oft_vonlaus/  


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Hver og hvernig persóna, persónuleiki auk einstaklingur er Óskar Örn Adolfsson?!: Who and how character, personality and individual Oskar Orn Adolfsson?!:

Í grunneðli mínu er ég fjölhæfur, stórhuga & landamæralaus. Ég er tilfinningaríkur & á létt / auðvelt með að aðlaga mig hinum ólíku umhverfum. Ég get umbreytt sjálfum mér allt eftir aðstæðum hverju sinni & því sem sé að gerast í kringum mig, þ.e.a.s. ef ég vill svo við hafa. Ég er sveigjanlegur, víðsýnn & óútreiknanlegur.

In my Basic I am versatile, ambitious & without borders. I'm emotional & the light / easy to adjust myself to the different environments. I can convert myself depending on circumstances & what is happening around me, that If I happen to have. I am flexible, open-mindedness & unpredictable.
 
Vilji minn er breytilegur. Ef ég hef áhuga á að kynna mér ákveðin mál er ég fær um að vera ,,mjúkur" & þægilegur í viðmóti. En þegar ég hef ekki áhuga eða hef bitið ákveðin viðhorf í mig get ég orðið ansi stífur eða einfaldlega afskiptinn & fjarlægur. Aðferðamáti minn er einnig misjafn. Stundum ræðst ég beint gegn aðsteðjandi máli. Stundum breyti ég skyndilega um stefnu & ,,syndi" í þveröfuga átt. Ég tek því með ýmsum hætti á málum & fyrir vikið geta aðrir í kringum mig átt erfitt með að reikna mig út.

My will vary. If I'm interested to know certain issues I'm able to be 'soft' & easy to use interface. Yet when I'm not interested or have bitten a certain attitude in me I can be pretty stiff or simply neglected & remote. Process Method mine is also uneven. Sometimes I spoke directly against a looming issue. Sometimes I suddenly change direction & 'sin' in the opposite direction. I take it in various ways on issues & as a result to others around me find it hard to figure me out.
 
Ég hef sterkt ímyndunarafl & stóran fókus. Ég á auðvelt með að setja mig í spor annarra en vegna líflegs ímyndunarafls á ég einnig til að lifa í eigin heimi & veita því ekki athygli sem er að gerast í kringum mig. Ég er allra manna viðkvæmastur & næmastur þegar ég vill við hafa en á einnig til að vera fjarlægur, kaldur & utan við mig.

I have a strong imagination & a big focus. I can easily put myself in the shoes of others, but the vivid imagination, I also live in their own world & give it no attention to what is happening around me. I am of all men most vulnerable & most sensitive when I want to have, but also to be remote, cool & beyond me.
 
Hið sterka ímyndunarafl þýðir að ég er listhneigður & hafi hæfileika á skapandi sviðum. Hvert ég beini sköpunarkraftinum er svo annað mál & tengist persónuleika mínum í heild. Sviðið getur verið stórt, viðskipti, stjórnmál, menntamál, fræðimennska eða hefðbundin listsvið, en kjarni málsins er þörfin fyrir að skapa & láta gott af mér leiða. Ef ég starfa ekki sem listamaður ætti ég að hafa gaman af listum, s.s. bókmenntum, tónlist, myndlist, dansi & kvikmyndum.

http://youtu.be/Pzmu9IodePE

http://youtu.be/d-XGVoSUtKI

http://youtu.be/1WhSijwD52g

http://youtu.be/YeTNT8zkKmA

http://youtu.be/6jqfJjgVDqE

http://youtu.be/pG0_xM_GJuU

http://youtu.be/itTZ-QjSb_s

http://youtu.be/gV2hjG7plUk

http://youtu.be/pPxWvKecS1Q

http://www.youtube.com/playlist?list=PLKxFcof67Sk5y27UonZBB7CNqn5qJUMbm&feature=edit_ok

http://www.youtube.com/playlist?list=PLKxFcof67Sk6mkBvNQp6Pfl2DD3ekOzU9&feature=edit_ok

The strong imagination means that I am artistic cultivation & have talent in creative fields. Where I direct creativity is another matter related & my personality as a whole. The stage can be a major, business, politics, education, scholarship, or traditional arts, but the crux of the matter is the need to create good & let me lead. If I do not work as an artist I should have enjoyed the arts, such as literature, music, art, dance & films.

http://youtu.be/Pzmu9IodePE

http://youtu.be/d-XGVoSUtKI

http://youtu.be/1WhSijwD52g

http://youtu.be/YeTNT8zkKmA

http://youtu.be/6jqfJjgVDqE

http://youtu.be/pG0_xM_GJuU

http://youtu.be/itTZ-QjSb_s

http://youtu.be/gV2hjG7plUk

http://youtu.be/pPxWvKecS1Q

http://www.youtube.com/playlist?list=PLKxFcof67Sk5y27UonZBB7CNqn5qJUMbm&feature=edit_ok

http://www.youtube.com/playlist?list=PLKxFcof67Sk6mkBvNQp6Pfl2DD3ekOzU9&feature=edit_ok

Ég er fjölhæfur & þarf að fást við fjölbreytileg verkefni. Það þýðir af ef lítið er um að vera þá fer mér að leiðast. Ef umhverfi mitt & athafnir vekja ekki áhuga minn læt ég mig hverfa. Ef ég get ekki farið líkamlega, ef ég er fastur í ákveðnu umhverfi eða vegna vissra aðstæðna, á til að láta mig hverfa inn á við, inn í heim ímyndunarafls. Ef enginn tilgangur er með þessu innra ferðalagi, annar en sá að slá á leiða, er ég að sóa orku minni í ófrjóa dagdrauma.

I am a versatile & have to deal with diverse tasks. That means if a little is to be then I will be bored. If my environment & activities not raise my interest I make myself disappear. If I can not go physically, if I'm stuck in a particular environment or because of certain circumstances, to make me disappear into the, into the world of imagination. If no point is this inward journey, other than the one to beat on the way, am I wasting my energy infertile imagination.
 
Viðauki:

Sérstaklega er hættulegt að nota vímuefni til að slá á tilbreytingarleysi & leiða því að sá veruleiki er ekki sérlega gefandi eða uppbyggjandi. Smátt & smátt brýtur slíkt orkuna niður.

Appendix:
 
It is especially dangerous to use drugs to beat the dreariness & lead to the reality is not particularly productive or constructive. Slowly & slowly breaks down this energy.
 
Ef verkefnin & áhugamálin verða aftur á móti of mörg verður fókusinn minn óskýr & ég kem því ekki í verk sem ég ætlaði mér. Óreiða kemst á hlutina & ég missi tökin.

If activities & hobbies however are too many will focus my blurry & I'm not in the works as I wanted. Entropy comes to things & I losing control.
 
Ég er skapandi & næmur að upplagi. Ég er landamæralaus & tek hluti inn á mig. Þetta tvennt þýðir að óskapandi & neikvætt umhverfi dregur úr mér orku. Mikilvægt sé að ég pæli töluvert í því hvaða umhverfi & athafnir hafa slæm áhrif á mig & hvað hefur góð áhrif. Það er til dæmis varasamt ef ég fer að eyða tíma í að bjarga öðrum eða laga til í neikvæðu umhverfi sem sé lítt gefandi fyrir mig prívat & persónulega. Best sé fyrir mig að forðast einfaldlega neikvætt fólk, ófrjótt umhverfi & annað það sem rænir mig orku.

I am a creative & sensitive to quantity. I am without borders & take part in on me. This means that two terrible & negative environment reduces my energy. It is important that I am thinking about quite a bit in any environment & activities adversely affect me & what a good effect. For example it is questionable if I will spend time to save others or adapt to the negative environment that is less rewarding for me private & personal. Best for me to simply avoid negative people, infertile & another environment that robs me of energy.

Ég er fjölhæfur, stórhuga & víðsýnn. Ég þarf því að forgangsraða verkefnum mínum. Fyrsta skrefið sé að hugleiða það hversu mörg verkefni ég get ráðið við með góðu móti, samfara því að hugleiða hvað skiptir máli & hvað ekki. Sem sagt, hafa skýran fókus.

I'm versatile, ambitious & panorama. I need to prioritize my tasks. The first step is to consider how many projects I can handle successfully, simultaneously considering what matters & what not. That said, have a clear focus.
 
Til að endurnýja orku mína, ná áttum & halda fókus mínum stöðugt skýrum er gott fyrir mig að draga mig annað slagið í hlé eða breyta um umhverfi. Ágætt er að hugleiða, biðja bænir, synda, fara í göngutúra eða stunda útivist. Aðalatriði er að skapa kyrrð. Slíkt sé sérlega áríðandi þegar ég stend frammi fyrir mikilvægri ákvarðanatöku. Einn helsti styrkur minn er fólginn í djúpu innsæi. Kyrrðin gerir mér kleift að tengjast innsæi mínu & taka þar með réttar ákvarðanir.

To renew my energy, get directions & keep my focus consistently clear is good for me to pull myself every now and then in a break or change of environment. Excellence is considering, say your prayers, swim, go for walks or doing outdoor activities. The main point is to create tranquility. This is particularly important when I am faced with an important decision. One of my greatest strengths is a process of deep insight. The silence allows me to connect to my intuition & thus take the right decisions.

Það styrkir orku mína að setja ímyndunaraflið í jákvæðan, skapandi & uppbyggilegan farveg. Tónlist, leikhús, ljóðagerð, &bókmenntir, kvikmyndir, myndlist & ljósmyndun geta til dæmis verið gefandi, annaðhvort sem starf eða áhugamál. Það getur einnig hentað mér að fást við skapandi verkefni í tengslum við viðskipti. Aðalatriðið sé að vera skapandi & geta notað ímyndunaraflið & innsæi á þeim sviðum sem ég vel mér. Ímyndunaraflið er forsenda flestra sköpunarverka mannsins.

It reinforces my energy to put your imagination in a positive, creative & constructive direction. Music, theater, poetry, & literature, movies, art & photography, for instance, may be productive, either as a job or hobby. It may also be interesting for me to handle creative tasks associated with the business. The point is to be creative & use your imagination & insight in the areas that I choose me. Imagination is the premise of most creative works of man.
 
Einnig er gefandi fyrir mig að fást við verkefni sem eru stór í sniðum & að einhverju leyti göfug, þ.e.a.s. hafa æðri & andlegri tilgang, en snúist ekki bara um vinnu & efnishyggju. Í eðli mínu býr þörf fyrir þekkingu & það að upphefja hinn gráa hversdagsleika. Innra með mér býr þörf fyrir að láta gott af mér leiða. Ástæðan fyrir því er einföld. Ég er landamæralaus í grunneðli mínu, sem þýðir að ég á auðvelt með að tengjast öðrum, setja mig í spor annarra & finna til með veröldinni. Þegar ég hef fundið tilgang & verkefni sem gagnast bæði mér & öðrum margfaldast orkan mín.

It is also rewarding for me to deal with projects that are large in scale & partly noble, ie have higher & spiritual purpose, but changed not just about work & materialism. In my nature creates a need for knowledge & it to elevate the gray everyday. Within me creates a need to do the good I felt. The reason is simple. I am without borders Basic minute, which means I can easily connect to other people, putting myself in the shoes of others & feel with the world. Once I find purpose & projects that benefit both me & my other multiply energy.

Að upplagi er ég yfirvegaður tilfinningalega & að öllu jöfnu vinsamlegur & ljúfur í að tjá tilfinningar mínar. Ég vill að rök & skynsemi stjórni þeim. Ég er töluverður diplómat í mér & bý yfir ágætri hæfni til félagslegra samskipta. Að eðlisfari er ég kurteis & fágaður.

The ideal I considered emotionally & normally friendly & sweet to express my feelings. I want rational arguments & their control. I am considerable diplomatic in me & do the favorable ability for social interaction. By nature I'm polite & sophisticated.
 
Tilfinningar mínar liggja á félagslegum & huglægum sviðum. Það þýðir tvennt. Nr 1. Í fyrsta lagi að félagsmál næra mig tilfinningalega. Ég hef ágæta tilfinningagreind, á auðvelt með að setja mig í spor annarra & sjá málin frá ýmsum sjónarhornum. Ég hef sterka réttlætiskennd. Nr 2. Í öðru lagi að umhverfi mitt þarf að vera vitrænt & örva hugsun mína. Ég þarf því að umgangast fólk sem er að pæla í hlutum & hefur eitthvað að segja.

My feelings are the social & mental levels. That means two things. No first First, social nurture me emotionally. I have excellent emotional intelligence, is easy to put myself in the shoes of others & see things from different angles. I have a strong sense of justice. No second Second, my environment needs to be cognitive & stimulate my thought. I need to be around people who are thinking about things & has something to say.
 
Ég hef sterkt & virkt fegurðar - & jafnvægisskyn. Ég hef gott auga fyrir samræmi lita, forma & hljóða. Að sama skapi er ég lítið hrifinn af ójafnvægi, ósamræmi eða grófri hegðun. Ég bý einnig yfir hæfileika til að vega & meta & sjá hluti frá mörgum sjónarhornum.

I have a strong & effective beauty - balance system. I have a good eye for consistent color, shapes & sounds. By the same token, I'm a little fond of instability, conflict or crude behavior. I do also have the capacity to weigh & Metal & see things from many angles.

Ég þarf að vera virkur félagslega. Einangrun inni á heimili, fámennur vinnustaður eða umhverfi sem er laust við huglæga örvun skapar leiða & tilfinningalega vanlíðan.

I need to be active socially. Insulation inside the home, few workplace or environment that is free of mental stimulation creative ways & emotional distress.
 
Þörf mín fyrir frið, samvinnu & jafnvægi er af hinu góða en má ekki leiða til þess að ég vanræki eigin þarfir eða neiti að horfast í augu við ágreining. Ef ég tem mér að segja já þegar ég meina nei, læt tilfinningaþarfir annarra ganga fyrir mínum eigin, eða segi ekkert til að vernda aðra, næri ég ekki eigin tilfinningar. Með öðrum orðum, ekki kaupa frið. Lagt er til að ég eigi frekar að tjá tilfinningar mínar & langanir. En ef ég geri það ekki missi ég algjörlega stjórn á tilfinningum mínum þegar ég loksins horfist í augu við málin.

My need for peace, cooperation & balance is a good thing, but can not lead me to neglect their own needs or refusing to face disputes. If I tem me to say yes when I mean no, let emotional needs of others go for my own, or say anything to protect others, not of my own feelings. In other words, do not buy peace. It is proposed that I should prefer to express my feelings & desires. But if I do not, I completely lose control of my emotions when I finally facing in the matter.

Til að mér líði sem best er æskilegt að ég starfi á stórum eða mannmörgum vinnustað, taki þátt í félagsmálum eða búi á gestrisnu heimili. Ég þarf að hafa töluvert af fólki í kringum mig.

To me that feels best, it is desirable that I work in a large or densely populated work, participate in social or estate on guest hospitality home. I need to have quite a bit of people around me.
 
Þátttaka í menningarmálum er gefandi fyrir mig, svo sem það að sækja leikhús, tónleika & sýningar, & taka þátt í ýmiss konar vitrænum mennta - & menningarviðburðum. Allt slíkt skapar vellíðan & nærir tilfinningar mínar & anda.

Participation in culture is rewarding for me, such as the download theater, concerts & performances, & participate in various kinds of intelligent educational - cultural events. All this creates ease & nourishes my emotions & spirit.
 
Ekki er svo verra ef heimili mitt er fallegt. Það á við um samræmi í litavali & hvað varðar húsgögn, sem & það að skreyta heimilið listmunum. Því meir sem er af slíku því betur líður mér.

Not so worse if my home is beautiful. It applies consistent color palette & terms of furniture, & the artwork decorating the home. The more of such, the better I feel.

Hugsun mín er að upplagi tilfinningarík, innhverf & breytileg. Hún er landamæralaus, takmarkalítil & flæðandi í eðli sínu. Þegar ég er að hugsa & tjá mig hef ég tilhneigingu til að fljóta áreynslulaust frá einni hugmynd til annarrar. Ástæðan fyrir þessu er sterkt ímyndunarafl & næmleiki ásamt áðurnefndu formleysi. Ég hef hugsun heimspekings & listamanns.

My thought is that circulation emotional, inward-looking & dynamic. It is without borders, restrict small & flowing in nature. When I'm thinking & express myself, I have a tendency to float effortlessly from one idea to another. The reason for this is a strong fantasy & sensitivity along with the aforementioned form solvent. I'm thinking philosopher & artist.

Hugsun mín er stór í sniðum & jafnframt því leitandi. Ég hef svokallaða tengslahugsun, sem þýðir að ég hafi hæfileika til að vinna með stórar hugmyndir, hugtök & heimspekikerfi, tengja saman einstök þekkingarbrot & fá út úr þeim eina heild.

My thought is large in scale & while searching. I thought so-called relationship, which means that I have the skills to work with big ideas, concepts & philosophy system, combining unique expertise break & get out of the one whole.
 
Jafnframt því hef ég ríkt ímyndunarafl sem leiðir til þess að ég sé oft víðs fjarri í huganum & tek þá ekki eftir lyklum, símanum & ýmsum slíkum hlutum. Þetta þýðir líka að ég sé skapandi & næmur á hugsanir & hugmyndir annars fólks, þ.e.a.s. þegar ég beini athyglinni að öðrum. Ég er fordómalítill & að mörgu leyti framsýnn & víðsýnn.

While I have a rich imagination that leads me to is often far removed from the mind & not take them for keys, phone & various such things. This also means that I'm creative & sensitive thoughts & ideas of other people, ie When I focused on the other. I'm a little prejudiced & many ways visionary & panorama.
 
Ég hef sterkt innsæi & ég dreg oft ályktanir sem koma frá undirvitundinni & eru fengnar án formlegrar rökhyggju. Ég sé, finn á mér & veit ýmislegt, án þess að geta endilega útskýrt þá tilfinningu nánar. Hávaði & læti & umhverfi sem einkennist af miklu áreiti veikir hugsun mína. Ég þarf næði til að koma hugarflæðinu í gang.

I have a strong intuition & I often pull conclusions that emerge from the subconscious & are obtained without formal logic. I see, find me & do things, without necessarily being able to explain the feeling further. Noise & fuss & environment characterized by large stimuli weakens my thought. I need privacy to be distracted flow running.
 
Ef ég læri ekki að stjórna ímyndunarafli mínu & finn því ekki jákvæðan farveg er hætt við að hugsun mín verði óljós & stjórnlaus. Þá get ég átt erfitt með að tjá mig & koma hugsunum mínum í orð, með þeim afleiðingum að fólk skilji mig ekki. Einnig get ég eytt miklum tíma í ófrjóa & tilgangslausa dagdrauma. Ímyndunaraflið hverfur ekki, óvirkjað, býr það til draumóra, áhyggjur & alls konar neikvæðar pælingar.

If I do not learn to control my imagination & do not positive direction is a risk that my thinking becomes unclear & control. Then I find it hard to express myself & my thoughts come into words, with the result that people do not understand me. Also, I spent a lot of time infertile & meaningless imagination. Imagination does not go away, disabled, it creates fantasies, worries & all kinds of negative thoughts.
 
Til að komast hjá framangreindu þarf ég að gæta þess að nota réttu orðin til að tjá mig. Að hafa takmarkalitla & ímyndunarríka hugsun þýðir að fókusinn getur orðið óskýr. Að ég sjái mynd í huga mér en finni ekki réttu orðin til að lýsa myndinni. Slíkt getur leitt til misskilnings. Þess vegna er nauðsynlegt að þjálfa upp skapandi tjáningu.

To avoid the above, I need to make sure to use the right words to express myself. In the limit a little imagination & thinking rich means that the focus can become blurred. I see a picture in my mind but can not find the right words to describe the picture. This can lead to misunderstandings. Therefore, it is necessary to train creative expression.
 
Í fyrsta lagi er gott að sækjast inn á vettvang þar sem ímyndunaraflið fær notið sín, inni á sviði lista, mennta-& menningarmála. Meðal dæma má nefna það að teikna, mála, hanna, taka ljósmyndir, fást við kvikmyndagerð, ritstörf, bókmenntir, markaðsmál eða auglýsingagerð. Hvað eigi nákvæmlega við fer eftir persónuleika mínum í heild, en ímyndunaraflið þarf að virkja.

Firstly, it is advisable to seek a platform where your imagination gets a flourish, inside the arts, education & culture. Among the examples includes a drawing, painting, designing, taking pictures, dealing with filmmaking, writing, literature, marketing or advertising. What exactly should we depend on my personality as a whole, but imagination has to activate.
 
Tengslahugsun get ég þjálfað í skólum, svo sem með því að pæla í heimspeki eða þjálfa mig í að skrifa & leggja þá sérstaklega áherslu á að byggja upp söguþráð. Ræðunámskeið & þjálfun í því að koma fram getur einnig hjálpað mér að móta hugsun mína. Hugleiðsla er eitt besta tækið en þar er mér kennt að kyrra hugann, að elta ekki einstakar hugsanir heldur þjálfa upp innsæi & læra þar með að sjá hlutina heildrænt. Að upplagi hef ég öfluga heildarhyggju- & tengslahugsun. Ef ég vill nýta þá hæfileika sem henni fylgja þarf ég að þjálfa þá.

Relationship Thought I trained in schools, such as by thinking about philosophy or train me to write & present particular emphasis on building plot. Speech courses & training in the state can also help me to develop my thought. Meditation is one of the best device which is taught me to quiet the mind, not to follow individual thoughts but training insights & learn where to see things holistically. The edition I have strong overall plan-& relationship thought. If I want to take advantage of the skills that accompany it, I need to train them.
 
Þar sem mér hættir til að vera utan við mig er ágætt að styðjast við nokkur ,,trikk" í samskiptum við fólk. Gott getur verið að skrifa niður skilaboð & nota minnislista, einnig að biðja fólk um að endurtaka skilaboð & fullvissa mig þar með um að allir hafi tekið rétt eftir því sem var sagt. Fókus minn er stór & ímyndunaraflið er sterkt. Ég dett því oft inn í alls konar pælingar sem ekki tengjast beint nánasta umhverfi mínu. Því er ágætt að nota hjálpartæki, minnismiða & skipulagsbækur til að halda fókusnum skýrum.

Since I tend to be outside of me is fine to use a few 'tricks' to communicate with people. Good may write down messages & use my list, also ask people to repeat the message & assure me there with the everyone has taken just after what was said. Focusing my big & imagination is strong. I falls often into all kinds of thoughts that are not directly related to the immediate environment of mine. therefore good to use aids, notes & planning books to keep focus clearly.
 
Þegar ég þarf að taka mikilvæga ákvörðun eða vinna af krafti að ákveðnu verkefni er mikilvægt að ég sé einn eða í rólegu umhverfi. Ég þarf frið til að hugsun mín nái að flæða á skapandi hátt.

When I need to take an important decision or work energetically for a particular project, it is important that I'm alone or in a quiet environment. I need peace for my thinking extend to flow creatively.
 
Ástartilfinningar mínar eru frumkvæðar & úthverfar. Það má líkja þeim við eld. Þegar áhugi er vakinn blossa tilfinningar mínar upp & ég verð líflegur & kraftmikill en þegar áhugi er ekki til staðar dofnar yfir mér. Ég er hvatvís & snöggur upp á lagið & fljótur að ákveða hvort mér líki við fólk. Jafnframt því vill ég eiga frumkvæði í ástarsamböndum. Ég vill ekki láta ganga á eftir mér. Það mætti líkja ástareiginleikum mínum við veiðimann sem vill, vilji & sé á eftir frelsinu, keppnum & áskorunum.

Love my feelings are initiatives & suburbs. It can be compared to a fire. When interest is awakened my emotions flare up & I animated & dynamic than when interest is not present fades over me. I'm impulsive & fast a song & quick to decide if I like the people. At the same time I want to take the initiative in relationships. I will not let go of me. It could simulate features my love of hunting a man who wants, wants & is followed by freedom, competitions & challenges.

Ástartilfinningar mínar eru beinskeyttar. Ég er einlægur & hreinskilinn & líkar ekki uppgerð eða yfirborðskurteisi. Jafnframt því hef ég óbeit á hræsni & óhreinlyndi. Ég er því að öllu jöfnu hreinn & beinn í samskiptum.

Love my feelings are hard-hitting. I am sincere & honest & do not like simulation or surface politeness. While I abhor hypocrisy & dirty patience. I am normally clean & direct communication.
 
Ég er ákafur í ástum en á til að vera misjafn, stundum sjóðandi heitur & stundum sjóðandi kaldur. Þegar ég hef áhuga hitna tilfinningar mínar & ég verð hlýr & ástríkur. Þess á milli get ég hreinlega verið fráhrindandi, bæði hvað varðar ást sem & almenn samskipti. Ástæðan er sú að mér er illa við tilgerð & hálfvelgju. Þegar ég hef ekki áhuga þá hef ég ekki áhuga. Engin sýndarmennska, takk fyrir.

I am eager to love than to be uneven, sometimes boiling hot & sometimes boiling cool. When I'm interested warm feelings & I warm & loving. In between, I can simply be prohibitive, both in terms of love & public relations. The reason is that I hate pretentiousness & lukewarmness. When I'm not interested, I have no interest. No presentation, please.

Ég er kappsfullur þegar ást & samskipti eru annars vegar. Það þýðir að mátuleg keppni örvar tilfinningar mínar en jafnframt að ég sé reiðubúinn að berjast fyrir vini mína þegar svo stendur á.

I have a zeal for the love & communication are concerned. That means moderately competition stimulates my emotions while I'm willing to fight for my friends in such circumstances.

Mér líður ekki vel í stífu umhverfi & í samskiptum við fólk sem leggur áherslur á reglur & siði & hefur fastmótað viðhorf til þess hvernig á að tala, hegða sér & klæða sig. Slíkt drepur tilfinningar mínar niður. Það sama á við um samskipti sem byggja á stöðugum & langvarandi vana & endurtekningum.

I do not feel well in the rigid environment & communicating with people that puts emphasis on the principles & practices & permanently shaped perceptions of how to speak, behave & dress. This kills my feelings down. The same applies to relations based on stable & long-lasting habits & repetitions.
 
Líflaust fólk hrífur mig ekki & sömuleiðis ekki þeir sem eru yfirborðslegir & væmnir. Ekki á vel við mig að vera með hjálparvana fólki. Ég get verið hjálpsamur en slíkt gefur mér ekki mikið á móti. Líflaust & hægfara fólk gerir mig óþolinmóðan.

Lifeless people impressed me & likewise not those surfaces open & sentimentality. Not a good to me to be a helpless people. I can be helpful, but this gives me a lot in return. Lifeless & lazy people make me impatient.
 
Ég er sjálfstæður & hvatvís þegar ást & samskipti eru annars vegar & snöggur upp á lagið. Ég þarf að gæta þess að hraðinn verði ekki svo mikill að ég hlusti ekki á aðra eða taki fljótfærnislegar ákvarðanir. Slíkt veikir mig & fær fólk að óþörfu upp á móti mér.

I am an Independent & impulsive when love & communication are two quick & the song. I need to make sure that the speed will not be so much that I do not listen to others or to make faster and faster decisions. This weakens me & gets people unnecessarily up against me.

Mér líður best með fólki sem felur sig ekki bak við tilgerð heldur leyfir innri manni sínum að koma fram þó að allt sé ekki fullkomið. Mér líður best þegar ég á vini sem eru sjálfstæðir & heiðarlegir gagnvart sjálfum sér & hreinir & beinir í samskiptum sínum við mig & aðra. Ég hrífst af þeim sem sýna kjark.

I feel best with people who are not hiding behind pretentiousness but lets his inner man to emerge, however, that all is not perfect. I feel best when I have friends who are independent & honest with yourself & clean & straight in their dealings with me & others. I love those who show courage.
 
Áskoranir, mátuleg óvissa & keppni örva mig. Ég er hvatvís & ,,spontant" & líður best þegar innblástur fær að kveikja tilfinningar mínar. Málið er því að umgangast sjálfstætt, skapandi & líflegt fólk & þar með tryggja að ekki ríki lognmolla í lífi mínu.

Challenges, moderately uncertain & competition stimulate me. I'm impulsive &, spontant "& feel best when inspired able to turn my feelings. Thing is to treat the self, creative & lively people & thereby ensuring that there is not calm Molla in my life.
 
Ég er innhverfur, breytilegur & jarðbundinn þegar vinna er annars vegar. Það þýðir í fyrsta lagi að ég sé varkár, í öðru lagi iðjusamur & hafi þörf fyrir hreyfingu í tengslum við störf mín & í þriðja lagi að mér henti best að fást við hagnýt verkefni sem skila áþreifanlegum árangri.

I'm introverted, variable & down to earth when the work is concerned. That means, first, that I'm careful, second, identical activities & have a need for physical activity in relation to my work & thirdly to me most suitable for dealing with practical projects that deliver tangible results.
 
Ég hef sterka fullkomnunarþörf & er sérstaklega góður að fást við nákvæmisverk & störf sem kalla á úrbætur eða það að laga & betrumbæta hluti. Mér líður best ef vinnuumhverfi mitt mótast af tveimur þáttum: annars vegar röð & reglu & hins vegar fjölbreytni & hreyfingu. Athafnir mínar þurfa að fylgja skipulagi & skynsamlegu mynstri, án þess þó að of mikil kyrrstaða ríki í umhverfinu.

I have a strong need for perfection & is especially good at dealing with the detailed work & jobs that require corrective action or to fix & improve things. I feel better if my environment is shaped by two factors: one series & rule & however Diversity & movement. My actions must follow a rational structure & pattern, without excessive state stands in the environment.
 
Lykilorð í sambandi við athafnaorku mína er þjónusta. Það þýðir að ég næ bestum árangri fyrir sjálfan mig með því að þjóna þörfum annarra. Best gengur þegar ég er hjálplegur & hógvær & tek tillit til annarra.

Password in touch with my athafnaorku the service. That means I'll get the best results for myself by serving the needs of others. Best walks when I'm helpful & gentle & take into account other.
 
Það að vera vandvirkur & nákvæmur getur gert mér erfitt fyrir. Nákvæmni getur leitt til þess að of mikill tími fer í smáatriði, með þeim afleiðingum að framleiðni minnkar. Og ef mjög mikið er um að vera get ég orðið stressaður & fát komið á mig. Það er erfitt að gera 1000 hluti mjög vel á sama tíma.

Being proficient & Accuracy can make it difficult for. Accuracy can lead to too much time spent on detail, with the result that productivity decreases. And if a lot is going on can I become nervous & garment come to me. It is hard to do 1000 things really well at the same time.

Of mikil kröfuharka & fullkomnunarþörf getur dregið úr sjálfstrausti mínu, leitt til vanmats á hæfileikum & hugsanlega skapað hræðslu við að takast á við verkefni sem ég get auðveldlega leyst af hendi. Nauðsynlegt er því að tempra gagnrýnina, bæði á eigin verk & annarra. Æfingin skapar meistarann & því þarf ekki allt að vera fullkomið frá fyrstu stundu.

Excessive demand perfection required hardness & can reduce my confidence, lead to underestimation of talent & potential created fear of dealing with projects that I can easily be solved. It is therefore necessary to regulate critical, both in his own work & others. Practice makes perfect & therefore do not need everything to be perfect from the first moment.

Mér líður best þegar nokkuð jöfn iðjusemi ríkir í vinnuumhverfi mínu & ég hef nóg að gera. Dugnaður & athafnasemi höfða til mín. Ég hef gaman af því að laga, bæta & betrumbæta hluti & fyllist krafti þegar ég sé eftir mig áþreifanlegan árangur.

I feel best when there is a fairly equal diligence in my work environment & I have plenty to do. Efficiency & activities appeal to me. I like to adapt, improve & refine part & full power when I'm by myself tangible results.
 
Styrkur minn á framkvæmdasviðinu er ekki síst fólginn í því að fást við nákvæmnisverk. Því er æskilegt að athafnir mínar gefi kost á slíku. Sem dæmi má nefna að margir tannlæknar, skurðlæknar, hönnuðir & handverksmenn hafa þessa tegund af athafnaorku. Sömuleiðis málfræðingar & þeir sem fást við nákvæmnisverk & greiningu í tengslum við vísindi & viðskipti. Hvert svo sem sviðið nákvæmlega er þá líður mér best þegar ég er iðjusamur, sé áþreifanlegan árangur & er að laga & betrumbæta þau viðfangsefni sem liggja fyrir framan mig.

My strength in the implementation stage is largely a process of dealing with the accuracy of the work. It is therefore desirable to give activities of my choice of this. For example, many dentists, surgeons, designers & artisans have this type of athafnaorku. Likewise linguists & they engaged in precision work & analysis related to science & business. Whatever the stage exactly I feel best when I'm pursuits identical, are tangible results & to fix & improve the challenges that lie in front of me.

https://www.facebook.com/groups/mannrettindar.rettlaetissamtok.skara.magga.arnars/

Meginmarkmið þessa samtaka & agnarsmáa hóps er sá að:

The main objective of this organization & tiny group is that:

Nr. 1. Öll sú verkefnavinna & efnisviður sem unnin sé í þágu hvers skjólstæðings er með öllu leyti sjálfboðavinna.

No. First. All the project work & stuff wood is made for each client is entirely voluntary.

Nr. 2. Ef til þess kemur & út í það þróast að viðkomandi mál fer fyrir dóm v/s rétt & það vinnst, þá förum við að sjálfsögðu fram á greiðslu v/s innheimtu fyrir okkar vinnuframlag frá viðkomandi skjólstæðing þegar svo á við & verður það þá bara samningsatriði beggja aðila.

No. Second. If it comes out & it developed that the matter goes to court v / s right & it work, then we of course the payment v / s collection on our workload from the client when called with & it will then just negotiation of both parties.

Nr.3. Við látum það ekki líðast lengur í lengstu lög að sjá, sitja & horfa uppá það líðast lengur af hálfu Ríkis- & Stjórnsýslunnar að troða svona endalaust á okkur um efni fram & líta á okkur sem einhverja annars flokks þegna = "Standard O Pours" ruslflokk m/meiru, heldur göngum við hérna vasklega & hreint til verks með það að leiðarljósi að þrýsta á lögfræðinga, saksóknara o.m.fl., til þess að standa við fyrirfram tilgreinda samninga er snýr að lögfestingu á ,,samningi SÞ um réttindi fatlaðs fólks", innan sem utan veggja hins háa herrans Alþingi okkar Íslendinga.

No.3. We'll not stand for it anymore in bringing to see, sit & watch offer this tolerated anymore by the National & administration to cram so endlessly on us beyond our means & look at us as some second-class citizens = "Standard O Pour" junk category w / more, but we walk here valiant & clean to work with the aim of pushing the lawyers, prosecutors, etc.., in order to meet pre-specified contracts relating to the enactment of the 'UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities "inside and outside the high lord of parliament in Iceland.

Ítrekun á hinn almenna þjóðfélagsþegn úti í samfélaginu sem hefur fundist vera stórlega á sér brotið:

Þá eigið þið að geta með auðveldum hætti höfðað einan & sér í lagi á hvern & þann einstakling sem gengt hefur ákveðum störfum & jafnframt starfar enn þann dag í dag jafnt innan sem utan veggjar Stjórnsýslunnar, Stjórnsýsluákæru á hendur viðkomandi einstaklingi með það að leiðarljósi & að geta byggt ákæruna á útfrá Stjórnarskrá Íslands & Lýðveldisins Íslands, þar sem hvorki löggjafar- , dóms- & framkvæmdarvaldið fer eftir sínum eigin settum lögum & reglugerðum heldur þverbrjóta á sínum samborgurum mannréttindi frá hægri til vinstri...

Hvað hefur t.d., lögreglan óhindrað gert þvert á kostnað friðhelgi einkalífs einstaklingsins & fjölskyldu, frelsissviptingu eða bara hinni ýmsu ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu?!

Takið bara hina ýmsu einstaklinga sem hafa farið halloka & villu síns vegar í lífinu & tekið upp kynni sín við Bakkus...

Hvað hafa margir elli-, örorku- & lífeyrisþegnar þessa lands auk einhleypra foreldra lent utan félagslega Velferðarkerfisins & sífellt statt & stöðugt komið að lokuðum dyrum eða eins og gengið væri hreinlega á vegg?!

Hve & hversu lengi ætlið þið að sofa á verðinum gagnvart þessu embættisfólki er gegnir þessum eftirtöldu störfum jafnt innan sem utan veggjar Stjórnsýslunnar?

Hve lengi eigum við að þurfa að horfa aftur & aftur á sömu einstaklingana gerast brotlegir í starfi á meðan það sé "ALLS ENGIN/N VILJI" fyrir hendi af hálfu viðkomandi ráðherra hverju sinni fyrir sig að hreinsa út mannskapinn vegna álitshnekkja í starfi....

http://www.althingi.is/altext/stjt/1995.097.html

3. gr.
65. gr., sem verður upphafsgrein VII. kafla, verður svohljóðandi:
Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu að öðru leyti.
Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.

14. gr.
76. gr. verður svohljóðandi:
Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika.
Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi.
Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem velferð þeirra krefst.

75. gr. verður svohljóðandi:
Öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda krefjist almannahagsmunir þess.
Í lögum skal kveða á um rétt manna til að semja um starfskjör sín og önnur réttindi tengd vinnu.

73. gr. verður svohljóðandi:
Allir eru frjálsir skoðana sinna og sannfæringar.
Hver maður á rétt á að láta í ljós hugsanir sínar, en ábyrgjast verður hann þær fyrir dómi. Ritskoðun og aðrar sambærilegar tálmanir á tjáningarfrelsi má aldrei í lög leiða.
Tjáningarfrelsi má aðeins setja skorður með lögum í þágu allsherjarreglu eða öryggis ríkisins, til verndar heilsu eða siðgæði manna eða vegna réttinda eða mannorðs annarra, enda teljist þær nauðsynlegar og samrýmist lýðræðishefðum.

5. gr.
67. gr. verður svohljóðandi:
Engan má svipta frelsi nema samkvæmt heimild í lögum.
Hver sá sem hefur verið sviptur frelsi á rétt á að fá að vita tafarlaust um ástæður þess.
Hvern þann sem er handtekinn vegna gruns um refsiverða háttsemi skal án undandráttar leiða fyrir dómara. Sé hann ekki jafnskjótt látinn laus skal dómari, áður en sólarhringur er liðinn, ákveða með rökstuddum úrskurði hvort hann skuli sæta gæsluvarðhaldi. Gæsluvarðhaldi má aðeins beita fyrir sök sem þyngri refsing liggur við en fésekt eða varðhald. Með lögum skal tryggja rétt þess sem sætir gæsluvarðhaldi til að skjóta úrskurði um það til æðra dóms. Maður skal aldrei sæta gæsluvarðhaldi lengur en nauðsyn krefur, en telji dómari fært að láta hann lausan gegn tryggingu skal ákveða í dómsúrskurði hver hún eigi að vera.
Hver sá sem er af öðrum ástæðum sviptur frelsi á rétt á að dómstóll kveði á um lögmæti þess svo fljótt sem verða má. Reynist frelsissvipting ólögmæt skal hann þegar látinn laus.
Hafi maður verið sviptur frelsi að ósekju skal hann eiga rétt til skaðabóta.

6. gr.
68. gr. verður svohljóðandi:
Engan má beita pyndingum né annarri ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu.
Nauðungarvinnu skal engum gert að leysa af hendi.

7. gr.
69. gr. verður svohljóðandi:
Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað.
Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu.

8. gr.
70. gr. verður svohljóðandi:
Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila.
Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.

9. gr.
71. gr. verður svohljóðandi:
Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.
Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.

10. gr.
72. gr. verður svohljóðandi:
Eignarrétturinn er friðhelgur. Engan má skylda til að láta af hendi eign sína nema almenningsþörf krefji. Þarf til þess lagafyrirmæli og komi fullt verð fyrir.
Með lögum má takmarka rétt erlendra aðila til að eiga fasteignaréttindi eða hlut í atvinnufyrirtæki hér á landi.

17. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.

Samþykkt á Alþingi 15. júní 1995.

Reminder of the average citizen in the community that has been found to be greatly on the offense:

Then you are to be able to with easily initiated alone & in particular to each & the person who held the determine positions & also still operates today, both within and outside of government, administrative charges against the person with the mind & the can build the accused based on the Constitution of Iceland & the Republic of Iceland, where neither the legislative, judicial & executive depends on their own statutory laws & regulations but þverbrjóta of their fellow humans rights from right to left ...

What, for example, the police made freely across at the expense of privacy of the individual & family, liberty, or just various inhuman or degrading treatment or punishment?!

Take just the various individuals who have been lost & error, in his life & take up fellowship with Bacchus ...

How many old age, disability & pension citizens of this country as well as single parent find themselves outside the social welfare & constantly & consistently stand up to a closed door or as it would simply go to the wall?!

What & how long will you sleep on guard against this office people are serving the following functions both within and outside of government?

How long do we have to watch again & again on the same individuals becoming offenders in the work while it is "absolutely NO / N will" in place by the Minister in each case individually to clean out crew override the opinion of the job ... .

http://www.althingi.is/altext/stjt/1995.097.html

Third Article.
65th Article., which must first Article VII. section to read as follows:
All shall be equal before the law and enjoy human rights irrespective of sex, religion, beliefs, nationality, race, color, property, birth or other status.
Men and women shall enjoy equal rights in all respects.

14th Article.
76th Article. read as follows:
All who require it shall be ensured by law entitled to assistance in case of sickness, disability, old age, unemployment, poverty and similar events.
All should be guaranteed by law the right to public education and education for everyone.
Children shall be guaranteed by law, the protection and care of their welfare demands.

75th Article. read as follows:
Everyone is free to pursue the occupation of their choice. This freedom may be restricted by law, which requires public order.
The law shall provide for the right to negotiate their working conditions and rights related work.

73rd Article. read as follows:
All are free of opinion and belief.
Everyone has the right to express their thoughts, but guarantee it will be the court. Censorship and other similar limitations on freedom of expression can never lead to the law.
Expression may only be restricted by law in the interests of public order or national security, protection of health or morals or the rights or reputation of others, since they are considered necessary and consistent with democratic traditions.

5th Article.
67th Article. read as follows:
No one shall be deprived of his liberty except as authorized by law.
Anyone who has been deprived of his liberty has the right to know promptly of the reasons.
Everyone who is arrested on suspicion of criminal conduct shall, without exception lead before a judge. If he is not immediately released, a judge before the day is over, decide a reasoned decision whether he should be subjected to police custody. Custody may be used only for the sake of more severe punishment than a fine or detention. By law, the right to ensure that custody is subject to appeal it to a higher court. A person shall not be subject to police custody for longer than necessary, but if the judge able to release him on bail shall be made in a court order which it should be.
Anyone who has any other reason deprived of his liberty is entitled to a court decides on the legality of that as soon as possible. Proves unlawful deprivation of liberty, it shall promptly released.
If a person has been deprived of his freedom to falsely, he shall be entitled to compensation.

6th Article.
68th Article. read as follows:
No one shall be subjected to torture or other inhuman or degrading treatment or punishment.
Servitude shall be no required to perform.

7th Article.
69th Article. read as follows:
No one will be done to be punished unless he has been guilty of conduct that was punishable by law at the time when it occurred or may be fully equal to such conduct. Sanctions must not be heavier than the the law when the conduct occurred.
The law can not prescribe the death penalty.

8th Article.
70th Article. read as follows:
Everyone is entitled to a resolution of their rights and obligations or of any charge against the criminal conduct of justice within a reasonable time by an independent tribunal. Hearing shall be subject to a hearing unless the judge decides otherwise by law to protect decency, public order, national security or interests of the parties.
Anyone who is born a criminal offense shall be presumed innocent until guilt has been proved.

9th Article.
71st Article. read as follows:
Everyone is entitled to privacy, home and family.
Do not do a physical search or a person searches on the premises or his will, except by court order or specific statutory authority. The same applies to the study of documents and mailings, phone calls and other communications, as well as any similar impairment of private persons.
Notwithstanding paragraph 1 paragraph. is a separate statutory authority limits differently privacy, home or family if absolutely necessary because the rights of others.

10th Article.
72nd Article. read as follows:
To property is inviolable. No one shall be obliged to disclose their holdings unless almenningsþörf demand it. Required for the rule of law and komi full price for.
By law may limit the right of foreign entities to own property rights or shares in the enterprises in this country.

17th Article.
This Act shall take effect immediately.

Adopted by the 15th Parliament June 1995.

http://www.velferdarraduneyti.is/media/acrobat-skjol/10062009SamningurUmRettindiFatladsFolks.pdf

SAMNINGUR UM RÉTTINDI FATLAÐS FÓLKS

Formálsorð.

Ríkin, sem eiga aðild að samningi þessum,

a) sem minnast meginreglna, sem kunngerðar eru í sáttmála Sameinuðu þjóðanna, þar sem
meðfædd göfgi og verðleikar og jöfn og óafsalanleg réttindi allra manna eru viðurkennd sem
hornsteinn frelsis, réttlætis og friðar í heiminum,

b) sem viðurkenna að Sameinuðu þjóðirnar hafa kunngert og samþykkt, með almennu
mannréttindayfirlýsingunni og alþjóðasamningunum um mannréttindi, að öllum mönnum beri öll þau
réttindi og eigi tilkall til þess frelsis sem þar er greint frá, án aðgreiningar, í hvaða mynd sem er,

c) sem árétta algildi gervallra mannréttinda og mannfrelsis og að þau eru óskiptanleg, háð
innbyrðis og tengd og nauðsyn þess fyrir fatlað fólk að því sé tryggð þau réttindi og frelsi að fullu án
mismununar,

d) sem minnast alþjóðasamningsins um efnahagsleg, félagsleg og menningarleg réttindi,
alþjóðasamningsins um borgaraleg og stjórnmálaleg réttindi, alþjóðasamningsins um afnám alls
kynþáttamisréttis, samningsins um afnám allrar mismununar gagnvart konum, samningsins gegn
pyndingum og annarri grimmilegri, ómannlegri eða lítillækkandi meðferð eða refsingu, samningsins
um réttindi barnsins og alþjóðasamningsins um verndun réttinda allra farandlaunþega og
fjölskyldumeðlima þeirra,

e) sem viðurkenna að hugtakið fötlun er breytingum undirorpið og að rekja má fötlun til
víxlverkunar milli skertra einstaklinga og viðhorfstengdra tálma og umhverfishindrana sem koma í
veg fyrir fulla og virka þátttöku þeirra í samfélaginu á jafnréttisgrundvelli,

f) sem viðurkenna þýðingu meginreglna og leiðbeininga á sviði stefnumörkunar, sem alþjóðlega
aðgerðaáætlunin í þágu fatlaðs fólks og samhæfðu reglurnar um jöfn tækifæri fyrir fatlað fólk hafa að
geyma, fyrir framgang, mótun og mat á stefnumiðum, fyrirætlunum, áætlunum og aðgerðum
innanlands, innan svæða og á alþjóðavettvangi í því skyni að jafna enn frekar tækifæri fötluðu fólki
til handa,

g) sem leggja áherslu á mikilvægi samþættingar málefna fatlaðra sem óaðskiljanlegs hlutar
viðeigandi áætlana um sjálfbæra þróun,
h) sem viðurkenna einnig að mismunun gagnvart sérhverjum einstaklingi vegna fötlunar gangi í
berhögg við meðfædda göfgi og verðleika mannsins,

i) sem viðurkenna enn fremur að fatlað fólk er sundurleitur hópur,

j) sem viðurkenna nauðsyn þess að stuðla að og vernda mannréttindi alls fatlaðs fólks, einnig þess
sem þarf mikinn stuðning,
k) sem hafa af því áhyggjur að þrátt fyrir þá margvíslegu gerninga og skuldbindingar er áður getur
er fatlað fólk eftir sem áður hindrað í að taka þátt í samfélaginu til jafns við aðra og stendur frammi
fyrir því að mannréttindi þess eru brotin alls staðar í heiminum,

Þýðingin var endurbætt í apríl 2009 af Þýðingamiðstöð utanríkisráðuneytisins.

l) sem viðurkenna þýðingu alþjóðlegs samstarfs um að bæta lífskjör fatlaðs fólks í öllum löndum,
einkum þróunarlöndum,

m) sem viðurkenna þarft framlag fatlaðs fólks til almennrar velsældar og fjölbreytni samfélaga
sinna, eins og það er nú og getur orðið, og að fylgi við að fatlað fólk njóti mannréttinda og
mannfrelsis til fulls og sé virkir þátttakendur í samfélaginu muni leiða til aukinnar tilfinningar þeirra
fyrir því að það tilheyri samfélaginu og til umtalsverðrar framþróunar samfélagsins, jafnt á mannlega
sviðinu sem og því félagslega og efnahagslega, og til þess að fátækt verði útrýmt,

n) sem viðurkenna gildi þess fyrir fatlað fólk að vera sjálfrátt og sjálfstætt, meðal annars að hafa
frelsi til að taka eigin ákvarðanir,

o) sem telja að fatlað fólk ætti að eiga kost á því að eiga virka aðild að ákvarðanatöku um
stefnumið og áætlanir, m.a. ákvarðanatöku sem varðar það með beinum hætti,

p) sem hafa áhyggjur af erfiðum aðstæðum sem fatlað fólk, sem reynir fjölþætta eða stóraukna
mismunun sakir kynþáttar, litarháttar, kynferðis, tungumáls, trúarbragða, stjórnmálaskoðana eða
annarra skoðana, þjóðlegs, þjóðernislegs eða félagslegs uppruna eða frumbyggjaættar, eigna,
ætternis, aldurs eða annarrar stöðu, stendur frammi fyrir,

q) sem viðurkenna að fatlaðar konur og stúlkur eru oft í meiri hættu, innan heimilis sem utan, að
verða þolendur ofbeldis, meiðsla eða misþyrminga, hirðuleysis eða vanrækslu, illrar meðferðar eða
misnotkunar í gróðaskyni,

r) sem viðurkenna að fötluð börn ættu að njóta til fulls allra mannréttinda og mannfrelsis til jafns
við önnur börn og minnast skuldbindinga í þá veru sem ríki, sem eru aðilar að samningnum um
réttindi barnsins, hafa undirgengist,

s) sem leggja áherslu á nauðsyn þess að tekið sé mið af kynjasjónarmiðum í þeirri viðleitni að
stuðla að því að fatlað fólk njóti mannréttinda og mannfrelsis til fulls,

t) sem vilja draga fram þá staðreynd að meirihluti fatlaðs fólks lifir í fátækt og viðurkenna í því
sambandi að knýjandi þörf er á að vinna gegn þeim neikvæðu áhrifum sem fátækt hefur á fatlað fólk,

u) sem hafa hugfast að friður og öryggi, reist á fullri virðingu fyrir tilgangi og meginreglum
sáttmála Sameinuðu þjóðanna og því að gildandi gerningar á sviði mannréttinda séu hafðir í heiðri, er
forsenda þess að fatlað fólk njóti fullrar verndar, einkum þegar vopnuð átök standa yfir og undir
erlendri hersetu,

v) sem viðurkenna gildi þess að fötluðu fólki sé tryggt aðgengi að hinu efnis-, félags-, efnahags-
og menningarlega umhverfi, njóti heilbrigðis og menntunar og aðgengis að upplýsingum og
samskiptamiðlum til þess að það megi njóta allra mannréttinda og mannfrelsis til fulls,

w) sem gera sér ljóst að það er á ábyrgð einstaklingsins sjálfs, sem hefur skyldum að gegna við
aðra einstaklinga og samfélag sitt, að berjast fyrir framgangi réttinda, sem eru fólgin í
alþjóðaréttarskránni, og því að þau séu virt,

x) sem eru þess fullviss að fjölskyldan er hin eðlilega undirstöðueining samfélagsins og að
samfélaginu og ríkinu beri skylda til að vernda hana og enn fremur að fötluðu fólki og fjölskyldum
þess beri nauðsynleg vernd og aðstoð til þess að fjölskyldum verði gert kleift að leggja sitt af
mörkum til þess að fatlað fólk geti notið réttinda sinna til fulls og jafns við aðra,

y) sem eru þess fullviss að gerð alþjóðasamnings, sem er alhliða og heildstæður að allri gerð, í því
skyni að auka og vernda réttindi og göfgi fatlaðs fólks yrði mikilvægt framlag til þess að bæta úr
óviðunandi félagslegri aðstöðu fatlaðs fólks og myndi stuðla að framgöngu þess sem borgara og
þátttöku í stjórnmálum og efnahags- og menningarlífi til jafns við aðra, bæði í þróunarlöndum og
iðnríkjum,

hafa orðið ásátt um eftirfarandi:

1. gr.

Markmið.

Markmiðið með samningi þessum er að stuðla að því að fatlað fólk njóti allra mannréttinda og
mannfrelsis til fulls og jafns við aðra, jafnframt því að vernda og tryggja slík réttindi og frelsi, og að
auka virðingu fyrir meðfæddri göfgi þess.

Til fatlaðs fólks teljast þeir sem eru líkamlega, andlega eða vitsmunalega skertir eða sem hafa
skerta skynjun til frambúðar sem kann, þegar víxlverkun verður milli þessara þátta og tálma af ýmsu
tagi, að koma í veg fyrir fulla og virka þátttöku þeirra í samfélaginu á jafnréttisgrundvelli.

2. gr.

Skilgreiningar.

Í samningi þessum er merking eftirfarandi hugtaka sem hér segir:

„samskipti“ merkir meðal annars tungumál, sýningu texta, blindraletur, samskipti með snertingu,
stórt letur og aðgengilega fjölmiðla, einnig samskiptaaðferðir, -leiðir og -form sem auk þess að vera
ritað mál, heyranleg boð, auðskilið mál og upplestur eru bætt og óhefðbundin, þ.m.t. aðgengileg
upplýsinga- og samskiptatækni,

„tungumál“ merkir meðal annars talað mál og táknmál og annars konar mál sem ekki er talað,

„mismunun vegna fötlunar“ merkir aðgreiningu, útilokun eða takmörkun af hvaða tagi sem er
vegna fötlunar sem hefur þann tilgang eða þau áhrif að torvelda eða koma í veg fyrir að fatlað fólk
fái viðurkennd, notið eða nýtt sér, til jafns við aðra, öll mannréttindi og mannfrelsi á sviði stjórn-,
efnahags-, félags- og menningarmála, sem borgarar eða á öðrum sviðum. Fyrrnefnd mismunun tekur
til mismununar í hvaða mynd sem er, m.a. að fötluðu fólki sé neitað um viðeigandi aðlögun,

„viðeigandi aðlögun“ merkir nauðsynlegar og viðeigandi breytingar og lagfæringar, sem ekki eru
umfram það sem eðlilegt má teljast eða of íþyngjandi, þar sem þeirra er þörf í sérstöku tilviki, til þess
að tryggt sé að fatlað fólk fái notið eða geti nýtt sér, til jafns við aðra, öll mannréttindi og mannfrelsi,

„algild hönnun“ merkir hönnun framleiðsluvara, umhverfis, áætlana og þjónustu sem allir geta
nýtt sér, að því marki sem aðstæður leyfa, án þess að koma þurfi til sérstök útfærsla eða hönnun.

„Algild hönnun“ útilokar ekki hjálpartæki fyrir tiltekna hópa fatlaðs fólks, sé þeirra þörf.

3. gr.

Almennar meginreglur.

Meginreglur samnings þessa eru eftirfarandi:

a) virðing fyrir meðfæddri göfgi, sjálfræði einstaklinga, þar með talið frelsi til að taka eigin
ákvarðanir, og sjálfstæði þeirra,

b) bann við mismunun,

c) að fatlaðir geti tekið fullan og virkan þátt í samfélaginu án aðgreiningar,

d) virðing fyrir því sjónarmiði að fatlað fólk sé ólíkt og viðurkennt í þeim skilningi að um mannlega
fjölbreytni og mannlegt eðli sé að ræða,

e) jöfn tækifæri,

f) aðgengi,

g) jafnrétti kynjanna,

h) virðing fyrir síbreytilegri getu fatlaðra barna og virðing fyrir rétti þeirra til að varðveita
sjálfsmynd sína,

4. gr.

Almennar skuldbindingar.

1. Aðildarríkin skuldbinda sig til þess að tryggja og stuðla að því að öll mannréttindi og mannfrelsi
verði í einu og öllu að veruleika fyrir allt fatlað fólk án mismununar af nokkru tagi vegna fötlunar.

Aðildarríkin skuldbinda sig í þessu skyni til:

a) að samþykkja öll viðeigandi lagaákvæði og ráðstafanir á sviði stjórnsýslu og aðrar ráðstafanir til
þess að þau réttindi sem eru viðurkennd með samningi þessum nái fram að ganga,

b) að gera allar viðeigandi ráðstafanir, þar með talið á sviði lagasetningar, til þess að gildandi lögum,
reglum, venjum og starfsháttum, sem fela í sér mismunun gagnvart fötluðu fólki, verði breytt eða
þau afnumin,

c) að taka mið af vernd og framgangi mannréttinda fatlaðs fólks við alla stefnumótun og
áætlanagerð,

d) að láta hjá líða að aðhafast nokkuð það sem fer í bága við samning þennan og sjá til þess að
opinber yfirvöld og stofnanir vinni í samræmi við ákvæði hans,

e) að gera allar viðeigandi ráðstafanir til þess að uppræta mismunun vegna fötlunar sem
einstaklingur, stofnun eða einkafyrirtæki gerir sig sekt um,

f) að framkvæma eða stuðla að rannsóknum og þróun á vörum, þjónustu, tækjum og aðstöðu, sem
fara saman við algilda hönnun skv. 2. gr. samnings þessa og breyta þarf sem allra minnst og með
sem minnstum tilkostnaði til þess að mæta sérþörfum fatlaðs fólks, að gera gangskör að því að
þau séu á boðstólum og notuð og að ýta undir algilda hönnun þegar móta á staðla og
leiðbeiningar,

g) að framkvæma eða stuðla að rannsóknum og þróun á nýrri tækni, og gera gangskör að því að hún
sé á boðstólum og notuð, þ.m.t. upplýsinga- og samskiptatækni, hreyfibúnaður, tæki og
hjálpargögn, sem henta fötluðu fólki, með áherslu á tækni á viðráðanlegu verði,

h) að láta fötluðu fólki í té aðgengilegar upplýsingar um hreyfibúnað, tæki og hjálpargögn, þar með
talið nýja tækni, og um annars konar aðstoð, stoðþjónustu og aðstöðu,

i) að auka þjálfun fagmanna og starfsmanna, sem vinna með fötluðu fólki, um þau réttindi sem eru
viðurkennd með samningi þessum til þess að unnt sé að betrumbæta þá aðstoð og þjónustu sem
þau réttindi tryggja.

2. Að því er varðar efnahags-, félags- og menningarleg réttindi skuldbindur sérhvert aðildarríki sig
til þess að gera ráðstafanir, eins og efni þess frekast leyfa og með þátttöku í alþjóðasamstarfi, eftir
því sem þörf krefur, í því skyni að fyrrnefnd réttindi verði í einu og öllu virk í áföngum með fyrirvara
um þær skuldbindingar samkvæmt samningi þessum sem gilda þegar í stað samkvæmt reglum
þjóðaréttar.

3. Aðildarríkin skulu, þegar þau undirbúa og beita löggjöf sinni og stefnu samningi þessum til
framkvæmdar og vinna að ákvarðanatöku um málefni fatlaðs fólks, hafa náið samráð við og tryggja
virka þátttöku fatlaðs fólks, þ.m.t. fötluð börn, með milligöngu samtaka sem koma fram fyrir þess
hönd.

4. Ekkert í samningi þessum hefur áhrif á ákvæði sem stuðla frekar að því að réttindi fatlaðs fólks
verði að veruleika og lög aðildarríkis eða reglur þjóðaréttar, sem gilda gagnvart hlutaðeigandi
aðildarríki, kunna að innihalda.
Eigi skal takmarka eða víkja frá nokkrum mannréttindum og mannfrelsi, sem eru viðurkennd eða
gilda í aðildarríki að samningi þessum samkvæmt lögum, samningum, reglum eða venju, undir því
yfirskini að slík réttindi eða frelsi sé ekki viðurkennt eða viðurkennt í minna mæli samkvæmt
samningi þessum.

5. Ákvæði samnings þessa gilda alls staðar í sambandsríkjum án nokkurra takmarkana eða
undanþága.

5. gr.

Jafnrétti og bann við mismunun.

1. Aðildarríkin viðurkenna að allir menn eru jafnir fyrir lögunum og eiga rétt, án nokkurrar
mismununar, á jafnri vernd og jöfnum hag lögum samkvæmt.

2. Aðildarríkin skulu leggja bann við hvers kyns mismunun vegna fötlunar og tryggja fötluðu fólki
jafna og nægilega réttarvernd gegn mismunun á öllum sviðum.

3. Aðildarríkin skulu, í því skyni að stuðla að jöfnuði og uppræta mismunun, gera allar viðeigandi
ráðstafanir til að tryggja að fötluðu fólki standi viðeigandi aðlögun til boða.

4. Eigi ber að líta á sértækar ráðstafanir, sem eru nauðsynlegar til þess að flýta fyrir eða ná fram
jafnrétti til handa fötluðu fólki í reynd, sem mismunun samkvæmt skilmálum samnings þessa.

6. gr.

Fatlaðar konur.

1. Aðildarríkin viðurkenna að fatlaðar konur og stúlkur eru þolendur fjölþættrar mismununar og
skulu gera ráðstafanir til þess að tryggja að þær fái notið til fulls allra mannréttinda og mannfrelsis til
jafns við aðra.

2. Aðildarríkin skulu gera allar viðeigandi ráðstafanir til þess að konur fái notið sín til fulls, geti sótt
fram og hafi fullan frumkvæðisrétt, í því skyni að tryggt sé að þær geti nýtt sér og notið þeirra
mannréttinda og mannfrelsis sem sett eru fram í samningi þessum.

7. gr.

Fötluð börn.

1. Aðildarríkin skulu gera allar nauðsynlegar ráðstafanir til þess að fötluð börn fái notið fullra
mannréttinda og mannfrelsis til jafns við önnur börn.

2. Í öllum aðgerðum, sem snerta fötluð börn, skal fyrst og fremst hafa það að leiðarljósi sem er
viðkomandi barni fyrir bestu.

3. Aðildarríkin skulu tryggja fötluðum börnum rétt til þess að láta skoðanir sínar óhindrað í ljós um
öll mál er þau varða, jafnframt því að sjónarmiðum þeirra sé gefinn gaumur eins og eðlilegt má telja
miðað við aldur þeirra og þroska, til jafns við önnur, börn og veita þeim aðstoð, þar sem tekið er
eðlilegt tillit til fötlunar þeirra og aldurs, til þess að sá réttur megi verða að veruleika.

8. gr.

Vitundarvakning.

1. Aðildarríkin skuldbinda sig til þess að samþykkja tafarlausar, árangursríkar og viðeigandi
ráðstafanir:

a) til þess að vekja þjóðfélög til vitundar, m.a. fjölskylduna, um fatlað fólk og auka virðingu fyrir
réttindum þess og meðfæddri göfgi,

b) til þess að vinna á móti staðalímyndum, fordómum og skaðlegum venjum sem tengjast fötluðu
fólki, m.a. þeim sem heimfæra má til kyns og aldurs, á öllum sviðum mannlífs,

c) til þess að auka vitund um getu og framlag fatlaðs fólks.

2. Meðal ráðstafana í þessu skyni má nefna:

a) að hefja og vinna stöðugt að átaksverkefnum um vitundarvakningu hjá almenningi sem miða að
því:

i. að gera almenning móttækilegan fyrir réttindum fatlaðs fólks,

ii. að stuðla að jákvæðri ímynd fatlaðs fólks og efla vitund í samfélaginu um málefni þess,

iii. að færni, verðleiki og geta fatlaðs fólks sé viðurkennd í ríkari mæli, ennfremur framlag þess til
vinnustaða sinna og vinnumarkaðarins í heild,

b) að ýta undir það sjónarmið, á öllum skólastigum, þ.m.t. hjá börnum frá unga aldri, að virða beri
réttindi fatlaðs fólks,

c) að hvetja alla fjölmiðla til þess að gefa mynd af fötluðu fólki sem samræmist tilgangi samnings
þessa,

d) að hvetja til þess að gerðar séu áætlanir um fræðslu sem lýtur að vitundarvakningu um fatlað fólk
og réttindi þess.

9. gr.

Aðgengi.

1. Aðildarríkin skulu gera viðeigandi ráðstafanir í því skyni að gera fötluðu fólki kleift að lifa
sjálfstæðu lífi og taka fullan þátt í mannlífinu á öllum sviðum, þ.e. ráðstafanir sem miða að því að
tryggja fötluðu fólki aðgang, til jafns við aðra, að hinu efnislega umhverfi, að samgöngum, að
upplýsingum og samskiptum, þ.m.t. upplýsinga- og samskiptatækni og kerfi þar að lútandi, og að
annarri aðstöðu og þjónustu sem almenningi er opin eða látin í té, bæði í þéttbýli og dreifbýli.
Fyrrnefndar ráðstafanir, sem felast m.a. í því að staðreyna og ryðja úr vegi hindrunum og tálmum
sem hefta aðgengi, skulu meðal annars ná til:

a) bygginga, vega, samgangna og annarrar aðstöðu innan dyra sem utan, þ.m.t. skólar,
íbúðarhúsnæði, heilbrigðisþjónusta og vinnustaðir,

b) upplýsinga- og samskiptaþjónustu og annarrar þjónustu, þ.m.t. rafræn þjónusta og neyðarþjónusta.

2. Samningsaðilar skulu og gera viðeigandi ráðstafanir:

a) til þess að þróa, útbreiða og fylgjast með því að lágmarkskröfur og leiðbeiningar um aðgengi að
aðstöðu og þjónustu, sem almenningi er opin eða látin í té, séu uppfylltar,

b) til þess að tryggja að einkafyrirtæki, sem bjóða fram aðstöðu og þjónustu, sem er almenningi opin
eða látin í té, taki mið af aðgengi fyrir fatlað fólk frá öllum hliðum,

c) til þess að bjóða fram fræðslu fyrir hagsmunaaðila um aðgengismál sem varða fatlað fólk,

d) til þess að setja upp í byggingum og annarri aðstöðu, sem er almenningi opin, skilti með
blindraletri og í þeirri mynd að fatlaðir eigi auðvelt með að lesa og skilja það sem á þeim stendur,

e) til þess að láta í té ýmiss konar beina aðstoð og þjónustu milliliða, þ.m.t. fylgdarmanna, lesara og
faglærðra táknmálstúlka, með það að markmiði að auðvelda aðgengi að byggingum og annarri
aðstöðu sem almenningi er opin,

f) til þess að stuðla að því að fatlað fólk fái notið annars konar viðeigandi aðstoðar og þjónustu sem
tryggir því aðgang að upplýsingum,

g) til þess að greiða fyrir aðgangi fatlaðs fólks að nýrri upplýsinga- og samskiptatækni og kerfum þar
að lútandi, m.a. Netinu,

h) til þess að stuðla að hönnun, þróun, framleiðslu og dreifingu aðgengilegrar upplýsinga- og
samskiptatækni og kerfum þar að lútandi á frumstigi til þess að slík tækni og kerfi verði
aðgengileg á sem lægstu verði.

10. gr.

Réttur til lífs.

Aðildarríkin árétta að sérhver mannvera eigi meðfæddan rétt til lífs og skulu gera allar
nauðsynlegar ráðstafanir til þess að tryggja að fatlað fólk fái notið þess á virkan hátt til jafns við aðra.

12. gr.

Réttarstaða til jafns við aðra.

1. Aðildarríkin árétta að fatlað fólk eigi rétt á því að vera viðurkennt hvar sem er sem aðilar að
lögum.

2. Aðildarríkin viðurkenni að fatlað fólk skuli njóta gerhæfis til jafns við aðra á öllum sviðum
mannlífs.

3. Aðildarríkin skulu gera viðeigandi ráðstafanir til þess að fatlað fólk geti leitað eftir aðstoð sem
það kann að þarfnast þegar það nýtir gerhæfi sitt.

4. Aðildarríkin skulu tryggja að allar ráðstafanir, sem varða beitingu gerhæfis, innihaldi viðeigandi
og árangursríkar verndarráðstafanir til þess að koma í veg fyrir misnotkun í samræmi við alþjóðleg
mannréttindalög. Fyrrnefndar verndarráðstafanir skulu tryggja að með ráðstöfunum, sem varða
beitingu gerhæfis, séu réttindi, vilji og séróskir viðkomandi einstaklings virt, slíkar ráðstafanir leiði
ekki til hagsmunaárekstra eða hafi ótilhlýðileg áhrif, þær séu við hæfi og sniðnar að aðstæðum
viðkomandi einstaklings, gildi í sem skemmstan tíma og séu endurskoðaðar reglulega af til þess
bæru, sjálfstæðu og hlutlausu yfirvaldi eða stofnun á sviði dómsmála.
Gæta ber meðalhófs við gerð verndarráðstafana að því marki sem slíkar ráðstafanir hafa áhrif á
réttindi og hagsmuni viðkomandi einstaklings.

5. Aðildarríkin skulu gera allar viðeigandi og árangursríkar ráðstafanir, samkvæmt ákvæðum
þessarar greinar, til þess að tryggja jafnan rétt fatlaðs fólks til þess að eiga eða erfa eignir, að stýra
eigin fjármálum og hafa jafnan aðgang að bankalánum, veðlánum og annars konar fjárhagslegum
lánum, jafnframt því að tryggja að fatlað fólk sé ekki svipt eignum sínum að geðþótta.

13. gr.

Aðgangur að réttarkerfinu.

1. Aðildarríkin skulu tryggja fötluðu fólki virkan aðgang að réttarkerfinu til jafns við aðra, meðal
annars með því að laga málsmeðferð alla að þörfum þess og taka tilhlýðilegt tillit til aldurs
viðkomandi, í því skyni að gera því kleift að gegna hlutverki sínu með virkum hætti sem beinir og
óbeinir þátttakendur, þar með talið sem vitni, í öllum málarekstri, einnig á rannsóknarstigi og öðrum
undirbúningsstigum.

2. Í því skyni að greiða fyrir því að tryggja megi fötluðu fólki virkan aðgang að réttarkerfinu skulu
aðildarríkin stuðla að viðeigandi fræðslu og þjálfun fyrir þá sem starfa á sviði réttarvörslu, meðal
annars lögreglumenn og starfsmenn fangelsa.

14. gr.

Frelsi og mannhelgi.

1. Aðildarríkin skulu tryggja að fatlað fólk:

a) njóti, til jafns við aðra, réttar til frelsis og mannhelgi,

b) sé ekki svipt frelsi sínu með ólögmætum hætti eða að geðþótta og að frelsissvipting í hvaða mynd
sem er sé lögum samkvæmt og að fötlun skuli ekki undir neinum kringumstæðum réttlæta
frelsissviptingu.

2. Sé fatlað fólk svipt frelsi með einhverjum hætti skulu aðildarríkin ábyrgjast að því séu tryggð
mannréttindi til jafns við aðra í samræmi við alþjóðleg mannréttindalög og það hljóti meðferð sem
samræmist markmiðum og meginreglum samnings þessa, meðal annars með því að tryggja því
viðeigandi aðlögun.

15. gr.

Frelsi frá því að sæta pyndingum eða annarri grimmdarlegri, ómannlegri eða lítillækkandi meðferð
eða refsingu.

1. Enginn skal sæta pyndingum eða annarri grimmdarlegri, ómannlegri eða lítillækkandi meðferð
eða refsingu. Einkum og sér í lagi er óheimilt að gera læknisfræði- eða vísindatilraunir á nokkrum
einstaklingi án samþykkis hans.

2. Aðildarríkin skulu gera allar árangursríkar ráðstafanir á sviði löggjafar, stjórnsýslu og innan
réttarkerfisins, eða aðrar ráðstafanir, í því skyni að koma í veg fyrir að fatlað fólk, jafnt og aðrir, sæti
pyndingum eða annarri grimmdarlegri, ómannlegri eða lítillækkandi meðferð eða refsingu.

16. gr.

Frelsi frá misnotkun í gróðaskyni, ofbeldi og misþyrmingum.

1. Aðildarríkin skulu gera allar viðeigandi ráðstafanir á sviði löggjafar, stjórnsýslu, félags- og
menntamála og aðrar ráðstafanir í því skyni að vernda fatlað fólk, jafnt innan heimilis sem utan, fyrir
hvers kyns misnotkun í gróðaskyni, ofbeldi og misþyrmingum, m.a. með hliðsjón af kynbundnum
þáttum slíkra athafna.

2. Aðildarríkin skulu einnig gera allar viðeigandi ráðstafanir til þess að koma í veg fyrir misnotkun í
gróðaskyni, ofbeldi og misþyrmingar í hvaða mynd sem er, meðal annars með því að tryggja fötluðu
fólki og fjölskyldum þess, ásamt þeim sem annast það, viðeigandi aðstoð og stuðning, sem tekur mið
af kyni og aldri, m.a. með því að veita upplýsingar og fræðslu um hvernig beri að forðast, átta sig á
og tilkynna um misnotkun í gróðaskyni, ofbeldi og misþyrmingar. Aðildarríkin skulu tryggja að
félagsþjónusta taki mið af kyni, aldri og fötlun.

3. Í því skyni að koma í veg fyrir misnotkun í gróðaskyni, ofbeldi og misþyrmingar í hvaða mynd
sem er skulu aðildarríkin tryggja að óháð yfirvöld hafi virkt eftirlit með allri aðstöðu og áætlunum
sem er ætlað að þjóna fötluðu fólki.

4. Aðildarríkin skulu gera allar viðeigandi ráðstafanir til þess að stuðla að líkamlegum,
vitsmunalegum og sálrænum bata, endurhæfingu og félagslegri endursamlögun fatlaðs fólks, sem
verður þolendur misnotkunar í gróðaskyni, ofbeldis eða misþyrminga í einhverri mynd, meðal annars
með því að bjóða fram félagsþjónustu. Slíkur bati og endursamlögun skal fara fram í umhverfi sem
stuðlar að bættri heilsu, velferð, sjálfsvirðingu, göfgi og sjálfræði einstaklinganna, þar sem tillit er
tekið til sérþarfa þeirra miðað við kyn og aldur.

5. Aðildarríkin skulu taka upp skilvirka löggjöf og stefnu, þ.m.t. löggjöf og stefna sem tekur mið af
þörfum kvenna og barna, til þess að unnt sé að staðreyna misnotkun í gróðaskyni, ofbeldi og
misþyrmingar, sem beinast gegn fötluðu fólki, og ákæra vegna slíkrar háttsemi ef það á við.

17. gr.

Verndun friðhelgi einstaklingsins.

Sérhver fatlaður einstaklingur á rétt á því, til jafns við aðra, að líkamleg og andleg friðhelgi hans sé
virt.

18. gr.

Umferðarfrelsi og ríkisfang.

1. Aðildarríkin skulu viðurkenna rétt fatlaðs fólks, til jafns við aðra, til umferðafrelsis og frelsis til
að velja sér búsetu og ríkisfang, m.a. með því að ábyrgjast að fatlað fólk:

a) hafi rétt til að öðlast ríkisfang og breyta því og sé ekki svipt ríkisfangi sínu að geðþótta eða vegna
fötlunar,

b) sé ekki, vegna fötlunar, svipt hæfi sínu til að fá, hafa umráð yfir og nýta sér skjöl um ríkisfang sitt
eða önnur auðkenningarskjöl eða til að hagnýta viðeigandi verklag, t.d. málsmeðferð vegna
innflutnings fólks, sem kann að vera nauðsynlegt til þess að gera því auðveldar um vik að nýta sér
réttinn til umferðafrelsis,

c) hafi frelsi til að yfirgefa hvaða land sem er, þar með talið sitt eigið,
d) sé ekki, að geðþótta eða vegna fötlunar, svipt réttinum til að koma til síns eigin lands.

2. Fötluð börn skulu skráð þegar eftir fæðingu og eiga frá fæðingu rétt til nafngiftar, rétt til þess að
öðlast ríkisfang og, efir því sem unnt er, rétt til þess að þekkja foreldra sína og njóta umönnunar
þeirra.

19. gr.

Að lifa sjálfstæðu lífi og án aðgreiningar í samfélaginu.

Ríkin, sem eru aðilar að samningi þessum, viðurkenna jafnan rétt alls fatlaðs fólks til að lifa í
samfélaginu og rétt þess til að eiga valkosti til jafns við aðra og skulu gera árangursríkar og
viðeigandi ráðstafanir til þess að fatlað fólk megi njóta þessa réttar til fulls og stuðla að fullri þátttöku
þess í samfélaginu án aðgreiningar, meðal annars með því að tryggja:

a) fötluðu fólki tækifæri til þess að velja sér búsetustað og hvar og með hverjum það býr, til jafns við
aðra, og að því sé ekki gert að eiga heima þar sem tiltekið búsetuform ríkir,

b) fötluðu fólki aðgang að margs konar samfélagsaðstoð, á borð við heimaþjónustu, vist á
dvalarheimili og annars konar aðstoð, m.a. nauðsynlegri þjónustu til að geta lifað í samfélaginu án
aðgreiningar og til að koma í veg fyrir einangrun þess og aðskilnað frá samfélaginu,

c) að samfélagsþjónusta og aðstaða fyrir almenning standi fötluðu fólki til boða til jafns við aðra og
svari þörfum þess.

20. gr.

Ferlimál einstaklinga.

Aðildarríkin skulu gera árangursríkar ráðstafanir til þess að tryggja að einstaklingum sé gert kleift
að fara allra sinna ferða og tryggja sjálfstæði fatlaðs fólks í þeim efnum, eftir því sem frekast er unnt,
m.a. með því:

a) að greiða fyrir því að fatlað fólk geti farið allra sinna ferða með þeim hætti sem, og þegar, því
hentar og gegn viðráðanlegu gjaldi,

b) að greiða fyrir aðgangi fatlaðs fólks að hreyfibúnaði, tækjum, hjálpargögnum og beinni aðstoð og
þjónustu milliliða í háum gæðaflokki, meðal annars með því að hafa þau á boðstólum á
viðráðanlegu verði,

c) að bjóða fram fræðslu og þjálfun í hreyfifærni fyrir fatlað fólk og sérhæft starfslið sem vinnur með
fötluðu fólki,

d) að hvetja fyrirtæki, sem framleiða hreyfibúnað, tæki og hjálpargögn, til þess að taka mið af öllum
þáttum ferlimála fatlaðs fólks.

21. gr.

Tjáningar- og skoðanafrelsi og aðgangur að upplýsingum.

Aðildarríkin skulu gera allar viðeigandi ráðstafanir til þess að tryggja að fatlað fólk geti nýtt sér rétt
sinn til tjáningar- og skoðanafrelsis, þ.m.t. frelsi til að leita eftir, taka við og miðla upplýsingum og
hugmyndum, til jafns við aðra, með hjálp hvers kyns samskiptamiðla að eigin vali, samanber
skilgreiningu í 2. gr. samnings þessa, m.a. með því:

a) að láta fötluðu fólki í té upplýsingar, sem almenningi eru ætlaðar, í aðgengilegu formi og með
aðgengilegri tækni, sem hæfir einstaklingum sem eiga við mismunandi fötlun að stríða, tímanlega
og án aukakostnaðar,

b) að viðurkenna og stuðla að notkun táknmáls, blindraleturs, bættra og óhefðbundinna samskipta og
samskiptaleiða, -aðferða og -forms, að eigin vali fatlaðs fólks þegar opinber samskipti fara fram,

c) að hvetja einkafyrirtæki, sem þjónusta almenning, m.a. gegnum Netið, til þess að veita
upplýsingar og þjónustu í aðgengilegu og nothæfu formi fyrir fatlað fólk,

d) að hvetja fjölmiðla, meðal annars upplýsingaveitur á Netinu, til þess að gera þjónustu sína
aðgengilega fötluðu fólki,

e) að viðurkenna notkun táknmáls og stuðla að notkun þess.

22. gr.

Virðing fyrir einkalífi.

1. Enginn fatlaður einstaklingur skal, án tillits til búsetustaðar eða búsetuforms, sæta því að einkalíf
hans, fjölskyldulíf, heimilislíf eða bréfaskipti eða samskipti af öðru tagi séu trufluð að geðþótta eða
með ólögmætum hætti eða að vegið sé að æru hans eða orðstír með óréttmætum hætti. Fatlað fólk á
rétt á því að lögin verndi það gegn fyrrnefndri truflun eða árásum.

2. Aðildarríkin skulu tryggja að farið sé með upplýsingar um persónulega hagi, heilsufar og
endurhæfingu fatlaðs fólks sem trúnaðarmál á sama hátt og gildir um aðra.

23. gr.

Virðing fyrir heimili og fjölskyldu.

1. Aðildarríkin skulu gera árangursríkar og viðeigandi ráðstafanir í því skyni að uppræta mismunun
gagnvart fötluðu fólki í öllum málum sem lúta að hjónabandi, fjölskyldu, foreldrahlutverki og
samböndum, á sama hátt og gildir um aðra, til þess að tryggja megi:

a) að réttur alls fatlaðs fólks, sem til þess hefur náð tilskildum aldri, til að ganga í hjónaband og
stofna fjölskyldu, með frjálsu og fullu samþykki hjónaefnanna, sé virtur,

b) að réttur fatlaðs fólks til óheftrar og ábyrgrar ákvarðanatöku um fjölda barna og tíma milli
fæðinga og til að hafa aðgang, þar sem tekið er tillit til aldurs, að upplýsingum og fræðslu um
getnað og fjölskylduáætlanir sé viðurkenndur og að því séu tiltæk nauðsynleg ráð sem gera því
kleift að nýta sér þennan rétt.

c) að fatlað fólk, þ.m.t. börn, fái haldið frjósemi sinni til jafns við aðra.

2. Aðildarríkin skulu tryggja réttindi og ábyrgð fatlaðs fólks með tilliti til lögráða, forráða, fjárhalds
eða ættleiðingar barna eða svipaðrar íhlutunar, þar sem þessi hugtök eru til í landslögum, og skal
setja hagsmuni barnsins ofar öllu. Aðildarríkin skulu veita fötluðu fólki viðeigandi aðstoð við að
uppfylla skyldur sínar sem uppalendur barna.

3. Aðildarríkin skulu tryggja fötluðum börnum jafnan rétt með tilliti til fjölskyldulífs. Til þess að
þessi réttur verði að veruleika og í því skyni að koma í veg fyrir að fötluðum börnum sé leynt, þau
yfirgefin, vanrækt eða að þau séu þolendur aðskilnaðar skulu aðildarríkin skuldbinda sig til þess að
veita fötluðum börnum og fjölskyldum þeirra snemma alhliða upplýsingar, þjónustu og stuðning.

4. Aðildarríkin skulu tryggja að barn sé ekki tekið frá foreldrum sínum gegn vilja þeirra, nema
lögbær yfirvöld ákveði, með fyrirvara um endurskoðun dómsvalds og í samræmi við gildandi lög og
málsmeðferð, að slíkur aðskilnaður sé nauðsynlegur með hagsmuni barnsins að leiðarljósi. Barn skal
aldrei taka frá foreldrum sínum vegna fötlunar barnsins eða annars foreldris eða beggja.

5. Aðildarríkin skulu reyna til þrautar, ef kjarnafjölskylda er ófær um að annast fatlað barn, að fá
annan aðila innan stórfjölskyldunnar til þess að annast barnið og reynist það ekki unnt þá ráðstafa því
til fjölskyldu innan samfélagsins.

24. gr.

Menntun.

1. Aðildarríkin viðurkenna rétt fatlaðs fólks til menntunar. Þau skulu, í því skyni að þessi réttur megi
verða að veruleika án mismununar og þannig að allir hafi jöfn tækifæri, koma á menntakerfi á öllum
skólastigum án aðgreiningar og símenntun sem miða að því:

a) að auka mannlega getu til fulls og tilfinningu fyrir meðfæddri göfgi og eigin verðleikum og auka
virðingu fyrir mannréttindum, mannfrelsi og mannlegri fjölbreytni,

b) að fatlað fólk geti fullþroskað persónuleika sinn, hæfileika og sköpunargáfu, ásamt andlegri og
líkamlegri getu,

c) að gera fötluðu fólki kleift að vera virkir þátttakendur í frjálsu þjóðfélagi.

2. Til þess að þessi réttur megi verða að veruleika skulu aðildarríkin tryggja:

a) að fatlað fólk sé ekki útilokað frá hinu almenna menntakerfi vegna fötlunar og að fötluð börn séu
ekki útilokuð frá gjaldfrjálsu skyldunámi á grunnskólastigi, eða námi á framhaldsskólastigi, vegna
fötlunar,

b) að fatlað fólk hafi aðgang að endurgjaldslausri grunn- og framhaldsskólamenntun, sem uppfyllir
almennar kröfur um gæði, til jafns við aðra í þeim samfélögum þar sem það býr,

c) að viðkomandi einstaklingur njóti viðeigandi aðlögunar til þess að þörfum hans sé mætt,

d) að fatlað fólk fái nauðsynlegan stuðning, innan hins almenna menntakerfis, til þess að stuðla að
haldgóðri menntun þess,

e) að árangursríkar, einstaklingsbundnar stuðningsaðgerðir séu boðnar fram í umhverfi sem ýtir hvað
mest undir framvindu í námi og félagslega þróun sem aftur samræmist því markmiði að fatlað fólk
geti lifað í samfélaginu án nokkurrar aðgreiningar.

3. Aðildarríkin skulu gera fötluðu fólki kleift að öðlast hagnýta og félagslega færni í því skyni að
greiða fyrir fullri þátttöku þess, til jafns við aðra, í skólastarfi og sem þjóðfélagsþegnar. Aðildarríkin
skulu gera viðeigandi ráðstafanir í þessu skyni, meðal annars:

a) auðvelda fötluðu fólki að læra blindraletur, óhefðbundna skrift, bættar og óhefðbundnar
samskiptaaðferðir, -leiðir og -form og færni í áttun og hreyfifærni, ásamt því að greiða fyrir
jafningjaaðstoð og handleiðslu,

b) auðvelda fötluðu fólki að læra táknmál og stuðla að samsemd heyrnarlausra með tilliti til
tungumáls,

c) tryggja að menntun einstaklinga, og þá sérstaklega barna, sem eru blindir, heyrnarlausir eða
daufblindir, fari fram á þeim tungumálum og samkvæmt og eftir þeim aðferðum og leiðum sem
henta viðkomandi einstaklingi og í umhverfi sem ýtir hvað mest undir framvindu í námi og
félagslegan þroska.

4. Í því skyni að tryggja að fyrrnefnd réttindi verði að veruleika skulu aðildarríkin gera viðeigandi
ráðstafanir til þess að ráða kennara, þ.m.t. fatlaða kennara, sem eru sérhæfðir í táknmáli og/eða
blindraletri, og að þjálfa fagmenn og starfsmenn sem starfa á öllum sviðum menntakerfisins.
Fyrrnefnd þjálfun skal meðal annars fela í sér vitund um fötlun og notkun bættra og óhefðbundinna
aðferða, leiða og forma í samskiptum, auk kennslutækni og kennsluefnis sem er ætlað að styðja
fatlað fólk.

5. Aðildarríkin skulu tryggja að fötluðu fólki sé gert kleift að hefja almennt nám á háskólastigi og að
það fái aðgang að starfsþjálfun, fullorðinsfræðslu og símenntun án mismununar og til jafns við aðra.
Aðildarríkin skulu, í þessu skyni, tryggja að fatlað fólk fái notið viðeigandi aðlögunar.

25. gr.

Heilsa.

Aðildarríkin viðurkenna að fatlað fólk hafi rétt til þess að njóta góðrar heilsu að hæsta marki sem
unnt er án mismununar vegna fötlunar. Aðildarríkin skulu gera allar viðeigandi ráðstafanir til þess að
tryggja fötluðu fólki aðgang að heilbrigðisþjónustu sem tekur mið af kyni, m.a. heilsutengdri
endurhæfingu. Aðildarríkin skulu einkum:

a) sjá fötluðu fólki fyrir heilsugæslu og heilbrigðisáætlunum, sem eru ókeypis eða á viðráðanlegu
verði og eins að umfangi, gæðum og á sama stigi og gildir fyrir aðra einstaklinga, m.a. með tilliti
til kynlífs- og frjósemisheilbrigðis og að því er varðar samfélagsáætlanir á sviði lýðheilsu,

b) bjóða fram þá heilbrigðisþjónustu sem fatlað fólk þarfnast, einkum vegna fötlunar sinnar, m.a. að
fötlun sé uppgötvuð snemma og að gripið sé inn í málið snemma, eftir því sem við á, og þjónustu
sem miðar að því að draga úr fötlun eins og framast er kostur og koma í veg fyrir frekari fötlun,
m.a. meðal barna og eldri einstaklinga,

c) bjóða fram fyrrnefnda heilbrigðisþjónustu eins nálægt samfélögum fólks og frekast er unnt, þ.m.t.
til sveita,

d) gera þá kröfu til fagfólks í heilbrigðisþjónustu að það annist fatlað fólk eins vel og aðra, m.a. á
grundvelli frjáls og upplýsts samþykkis, með því, auk annars, að auka vitund um mannréttindi,
meðfædda göfgi, sjálfræði og þarfir fatlaðs fólks með þjálfun fyrir starfsmenn, bæði innan
einkarekinnar og opinberrar heilsugæslu, og með útbreiðslu siðferðislegra viðmiðana meðal
þeirra,

e) leggja bann við mismunun gagnvart fötluðu fólki að því er varðar sjúkratryggingar og
líftryggingar, þar sem slíkar tryggingar, sem skulu boðnar fram á sanngjarnan og réttmætan hátt,
eru heimilar samkvæmt landslögum.

f) koma í veg fyrir að einstaklingum sé synjað um heilsugæslu eða heilbrigðisþjónustu eða um mat
og drykk þannig að um mismunun vegna fötlunar sé að ræða.

26. gr.

Hæfing og endurhæfing.

1. Aðildarríkin skulu gera árangursríkar og viðeigandi ráðstafanir, m.a. annars með tilstyrk
jafningjaaðstoðar, til þess að gera fötluðu fólki kleift að öðlast sem mest sjálfstæði, fulla líkamlega,
andlega og félagslega getu, ásamt starfsgetu, og að vera þátttakendur í lífinu á öllum sviðum án
aðgreiningar, ásamt því að viðhalda þessum gæðum. Til þess að svo megi verða skulu aðildarríkin
skipuleggja, efla og útvíkka þjónustu og áætlanagerð á sviði alhliða hæfingar og endurhæfingar,
einkum að því er varðar heilbrigði, atvinnu, menntun og félagsþjónustu, með þeim hætti að fyrrnefnd
þjónusta og áætlanir:

a) hefjist eins snemma og frekast er unnt og séu byggðar á þverfaglegu mati á þörfum og styrk hvers
einstaklings um sig,

b) stuðli að þátttöku í samfélaginu og þjóðfélaginu á öllum sviðum án aðgreiningar, séu valfrjálsar
og standi fötluðu fólki til boða sem næst samfélögum þess, einnig til sveita.

2. Aðildarríkin skulu stuðla að vexti og viðgangi grunnþjálfunar og stöðugrar þjálfunar fagmanna og
starfsmanna sem vinna við hæfingu og endurhæfingu.

3. Aðildarríkin skulu gera gangskör að því að hjálpartæki og -gögn, sem eru hönnuð fyrir fatlað fólk,
séu á boðstólum, þekking á þeim sé til staðar og að þau séu notuð í þágu hæfingar og endurhæfingar.

27. gr.

Vinna og starf.

1. Aðildarríkin viðurkenna rétt fatlaðs fólks, til jafns við aðra, til vinnu; í því felst réttur til að fá
ráðrúm til að afla sér lífsviðurværis með vinnu að eigin vali eða vinnu sem er þegin á frjálsan hátt á
vinnumarkaði og í vinnuumhverfi sem fötluðu fólki stendur opið, er án aðgreiningar og er því
aðgengilegt. Aðildarríkin skulu tryggja og stuðla að því að rétturinn til vinnu verði að veruleika, m.a.
fyrir þá sem verða fatlaðir meðan þeir gegna starfi, með því að gera viðeigandi ráðstafanir, til að
mynda með lagasetningu, til þess meðal annars:

a) að leggja bann við mismunun vegna fötlunar að því er varðar öll mál sem tengjast störfum af
hvaða tagi sem er, m.a. nýskráningar-, ráðningar- og starfsskilyrði, starfsöryggi, starfsframa og
öryggi og hollustuhætti á vinnustað,

b) að vernda rétt fatlaðs fólks, til jafns við rétt annarra, til sanngjarnra og hagstæðra vinnuskilyrða,
m.a. jafnra tækifæra og launajafnréttis, öryggis og hollustu á vinnustað, þ.m.t. vernd gegn stöðugri
áreitni, og til þess að fá úrlausn kvörtunarmála,

c) að tryggja að fötluðu fólki sé gert kleift að nýta sér atvinnuréttindi sín og réttindi sem meðlimir
stéttarfélaga til jafns við aðra,

d) að gera fötluðu fólki kleift að hafa með virkum hætti aðgang að tækni- og starfsráðgjöf,
atvinnumiðlun og starfsþjálfun og símenntun sem almenningi stendur til boða,

e) að skapa atvinnutækifæri fyrir fatlað fólk og stuðla að starfsframa þess á vinnumarkaði, ásamt því
að auka aðstoð við að finna starf, fá það, halda því og fara aftur inn á vinnumarkað,
f) að stuðla að tækifærum til að starfa sjálfstætt, stunda frumkvöðlastarfsemi, þróa samvinnufélög og
stofna eigin fyrirtæki,

g) að ráða fatlað fólk til starfa innan opinbera geirans,

h) að stuðla að því að fatlað fólk verði ráðið til starfa innan einkageirans með því að marka stefnu
við hæfi og gera viðeigandi ráðstafanir sem kunna að felast í áætlunum um sértækar aðgerðir,
hvatningu og öðrum aðgerðum,

i) að tryggja að fatlað fólk á vinnustað fái notið viðeigandi aðlögunar,

j) að stuðla að því að fatlað fólk geti aflað sér starfsreynslu á almennum vinnumarkaði,

k) að stuðla að starfstengdri og faglegri endurhæfingu fatlaðs fólks, að því að það haldi störfum
sínum og að framgangi áætlana um að það geti snúið aftur til starfa.

2. Aðildarríkin skulu tryggja að fötluðu fólki sé ekki haldið í þrældómi eða ánauð og að því sé veitt
vernd, til jafns við aðra, gegn þvingunar- eða nauðungarvinnu.

28. gr.

Viðunandi lífskjör og félagsleg vernd.

1. Aðildarríkin viðurkenna rétt fatlaðs fólks og fjölskyldna þess til viðunandi lífskjara því til handa,
m.a. viðunandi fæðis og klæða og fullnægjandi húsnæðis, og til sífellt batnandi lífskilyrða og skulu
gera viðeigandi ráðstafanir til að tryggja og stuðla að því að þessi réttur verði að veruleika án
mismununar vegna fötlunar.

2. Aðildarríkin viðurkenna rétt fatlaðs fólks til félagslegrar verndar og til þess að njóta þess réttar án
mismununar vegna fötlunar og skulu gera viðeigandi ráðstafanir til að tryggja og stuðla að því að
þessi réttur verði að veruleika, m.a. ráðstafanir:

a) til þess að tryggja fötluðu fólki jafnan rétt til aðgangs að hreinu vatni og að tryggja aðgang að
viðeigandi þjónustu, tækjabúnaði og annarri aðstoð gegn viðráðanlegu gjaldi vegna þarfa sem
tengjast fötlun,

b) til þess að tryggja fötluðu fólki, einkum fötluðum konum og stúlkum og fötluðu eldra fólki, rétt til
þátttöku í áætlunum á sviði félagslegrar verndar og áætlunum um að draga úr fátækt,

c) til þess að tryggja fötluðu fólki og fjölskyldum þess, sem lifa í fátækt, aðgang að aðstoð frá hinu
opinbera til þess að mæta útgjöldum vegna fötlunar, þ.m.t. útgjöld vegna viðeigandi þjálfunar,
ráðgjafar, aðstoðar í fjármálum og hvíldarumönnunar,

d) til þess að tryggja fötluðu fólki aðgang að áætlunum um byggingu húsnæðis á vegum hins
opinbera,

e) til þess að tryggja fötluðu fólki jafnan aðgang að eftirlaunum og eftirlaunasjóðum.

29. gr.

Þátttaka í stjórnmálum og opinberu lífi.

Aðildarríkin skulu tryggja fötluðum stjórnmálaleg réttindi og tækifæri til þess að njóta þeirra til
jafns við aðra og skulu jafnframt:

a) tryggja að fötluðu fólki sé gert kleift að taka virkan og fullan þátt í stjórnmálum og opinberu lífi til
jafns við aðra, með beinum hætti eða fyrir atbeina fulltrúa eftir frjálsu vali, þ.m.t. réttur og
tækifæri til þess að kjósa og vera kosinn, meðal annars með því:

i. að tryggja að kosningaaðferðir, kosningaaðstaða og kjörgögn séu við hæfi, aðgengileg og
auðskilin og auðnotuð,

ii. að vernda rétt fatlaðs fólks til þess að taka þátt í leynilegri atkvæðagreiðslu í kosningum og
þjóðaratkvæðagreiðslum án þvingana með hótunum og til þess að bjóða sig fram í kosningum,
að gegna embættum með virkum hætti og að sinna öllum opinberum störfum á öllum stigum
stjórnsýslu, jafnframt því að greiða fyrir notkun hjálpartækja og nýrrar tækni þar sem við á,

iii. að fatlað fólk geti látið vilja sinn óþvingað í ljós sem kjósendur og að heimilað sé í þessu
skyni, þar sem nauðsyn krefur og að ósk þess, að það njóti aðstoðar einstaklinga að eigin vali
við að greiða atkvæði,

b) vinna ötullega að mótun umhverfis þar sem fatlað fólk getur tekið virkan og fullan þátt í opinberri
starfsemi, án mismununar og til jafns við aðra, og hvetja til þátttöku þess í opinberri starfsemi,
meðal annars:

i. þátttöku í starfsemi frjálsra félagasamtaka og samtaka, sem láta sig málefni almennings varða
og stjórnmálalíf viðkomandi lands, og í störfum og stjórn stjórnmálaflokka,

ii. því að mynda og gerast aðilar að samtökum fatlaðs fólks til þess að rödd þess heyrist á
alþjóðavettvangi, heima fyrir á landsvísu og innan landsvæða og sveitarfélaga.

30. gr.

Þátttaka í menningarlífi, tómstunda-, frístunda- og íþróttastarfi.

1. Aðildarríkin viðurkenna rétt fatlaðs fólks til þess að taka þátt, til jafns við aðra, í menningarlífi og
skulu gera allar viðeigandi ráðstafanir til þess að tryggja að fatlað fólk:

a) hafi aðgang að menningarefni í aðgengilegri framsetningu,

b) hafi aðgang að sjónvarpsdagskrám, kvikmyndum, leikhúsi og öðrum athöfnum á sviði menningar,
í aðgengilegri framsetningu,

c) hafi aðgang að stöðum þar sem flutningur menningarefnis eða þjónusta á sviði menningar fer
fram, t.d. leikhúsum, söfnum, kvikmyndahúsum, bókasöfnum og ferðamannastöðum og hafi, eftir
því sem við verður komið, aðgang að minnisvörðum og stöðum sem eru mikilvægir í
þjóðmenningarlegu tilliti.

2. Aðildarríkin skulu gera viðeigandi ráðstafanir til þess að fatlað fólk fái tækifæri til að þroska og
nota sköpunargáfu sína og listræna og vitsmunalega getu, ekki einvörðungu í eigin þágu heldur
einnig í því skyni að auðga mannlíf í eigin samfélögum.

3. Aðildarríkin skulu gera viðeigandi ráðstafanir, samkvæmt reglum þjóðaréttar, til þess að tryggja
að í lögum, sem vernda hugverkarétt, séu ekki ákvæði sem koma á ósanngjarnan hátt, eða með
einhverjum þeim hætti sem hefur mismunun í för með sér, í veg fyrir að fatlað fólk hafi aðgang að
menningarefni.

4. Fatlað fólk skal eiga rétt á, til jafns við aðra, að sérstök menningarleg samsemd þess og samsemd
með tilliti til tungumáls sé viðurkennd og njóti stuðnings, þ.m.t. táknmál og menning heyrnarlausra.

5. Aðildarríkin skulu gera viðeigandi ráðstafanir, í því skyni að gera fötluðu fólki kleift að taka til
jafns við aðra þátt í tómstunda-, frístunda- og íþróttastarfi:

a) til þess að hvetja til og stuðla að þátttöku fatlaðs fólks, eins og frekast er unnt, í algengu
íþróttastarfi á öllum stigum,

b) til þess að tryggja fötluðu fólki tækifæri til þess að skipuleggja, þróa og taka þátt í íþrótta- og
tómstundastarfi fyrir fatlað fólk og örva, í þessu skyni og með sama hætti og gildir um aðra,
framboð á viðeigandi tilsögn, þjálfun og fé,

c) til þess að tryggja fötluðu fólki aðgang að stöðum þar sem íþrótta- og tómstundastarf fer fram og
að ferðamannastöðum,

d) til þess að tryggja fötluðum börnum aðgang, til jafns við önnur börn, að leikjum og tómstunda- og
frístunda- og íþróttastarfi, meðal annars innan skólakerfisins,

e) til þess að tryggja fötluðu fólki aðgang að þjónustu þeirra sem annast skipulagningu
tómstundastarfs, ferðamennsku og frístunda- og íþróttastarfs.

33. gr.

Framkvæmd og eftirlit innanlands.

1. Aðildarríkin skulu tilnefna, í samræmi við stjórnskipulag sitt, eina miðstöð eða fleiri innan
stjórnsýslunnar vegna mála er varða framkvæmd samnings þessa og taka til tilhlýðilegrar
umfjöllunar hvort koma skuli á eða tiltaka samræmingarkerfi innan stjórnsýslunnar í því skyni að
greiða fyrir skyldum aðgerðum vegna framkvæmdar samningsins á ólíkum sviðum og ólíkum
stigum.

2. Aðildarríkin skulu, í samræmi við réttar- og stjórnkerfi hvers ríkis um sig, viðhalda, treysta, tiltaka
eða koma á rammaáætlun, m.a. einu eða fleiri sjálfstæðum kerfum, eftir því sem við á, í því skyni að
greiða fyrir, vernda og fylgjast með framkvæmd samnings þessa. Samningsaðilarnir skulu, þegar þeir
tiltaka slíkt kerfi eða koma því á, taka mið af þeim meginreglum sem gilda um stöðu og starfsemi
innlendra stofnana á sviði verndar og eflingar mannréttinda.

3. Borgaralegt samfélag, einkum fatlað fólk og samtök sem fara með mál þess, skal eiga hlut að og
taka fullan þátt í eftirlitsferlinu.

34. gr.

Nefnd um réttindi fatlaðs fólks.

1. Setja ber á stofn nefnd um réttindi fatlaðs fólks (hér á eftir nefnd „nefndin“) sem skal vinna þau
verk sem kveðið er á um hér að aftan.

2. Þegar samningur þessi öðlast gildi skulu tólf sérfræðingar skipa nefndina. Eftir að sextíu aðilar
hafa fullgilt samninginn eða gerst aðilar að honum skal fjölgað í nefndinni um sex nefndarmenn sem
þýðir að heildarfjöldi nefndarmanna verður átján.

3. Nefndarmenn sitja í nefndinni á eigin forsendum sem einstaklingar og skulu hafa þroskaða
siðferðisvitund og viðurkennda menntun og hæfi og reynslu á því sviði sem samningur þessi fjallar
um. Óskað er eftir því að aðildarríkin taki eðlilegt tillit til ákvæða 3. mgr. 4. gr. samnings þessa þegar
þau tilnefna frambjóðendur sína.

4. Aðildarríkin kjósa nefndarmenn að teknu tilliti til jafnrar dreifingar milli heimshluta, þess að
fulltrúar komi frá ólíkum menningarþjóðfélögum og grunnréttarkerfum, til jafnrar þátttöku kynjanna
og þátttöku fatlaðra sérfræðinga.

5. Nefndarmenn skulu kjörnir í leynilegri atkvæðagreiðslu af lista einstaklinga, sem aðildarríkin
tilnefna úr hópi þegna sinna, þegar fundir þings aðildarríkjanna fara fram. Á þeim fundum, sem eru
ákvörðunarbærir eigi tveir þriðju aðildarríkjanna þar fulltrúa, skulu þeir einstaklingar sem eru kjörnir
til setu í nefndinni vera þeir sem hljóta flest atkvæði og hreinan meirihluta atkvæða fulltrúa
aðildarríkjanna sem eru viðstaddir og greiða atkvæði.

6. Halda ber fyrstu kosningu eigi síðar en sex mánuðum eftir þann dag þegar samningur þessi öðlast
gildi. Aðalframkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna skal senda aðildarríkjunum bréf, með eigi
skemmri fyrirvara en fjórum mánuðum fyrir þann dag þegar sérhver kosning skal fara fram, og óska
eftir tilnefningum þeirra innan tveggja mánaða.
Aðalframkvæmdastjórinn tekur því næst saman skrá í stafrófsröð um alla einstaklinga, sem þannig
eru tilnefndir, og gefur til kynna hvaða aðildarríki tilnefndi þá og sendir að svo búnu skrána þeim
ríkjum sem eru aðilar að samningi þessum.

7. Kjörtímabil nefndarmanna er fjögur ár. Heimilt er að endurkjósa þá einu sinni. Engu að síður skal
kjörtímabili sex þeirra nefndarmanna sem kosnir eru í fyrstu kosningu ljúka að tveimur árum liðnum;
strax að lokinni fyrstu kosningu skal fundarstjóri, á fundi þeim er um getur í 5. mgr. þessarar greinar,
velja nöfn fyrrnefndra sex nefndarmanna með hlutkesti.

8. Kjör hinna sex viðbótarnefndarmanna skal fara fram þegar reglubundnar kosningar fara fram í
samræmi við viðeigandi ákvæði þessarar greinar.

9. Falli nefndarmaður frá eða segi af sér eða lýsi því yfir að hann geti ekki, af einhverri annarri
ástæðu, gegnt skyldum sínum skal aðildarríkið, sem tilnefndi hann, skipa annan sérfræðing, sem
hefur menntun og hæfi og uppfyllir þær kröfur er um getur í viðeigandi ákvæðum þessarar greinar, til
þess að starfa í nefndinni út kjörtímabilið.

10. Nefndin setur sér starfsreglur.

11. Aðalframkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna skal útvega nauðsynlega starfsmenn og aðstöðu
til þess að nefndin geti sinnt störfum sínum með skilvirkum hætti samkvæmt samningi þessum og
boða til fyrsta fundar hennar.

12. Þeir sem sitja í nefndinni, sem er komið á fót samkvæmt samningi þessum, skulu, með
samþykki allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna, þiggja laun úr sjóðum Sameinuðu þjóðanna
samkvæmt þeim skilmálum og skilyrðum sem allsherjarþingið kann að ákveða, að teknu tilliti til
mikilvægis þeirra ábyrgðarstarfa sem nefndin sinnir.

13. Nefndarmönnum ber réttur til aðstöðu, forréttinda og friðhelgi sérfræðinga sem reka erindi
Sameinuðu þjóðanna, eins og mælt er fyrir um í viðeigandi hlutum samningsins um réttindi og
friðhelgi Sameinuðu þjóðanna.

35. gr.

Skýrslugjöf aðildarríkjanna.

1. Sérhvert aðildarríki skal senda nefndinni, fyrir milligöngu aðalframkvæmdastjóra Sameinuðu
þjóðanna, ítarlega skýrslu um ráðstafanir, sem hafa verið gerðar í því skyni að efna skuldbindingar
þess samkvæmt samningi þessum, og um framfarir, sem hafa orðið á því sviði, innan tveggja ára frá
því að samningur þessi öðlast gildi gagnvart hlutaðeigandi aðildarríki.

2. Eftir það skulu aðildarríkin senda skýrslur sínar eigi sjaldnar en á fjögurra ára fresti og oftar fari
nefndin fram á það.

3. Nefndin skal fastsetja leiðbeiningar um efni skýrslnanna.

4. Aðildarríki, sem hefur sent nefndinni ítarlega frumskýrslu, þarf ekki að endurtaka áður veittar
upplýsingar í skýrslum sem á eftir fara. Óskað er eftir því, þegar aðildarríkin undirbúa skýrslur til
nefndarinnar, að þau geri það með opnum og gagnsæum hætti og taki eðlilegt tillit til ákvæðisins í 3.
mgr. 4. gr. samnings þessa.

5. Í skýrslunum er heimilt að geta um þá þætti og erfiðleika sem hafa áhrif á það hversu vel miðar að
efna skuldbindingar samkvæmt samningi þessum.

36. gr.

Umfjöllun um skýrslur.

1. Nefndin skal fjalla um sérhverja skýrslu og gera þær tillögur og leggja fram þau almennu tilmæli
sem hún telur við eiga og senda hlutaðeigandi aðildarríki. Aðildarríkið getur svarað með því að láta
nefndinni í té þær upplýsingar sem það kýs. Nefndin getur óskað eftir frekari upplýsingum frá
aðildarríkjunum sem varða framkvæmd samnings þessa.

2. Dragist verulega á langinn að aðildarríki sendi skýrslu sína getur nefndin tilkynnt hlutaðeigandi
aðildarríki um að nauðsynlegt sé að kanna framkvæmd samnings þessa í því aðildarríki, á grundvelli
áreiðanlegra upplýsinga sem nefndin hefur aðgang að, hafi viðkomandi skýrsla ekki verið send innan
þriggja mánaða frá tilkynningunni. Nefndin skal bjóða hlutaðeigandi aðildarríki að taka þátt í
fyrrnefndri könnun. Bregðist aðildarríkið við með því að senda viðkomandi skýrslu gilda ákvæði 1.
mgr. þessarar greinar.

3. Aðalframkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna skal gera öllum aðildarríkjunum kleift að nálgast
skýrslurnar.

4. Aðildarríkin skulu gera almenningi í eigin löndum auðvelt um vik að nálgast skýrslur sínar og
greiða fyrir aðgangi að þeim tillögum og tilmælum sem varða þessar skýrslur.

5. Nefndin skal senda sérstofnunum Sameinuðu þjóðanna, ásamt sjóðum og áætlunum á þeirra
vegum, og öðrum bærum stofnunum skýrslur frá aðildarríkjunum, eftir því sem hún telur við eiga, í
því skyni að taka fyrir beiðni um eða vísbendingu um þörf fyrir tæknilega ráðgjöf eða aðstoð, sem
þar kemur fram, ásamt athugasemdum nefndarinnar og tilmælum, ef um þau er að ræða, viðvíkjandi
þessum beiðnum eða vísbendingum.

37. gr.

Samvinna milli aðildarríkjanna og nefndarinnar.

1. Sérhvert aðildarríki skal vinna með nefndinni og aðstoða nefndarmenn við að uppfylla skyldur
sínar eftir því umboði sem þeim er veitt.

2. Nefndin skal, í samskiptum sínum við aðildarríkin, taka eðlilegt tillit til leiða og aðferða við að
auka getu innanlands til þess að framkvæma samning þennan, m.a. í gegnum alþjóðlegt samstarf.

38. gr.

Tengsl nefndarinnar við aðrar stofnanir.

Í því skyni að greiða fyrir árangursríkri framkvæmd samnings þessa og að stuðla að samvinnu þjóða í
milli á því sviði sem hann fjallar um:

a) skulu sérstofnanir Sameinuðu þjóðanna og aðrar stofnanir þeirra hafa rétt til þess að eiga fyrirsvar
þegar fjallað er um framkvæmd þeirra ákvæða samnings þessa sem falla undir þann málaflokk
sem þær sinna. Nefndin getur óskað eftir því við sérstofnanirnar og aðrar bærar stofnanir, eftir því
sem hún telur við hæfi, að þær láti í ljós sérfræðiálit um framkvæmd samningsins innan þeirra
sviða sem falla undir málaflokka hverrar um sig. Nefndin getur óskað eftir því við sérstofnanir og
aðrar bærar stofnanir að þær leggi fram skýrslur um framkvæmd samningsins innan þeirra sviða
sem falla undir starfsemi þeirra.

b) Þegar nefndin uppfyllir skyldur sínar eftir umboði sínu skal hún hafa samráð, eftir því sem við á,
við aðrar hlutaðeigandi stofnanir, sem er komið á fót samkvæmt alþjóðasamningum um
mannréttindi, í því skyni að tryggja samsvörun leiðbeininga, tillagna og almennra tilmæla hverrar
um sig viðvíkjandi skýrslugerð og að forðast tvíverknað og skörun í störfum þeirra.

39. gr.

Skýrsla nefndarinnar.

Nefndin skal gefa allsherjarþinginu og efnahags- og félagsmálaráðinu skýrslu um starfsemi sína og
getur lagt fram tillögur og almenn tilmæli byggð á könnun skýrslna og upplýsinga frá
aðildarríkjunum.
Slíkar tillögur og almenn tilmæli ber að fella inn í skýrslu nefndarinnar ásamt athugasemdum frá
aðildarríkjunum, ef um þau er að ræða. 40. gr.
Þing aðildarríkjanna.

1. Fulltrúar aðildarríkjanna skulu hittast reglulega á þingi aðildarríkjanna í því skyni að fjalla um öll
mál er varða framkvæmd samnings þessa.

2. Aðalframkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna skal kalla saman þing aðildarríkjanna eigi síðar en
sex mánuðum eftir að samningur þessi öðlast gildi. Aðalframkvæmdastjórinn boðar til funda annað
hvert ár eftir það eða eins oft og þing aðildarríkjanna ákveður.

41. gr.

Vörsluaðili.

Aðalframkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna skal vera vörsluaðili samnings þessa.

42. gr.

Undirritun.

Samningur þessi skal liggja frammi til undirritunar af hálfu allra ríkja og svæðisstofnana um
samvinnu í aðalstöðvum Sameinuðu þjóðanna í New York frá 30. mars 2007 að telja.

43. gr.

Samþykki fyrir því að vera bundinn af samningi þessum.
Samningur þessi er með fyrirvara um fullgildingu undirritunarríkja og formlega staðfestingu
svæðisstofnana um samvinnu sem undirrita hann. Samningurinn skal liggja frammi til aðildar af
hálfu sérhvers ríkis eða svæðisstofnunar um samvinnu sem ekki hefur undirritað hann.

44. gr.

Svæðisstofnanir um samvinnu.

1. „Svæðisstofnun um samvinnu“ merkir stofnun sem fullvalda ríki á tilteknu svæði koma á fót og
hefur umboð, sem aðildarríki hennar veita henni, til að fara með málefni sem samningur þessi fjallar
um.

Svæðisstofnanir um samvinnu skulu greina, í skjölum sínum um formlega staðfestingu eða aðild,
frá valdmörkum sínum með tilliti til mála sem samningur þessi fjallar um.

Þær skulu síðar meir tilkynna vörsluaðila um hverja þá breytingu sem verða kann á umboði þeirra og
skiptir máli.

2. Vísanir til „aðildarríkja“ í samningi þessum eiga við fyrrnefndar stofnanir eins langt og valdsvið
þeirra nær.

3. Að því er varðar 1. mgr. 45. gr. og 2. og 3. mgr. 47. gr. samnings þessa skal eigi telja með skjöl
sem svæðisstofnun um samvinnu afhendir til vörslu.

4. Svæðisstofnanir um samvinnu geta, í málum sem eru á valdsviði þeirra, neytt atkvæðisréttar á
þingi aðildarríkja með sama fjölda atkvæða og fjöldi aðildarríkja þeirra, sem eru aðilar að samningi
þessum, segir til um. Slík stofnun skal ekki neyta atkvæðisréttar síns ef eitthvert aðildarríki hennar
neytir atkvæðisréttar síns og öfugt.

45. gr.

Gildistaka.

1. Samningur þessi öðlast gildi á þrítugasta degi eftir að tuttugasta skjalið um fullgildingu eða aðild
hefur verið afhent til vörslu.

2. Gagnvart sérhverju ríki eða svæðisstofnun um samvinnu, sem fullgildir samning þennan,
staðfestir hann formlega eða gerist aðili að honum eftir afhendingu tuttugasta skjalsins um slíka
athöfn til vörslu, skal samningurinn öðlast gildi á þrítugasta degi eftir að hlutaðeigandi ríki eða slík
stofnun hefur afhent viðkomandi skjal sitt til vörslu.

46. gr.

Fyrirvarar.

1. Óheimilt er að gera fyrirvara sem eru í ósamræmi við markmið og tilgang samnings þessa.

2. Heimilt er að draga fyrirvara til baka hvenær sem er.

47. gr.

Breytingar.

1. Sérhvert aðildarríki getur lagt fram breytingartillögu við samning þennan og sent
aðalframkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna. Aðalframkvæmdastjórinn skal senda aðildarríkjunum
allar breytingartillögur, ásamt beiðni um að sér verði tilkynnt hvort þau séu því meðmælt að haldið
verði þing aðildarríkja í því skyni að fjalla um þær og afgreiða. Komi í ljós, innan fjögurra mánaða
frá því að aðalframkvæmdastjórinn sendir fyrrnefndar tillögur, að minnst þriðjungur aðildarríkjanna
sé meðmæltur þinghaldi skal aðalframkvæmdastjórinn kalla þingið saman á vegum Sameinuðu
þjóðanna. Aðalframkvæmdastjórinn skal senda allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna sérhverja breytingartillögu,
sem er samþykkt með tveimur þriðju hluta atkvæða fulltrúa þeirra aðildarríkja sem eru viðstaddir og
greiða atkvæði, til samþykktar og í framhaldi af því öllum aðildarríkjum til staðfestingar.

2. Breyting, sem er tekin upp og samþykkt í samræmi við 1. mgr. þessarar greinar, öðlast gildi á
þrítugasta degi eftir að fjöldi skjala um staðfestingu, sem hafa verið afhent til vörslu, jafngildir fjölda
samningsríkja að tveimur þriðju þann dag þegar breytingin er samþykkt. Eftir það öðlast breytingin
gildi gagnvart hvaða aðildarríki sem er á þrítugasta degi eftir að það afhendir skjal sitt um
staðfestingu til vörslu. Breyting er aðeins bindandi fyrir þau aðildarríki sem hafa staðfest hana.

3. Breyting, sem er tekin upp og samþykkt í samræmi við 1. mgr. þessarar greinar og varðar 34., 38.,
39. og 40. gr. einvörðungu, skal, ákveði þing samningsaðila það einróma, öðlast gildi gagnvart öllum
aðildarríkjum á þrítugasta degi eftir að fjöldi skjala um staðfestingu, sem hafa verið afhent til vörslu,
jafngildir fjölda aðildarríkja að tveimur þriðju þann dag þegar breytingin er samþykkt.

48. gr.

Úrsögn.

Aðildarríki getur sagt sig frá samningi þessum með skriflegri tilkynningu til
aðalframkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna. Úrsögnin tekur gildi einu ári eftir þann dag þegar
aðalframkvæmdastjórinn veitir tilkynningunni viðtöku.

49. gr.

Aðgengilegt snið.

Texti samnings þessa skal liggja frammi á aðgengilegu sniði.

50. gr.

Gildir textar.

Textar samnings þessa á arabísku, ensku, frönsku, kínversku, rússnesku og spænsku eru jafngildir.

ÞESSU TIL STAÐFESTU hafa undirritaðir fulltrúar, sem til þess hafa fullt umboð ríkisstjórna
sinna, undirritað samning þennan.

http://www.velferdarraduneyti.is/media/acrobat-skjol/10062009SamningurUmRettindiFatladsFolks.pdf

AGREEMENT rights of disabled people

Preamble.

The States Parties to the Convention

a) Recalling the principles, set forth in the Charter of the United Nations, where
inherent dignity and worth and the equal and inalienable rights of all people are recognized as
cornerstone of freedom, justice and peace in the world,

b) Recognizing that the United Nations has advised and agreed with the general
Declaration of Human Rights and international conventions on human rights, that all men should all
rights and no claim to the freedom which is reported, inclusive, in whatever form,

c) Reaffirming the universality throughout all human rights and freedoms and that they are perfect conceivable, depending
each other and connected and the need for people with disabilities to be guaranteed the rights and freedoms in full without
discrimination,

d) Recalling the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights,
International Covenant on Civil and Political Rights, the International Convention on the Elimination of All
Racial Discrimination, the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women, Convention against
Torture and Other Cruel, Inhuman or demean Treatment or Punishment, the Convention
on the Rights of the Child and the International Convention for the Protection of Rights of all Migrant Workers and
family members of those

e) Recognizing that the term disability changes undirorpið and disability due to
decreased interaction between individuals and attitude-related barriers and environmental barriers that come in
prevent the full and active participation in society on an equal footing,

f) Recognizing the importance of the principles and guidelines in the area of policy, the international
Action Plan for disabled people and harmonized rules on equal opportunities for disabled people have
store, for progress, development and evaluation of policies, plans, programs and actions
national, regional and international levels in order to even further opportunities disabled people
for,

g) that stress the importance of mainstreaming disability issues as an integral part
appropriate strategies for sustainable development,
h) Recognizing also that discrimination against any person because of disability progress in
contrary to the innate dignity and worth of human

i) Recognizing further that disabled people is a diverse group,

j) Recognizing the need to promote and protect human rights of all disabled people, including the
needed much support,
k) that are concerned that despite the various instruments and commitments mentioned above
disabled people are still excluded from participating in society equal to others and faces
that human rights are violated all over the world,

The translation was revised in April 2009 by the Translation Department.

l) Recognizing the importance of international cooperation to improve living conditions of disabled people in all countries,
especially developing countries,

m) Recognizing the need of disabled people's contribution to the general prosperity and diversity of communities
conduct, as it is and can become, and support to people with disabilities enjoy human rights and
Fundamental to the full and be active participants in society will lead to increased feelings of
that it belongs to the community to significant advances in society, both in human
stage as well as socially and economically, and that poverty will be eliminated,

n) that recognize the value of the disabled people to be autonomous and independent, including the
freedom to make their own decisions;

o) who believe that disabled people should have the opportunity to be active member of the decisionmaking
policies and programs, including decisions affecting that directly,

p) who worry about the difficult situations that people with disabilities, or who tries varied greatly expanded
discrimination because of race, color, sex, language, religion, political or
other opinion, ethnic, ethnic or social origin or indigenous family, property,
birth, age or other status, faces

q) Recognizing that women and girls with disabilities are often at greater risk within the home and outside, to
become victims of violence, injury or abuse, carelessness or neglect, ill treatment or
exploitation for profit,

r) Recognizing that children with disabilities should enjoy fully all human rights and freedoms equally
with other children and remember commitments towards the countries that are Parties to the Convention on
Rights of the Child, have undergone,

s) that emphasize the need to take into account the gender perspective in an effort to
help to people with disabilities enjoy human rights and freedoms fully,

t) that will highlight the fact that the majority of disabled people live in poverty and recognize the
relationship to power is needed to counter the negative effects that poverty has on people with disabilities,

u) which noted that peace and security, based on full respect for the purposes and principles
Charter of the United Nations and the existing instruments on human rights had to be respected, the
premise that people with disabilities enjoy full protection, particularly in armed conflicts are over and under
foreign occupation,

v) that recognize the value of disabled people are guaranteed access to the material, social, economic
and cultural environment, if the health and education and access to information and
communication so that they may enjoy all human rights and freedoms fully,

w) to be aware that it is the responsibility of the individual who has responsibility to
other individuals and their communities, to fight for the promotion of rights, which are represented by
International right file, and that they are respected,

x) are convinced that the family is the natural fundamental unit of society and
society and the State duty to protect her and also to disabled people and families
to bear the necessary protection and assistance to families will be able to make a
help to disabled people can enjoy their rights fully and equally with others,

y) are convinced that the conclusion of international agreements, a comprehensive and integral to the entire model, in
order to enhance and protect the rights and dignity of disabled people would be an important contribution to improving the
unacceptable social situation of disabled people and would contribute to the progress of its citizens and
participation in political and economic and cultural life equal to others, both in developing and
industrialized countries,

Have agreed as follows:

First Article.

Goals.

The purpose of this agreement is to promote people with disabilities enjoy all human rights and
Fundamental to the full and equal basis with others, as well as protect and guarantee those rights and freedoms, and
increase respect for the inherent dignity.

For disabled people are those who are physically, mentally or intellectually impaired or who have
sensory permanently, which may, when the interaction between these factors and obstacles of various
kind, to prevent the full and active participation in society on an equal footing.

Second Article.

Definitions.

In this Agreement, the following definitions shall apply:

"Communication" means among other languages, display text, Braille, communication through touch,
large fonts and accessible media, including communication strategies, ways-and-form as well as being
written language, audible message, easy to understand language and reading has improved and unconventional, including available
Information and communication technology,

"Language" means, among other things spoken and sign language and other issues that can not speak,

"Discrimination because of disability" means separation, exclusion or restriction of any kind
disability which has the purpose or effect that hinder or prevent disabled people
receive recognition, use or advantage, equivalent to another, all human rights and fundamental freedoms in political,
economic, social and cultural, as citizens, or in other areas. Aforementioned discrimination takes
to discrimination in whatever form, including that disabled people are denied the appropriate adjustment,

"Appropriate adjustment" means necessary and appropriate changes and modifications that are not
beyond what may be reasonable or too onerous, as they are needed in a particular case, to
to ensure that disabled people may enjoy or be able to use, equivalent to another, all human rights and fundamental freedoms,

"Universal design" means the design of products, environmental programs and services that everyone can
advantage, as far as conditions allow, without the need to establish a specific implementation or design.

"Absolute Design" does not exclude aid for specific groups of disabled people is their need.

Third Article.

General principles.

The principles of this Agreement are as follows:

a) Respect for inherent dignity, individual autonomy including the freedom to make their own
decisions, and their independence;

b) non-discrimination,

c) people with disabilities can participate fully and actively participate in community inclusion,

d) respect for the view that disabled people are different and recognized in the sense of human
diversity and human nature is involved,

e) equal opportunity,

f) access,

g) gender equality,

h) respect for the ever-changing abilities of children with disabilities and respect for their right to preserve
identity,

4th Article.

General Provisions.

First States Parties undertake to ensure and promote all human rights and fundamental freedoms
will be completely true for all people with disabilities without discrimination of any kind of disability.

States commit themselves to this end to:

a) To adopt all appropriate legislative and administrative measures and other measures
of the rights recognized by this Agreement from succeeding,

b) take all appropriate measures, including legislative, to local law
principles, practices and procedures, which include discrimination against disabled people, be amended or
they abolished,

c) take into account the protection and advancement of human rights of people with disabilities in all policies and
planning,

d) failing to do anything that is in violation of this Agreement and ensure that
public authorities and institutions operating in accordance with its terms;

e) To take all appropriate measures to eliminate discrimination based on disabilities
individual, organization or private company makes himself guilty of,

f) to carry out or promote research and development of products, services, equipment and facilities, which
comply with universal design provided. Second Article. this Agreement and you need to change as little as possible and
the least cost to meet the needs of disabled people do seriously think that
they are available, and used and to promote universal design when developing the standards and
instructions,

g) to carry out or promote research and development of new technologies, and do seriously think that she
is offered and used, including Information and communication technology, mobility equipment, tools and
resources, suitable disabled people, focusing on the technology at an affordable price

h) the disabled people to provide accessible information about the video equipment, tools and resources, including
including new technologies, and other forms of assistance, support services and facilities,

i) increase the training of professionals and staff who work with disabled people, the rights that are
recognized by this Agreement in order to be able to improve the assistance and services
the rights guaranteed.

Second With regard to economic, social and Cultural Rights obliges each State Party
to take measures, as its contents greatest extent possible with international cooperation, by
as necessary, in order that the above rights will be completely effective in stages subject to
of the obligations under this Agreement that apply immediately according to the rules
international law.

Third Member States shall, when they prepare and implement legislation and policies of this Agreement
implementation and decision-making process on issues of disabled people, in close consultation and ensure
active participation of disabled people, including disabled children through organizations acting on its
behalf.

4th Nothing in this Convention shall affect the provisions more conducive to the rights of disabled people
being realized and State laws or rules of international law applicable to the relevant
State, may contain.
There shall not limit or derogate from some human rights and fundamental freedoms which are recognized or
applicable to States party to this law, agreements, rules or practice, under the
guise of such right or freedom is not acknowledged or recognized to a lesser extent under
Agreement.

5th The provisions of this Agreement shall apply throughout the federal States without any limitations or
exemption.

5th Article.

Equality and non discrimination.

First States recognize that all men are equal before the law and are entitled without any
discrimination to equal protection and equal benefit law.

Second Member States shall prohibit any discrimination based on disability and ensure disabled people
equal and adequate legal protection against discrimination in all areas.

Third Member States shall, in order to promote equality and eliminate discrimination, all appropriate
measures to ensure that disabled people remain appropriate adjustment available.

4th It should not be considered specific measures are necessary to accelerate or achieve
equality for disabled people, in fact, that discrimination under the terms of this Agreement.

6th Article.

Disabled women.

First States recognize that disabled women and girls are victims of discrimination and the diversification
shall take measures to ensure that they can enjoy full human rights and freedoms of all the
equal basis with others.

Second Member States shall take all appropriate measures to ensure that women can enjoy their full potential, may apply
advance and have full rights initiative, in order to ensure that they can utilize and enjoy them
human rights and freedoms set forth in this Agreement.

7th Article.

Disabled children.

First Member States shall take all necessary measures to ensure that children with disabilities shall enjoy full protection
human rights and freedoms as other children.

Second In all actions concerning children with disabilities must first have the aim of which is
the child's best interests.

Third Member States shall ensure that disabled children are entitled to have their views freely in light of
all matters concerning them, as well as their views are given attention, as should normally be
relative to their age and maturity, as other children, and provide them with assistance, taking
due regard to disability and age, that such right may become a reality.

8th Article.

Awareness.

First States Parties undertake to adopt immediate, effective and appropriate
measures:

a) to raise awareness societies, including families, the disabled people and increase respect for
rights, inherent dignity,

b) in order to counteract stereotypes, prejudices and harmful practices relating to disability
people, including those that may be traceable to sex and age, in all fields of human endeavor,

c) to increase awareness of the capabilities and contributions of disabled people.

Second Among the measures to this end include:

a) take up and work hard to initiatives on public awareness aimed at
by:

i. make the public susceptible to the rights of disabled people

ii. promoting a positive image of disabled people and raise awareness in society of its affairs,

iv. the competence, merit and disabled people can be recognized to a greater extent, also its contribution to
their workplaces and the labor market as a whole;

b) to encourage the view, at all levels, including in children from an early age, that should be respected
rights of disabled people

c) to encourage all media to give a picture of people with disabilities consistent with purpose of the agreement
this

d) To encourage the measures are plans for education that involves awareness of disabled people
and their rights.

9th Article.

Accessibility.

First Member States shall take appropriate measures in order to enable disabled people to live
independently and participate fully in life in all areas, ie measures aimed at
ensure disabled people, equal to others, the physical environment, transportation,
information and communication, including information and communication technologies and systems related thereto, and
facilities and services that are open to the public or made available in both urban and rural areas.
Such measures include, among others in to verify and remove obstacles and prevention
that restrict access should include cover for:

a) buildings, roads, transportation and other facilities inside and outside, including schools,
housing, health services and workplaces,

b) information and communication services and other services, including electronic services and emergency services.

Second Parties shall also take appropriate measures:

a) to develop, expand and monitor the requirements and guidelines for access to
facilities and services, which are open to the public or made, are met;

b) to ensure that private providers of facilities and services, which is open to the public
or made, taking into account the accessibility for disabled people from all sides,

c) to provide training for stakeholders on Accessibility relevant to disabled people,

d) to be installed in buildings and other facilities that are open to the public, sign
Braille and in a form that people with disabilities find it easy to read and understand it at the moment,

e) to provide various types of direct support and service intermediaries, including escorts, read and
qualified Sign Language Interpreters, in order to facilitate access to buildings and other
facilities that are open to the public,

f) to encourage the disabled people make use of other appropriate assistance and services
ensures that access to information,

g) to facilitate access for people with disabilities to new information and communication technologies and systems
To this effect, including Internet,

h) to promote the design, development, manufacture and distribution of access relative information and
communication technologies and systems in this regard at an early stage that such technologies and systems will
available at the lowest price.

10th Article.

The right to life.

Member States reaffirm that every human being no inherent right to life and shall take all
necessary measures to ensure that disabled people can enjoy it effectively equivalent to the others.

12th Article.

Legal status equal to others.

First Member States reaffirm that disabled people are entitled to be recognized everywhere as members of the
legislation.

Second States recognize that disabled people should enjoy legal capacity equal to others in all areas
of life.

Third Member States shall take appropriate measures to ensure that disabled people can seek help
it may need when it uses its capacity.

4th Member States shall ensure that all measures relating to the application of capacity, contain the appropriate
and effective safeguards to prevent abuse in accordance with international
humanitarian law. Such safeguards shall ensure that measures relating to
application of capacity, are rights, wants and Special Requests the person complied with, such measures will lead
no conflict of interest or have undue influence, they are appropriate and tailored to the circumstances
the individual values for the shortest time and are reviewed regularly to
competent, independent and impartial authority or judicial body in the field.
Caution should be proportionate to the type of safeguards to the extent that such measures affect
rights and interests of the individual.

5th Member States shall take all appropriate and effective measures, in accordance with
this Article, to ensure equal rights of people with disabilities to own or inherit property, to control
own finances and have equal access to bank loans, mortgages and other financial
loans, while ensuring that disabled people are not deprived of their property arbitrarily.

13th Article.

Access to justice.

First Member States shall ensure that disabled people effective access to justice equally with others, including
alia, by adapting to the needs of all proceedings and have due regard to age
concerned, in order to enable it to carry out their functions effectively as a direct
indirect participants, including as a witness in any proceedings, including the investigation and other
preparation stages.

Second In order to facilitate the disabled people to ensure effective access to justice should
States encourage appropriate education and training for those working in the field of criminal justice, including
other officers and employees of prisons.

14th Article.

Freedom and human dignity.

First Member States shall ensure that disabled people:

a) receive, equally with others, the right to liberty and security of person;

b) is not deprived of their liberty unlawfully or arbitrarily, and that deprivation of liberty in all its forms
that is the law and disability shall in no circumstances justify
deprivation of liberty.

Second If disabled people deprived of freedom by any means, Member States shall guarantee to be secured
human rights equally with others in accordance with international humanitarian law and be treated as
consistent with the objectives and principles of this Treaty, including by ensuring that
appropriate adjustments.

15th Article.

Freedom from torture or other cruel, inhuman or demean treatment
or punishment.

First No one shall be subjected to torture or other cruel, inhuman or demean treatment
or punishment. In particular, and in particular shall not make medical or scientific experiments on several
person without consent.

Second Member States shall take effective legislative measures, administrative, and within
justice system, or other measures in order to prevent people with disabilities, as well as others, seat
torture or other cruel, inhuman or demean treatment or punishment.

16th Article.

Freedom from exploitation for profit, violence and abuse.

First Member States shall take all appropriate legislative measures, administrative, social and
Education and other measures in order to protect disabled people, both inside and outside the home, for
Any abuse to make money, violence and abuse, including with regard to gender
factors such acts.

Second Member States shall also take all appropriate steps to prevent abuse of
Profit-making, violence and abuse in whatever form, including by ensuring disabled
people and their families, including those responsible for it, appropriate assistance and support, based
by sex and age, including by providing information and education on how to avoid, recognize
and report the abuse to make money, violence and abuse. Member States shall ensure that
social work is based on gender, age and disability.

Third In order to prevent abuse to make money, violence and abuse in any form
that Member States shall ensure that independent authorities to effectively monitor all facilities and programs
designed to serve disabled people.

4th Member States shall take all appropriate measures to promote physical,
cognitive and psychological recovery, rehabilitation and social re-integration of disabled people that
will be victims of abuse to make money, violence or abuse in any form, including
by providing social services. Such recovery and re-integration shall take place in an environment
promotes good health, prosperity, dignity, dignity and autonomy of individuals, where consideration is
given to their specific needs based on gender and age.

5th Member States shall adopt effective legislation and policies, including legislation and policy that takes into account
needs of women and children, in order to be able to verify abuse to make money, violence and
abuse directed against people with disabilities, and charge for such conduct, if appropriate.

17th Article.

Protecting the privacy of individuals.

Every disabled person has the right, equal to others, physical and mental integrity of the
respected.

18th Article.

Liberty and freedom and citizenship.

First Member States shall recognize the right of disabled people, equal to others, to liberty and freedom and freedom of
to choose their residence and citizenship, including by guaranteeing that people with disabilities:

a) have the right to acquire citizenship and change and is not deprived of his citizenship arbitrarily or because
disability,

b) is not due to disability, deprived of their suitability to have control over and utilize documentation of their nationality
or other identification documents or to utilize relevant processes such as procedures for
immigration, which may be necessary to make it easier for them to take advantage of
right to liberty and freedom,

c) have the freedom to leave any country, including his own,
d) is not arbitrarily or disabled, deprived of the right to enter his own country.

Second Children with disabilities shall be registered immediately after birth and from birth are entitled to naming, the right to
acquire nationality and, after any extent possible, the right to know their parents and be cared for
them.

19th Article.

To live independently and inclusive society.

The States Parties to this Convention recognize the equal rights of all disabled people to live in
community and its right to have choices equal to others and shall take effective and
appropriate measures to ensure that disabled people can enjoy this right in full and to promote full participation
the social inclusion, including by ensuring:

a) people with disabilities the opportunity to choose their place of residence and where and with whom it generates, equivalent to
others, and that it is not made to live with a certain residence exists,

b) people with disabilities access to a variety of community support, such as home care, residence in
residential and other forms of assistance, including essential services to live in society without
education and to prevent isolation and separation from society,

c) community services and facilities for the public remain available to people with disabilities an equal basis with others and
answer their needs.

20th Article.

Ferlimál individuals.

Member States shall take effective measures to ensure that individuals are able
going all their journeys and to ensure independence of disabled people in this respect, as far as possible,
including by:

a) to facilitate the disabled people can take all of their travel in the manner, and when, for
suitable for and against an affordable fee,

b) Facilitating access of disabled people mobility equipment, instruments, relief and direct assistance and
intermediary services of a high standard, including that they have offered the
affordable,

c) providing training and mobility for disabled people and professional staff that works with
disabled people;

d) to encourage companies that produce video equipment, tools and resources, to take into account all
aspects of the process issues of disabled people.

21st Article.

Expression and opinion and access to information.

Member States shall take all appropriate measures to ensure that disabled people can use the right
time of expression and freedom of opinion, including freedom to seek, receive and impart information and
ideas, equal to others, using any communication media of choice, as
defined in Article 2 Article. this Agreement, including by:

a) to disabled people with information that the public are held in an accessible form and
accessible technology, qualified individuals who have different disabilities, timely
and without additional cost,

b) recognize and promote the use of sign language, Braille, alternative and improved communication and
of communication, methods and forms its own selection of disabled people as a public relations move forward,

c) to encourage private firms, providing services to the public, including through the Internet, to provide
information and services accessible and usable form for disabled people

d) to encourage the media, including information resources on the Internet, to make their services
accessible to disabled people

e) recognize the use of sign language and promote its use.

22nd Article.

Respect for private life.

First No disabled person shall, without regard to place of residence or family structure, subject to privacy
his family life, home life or correspondence or communications of other kinds are bothered to arbitrary or
unlawful or weighted to honor or his reputation by unfair means. Disabled people
right that the law protects it against the said interference or attacks.

Second Member States shall ensure compliance with information about personal circumstances, health and
rehabilitation of disabled people as secret in the same way as others.

23rd Article.

Respect for home and family.

First Member States shall take effective and appropriate measures in order to eradicate discrimination
against disabled people in all matters pertaining to marriage, family, parents' role and
relationships, in the same way as others, to ensure:

a) the right of all disabled people, which has reached the required age to marry and
a family with free and full consent of household chemicals is respected,

b) the right of disabled people's unrestrained and responsible decisions about the parity and time between
births and to have access, taking into account age, information and education on
contraceptives and family planning is recognized and that the availability of necessary advice that make it
to exercise that right.

c) people with disabilities, including children receive their fertility maintained equal to others.

Second Member States shall ensure the rights and responsibilities of disabled people in terms of age, managers, cash seizure
or adoption of children or similar intervention, where these concepts exist in national law, and shall
The interests of the child above all. Member States shall provide appropriate assistance to disabled people to
fulfill its obligations as rearing children.

Third Member States shall ensure that disabled children equal rights with regard to family life. To
This right must be realized in order to avoid the disabled children are hidden, they
abandoned, neglected or are victims of segregation, Member States commit themselves to
provide disabled children and their families early comprehensive information, services and support.

4th Member States shall ensure that a child is not taken from their parents against their will, except
competent authority decides, subject to judicial review in accordance with applicable laws and
procedures, that such separation is necessary in the interests of the child in mind. A child must
never taken from their parents because of a handicap child or one or both parents.

5th Member States shall make every effort, if nuclear is unable to take care of disabled child, a
any person within the family home to care for the child and if it is not possible then dispose of it
to families within the community.

24th Article.

Education.

First States recognize the right of disabled people to education. They must, in order that this right can be
be realized without discrimination, and so everyone has equal opportunity, bring education to all
school without the education and lifelong learning aimed at:

a) enhance human capabilities fully and feel for the inherent dignity and its own merit, and increase
respect for human rights, fundamental freedoms and human diversity;

b) that disabled people can fully mature personality, talents and creativity, and mental and
physical capacity,

c) to enable disabled people to be active participants in a free society.

Second That this right can be realized, Member States shall ensure that:

a) people with disabilities are not excluded from the general education disability and disabled children
not excluded from the charge-free compulsory education at primary or secondary education, because
disability,

b) people with disabilities have access to free of charge primary and secondary education, which meets
general requirements for quality, equal to others in the communities in which it lives,

c) that the individual possesses the appropriate adjustments to his needs are met,

d) people with disabilities receive the necessary support, within the general education system, to promote
maintenance of quality education,

e) effective, individualized support is offered in an environment that fosters what
the most progress in education and social development, which in turn meets the goal of disabled people
can live in society without any education.

Third Member States should enable disabled people to gain practical and social skills in order to
facilitate the full participation, equal to others in school and as citizens. Member
shall take appropriate measures to this end include:

a) to enable disabled people to learn Braille, unconventional writing, improved and alternative
communication methods, ways and forms and skills in orientation and mobility, as well as facilitating
peer support and guidance,

b) to enable disabled people to learn sign language and promote Deaf identity in terms of
language,

c) ensure that the education of individuals, especially children who are blind, deaf or
deaf-blind, takes place within the language and under and by the methods and routes
suit the individual and the environment that fosters the most progress in learning and
social development.

4th In order to ensure that the above rights will be implemented, Member States shall take appropriate
measures to employ teachers, including disabled teachers, who specialize in sign language and / or
Braille, and to train professionals and staff working in all areas of education.
Aforementioned training shall include an awareness of disability and use of improved and alternative
methods, ways and forms of communication, as well as instructional and teaching material is designed to support
disabled people.

5th Member States shall ensure that disabled people are able to initiate a general education at the university and
it gains access to vocational training, adult education and lifelong learning without discrimination and equal to others.
Member States shall, for this purpose, ensure that disabled people can enjoy appropriate adjustments.

25th Article.

Health.

States recognize that disabled people have the right to enjoy good health to the highest extent
possible without discrimination because of disability. Member States shall take all appropriate measures to
ensure disabled people access to health care that takes account of gender, including health
rehabilitation. Member States shall in particular:

a) ensure disabled people to health care and health programs that are free or affordable
prices and as to the scope, quality, and at the same level as applies to other persons, including with respect
to sexual and reproductive health and in respect of community public health programs,

b) To provide the health services that disabled people need, especially because of their disability, including to
disability is discovered early and the taking into the matter early, as appropriate, and services
aimed at reducing disability as far as possible and prevent further disability,
including among children and older persons

c) To provide health care as close to the former communities of people as possible, including
in rural areas,

d) be imposed on the professionals in health care that people with disabilities perform as well as others, including the
the basis of free and informed consent by, among other things, to increase awareness of human rights,
innate dignity, autonomy and needs of disabled people with training for staff, both within
private and public health, and the spread of ethical standards among
their

e) prohibit discrimination against disabled people with regard to health insurance and
life insurance where such insurance to be offered in a fair and reasonable manner;
are permitted under national law.

f) To prevent people being denied health care or health care or food
and drink so that discrimination based on disability is involved.

26th Article.

Habilitation and rehabilitation.

First Member States shall take effective and appropriate measures, including one with support from
peer support, to enable disabled people to gain the most independence, full physical,
mental and social abilities, as well as functional, and to be involved in life at all levels without
education, while maintaining the quality. To this end, Member States
organize, promote and expand services and planning in a comprehensive habilitation and rehabilitation,
particularly with regard to health, employment, education and social services in a manner that the above
services and programs:

a) begin as early as possible and are based on a multidisciplinary assessment of needs and strengths of each
person respectively,

b) promote the participation of the community and society at all levels inclusive is optional
and remain available to disabled people as close to its communities, including in rural areas.

Second Member States shall promote the growth and development of basic and continuous training of professionals and
employees working in habilitation and rehabilitation.

Third Member States shall take seriously think that the tools and data, which are designed for disabled people
are offered, knowledge of them is present and that they are used for habilitation and rehabilitation.

27th Article.

Work and work.

First States recognize the right of disabled people, equal to others, to work; the inherent right to
opportunity to earn a livelihood by work freely or work that is already freely on
labor market and working environment that is open to disabled people, is inclusive and is
accessible. Member States shall ensure and promote the right to work will be realized, including
for those who become disabled during their term of employment, by taking appropriate measures to
generated by legislation, to include:

a) to prohibit discrimination based on disability in respect of any matter relating to the work of
any kind, including listings, employment and working conditions, job security, career and
safety and health at work;

b) to protect the rights of disabled people to equal rights of others, to just and favorable working conditions,
including Equal opportunities and gender equality, safety and health at work, including Protection against continuous
harassment, and to get the resolution of complaints;

c) to ensure that disabled people are able to take advantage of employment and their rights as members
trade unions as the equivalent of another,

d) to enable disabled people to be actively access to technical and vocational guidance,
employment and training and continuing education of the public can use,

e) to provide employment opportunities for disabled people and promote the advancement of the labor market, as well as
increasing support in finding a job, get it, hold it and go back into the labor market,
f) to promote opportunities to work independently, engage in entrepreneurship, development of cooperatives and
create their own businesses,

g) to employ disabled people to work within the public sector,

h) To encourage the disabled people will be hired in the private sector by strategy
suitable and appropriate measures that may be contained in the programs of affirmative action,
incentives and other measures,

i) to ensure that disabled people at work make use of appropriate adaptation

j) to contribute to people with disabilities to obtain work experience in the private sector,

k) to promote occupational and professional rehabilitation of disabled people, that it will work
their partners to promote programs that may return to work.

Second Member States shall ensure that disabled people are not held in slavery or servitude and that it is given
protection, equal to others, from forced or compulsory labor.

28th Article.

Satisfactory living conditions and social protection.

First States recognize the right of disabled people and their families to an adequate standard of living to the ship
including adequate food and clothing and adequate housing, and to continually improving rural living and should
take appropriate measures to ensure and promote this right must be realized without
discrimination because of disability.

Second States recognize the right of people with disabilities to social protection and to enjoy that right without
discrimination because of disability and shall take appropriate measures to ensure and promote the
This right must be realized, including measures:

a) to ensure disabled people equal access to safe water and ensuring access to
appropriate services, equipment and other assistance from an affordable fee for the needs of
related disability,

b) to ensure disabled people, especially disabled women and girls and disabled older people, the right to
participation in the field of social protection and programs to reduce poverty,

c) to ensure disabled people and their families who live in poverty, access to assistance from the
government to meet the costs of disability, including costs of appropriate training,
advice, financial assistance and respite care;

d) to ensure disabled people access to programs of housing construction by the
public sector,

e) to ensure disabled people equal access to pension and retirement funds.

29th Article.

Participation in political and public life.

Member States shall ensure that disabled political rights and opportunities to enjoy their
equal basis with others, and shall:

a) ensure that disabled people are able to actively and fully in politics and public life to
equal basis with others, directly or through representation by free choice, including right and
opportunity to elect and be elected, inter alia, by:

i. ensure that election procedures, election ballot materials and facilities are appropriate, accessible and
easy to understand and auðnotuð,

ii. protect the rights of disabled people to participate in a secret ballot in elections and
referendums without intimidation and coercion by that candidate for election,
to serve effectively and perform all public functions at all levels
administration, as well as to facilitate the use of assistive and new technologies where appropriate;

iv. that disabled people can make his will freely reveal the voters and if authorized by this
order, where necessary, and upon its request, it has legal persons of their choice
to vote,

b) actively working on developing an environment where disabled people can actively and fully participate in public
activities, non-discriminatory and equal to others, and encourage participation in public activities,
include:

i. participation in the activities of NGOs and associations, as the issue of public concern
and political life of the country, and in political and administrative functions,

ii. to form and become members of organizations of disabled people to voice is the
internationally, domestically nationally and within regions and municipalities.

30th Article.

Participation in cultural life, recreation, leisure and sport.

First States recognize the right of disabled people to participate, equal to others in the cultural and
shall take all appropriate measures to ensure that disabled people:

a) have access to cultural materials in accessible format,

b) have access to television programming, film, theater and other activities in culture,
in accessible form,

c) have access to places where the removal of cultural materials and services in the field of culture is
place, such as theaters, museums, cinemas, libraries and recreation and that, after
where possible, access to memorials and places that are important in
national cultural context.

Second Member States shall take appropriate measures to ensure that disabled people have opportunities to develop and
use their creativity and artistic and intellectual capacity, not only for their own benefit but
also in order to enrich life in their communities.

Third Member States shall take appropriate measures under the rules of international law, to ensure
that laws protecting intellectual property are the provisions that establish unfairly, or
any means have different means, to prevent people with disabilities have access to
cultural material.

4th People with disabilities shall be entitled to parity with others, to specific cultural identity and identity
in terms of language is recognized and receive support, including Sign Language and deaf culture.

5th Member States shall take appropriate measures in order to enable disabled people to take
equal basis with others involved in recreation, leisure and sport:

a) to encourage and promote the participation of disabled people as possible, in common
sports at all levels,

b) to ensure disabled people the opportunity to plan, develop and participate in sports and
recreational activities for disabled people and to stimulate, to this end and in the same manner as applies to others,
availability of appropriate instruction, training and money

c) to ensure disabled people access to places where sports and leisure activities take place and
to travel;

d) to ensure access for disabled children, as other children to games and recreational and
leisure and sport, including within the education system,

e) to ensure disabled people access to their services in charge of planning
recreation, tourism and leisure and sport.

33rd Article.

Implementation and monitoring at national level.

First Member States shall designate, in accordance with its structure, one or more of the center
administrative matters concerning the implementation of this Agreement and to take proper
consideration should be whether or specify the coordination system within the administration in order to
facilitate related action in implementation of the Convention in different areas and different
levels.

Second Member States shall, in accordance with law and government of each State, maintain, strengthen, designate
or establish a framework, including one or more independent systems, as appropriate, in order to
pay for, protect and monitor implementation of this Agreement. The Parties shall, when
specify such a system, or would, take into account the principles governing the status and activities
national institutions involved in the protection and promotion of human rights.

Third Civil society, especially disabled people and organizations that deal with matters that should be involved in and
participate fully in the monitoring process.

34th Article.

Committee on the Rights of Persons with Disabilities.

First Whereas A Committee on the Rights of Persons with Disabilities (hereinafter the "Committee") shall perform such
work as provided for below.

Second This Agreement enters into force shall be twelve experts appointed committee. After sixty members
have ratified or acceded to the number on the committee of six members who
means that the total number of committee members will be eighteen.

Third Members sit on the committee in its own right as individuals, and shall mature
moral values and recognized qualifications and experience in the field governed by this Convention
about. Requested Member States to take account of Article 3 paragraph. 4th Article. Convention when
they nominate their candidates.

4th Member elected members taking into account the equitable distribution of the region, the
komi representatives from different cultures and basic legal systems, the equal participation of men and women
and participation of disabled professionals.

5th Committee members shall be elected by secret ballot from a list of persons, the Member States
designate from among its nationals, the Assembly of States Parties meetings take place. At these meetings, which are
competent decision not two-thirds of the Member States with a representative, the individuals who are elected
to sit on the committee to be the ones who receive the most votes and an absolute majority of votes represented
members present and voting.

6th Keep is the first election no later than six months after the date this Agreement enters into
value. Secretary General of the United Nations shall send Member States a letter, with no
shorter notice than four months before the date of each election shall be held, and wish
nominations within two months.
The Director will then draw up a list in alphabetical order of all persons so
designated, and indicates which members nominated them, and sends it shall file the
States that are parties to this Agreement.

7th The term of office of committee members is four years. May be renewable once. However, the
term of six members elected at the first election to complete two years;
immediately after the first election of the chairperson, the meeting referred to in Article 5 paragraph. this article
choose the names of those six members by lot.

8th Election of six additional members shall be made when regular elections take place in
accordance with the relevant provisions of this article.

9th In case the member from or resigns or declares that he can not, by any other
reason, the obligations, the Member State which nominated him shall appoint another expert, who
qualified and meets the requirements referred to in the relevant provisions of this Article, to
the work of the Committee the term.

10th The Committee shall adopt its rules of procedure.

11th Secretary General of the United Nations shall provide the necessary staff and facilities
for the Committee to discharge its functions efficiently under this Agreement and
convene its first meeting.

12th Those who serve on the Committee established pursuant to this Agreement shall,
approval of the General Assembly of the United Nations, receive remuneration from the funds of the United Nations
accordance with the terms and conditions as the General Assembly may decide, having regard to
importance of the responsibilities of the Committee attends.

13th Members are entitled to the facilities, privileges and immunities of experts who run errands
United Nations, as laid down in relevant parts of the Convention on the Rights and
Immunities of the United Nations.

35th Article.

Reporting States.

First Each Member State shall transmit to the Commission, through the Secretary General of the United
Nations, a comprehensive report on measures taken in order to fulfill
so under this Agreement, and the progress that has occurred in that area, within two years
the Convention enters into force for the Member State concerned.

Second Thereafter, Member States shall submit their reports at least every four years and more will
Committee requests.

Third The Committee shall establish guidelines for the content of the reports.

4th States, which has sent the committee a detailed initial report, no need to repeat previously provided
information in the reports after the visit. Request, when members prepare reports
Committee, they do it with an open and transparent manner and take due account of the provision in the third
paragraph. 4th Article. this Agreement.

5th The reports may include the factors and difficulties affecting how well geared
obligations under this Agreement.

36th Article.

Discussion of reports.

First The Committee shall consider any report and make such recommendations and provide the general recommendations
as it deems appropriate, and send the Member State concerned. The State may respond by making
Committee with the information it chooses. The Committee may request further information from
Member States concerning the implementation of this Agreement.

Second Drop significantly prolonged the State sent its report to the Committee informed the relevant
States that it is necessary to examine the implementation of the Convention in that State, on the basis
reliable information that the committee has access to the report has not been sent within
three months of notification. The Committee shall invite the State Party concerned to participate in
the said survey. State to respond by submitting the report shall apply first
paragraph. this article.

Third Secretary General of the United Nations shall take all Member States to access
reports.

4th Member States shall make public in their own countries easy for them to access their reports and
facilitate access to the proposals and recommendations concerning these reports.

5th The Committee shall communicate the United Nations specialized agencies, funds and programs and their
roads, and other competent bodies reports from Member States, as it deems appropriate, in
order to make a request or indicate a need for technical advice or assistance
It shows, with its remarks and recommendations, if any case in respect
these requests or indications.

37th Article.

Cooperation between Member States and the Commission.

First Each Member shall cooperate with the committee and assist members to fulfill
depending on their behalf they are issued.

Second The Committee shall, in its relations with Member States, taking account of its ways and means to
enhance national capabilities to implement this Agreement, including through international cooperation.

38th Article.

Contact Committee with other organizations.

In order to facilitate the successful implementation of this Agreement and to promote international cooperation in
from the field as he focuses on:

a) the United Nations specialized agencies and other bodies have the right to have representation
When discussing the implementation of the provisions of this Agreement subject to the issue
they perform. The Committee may request the specialized agencies and other competent bodies, as
as it deems appropriate, to the expert to express the performance of the contract within the
areas that fall under categories respectively. The Committee may request the specialized agencies and
other competent bodies that they submit reports on implementation of the Convention within their areas
covered by their activities.

b) When the Committee meets its obligations on their mandate, it shall consult, as appropriate,
with other relevant agencies, which is established under international agreements
human rights, in order to ensure relevance of guidelines, recommendations and general guidelines of each
respectively relating to reporting and to avoid duplication and overlap in their activities.

39th Article.

Report of the Committee.

The committee shall give the General Assembly and the Economic and Social Council a report on its activities and
may make suggestions and general recommendations based on survey reports and information from
Member States.
Such suggestions and general recommendations shall be included in the report of the Committee together with comments from
States, if they are involved. 40th Article.
Assembly of States Parties.

First Representatives of the Member States shall hold regular Assembly of States Parties in order to deal with all
issues of implementation of this Agreement.

Second Secretary General of the United Nations shall convene the Assembly of States Parties no later than
Six months after this Agreement enters into force. The Secretary-General convenes the meetings of other
each year thereafter, or as often as parliament members decide.

41st Article.

Custodian.

Secretary General of the United Nations shall be the depositary of this Convention.

42nd Article.

Signature.

This Agreement shall be open for signature by all States and regional
Cooperation in United Nations Headquarters in New York of 30 March 2007.

43rd Article.

Consent to be bound by this Agreement.
This Agreement is subject to ratification by signatory countries, and formal verification
regional cooperation by the signatory. Convention shall be open to membership by
any State or regional cooperation that has not signed it.

44th Article.

Regional cooperation.

First "Regional integration organization" means an organization constituted by sovereign States of a given area of the establishment and
has mandated that its members provide it, to go with the issues that this agreement covers
about.

Regional cooperation should be considered, in their instruments of formal confirmation or accession
of the extent of their terms of art to which this Agreement relates.

They shall subsequently notify the depositary of any change that may arise on behalf of their
matters.

Second References to "States Parties" in this Agreement apply to the said agencies as far as the powers
their closer.

Third As regards the first paragraph. 45th Article. and 2 and 3 paragraph. 47th Article. this Agreement shall not be included documents
that regional cooperation deposits.

4th Regional cooperation can, in matters within the competence of their exercise of voting rights
Assembly members with the same number of votes and the number of their member States that are parties to the agreement
this indicates. Such an organization shall not exercise its right to vote if any of its member States
exercising its right to vote and vice versa.

45th Article.

Entry.

First This Agreement shall enter into force on the thirtieth day following the twentieth instrument of ratification or accession
has been deposited.

Second For each State or regional integration organization which ratifies this Convention
confirms the formal or accedes thereto after the deposit of the twentieth instrument of such
act of accession, the Convention shall enter into force on the thirtieth day following such State or
organization has submitted the instrument of accession.

46th Article.

Disclaimer.

First May not be made that are inconsistent with the objectives and purposes of this Agreement.

Second May reduce reservation at any time.

47th Article.

Changes.

First Each State Party may propose amendments to this Agreement and send
Secretary General of the United Nations. The Director General shall send Member States
all amendments, including a request to be notified of whether they recommendation to keep
Parliamentary members in order to deal with them and process. Komi in light, within four months
from the Director General to the said proposals, at least one third of the Member States
favor of the court hearing the Secretary General shall call Congress together in the United
Nations. The Director shall send the UN General Assembly any amendment
adopted by a two thirds majority of representatives of States Parties present and
vote, for approval, followed by all member states for ratification.

Second An amendment adopted and approved in accordance with the first paragraph. this article shall come into force on
thirtieth day after the number of instruments of acceptance, which have been deposited, equal to the number
Contracting to two thirds of the date of adoption. After it shall enter into
force for any Member State on the thirtieth day following the deposit of its instrument of
acceptance. Change is only binding on those States Parties which have accepted it.

Third An amendment adopted and approved in accordance with the first paragraph. this article, and for 34, 38,
39th and 40 Article. limited to, shall decide the Congress Party unanimously, shall take effect for all
Member States on the thirtieth day after the number of instruments of acceptance, which have been deposited,
equal number of members to two thirds of the date of adoption.

48th Article.

Withdrawal.

Party may withdraw from this Convention by written notification to
Secretary General of the United Nations. The denunciation takes effect one year after the date of
Secretary receipt of the notification.

49th Article.

Accessible formats.

The text of this Agreement shall be made available in an accessible format.

50th Article.

Texts.

The texts of this Agreement in Arabic, English, frönsku, Chinese, Russian and Spanish texts are equally authentic.

IN WITNESS WHEREOF the undersigned Plenipotentiaries, being duly authorized government
conduct, have signed this Agreement.

Frjáls framlög eru annars mjög vel þegin sé til lengri tíma litið & við félagarnir ætlum hér með með þessu framtaki okkar að afsanna þetta fyrirtækjastyrktarbrask til handa þessum fjórflokkum, einstaka einstaklingum jafnt innan sem utan veggja fjármálastofnanna! Hingað til þessa hefur viðkomandi stofnandi haft sig mikið frammi eða öllu heldur lagt mikið á sig fyrir lítið að afla styrktaraðila & aðalbakhjarla en án nokkurs árangurs vegna þess hve kerfið sé asnalega sniðið, kt: þetta & kt: hitt, eins & hver & einn sé bæði til í að stefna sér & sínum auk þess að hafa efni á því sjálfur að koma á fót sérstakri kt: fyrir svona verkefni v/s vinnu?!...

Voluntary contributions are a very well appreciated is the long-term & the members here are going through with this initiative our disprove these companies support huge scale for these four categories, unique individuals both within and outside of Financial Institutions! So far this has been the founder had himself a face, or rather put much effort for little to gain sponsors & main backers, but without success because the system is silly format, ID: This ID: the other, as & one & one is both in the policy & its addition to afford the ones to establish a separate ID: for such a task v / s work?! ...

Voluntary contributions are a very well appreciated is the long term!

Rnr: 545-14-402180 ID: 04.03.80-5589

Ph.nr: 354-7741980, 354-7758469, 354-8231980 & 354-8579450

Rnr: 0152-26-005040 kt: 30.01.84-4059

Ph.nr: 354-778-0835 & 354-6639951

E-mail:

mannrettindar-jofnudar-og-rettlaetisbarrattuvakt_islands@hotmail.com

 


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Hvert er álit hins almenna þjóðfélagsþegns á starfsemi Sólheima í Grímsnesi sem innviði og útviði þess? Á að draga eftirtalda aðila, starfsfólk Sveitarfélaganna, Félagsþjónustunnar m/meiru, þingmenn, ráðherra auk Forseta f/ Landsdóm o.þ.h., o.m.fl.?!

Undirbúningur og framkvæmd þjónustusamninga
við Sólheima í Grímsnesi

Tilviksrannsókn á samskiptum ríkis og þriðja geirans á Íslandi

Sigríður Ragnarsdóttir

Lokaverkefni til MPA-gráðu í opinberri stjórnsýslu

Leiðbeinandi: Ómar H. Kristmundsson

Stjórnmálafræðideild

Félagsvísindasvið Háskóla Íslands

Október 2011

Ég spyr mig sem og ykkur áður en ég eftirlæt hérna eftirtaldar mikilvægar upplýsingar er snýr að Sólheimum og samningum þeirra við Íslenska Ríkið v/s Sveitarfélögin, hve og hversu langt á þessi forræðis- og græðgishyggja að ná að ganga?

Það er greinilegt útfrá þessari úttekt á þessari skýrslu að sjúklingar almennt séð, hvort sem viðkomandi sé eitthvað fatlaður eður ei, elli-, örorku- eða lífeyrisþegi að þessi hópur sé litinn slíkum hornauga í þjóðfélaginu og það sé litið á hann sem slíka afgangsstærð og byrði á þjóðfélaginu.

En að Sólheimar í Grímsnesi sé notað og skilgreint sem opið opinbert fangelsi er slíkur einna lægsti staðall sem ég hef komist að raun um og eiga allir eftirtaldir einstaklingar sem séu flæktir og viðriðnir þetta skítuga mál miklar skammir fyrir!

2.3 Sólheimar eftir daga Sesselju

Sem fyrr segir átti sér stað mikil uppbygging á Sólheimum frá 1958. Almenn sátt ríkti um
starfsemina og mörg félagasamtök og einstaklingar lögðu hönd á plóginn við uppbyggingu
sjálfseignarstofnunarinnar. Fjárframlög hins opinbera til Sólheima voru í formi daggjaldakerfis en í byrjun níunda áratugarins var farið að ræða um breytingar á fjármögnun Sólheima
og fleiri sjálfseignastofnana, s.s. Skálatúnsheimilisins í Mosfellssveit og Sólborgar á Akureyri. Rætt var um að setja þær á fjárlög í stað fjármögnunar með daggjöldum. Breytingin
komst síðan í framkvæmd árið 1983 og þar með voru Sólheimar komnir á föst fjárlög hjá
hinu opinbera og fengu þannig árlega fjárveitingu úr ríkissjóði. Hins vegar var ekki gerður
sérstakur samningur milli hins opinbera og Sólheima fyrr en árið 1996. Forsendur að baki
framlögum í fjárlögum og lög og reglugerðir um málefni fatlaðra afmörkuðu hins vegar
hvernig ráðstafa skyldi fjárframlögunum.
41
Málefni þroskaheftra einstaklinga komust endurtekið á dagskrá hins opinbera og fjölmiðla
á níunda áratug síðustu aldar. Rætt var um fyrirkomulag búsetu þroskaheftra og bar töluvert á
því viðhorfi að sérstök vistheimili eða stofnanir fyrir þessa einstaklinga útilokuðu þá frá
þátttöku í samfélaginu, eðlilegra væri að stuðla að sjálfstæðri búsetu þeirra. Viðhorf þessi
komu nokkuð skýrt fram í nýrri löggjöf um málefni fatlaðra árið 1983.
42
Árið 1988 lagði
síðan stjórnskipuð nefnd á vegum félagsmálaráðuneytisins til að allar sólarhringsstofnanir
fyrir þroskahefta yrðu lagðar niður á næstu 15 árum og að þess í stað yrði lögð áhersla á að
byggja upp önnur og frjálsari búsetuform þar sem leitast skyldi við að þroskaheftir gætu lifað
sem eðlilegustu lífi og búið við svipuð lífskjör og aðrir þegnar samfélagsins.
43
Þar með var
gert ráð fyrir að heimili eins og Sólheimar, Skálatún og Sólborg yrðu lögð niður. Hagsmunasamtök fatlaðra, Öryrkjabandalagið og Þroskahjálp, sendu frá sér ályktun og fögnuðu þessum
tillögum nefndarinnar og lýstu þar með yfir stuðningi við þær. Ekki voru þó allir á eitt sáttir í
þessum efnum. Ályktunin mætti talsverðri andstöðu meðal þeirra sem unnu að málefnum þroskaheftra og jafnframt höfðu margir aðstandendur vistmanna fyrrgreindra heimila efasemdir um ágæti tillögunnar. Þáverandi forstöðumaður Sólheima, benti á að ekki væri til ein
lausn á búsetumálum þroskaheftra og ekki væri rétt að einskorða sig við smá sambýli sem
einu réttu lausnina.
44
Upp var kominn hugmyndafræðilegur ágreiningur um búsetuform þroskaheftra einstaklinga. Hér gætti áhrifa erlendis frá þar sem andstaða hafði skapast við stórar og oft á tíðum
ómanneskjulegar stofnanir fyrir þroskahefta. Sólheimar, Skálatún og Sólborg voru á engan
hátt sambærilegir staðir. Í raun áttu Sólheimar sér vart hliðstæðu hérlendis, þar var og er, eins
og fram hefur komið, um að ræða blandað samfélag fatlaðra og ófatlaðra einstaklinga sem
grundvallast á hugmyndum stofnanda heimilisins, Sesselju H. Sigmundsdóttur. Sólheimar
hafa í gegnum tíðina fallið misvel að ríkjandi stefnumörkum í málefnum fatlaðra einstaklinga
og hefur það verið einn þátturinn í þeim átökum sem oft hafa ríkt um sjálfseignarstofnunina.
En fatlaðir og ófatlaðir íbúar Sólheima héldu áfram sínum daglegu störfum þrátt fyrir
deildur um búsetuform og staðurinn hélt áfram að byggjast upp bæði með stuðningi hins
opinbera og rausnarlegum framlögum einstaklinga, félagasamtaka og fyrirtækja á einkamarkaði. Árið 1986 var Styrktarsjóður Sólheima stofnaður en honum var ætlað að vera farvegur
fyrir frjáls framlög einkaaðila til Sólheima. Það var svo árið 1993 að breyting var gerð á
skipulagsskrá Sólheima og sett var á stofn fulltrúaráð skipað 21 fulltrúum.
45
Seinna, eða
2002, var skipulagsskránni reyndar breytt aftur og var þá fulltrúarráðsmönnum fækkað úr 21 í
17.
46
Frá fráfalli Sesselju H. Sigmundsdóttur hafa að jafnaði verið vistaðir um fjörutíu heimilismenn á Sólheimum en starfsmannatalan hefur verið breytileg. Fram til ársins 1993 bjuggu
starfsmennirnir með hinum þroskaheftu einstaklingum, fjóra daga í senn en slíkt fyrirkomulag
átti að skapa festu fyrir vistmennina. Árið 1993 var vistheimili Sólheima fyrir þroskahefta
lagt niður en þroskaheftir íbúar staðarins tóku upp fasta búsetu í Sólheimum í sérstökum
íbúðum og fengu þar með greiddar örorku- og tryggingabætur. Eigandi íbúðanna er Styrktarsjóður Sólheima en þær voru byggðar sem félagslegar íbúðir. Á Sólheimum hafa í gegnum
árin verið rekin ýmis fyrirtæki þar sem bæði fatlaðir og ófatlaðir einstaklingar starfa, s.s.
kertagerð, vefstofa, garðyrkja, skógrækt, gistiheimili o.fl.
47
Við áframhaldandi uppbyggingu Sólheima eftir fráfall Sesselju H. Sigmundsdóttur hefur
mörgum af hugmyndum hennar verið veitt brautargengi. Lögð hefur verið mikil áhersla á menningarstarfsemi og að allir, fatlaðir sem ófatlaðir, séu þátttakendur í samfélaginu og starfi
hlið við hlið að uppbyggingunni. Eins og fyrr segir sá Sesselja m.a. fyrir sér að í framtíðinni
væru mörg lítil hús út um allt á Sólheimum með nokkrum vistmönnum og starfsmanni í
hverju húsi. Einnig sá hún fyrir sér sérstök hús fyrir velunnara staðarins. Þessi sýn hennar er
ekki svo fjarri því sem nú er raunin á Sólheimum.
Í skipulagsskrá Sólaheima frá 2002 er kveðið á um að markmið Sólheima ses. sé að skapa
sjálfbært samfélag (e. Eco village), byggt fólki sem leggur áherslu á ræktun manns og nátt-
úru. Lögð skuli áhersla á eigin matvælaframleiðslu, byggingar í sátt við náttúruna, eigin orku-
öflun, lífræna ræktun, vinnslu afurða úr náttúrulegum efnum og endurvinnslu. Jafnframt er
kveðið á um að Sólheimum sé heimilt að starfrækja félagsþjónustu við fólk með sérþarfir þar
sem einstaklingum sé veitt þjálfun og leiðsögn með það að markmiði að gera þeim kleift að
lifa eðlilegu lífi og hasla sér völl í samfélaginu þar sem þeim vegnar best.
48
Markmið Sesselju var fyrst og síðast að skapa heimili fyrir umkomulaus börn en hún taldi
dreifbýli vera ákjósanlegan stað fyrir slíka starfsemi þar sem hún ásamt börnunum væri með
eigin framleiðslu til að afla tekna fyrir starfsemina. En eins og fram hefur komið kaus hún að
stunda lífræna jarðrækt í anda kenninga Steiners og stunda margs konar framleiðslu til að afla
tekna fyrir Sólheima því hún sá aldrei fyrir sér forsjá eða afskipti opinberra aðila með
staðnum.
49

2.4 Aðdragandi að fyrra samningi Sólheima við hið opinbera 1996
Eftir að úrskurður um sviptingu leyfis til handa Sesselju H. Sigmundsdóttur um forstöðu
barnaheimilisins Sólheima féll úr gildi má segja að sátt hafi ríkt um sjálfseignarstofnunina
fram á níunda áratug síðustu aldar. Eins og fjallað hefur verið um var á níunda áratuginum
deilt um búsetuform þroskaheftra. Á tíunda áratuginum beindist kastljós fjölmiðlanna síðan
endurtekið að Sólheimum vegna ýmissa mála.
Á aðalfundi fulltrúaráðs Sólheima í apríl 1993 var samþykkt framkvæmdaáætlun fyrir árin
1993-2000 og stefnumörkun fram til ársins 2017. Vegna ágreinings milli fulltrúaráðs og
þáverandi forstöðumanns um stefnumörkun var hann látinn hætta störfum og trúnaðarbrestur
gefinn sem skýring á uppsögn hans. Reyndar var öllu starfsfólki Sólheima sagt upp störfum í
tengslum við skipulagsbreytingarnar. Formaður stjórnar Sólheima, útskýrði nýja stefnumörkun í grein í Morgunblaðinu 26. júní 1993. Sagði hann fyrirhugaðar breytingar á Sólheimum í
anda þeirra laga sem nýverið hafi verið samþykkt um málefni fatlaðra. Með breytingunni
yrðu fatlaðir íbúar Sólheima ekki lengur vistmenn heldur íbúar í sjálfstæðri búsetu. Þannig
hafi verið byggðar íbúðir og áformað að loka sambýlum. Því hafi öllum starfsmönnum verið
sagt upp en margir endurráðnir með nýjum starfslýsingum. Við þetta hafi forstöðumaðurinn
verið ósáttur. Gert hafi verið ráð fyrir að vinnustaðir Sólheima yrðu sjálfstæðari og reknir á
ábyrgð forstöðumanna eins og sjálfstæð fyrirtæki þar sem bæði störfuðu fatlaðir og ófatlaðir.
Hann lagði áherslu á að nauðsynlegt væri að renna fleiri stoðum undir starf heimilisins til að
viðhalda og byggja upp sameiginlega þjónustu fyrir þroskahefta á Sólheimum. Í greininni er
jafnframt haft eftir honum: „Lögð er áhersla á að rækta og viðhalda hefðum og venjum sem
stofnandinn Sesselja H. Sigmundsdóttir mótaði.“
50
Forstöðumaðurinn fyrrverandi og nokkrir af starfsmönnum Sólheima skrifuðu greinar í
fjölmiðla og útskýrðu sjónarmið sín. Í grein í Morgunblaðinu 30. júní 1993 er vísað í forstöðumanninn þar sem hann sagði:

„Deilurnar snúast því um hugmyndafræði um starf með þroskaheftum og þá nýju stefnu
sem framkvæmdastjórn hefur boðað varðandi aðbúnað og aðhlynningu á staðnum. Deilt er
um það hvort þeir sem hér búa geti eða eigi að taka þátt í einkavæðingu og almennri
samkeppni á vinnumarkaði. Deilt er um það hvort hugsjón stofnandans um „skjól þeim
sem minnst mega sín“ skuli í heiðri höfð eða ekki“.
51

Forstöðumaðurinn fullyrti í greininni að til stæði að fá getumeiri þroskahefta einstaklinga
til starfa á Sólheimum í stað þeirra getuminni og að fullorðnum yrði komið fyrir á elli- og
hjúkrunarheimilum.
52
Deilurnar urðu nokkuð harðar sumarið 1993. Gagnrýni starfsfólksins beindist einkum að
því að skipulagsbreytingarnar byggðu ekki á faglegum forsendum og að stjórn Sólheima væri
að ráðstafa byggingum staðarins að eigin vild. Í nýrri skipulagsskrá sem samþykkt var af
dómsmálaráðuneytinu í byrjun árs 1993 var gert ráð fyrir að á Sólheimum væri annars vegar
þjónustumiðstöð fyrir fatlaða og hins vegar ýmis konar atvinnustarfsemi sem styrkti stoðirnar
undir starfsemina með fötluðum einstaklingum.
53
Þáverandi framkvæmdastjóri ritaði grein í
Morgunblaðið í byrjun ágúst 1993 og útskýrði ákvörðun um breytingarnar sem hann sagði tekna til að þjóna sem best hagsmunum fatlaðra íbúa Sólheima.
54
Ekki verður fjallað nánar
um deilur þessar en þó er nokkuð ljóst að ný lög um málefni fatlaðra kölluðu á nýja stefnumörkun hjá stjórnendum Sólheima þó ef til vill hafi mátt deila um leiðir að settu marki.
Ekki líður langur tími þar til kastljós fjölmiðlanna beinist aftur að Sólheimum. Að þessu
sinni er um að ræða deilur milli Sólheima og félagsmálaráðuneytisins um framlag ríkisins til
Sólheima. Í fjárlagafrumvarpi fyrir árið 1994 var gert ráð fyrir 70 milljón króna fjárveitingu
sem var um 17 milljóna króna niðurskurður frá árinu 1993. Í viðtali við stjórnarformann Sólheima í Morgunblaðinu 29. desember 1993 sagði hann að í stöðunni væru aðeins tveir kostir,
annað hvort að fækka heimilismönnum um tíu til tólf eða að loka heimilinu sem gert yrði á
þremur til fjórum mánuðum. Stjórnarformaðurinn sagði jafnframt: „...að þjónustusamningi
um reksturinn, sem stjórn heimilisins hafi reynt að fá gerðan um 5 ára skeið, hafi verið hafnað
samhliða fjárlagagerðinni í haust.“
55
Í frétt í Morgunblaðinu degi síðar, 30. desember 1993, er
vísað í aðstoðarmann Jóhönnu Sigurðardóttur félagsmálaráðherra, þar sem hann útskýrir
viðhorf félagsmálaráðuneytisins. Aðstoðarmaðurinn vísar í að þegar Sólheimar voru skilgreindir sem þjónustumiðstöð fyrir fatlaða í stað vistheimilis hafi íbúarnir flust af vistheimiliseiningum í sambýli eða félagslegar íbúðir. Þannig hafi íbúarnir öðlast rétt til tryggingabóta frá Tryggingastofnun ríkisins. Þar með hafi greiðslur Tryggingastofnunar hækkað úr
5 millj. árið 1992 í um 22 til 23 millj. árið 1993. Íbúarnir hafi með þessum breytingum fengið
tekjur sem þeir höfðu ekki áður og hafi notað þær til að greiða fyrir þjónustuna á Sólheimum.
Við það hafi útgjöld heimilisins lækkað, þ.e. með þátttöku íbúa í eigin framfærslu.
56
Deilur á vettvangi fjölmiðlanna héldu áfram í janúar 1994. 5. janúar skrifaði varaformaður
framkvæmdastjórnar Sólheima, grein undir fyrirsögninni „Sagan endurtekur sig“. Þar sakaði
hann Jóhönnu Sigurðardóttir um að hafa í 14 ár verið með áreitni í garð heimilisins. Afskipti
hennar hafi byrjað 1980 þegar sett var á stofn stjórnarnefnd um málefni þroskaheftra undir
forystu Jóhönnu. Stjórnarnefndin hafi viljað hlutast til um innri málefni Sólheima með afskiptum af því hver væri ráðinn sem framkvæmdastjóri. Varaformaðurinn fullyrti að ákvörð-
un félagsmála- og fjármálaráðuneytisins 1983 um að yfirtaka launagreiðslur og samningamál
starfsmanna hafi ollið erfiðleikum í rekstri og þannig hafi Sólheimar í raun verið sviptir að
verulegur leyti forræði í fjármálum. Það hafi ekki verið fyrr en 1991 sem fjármálaráðuneytið samþykkti að Sólheimar yfirtækju að nýju launagreiðslur og samningamál starfsmanna.
57
Aðstoðarmaður ráðherra skrifaði síðan grein í Morgunblaðið 7. janúar 1994 undir fyrirsögninni: „Er félagsmálaráðherrann vondur við Sólheima?“. Þar gagnrýndi aðstoðarmaðurinn
samþykkt stjórnar Sólheima frá 6. desember 1994 þar sem fram kom að starfsemi Sólheima
fyrir fatlaða yrði hætt fyrirvaralaust ef ekki yrði gengið að kröfum stjórnarinnar um aukið
rekstrarframlag. Taldi aðstoðarmaðurinn að fötluðum íbúum Sólheima hafi með þessu verið
sýnd lítilsvirðing eins og þeir væru með öllu réttlausir og að unnt væri að vísa þeim af heimilum sínum nær fyrirvaralaust. Aðstoðarmaðurinn fullyrti í greininni að Sólheimar hafi fengið
fjárframlög úr ríkissjóði langt umfram aðrar sambærilegar stofnanir. Taldi aðstoðarmaðurinn
kröfur forsvarsmanna Sólheima um að fá greiddan meðaltalskostnað með fötluðum vistmönnum þarfnast rökstuðnings og fullyrti aðstoðarmaðurinn að umönnunarþörf vistmanna
Sólheima væri mun minni en á öðrum sambærilegum stöðum. Aðstoðarmaðurinn skrifaði
jafnframt að: ââ‚¬Å¾Í viðræðum við stjórnarformann Sólheima bauð ráðuneytið að gerður væri
þjónustusamningur til eins árs þar sem byggt væri á fjárhæðum tiltekinna rekstaraðila þar sem
sannanlega er hægt að aðskilja kostnað vegna búsetu og verndaðrar vinnu svo sem gert er á
Sólheimum. Því tilboði var hafnað.“
58
Fleiri urðu til að skrifa um málefni Sólheima þennan fyrsta mánuð ársins 1994. Stjórnarmaður Sólheima og foreldri fatlaðs heimilismanns, sagði í grein 8. janúar að hann vildi
leiðrétta að deilan um Sólheima snérist um að tryggja réttindi og kjör fatlaðra íbúa staðarins.
Hann sagði félagsmálaráðherra ekki hafa fengist til að viðurkenna að greiða þyrfti fötluðu
heimilisfólki sambærileg laun og starfsfólki á sambýlum í eigu ríkisins og að hann hafi ekki
viðurkennt að framlag skyldi koma frá ríkinu vegna afskrifta á þjónustuhúsnæði Sólheima. Í
gegnum árin hafi verið byggð upp öflug aðstaða fyrir þjónustustarf á Sólheimum, að mestu
fyrir sjálfsaflafé. Í umræðu um þjónustusamning hafi Sólheimar farið fram á meðaltalskostnað, sem væri réttlætismál. Hann sagði ráðherra og félagsmálaráðuneytið einnig hafa átt
erfitt með að skilja og sætta sig við að Sólheimar væru sjálfseignarstofnun en ekki ríkisstofnun og ítrekað hafi verið þrýst á um að koma Sólheimum undir opinberan rekstur. Sagðist
stjórnarmaðurinn sem almennur þegn þessa lands krefjast þess að réttur einkaaðila til reksturs
á þessu sviði væri virtur.
59

Eftir miklar ritdeilur í janúar 1994 var leitað til biskups Íslands til að ná sáttum vegna
tengsla Sólheima við Þjóðkirkjuna frá stofnun þeirra. Náðist að lokum samkomulag milli
félagsmálaráðuneytisins og stjórnenda Sólheima þar sem gert var ráð fyrir að Ríkisendurskoðun yrði falið að meta ákveðna þætti í rekstri Sólheima með tilliti til fjárframlags á árinu
1994. Í byrjun maí sama árs kom svo út skýrsla Ríkisendurskoðunar þar sem mælt er með að
Sólheimar fái framlag upp á tæpar 7 milljónir á aukafjárlögum.
60
Deilur á vettvangi fjölmiðla
voru síðan að mestu úr sögunni það sem eftir lifði árs 1994 og árið 1995. Um mitt ár 1995
mátti hins vegar lesa fréttir um framtíðaráform Sólheima að verða grænt þorp með lífrænni
ræktun þar sem umhverfismál væru í forgangssæti. Gert var ráð fyrir mikilli uppbyggingu,
s.s. gistiþjónustu, höggmyndagarði o.fl., en jafnframt að viðhalda þeim hefðum sem stofnandi
Sólheima hafi mótað.
61
Fyrri samningur milli sjálfseignarstofnunarinnar Sólheima og félagsmálaráðuneytisins var
undirritaður 1. mars 1996. Eins og fram hefur komið áttu sér stað nokkuð hörð átök á milli
samningsaðila árin áður en að samningurinn var undirritaður sem rötuðu endurtekið í fjölmiðla. Átökin sem birtust í fjölmiðlum á árunum 1993-1994 snérust í grófum dráttum um
eftirfarandi atriði:

ï‚· Forsvarsmenn Sólheima fullyrtu að skv. fjárlagafrumvarpi fyrir árið 1994 væri um að
ræða u.þ.b. 17 milljón króna lækkun fjárframlaga hins opinbera til Sólheima á árinu
1994 frá framlögum ársins 1993. Þessum meinta niðurskurði mótmæltu þeir harðlega.

ï‚· Forsvarsmenn Sólheima gerðu kröfur um rekstrarframlög til Sólheima sem næmu
meðaltalskostnaði á íbúa í sambýlum fatlaðra.

ï‚· Forsvarsmenn Sólheima fóru fram á framlag frá hinu opinbera vegna afskrifta á þjónustuhúsnæði Sólheima, húsnæði sem að mestu leyti hefði verið byggt upp fyrir sjálfsaflafé.

ï‚· Fulltrúar félagsmálaráðuneytisins bentu á að í byrjun árs 1993 hafi Sólheimum verið
breytt úr vistheimili í þjónustumiðstöð fyrir fatlaða og þannig hafi íbúarnir flust í sambýli eða sérbýli. Með slíkri sjálfstæðri búsetu hafi þeir öðlast rétt á bótum frá Tryggingarstofnun ríkisins í stað þess að fá vasapeninga sem þeir höfðu áður fengið. Með
þessu hafi framfærslukostnaður Sólheima lækkað verulega því eftir breytingarnar
greiddu fötluðu íbúarnir sjálfir fyrir mat og annan kostnað með bótum sínum. Af þessum sökum þótti eðlilegt að lækka rekstrarfé Sólheima á nýju fjárlagaári 1994 frá því
sem verið hafði 1993. Fullyrt var að Sólheimar hefðu fengið fjárframlög úr ríkissjóði
umfram aðra sambærilega staði.

ï‚· Fulltrúar félagsmálaráðuneytisins féllust ekki á kröfur um rekstrarframlög til Sólheima sem næmu meðaltalskostnaði á íbúa í sambýlum fatlaðra. Töldu þeir skorta
rökstuðning fyrir slíkri þjónustuþörf. Þeirra mat var að umönnunarþörf vistmanna Sólheima væri mun minni en á sambærilegum stofnunum.

ï‚· Fulltrúar félagsmálaráðuneytisins vísuðu í stórfellda uppbyggingu sem átt hefði sér
stað á Sólheimum og töldu óásættanlegt að slíkar fjárfestingar hefðu ekki verið bornar
undir þá aðila sem hefðu með málefni fatlaðra að gera, s.s. svæðisskrifstofu í málefnum fatlaðra, stjórnarnefnd og félagsmálaráðuneyti.
62

Í 14. gr. laga um málefni fatlaðra nr. 59/1992 var félagsmálaráðherra veitt heimild til að
gera þjónustusamninga við félagasamtök og sjálfseignarstofnanir.
63
Eins og fram hefur komið
hafði félagsmálaráðuneytið boðið stjórnarformanni Sólheima á árinu 1993 að gerður yrði
samningur til eins árs sem byggður væri á fjárhæðum tiltekinna rekstraraðila. Forsvarsmenn
Sólheima sættu sig ekki við þær forsendur sem lágu til grundvallar tilboðinu og fóru fram á
að greiðslur miðuðust við meðaltalskostnað á þjónustu við hvern fatlaðan einstakling sem
félagsmálaráðuneytið féllst ekki á.
Af yfirlýsingum fulltrúa Sólheima og félagsmálaráðuneytisins í fjölmiðlum er ljóst að
munur var á afstöðu beggja aðila til forsenda fjárframlaga hins opinbera til Sólheima. Eins og
fram hefur komið var þó undirritaður samningur 1. mars 1996 af Páli Péturssyni þáverandi
félagsmálaráðherra, skrifstofustjóra fjárlagaskrifstofu fjármálaráðuneytis og framkvæmdastjóra Sólheima. Páll Pétursson hafði tekið við sem félagsmálaráðherra árið 1995 af Rannveigu Guðmundsdóttur. Ljóst er að einhverjir þættir verða til þess að samningurinn er undirritaður þrátt fyrir mismunandi afstöðu samningsaðila til forsenda samningsins. Þó ber að hafa
í huga að forsvarsmenn Sólheima sögðu samningnum upp aðeins nokkrum mánuðum eftir
gildistöku hans þannig að ljóst er að átök um málefni Sólheima heyrðu ekki sögunni til.

2.5 Uppsögn samnings og ágreiningur samningsaðila

Ekki ríkti löng sátt um samning Sólheima í Grímsnesi og félagsmálaráðuneytisins frá 1. mars
1996. Um mitt ár 1996 sagði stjórn Sólheima samningnum upp. Gefnar voru upp fleiri en ein
ástæða fyrir uppsögninni. Ein ástæðan sem stjórn Sólheima tilgreindi var sú að eftir gildistöku samningsins hafi Grímsnes- og Grafningshreppur neitað að veita Sólheimum lengur
ýmsa þjónustu sem áður hafi verið innt af hendi því forsvarsmenn sveitarfélagsins hafi talið
að hið opinbera hefði tekið að sér að greiða fyrir þessa þjónustu samkvæmt samningnum.
Önnur ástæða sem stjórnin tilgreindi var að hún hafi í raun talið sig nauðbeygða til að undirrita samning til að fá áfram fjárframlög frá ríkinu. Í reynd hafi stjórnin ekki fengið úrskýringar á þeim forsendum sem lágu til grundvallar kostnaði við útreiknaða þjónustuþörf fatlaðra
íbúa.
64
Sólheimar héldu engu að síður áfram að fá fjárframlög frá hinu opinbera í samræmi við
forsendur samningsins frá 1996. Áður en stjórn Sólheima sagði upp samningnum hafði hún
sent félagsmálaráðuneyti bréf hinn 12. júní 1996 þar sem hún fór fram á viðræður um
samninginn svo ekki þyrfti að koma til uppsagnar á honum. Hinn 27. júní 1996 sagði stjórnin
samningnum upp þar sem ráðuneytið hafði ekki svarað beiðni um viðræður. Bréfaskipti
stjórnar Sólheima og félagsmálaráðuneytisins á seinni hluta ársins 1996 gefa þó til kynna að
þrátt fyrir uppsögnina hafi átt sér stað viðræður milli samningsaðila. Að lokum féllst stjórn
Sólheima hinn 30. janúar 1997 á að framlengja samninginn óbreyttan til eins árs. Þó var ekki
gerður sérstakur samningur þar að lútandi. Hið opinbera hélt síðan áfram að greiða Sólheimum fjárframlög á næstu árum þrátt fyrir þá staðreynd að samningurinn hafi eingöngu
verið bundinn við eitt ár.
65
Eftir undirritun samningsins 1996 fór fremur hljótt um samskipti Sólheima og félagsmálaráðuneytis í fjölmiðlum andstætt því sem á undan var gengið. Sólheimar rötuðu einkum í
fjölmiðla í tengslum við fréttir af vistvænni lífsmenningu, handverki og leiklist íbúa Sólheima, stofnun höggmyndagarðs og fleiri uppbyggilegum viðfangsefnum. Í lok ágústmánaðar
1997 var greint frá stofnun heilsu- og gistiheimilisins Brekkukots á Sólheimum en skoðanir
manna um það skref voru reyndar misjafnar.
66
Sólheimar fögnuðu svo 70 ára afmæli sínu á
aldamótaárinu 2000 og á þeim tímamótum veitti ríkisstjórn Íslands sjálfseignarstofnuninni 75
milljónir króna til byggingar vistmenningarhúss á Sólheimum sem nefnt skyldi Sesseljuhús.
Undir lok ársins 2001 ákvað Ríkisendurskoðun að gera stjórnsýsluúttekt á starfsemi Sólheima vegna áranna 2000-2001. Skýrsla Ríkisendurskoðunar leit síðan dagsins ljós í maí
2002. Í skýrslunni kemur fram að á undangengnum árum hafi fjárframlögum frá hinu opinbera til Sólheima verið ráðstafað með talsvert öðrum hætti en samningur Sólheima við félagsmálaráðuneytið kvað á um. Sem dæmi er tekið að alls nemi sú fjárhæð sem ekki hafi verið
ráðstafað í samræmi við forsendur samningsins frá 1996 um 67 m.kr. á árunum 2000 og
2001. Í skýrslunni er rakinn ágreiningur samningsaðila um það hvort samningurinn hafi verið
í gildi eftir uppsögn af hálfu Sólheima um mitt ár 1996.
67

En umfjöllun í skýrslu Ríkisendurskoðunar snýr ekki eingöngu að Sólheimum. Þar kemur
einnig fram gagnrýni á skort á fjárhagslegu og faglegu eftirliti af hálfu hins opinbera á starfsemi í þágu fatlaðra á Sólheimum. Í tilefni af stjórnsýsluúttekt Ríkisendurskoðunar á starfseminni létu forsvarsmenn Sólheima vinna fyrir sig lögfræðilega álitsgerð um það hvort
samningur Sólheima og félagsmálaráðuneytis væri í gildi. Niðurstaða höfunda hennar var að
samningurinn væri ekki í gildi. Í álitsgerðinni er jafnframt bent á það að engar athugasemdir
hafi verið gerðar af hálfu ráðuneytisins við stjórnendur Sólheima um á hvern hátt þau fjárframlög hafi verið nýtt fyrr en Ríkisendurskoðun hafi sett þær fram við gerð skýrslunnar.
Reikningar og ársskýrslur Sólheima, sem sýndu á hvern hátt opinber framlög voru nýtt, hafi á
hverju ári verið send félagsmálaráðuneytinu og eftirlitsaðilum með rekstrinum.
68
Í skýrslu Ríkisendurskoðunar er bent á að nauðsynlegt sé að leitað verði svara við þeirri
spurningu hvort stjórnir sjálfseignarstofnana, sem fá framlög úr ríkissjóði til að sinna verkefnum, sem ríkið skal að lögum sinna eða standa undir, séu í raun óbundnar af því hvernig
þær ráðstafa framlögunum ef ekki er í gildi sérstakur samningur þar um milli aðila. Jafnframt
er bent á nauðsyn þess að félagsmálaráðuneytið beiti sér fyrir lögfræðilegri athugun á réttarstöðu sinni í málinu.
69
Í skýrslunni eru sett fram yfirlit yfir framlög hins opinbera til Sólheima
á árunum 1995-2001 og eru þau flokkuð niður í fjárveitingar samkvæmt: 1) þjónustusamningi, 2) fjáraukalögum og afgjaldsnefnd og 3) framlög úr Framkvæmdasjóði fatlaðra.
70
Skýrslan hefur jafnframt að geyma kafla um aðbúnað og kjör fatlaðra íbúa á Sólheimum og
sjónarmið forsvarsmanna og gagnrýnenda Sólheima um starfsemina þar.
71
Skömmu eftir að drög að skýrslu Ríkisendurskoðunar birtust í fjölmiðlum sendi framkvæmdastjórn Sólheima frá sér yfirlýsingu þar sem hún lýsir því yfir að ályktanir og vangaveltur ríkisendurskoðanda í drögunum „...byggi á hæpinni lögfræðilegri túlkun um að þjónustusamningur milli Sólheima og félagsmálaráðuneytisins sé í fullu gildi enda þótt honum
hafi verið sagt upp í samræmi við ákvæði hans og enginn nýr samningur hafi tekið gildi.“
72
Er í greininni fullyrt að framkvæmdavaldið hafi gert ítrekaðar tilraunir til að vega að hugmyndafræði og sjálfstæði Sólheima og leitast við að fella starfsemi Sólheima inn í sama
munstur og gildir almennt hjá hinu opinbera í þjónustu við fatlaða.
73
Töluverð blaðaskrif urðu eftir að skýrsla Ríkisendurskoðunar leit dagsins ljós í maí 2002. Í
einni greininni er haft eftir Páli Péturssyni þáverandi félagsmálaráðherra að það verði sett sem skilyrði fyrir því að nýr þjónustusamningur verði gerður við Sólheima að félagsmálaráðuneytið fái mann í stjórn Sólheima. Í sömu grein kemur fram sú afstaða Sigurbjörns
Magnússonar hrl. og stjórnarmanns í framkvæmdastjórn Sólheima að félagsmálaráðherra hafi
ekkert með skipan stjórnarinnar að gera. Hann skorar jafnframt á félagsmálaráðherra að leita
álits ríkislögmanns um hvort samningur hins opinbera og Sólheima í Grímsnesi frá 1996 sé
enn í gildi en ráðherra fullyrti að svo væri.
74
Það verður úr að leitað er álits ríkislögmanns um það hvort samningur félagsmálaráðuneytisins og Sólheima í Grímsnesi sé enn í gildi. Niðurstöður Ríkislögmanns eru að samningurinn hafi ekki verið í gildi frá ársbyrjun 1997 og að forráðamenn Sólheima hafi ekki
verið bundnir við forsendur samningsins frá 1996 vegna áranna 1998-2003.
75
Ný stjórnsýsluúttekt var gerð á starfsemi Sólheima árið 2003 en það þótti nauðsynlegt því
í fyrri úttektinni var fullyrt að fjármunum hafi verið varið með nokkuð öðrum hætti en gert
var ráð fyrir í þjónustusamningi. Í apríl 2003 kom síðan út önnur skýrsla Ríkisendurskoðunar
á starfsemi Sólheima. Skýrslan tók til starfsemi Sólheima á árunum 1996-1999. Í skýrslunni
er ítrekuð sú ábending Ríkisendurskoðunar sem fram kom í fyrri skýrslu hennar um Sólheima
árið 2002 að nauðsynlegt sé að stjórnvöld geri þeim aðilum sem veiti fötluðu fólki þjónustu
gleggri grein fyrir þeim skilyrðum sem þau setji vegna fjárframlaga til þeirra og sjái til þess
að þau skilyrði séu virt.
76
Þó skýrsla Ríkisendurskoðunar birti niðurstöður úttektar á starfsemi
Sólheima er hún ekki síður gagnrýni á framgang mála hjá hinu opinbera.

2.6 Seinni samningur Sólheima við hið opinbera 2004

Eftir mikil skrif um skýrslur Ríkisendurskoðunar á úttektum hennar á Sólheimum fer ekki
mjög hátt í fjölmiðlum um aðdraganda að síðari samningi við Sólheima sem undirritaður var
8. maí 2004. Árni Magnússon tók við embætti félagsmálaráðherra í maí 2003 af Páli Péturssyni og það er Árni sem skrifaði undir samninginn fyrir hönd félagsmálaráðuneytis, fjármálaráðherra fyrir hönd fjármálaráðuneytis og formaður stjórnar Sólheima fyrir hönd Sólheima.
Forsendur þjónustusamningsins frá maí 2004 byggja á þjónustumati og fleiri þáttum sem
tilgreind eru í þremur fylgiskjölum. Fylgiskjal 1 hefur að geyma allítarlega lýsingu á starfsemi Sólheima en í fylgiskjali 2 eru forsendur greiðslna til Sólheima útlistaðar og þar er
einnig að finna sundurliðun eftir viðfangsefnum. Fylgiskjal 3 hefur að geyma flokkun íbúa í
eftir þjónustuþörf og er tilgreint að niðurstaða röðunar í þjónustuflokka sé skv. kerfi sem
samþykkt hafi verið á fundi fulltrúa Sólheima og Svæðisskrifstofu Suðurlands. Samningurinn
sjálfur hefur að geyma 11 greinar þar sem gerð er grein fyrir gildissviði, almennum ákvæð-
um, markmiðum, verkefnum, umsókn um búsetu og mat á þjónustuþörf, fjármálum, húseignum, eftirliti og mati á árangri, meðferð ágreiningsmála, gildistíma o.fl. Það vekur athygli að í
inngangi að samningnum er tilgreint sérstaklega að samningurinn geri ráð fyrir að áfram
verði unnið á grunni þeirrar hugmyndafræði sem starf Sólheima byggi á.
77
Samningurinn milli félagsmálaráðuneytisins og Sólheima 2004 er mun ítarlegri en fyrri
samningur þessara aðila frá 1996. Forsvarsmönnum Sólheima er einnig veitt mun meira svigrúm í síðari samningnum. Í grein 6.7 er t.a.m. tilgreint að sjálfsaflafé Sólheima skerði á engan
hátt greiðslur til Sólheima og í gr. 6.4 er kveðið á um að stjórn Sólheima sé heimilt að
ráðstafa rekstarafgangi til myndunar varasjóðs en árlegt framlag í varasjóð megi þó ekki
nema hærri upphæð en 4% af upphæð samnings. Þegar samningarnir tveir eru bornir saman
er ljóst að forsendur þeirra eru gjörólíkar. Í síðari samningnum felst skýr viðurkenning hins
opinbera á sérstöðu Sólheima sem ekki var til staðar í fyrri samningnum. Þessi viðurkenning
kemur bæði fram í inngangi samnings, eins og fyrr segir, og í fylgiskjali 1 með samningnum.
Þar er tilgreint að höfuðstyrkur þjónustunnar á Sólheimum felist í því að allir ófatlaðir íbúar
Sólheima séu með einum eða öðrum hætti virkir þátttakendur í starfi með fötluðum. Slík
stöðugildi séu aldrei talin fram í opinberum skýrslum, né störf 5-7 erlendra sjálfboðaliða sem
starfi með fötluðum íbúum Sólheima.
Framlög á fjárlögum 2004 gerðu ráð fyrir 159,2 m.kr. fjárveitingu til Sólheima
78
en samkvæmt samningnum hækkaði sú fjárveiting í 173,5 m.kr. á árinu 2005 og áfram þau fimm ár
sem samningurinn átti að gilda.
79
Það er athyglisvert að bera samning félagsmálaráðuneytisins við Sólheima saman við samning ráðuneytisins við Skálatúnsheimilið sem undirritaður
var í desember 2004. Í þeim samningi er m.a. kveðið á um gildissvið, almenn ákvæði, markmið, verkefni, umsóknir um þjónustu og búsetu, mat á þörf fyrir þjónustu, fjármál, húseignir,
eftirlit, vanefndir, meðferð ágreiningsmála, gildistíma o.fl. Fylgiskjöl með samningnum eru
sjö og hafa að geyma útlistun á tilraunaverkefnum og markmiðum Skálatúnsheimilisins í málefnum fatlaðra, verkefni og þjónustustig, yfirlit yfir þjónustudeildir, flokkun íbúa eftir þjónustuþörf, forsendur greiðslna o.fl. Í samningnum var gert ráð fyrir þjónustu við 45 fatlaða
einstaklinga en í samningnum við Sólheima var gert ráð fyrir þjónustu við 40 fatlaða einstaklinga. Alls nema árlegar fjárveitingar til Skálatúnsheimilisins 253,8 m.kr. Sé mat á þjónustu-
þörf þjónustuaðilanna tveggja borin saman kemur í ljós að fleiri einstaklingar falla í efri
flokkana á Skálatúnsheimilinu þar sem umönnunarþyngdin er meiri. Í samningnum við Skálatúnsheimilið er kveðið á um að ráðstafa beri rekstrarafgangi í varasjóð til að mæta hugsanlegum halla eða til ýmissa framkvæmda í samræmi við markmið skipulagsskrár heimilisins.
Ekki er þó tilgreint neitt þak á prósentutölu þeirrar upphæðar eins og í Sólheimasamningnum.
Í Sólheimasamningnum er orðalag á aðra vegu en þar er kveðið á um að stjórn Sólheima sé
heimilt að ráðstafa rekstrarafgangi til myndunar varasjóðs til að mæta óvæntum áföllum í
rekstri eða til framkvæmda í samræmi við markmið skipulagsskrár Sólheima.
80

5. Niðurstöður og umræður

Áhyggjur Umba í Kristnihaldi Halldórs Laxness snúa að því að e.t.v. muni viðmælendur hans
ekki segja honum sannleikann eins og getið var um í lok síðasta kafla. Biskup bendir Umba á
að þegar menn tali þá tjái þeir sjálfa sig burt séð frá því hvort þeir segi satt eður ei.
130
Viðtöl
við lykilþátttakendur í samningagerð hins opinbera og Sólheima í Grímsnesi var ein af leið-
unum sem farin var í rannsóknarleiðangrinum til að leita svara við spurningunni um hverjar
voru forsendur samninganna tveggja milli fyrrgreindra aðila og hvernig tengslum milli þeirra
hafi verið háttað. Rannsakandi deildi ekki áhyggjum Umba um ósannsögli en gerði sér í leið-
inni grein fyrir því að sannleikur hvers viðtals fólst í upplifun viðmælandans. Viðmælendur
„tjá sjálfa sig“ og með lýsandi frásögn veita þeir rannsakandanum nýja sín á málið og dýpri
skilning á því.
Hér að neðan verður gerð grein fyrir afstöðu viðmælenda í rannsókninni. Rætt var við þrjá
fyrrverandi og núverandi starfsmenn hins opinbera, þrjá fyrrverandi og núverandi stjórnendur
hjá Sólheimum í Grímsnesi og einn fulltrúa frá hagsmunasamtökum fatlaðra. Viðmælendum
var heitið trúnaði við meðferð viðtalsgagna og ekki er um beinar tilvitnanir í viðtöl að ræða.
Viðmælendur komu að málinu á mismunandi stigum eins og lesa má um í niðurstöðunum.
Niðurstöður úr viðtölunum fylgja ákveðnu flokkunarkerfi eða þemum í samræmi við uppbyggingu viðtalanna sjálfra með það að markmiði að leita svara við rannsóknarspurningunni.
Í seinni hluta fimmta kafla verður síðan leitast við að tengja niðurstöður viðtala og greiningu skriflegra gagna við fræðilega umfjöllun sem birtist í þriðja kafla. Á þessu stigi rannsóknarleiðangursins fara málin að taka á sig skýrari mynd þegar rýnt hefur verrið í margskonar gögn og þau margprófuð. Í framhaldinu þegar leiðin hefur beinst í ákveðna átt fer að
hylla undir leiðarlok rannsóknarinnar þar sem leitast verður við að svara rannsóknarspurningunni sem lagt var af stað með í upphafi leiðangurs.

5.1 Fyrri samningur hins opinbera og Sólheima í Grímsnesi 1996

Í öðrum kafla ritgerðarinnar var aðdraganda að fyrra samningi hins opinbera við Sólheima í
Grímsnesi lýst. Fjallað var í stuttu máli um stöðu í málefnum fatlaðra og rakin umræða í fjölmiðlum um málefni Sólheima og tengslin við hið opinbera. Einnig var fjallað um forsendur
samningsins, uppsögn hans af hálfu Sólheima og greint frá lykilþátttakendum í samningagerðinni. Þá voru raktar niðurstöður úr úttektum Ríkisendurskoðunar á starfsemi Sólheima
sem fóru fram á árunum 2002 og 2003. Hér að neðan verður greint frá sjónarmiðum viðmælenda í rannsókninni um ofangreinda þætti.

5.1.1 Aðdragandi

Í máli eins viðmælandans hjá hinu opinbera kom fram að forsvarsmenn Sólheima hafi kringum 1990 farið að óska eftir þjónustusamningi. Þeir hafi verið afar ósáttir við hvernig fjárveitingar voru ákveðnar til heimilisins. Fram til 1983 hafi Sólheimar verið á daggjöldum en með
gildistöku nýrra laga hafi starfsemin verið færð á föst fjárlög með þeim hætti að ríkið tók að
sér að greiða launakostnað til heimilisins. Starfsmenn félagsmálaráðuneytisins þurftu þannig
að staðfesta ráðningasamninga sem forsvarsmenn Sólheima gerðu við nýja starfsmenn og ríkið annaðist síðan greiðslu á laununum. Síðan var annar rekstarkostnaður en laun, u.þ.b. 20%,
greiddur með mánaðarlegum framlögum.
Viðmælandinn sagði forsvarsmenn Sólheima hafa átt erfitt með að sætta sig við þetta
fyrirkomulag og að þeir hafi fljótlega upp úr 1990 óskað eftir breytingum á því. Þannig hafi
þeir óskað eftir samningi sem fæli í sér heildarfjárveitingu og með því fyrirkomulagi myndu
þeir sjálfir sjá um launagreiðslur. Viðmælandinn sagði að til að byrja með hefði verið ákveðin
tregða til staðar hjá hinu opinbera að fara út í samninga, það hefði lengi tíðkast hjá hinu opinbera að sjálfseignarstofnanir fengju framlög án þess að einhverjar skilgreiningar lægju að
baki framlögunum. En fljótlega eftir ríkisstjórnarskiptin 1991 hafi orðið viðhorfsbreyting og
fram hafi komið nýjar áherslur í ríkisbúskap sem ýttu undir gerð þjónustusamninga. Gerð
voru drög að samningi milli félagsmálaráðuneytis og hins opinbera kringum 1993 sem hafi
verið hafnað af forsvarsmönnum Sólheima.
Eins og greint var frá í inngangi ritgerðar urðu viðamiklar breytingar á íslenskri stjórnsýslu á tíunda tug síðustu aldar sem viðmælandinn vísar skýrt til í máli sínu þegar hann lýsir nýjum áherslum með gerð þjónustusamninga.
Í samtali við fyrrverandi stjórnanda hjá Sólheimum kom fram að fjárhagsstaða Sólheima
hafi verið mjög erfið í upphafi árs 1996 en á þeim tímapunkti hafi í félagsmálaráðuneytinu
verið tilbúin drög að samningi milli ráðuneytisins og Sólheima í Grímsnesi. Eftir töluverðar
deilur aðilanna í fjölmiðlum, sem raktar voru í kafla tvö, hafi biskup Íslands komið fram með
sáttatillögu sem varð til þess að fulltrúar ráðuneytis og Sólheima tóku upp samningaviðræður.
Í sáttatillögu biskups hafi verið gert ráð fyrir að Sólheimar yrðu áfram reknir á sömu forsendum og undangengin ár þar sem ekki yrði dregið úr gæðum þjónustunnar.
Í máli viðmælandans kom fram að í drögum félagsmálaráðuneytisins sem lögð voru fyrir
forsvarsmenn Sólheima hafi verið vísað í fylgiskjal um þjónustumat þar sem fötluðum íbúum
Sólheima var skipt í þjónustuflokka og að útlistaður hafi verið kostnaður á hvern þjónustuflokk og áætluð þjónustuþörf í klukkustundum. Viðmælandinn sagði fulltrúa Sólheima hafa
farið fram á útskýringar á fjárhagslegum forsendum þeim sem legið hefðu til grundvallar
þjónustuflokkunum en litlar skýringar hafa fengist. Sagði hann að þetta hefði verið í fyrsta
skipti sem ráðuneytið studdist við slíka flokkun. Viðmælandinn sagðist hafa gert sér grein
fyrir að erfitt væri að heimfæra umrætt þjónustumat á starfsemi Sólheima. Því hafi verið
farið fram á að þjónustumatið yrði látið fylgja samningnum sem bókun en ekki sem sérstakt
fylgiskjal. Var því hafnað og í raun hafi forsvarsmönnum Sólheima verið settir úrslitakostir í
samningagerðinni sem hafi verið mjög óþægileg staða. Viðmælandinn sagði þjónustumatið
engan veginn hafa verið úthugsað og hefði ekki náð til allra þátta í starfsemi Sólheima. Sólheimar hefðu hins vegar ekki átt marga kosti í stöðunni og því hafi farið svo að skrifað var
undir samninginn.
Fulltrúi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði formlega beiðni stjórnar Sólheima um gerð
þjónustusamnings milli Sólheima og félagsmálaráðuneytis hafa verið senda ráðuneytinu
snemma árs 1989. Sagði hann forráðamenn Sólheima hafa farið að móta hugmyndir sínar um
þjónustusamning að erlendri fyrirmynd eftir að Sólheimar voru settir á föst fjárlög árið 1983.
Við það hafi hið opinbera tekið yfir launamál og launagreiðslur Sólheima sem hafi verið
ríflega 70% af heildarfjárveitingu til Sólheima. Þetta hafi verið gert án vitneskju og sam-
þykkis stjórnar Sólheima. Sagði viðmælandinn að viðbrögð félagsmálaráðuneytis og fjármálaráðuneytis hafi verið á þá vegu að ekki væru fjárhagslegar og rekstrarlegar forsendur
fyrir gerð þjónustusamninga í málaflokki fatlaðra. Sú afstaða hafi haldist óbreytt fram til ársins 1993.
Viðmælandinn benti á að í aðdraganda fyrra samningsins 1996 hafi í fyrsta skipti verið
gert samkomulag um að framkvæmt yrði almennt mat á þjónustu við fatlaða og að fjárveitingar skyldu grundvallast á því. Sagði hann þetta hafa verið tímamót í réttindasögu fatlaðra einstaklinga því fram að þessum tíma hafi fjárveitingar til þjónustuaðila í málefnum fatlaðra byggst á fjárhagsbeiðnum forstöðumanna þeirra og oft á tíðum hafi verið um geðþótta-
ákvarðanir að ræða sem ekki tóku mið af fötlun þeirra einstaklinga sem þáðu þjónustuna.
Einnig var gert samkomulag um að skilgreint yrði afgjald fyrir þær eignir Sólheima sem lagð-
ar voru til við reksturinn. Um var að ræða eins konar lágmarksleigu til að unnt væri að við-
halda húsnæði sem notað var til rekstrarins. Viðmælandinn sagði að samkomulagið sem hann
vísaði í, í aðdraganda fyrra samningsins 1996, væri samkomulag sem gert hafi verið fyrir
milligöngu biskups Íslands og nefnt hafi verið Biskupssamkomulagið.
Viðmælandinn úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði að í aðdraganda samningsins 1996
hafi félagsmálaráðuneytið haldið því fram að forsvarsmenn Sólheima hefðu tekið upp fyrirkomulag frjálsrar búsetu án þess að leita eftir formlegu leyfi eða samþykki ráðuneytis. Sagði
viðmælandinn að með þessum breytingum hafi hjá Sólheimum verið brugðist við nýjum
lögum um málefni fatlaðra árið 1993 og lögum um lögheimili fólks, á miðju samningsferli,
þar sem beinlínis var gert ráð fyrir breyttu búsetuformi fatlaðra einstaklinga. Þannig að með
breytingunni var einungis verið að fara eftir ákvæðum nýju laganna. Í framhaldinu var því
haldið fram hjá félagsmálaráðuneytinu að með breytingunum yrði ódýrara að reka Sólheima
því með breyttu búsetuformi færu fötluðu íbúarnir á örorkubætur. Á þeim forsendum ákvað
ráðuneytið að greiða Sólheimum lægri upphæð en fjárlög gerðu ráð fyrir, sem hafi verið
ólöglegt. Viðmælandinn sagði að það hefði hins vegar komið á daginn almennt hjá þjónustuaðilum í málefnum fatlaðra, eftir að nýju lögin komust í framkvæmd, að sambýli væri dýrara
fyrirkomulag heldur en búseta á vistheimili. Sjálfstæð búseta fatlaðra hafi verið grundvallarbreyting á allri uppbyggingu og samhliða slíkri breytingu hafi þurft að byggja upp meiri stoð-
þjónustu sem hafi kostað sitt.
Viðmælandinn greindi frá gerð þjónustumatslykilsins sem átti að liggja til grundvallar
samningnum frá 1996. Fengnir voru óháðir aðilar til verksins, annars vegar aðilar frá Greiningar- og ráðgjafarmiðstöð ríkisins og hins vegar aðili frá Háskóla Íslands varðandi fjárhagslega hlið málsins. Niðurstaða úr vinnu þessa sérfræðinga hafi síðan verið kynnt samtímis og
hún hafi leitt í ljós að Sólheimar hafi verið hlunnfarnir í fjárveitingum í einn og hálfan áratug.
Á þessum tímapunkti var fjárhagsstaða Sólheima slæm og var því leitast við að fá leiðréttingu
á fjárveitingum tvö ár aftur í tímann.
Annar fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum benti á að eftir að Sólheimar voru settir á
fjárlög hafi gjafir velunnara staðarins dregist frá föstu framlagi til Sólheima og þess vegna
hafi Styrktarsjóður Sólheima verið stofnaður. Eftir það voru frjáls framlög velunnara staðarins sett í Styrktarsjóðinn en hann var síðan notaður t.d. í viðhald á húseignum staðarins,
orlofs- og námsferðir íbúanna o.fl. Viðmælandinn sagði að mikillar tortryggni hefði gætt í
garð Styrktarsjóðsins af hálfu hins opinbera. Viðmælandinn sagði jafnframt að framlög til
Sólheima úr Framkvæmdasjóði fatlaðra og forvera hans til húsbygginga hafi verið mjög takmörkuð. Kostnaður vegna viðhalds húsnæðis sem Sólheimar létu í té undir starfsemina fyrir
fatlaða hafi einnig verið ágreiningsefni milli Sólheima og hins opinbera. Það hafi m.ö.o. verið
ágreiningur um mörg atriði í aðdraganda fyrra samningsins. Í raun hafi opinber löggjöf og
fjárframlög í málefnum fatlaðra miðast við búsetu í sambýli en hjá Sólheimum hafi rekstrarkostnaðurinn lagst allt öðru vísi. Á Sólheimum hafi verið heilt samfélag þar sem þurfti að
leggja vegi, sjónvarpskapla, hitaveitu, kalt vatn o.s.frv. Sólheimar hafi þannig ekki alveg
passað inn í „kerfið“. Það hafi þó verið vandkvæðum bundið að ræða og útskýra þessa hluti
fyrir hinu opinbera, samræður hafi oft verið þannig að fólk talaði mikið „framhjá hvert öðru“.
Viðmælandinn gat þess að breyting sú sem gerð var á skipulagsskrá Sólheima árið 1987
þegar sett var á stofn fulltrúaráð sem bakhjarl Sólheima hafi verið miklvæg forsenda þess að
treysta stoðirnar undir starfseminni. Áður hafði Prestastefna verið bakhjarl starfseminnar en
hún var mjög fjölskipuð og sinnti margvíslegum verkefnum. Fulltrúaráðið hafði hins vegar
starfsemi Sólheima sem sitt eina verkefni. Slíkt fyrirkomulag hafi einnig verið í samræmi við
það sem tíðkaðist hjá mörgum sjálfseignarstofnunum, s.s. Landakotsspítala, Grund, Reykjalundi, Verslunarskólanum o.fl.

5.1.2 Forsendur samnings og skilgreining á þjónustu

Spurður um forsendur fyrri samningsins við Sólheima sagði einn viðmælandinn hjá hinu
opinbera að fyrst mætti nefna hinar nýju áherslur í ríkisbúskap að njörva niður samninga við
sjálfseignarstofnanir og einstaklinga sem veittu þjónustu sem ríkinu bar að veita. Bætti hann
við að það fyrirkomulag að ríkið væri ábyrgt fyrir greiðslu launa til sjálfseignarstofnana hafi
verið úr sér gengið og mjög erfitt í framkvæmd. Samningurinn árið 1996 við Sólheima hafi
verið fyrsti samningurinn sem gerður var við sjálfseignarstofnun í málefnum fatlaðra. Næsti
samningur sem gerður var við sjálfseignarstofnun hafi verið við Styrktarfélag vangefinna árið
2000. Hins vegar voru á árunum 1996-2000 gerðir samningar við sveitarfélög/byggðasamlög
sem byggðu á lögunum um reynslusveitarfélög og/eða lögunum um málefni fatlaðra.
Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði staðlaða þjónustumatið hafa verið það sem lá til grundvallar fyrri samningnum. Hins vegar hafi ekki fengist skýringar á fjárhagsforsendum
að baki matinu. Í samningnum hafi verið vísað til þess að félagsmálaráðuneytið hafi litið svo
á að fatlaðir íbúar á Sólheimum ættu rétt á akstursþjónustu hjá Grímsneshreppi. Hreppurinn
hafi hins vegar synjað Sólheimum um þessa þjónustu því fulltrúar hans töldu ríkið greiða
fyrir hana með framlögum sínum.
Fulltrúi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði einnig að þjónustumatið hafi legið til grundvallar þjónustusamningnum en að aldrei hafi fengist skýringar á þeim framlögum sem tilgreind voru í fylgiskjölum með samningnum. Þegar farið hafi verið fram á skýringar og beðið
um fund til þess var það túlkað sem beiðni um nýjar samningsviðræður og þá hafi forsvarsmönnum Sólheima verið stillt upp við vegg og gert að skrifa undir samning án skýringa á
fylgiskjölum ellegar yrðu fjárveitingar til staðarins stöðvaðar. Sagði viðmælandinn að báðir
samningsaðilar hafi lagt sama skilning í alla þætti hvað varðaði afgjaldið og flokkun fatlaðra
íbúa Sólheima í þjónustumatsflokka en hins vegar hafi ekki varið sami skilningur á þeim
grunni sem flokkarnir grundvölluðust á. Taldi viðmælandinn líklegt að grunnurinn hafi byggt
á forsendum hjá ríkisreknum þjónustuaðilum fatlaðra þar sem starfsemin sé af allt öðrum toga
en á Sólheimum.
Viðmælandi hjá hinu opinbera sagði að þegar verið væri að skoða forsendur fyrra samningsins yrði að skoða málið í því ljósi að engin reynsla hefði verið komin á samningagerð í
málefnum fatlaðra. Samningurinn hafi þannig fyrst og fremst byggst á ákvæðum laga um
málefni fatlaðra en í fylgiskjölum hafi verið leitast við að skilgreina eitthvað þjónustuviðmið.
Þetta hafi verið leiðin sem var farin og Ríkisendurskoðun hafi byggt á þessum forsendum í
úttektum sínum á Sólheimum síðar meir. Þar á bæ hafi verið settar kröfur um skýr viðmið um
þjónustu sem verið væri að semja um sem viðsemjendur hins opinbera hafi þurft að taka mið
af.
Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að af hálfu Sólheima hafi legið ljóst fyrir
hvaða þjónustu þeir hafi ætlað að veita en hins vegar hafi mikið vantað upp á að félagsmálaráðuneytið skýrði út fjárhagslegar forsendur sem lagðar voru til grundvallar þjónustumatinu
og þar með skilgreiningu á þeirri þjónustu sem félagsmálaráðuneytið teldi sig vera að kaupa.
Viðmælandinn tiltók að í sáttatillögu biskups hafi verið skilgreind ákveðin viðmið á þjónustu
Sólheima og forsvarsmenn Sólheima hafi miðað við þær forsendur þegar þeir gengu til samningaviðræðna. Félagsmálaráðuneytið hafi hins vegar gengið út frá öðrum forsendum sem ekki
lágu skýrt fyrir við samningsgerðina. Það hafi enda komið á daginn í úttekt Ríkisendurskoðunar á starfsemi Sólheima árið 2002 að þjónustumatið voru þær fjárhagslegu forsendur
sem úttektin byggði á. Þannig hafi forsendur í skýrslu Ríkisendurskoðunar á starfsemi Sólheima byggst eingöngu á forsendum félagsmálaráðuneytisins sem í raun hafi ekki verið útlistaðar til hlítar fyrir forsvarsmönnum Sólheima.
Annar fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að þegar unnið hafi verið að gerð
samningsins sem undirritaður var 1996 hafi verið leitast við að finna tengsl milli þjónustu-
þyngdar og fjármagns. Í því augnamiði hafi félagsmálaráðuneytið stuðst við bandarískt
félagsþroskamat sem átti að skilgreina félagsþroskavísitölu einstaklinga og tengja fjármagn
við það. Hagsmunasamtök fatlaðra voru hins vegar andvíg þessari aðferðafræði og að lokum
fór svo að Tölvunefndin sem þá var starfandi bannaði notkun þess. Hins vegar hafi niðurstaða
matsins verið stillt fram í flokkaskiptingu og settur ákveðinn verðmiði á hvern flokk. Sagði
viðmælandinn að skilgreining á þjónustumati vegna þjónustu við fatlaða sem fyrst kom fram í
tengslum við samninginn við Sólheima hafi síðan án efa verið mikilvægt verkfæri í gerð
rekstraráætlana ráðuneytis og svæðisskrifstofa.

5.1.3 Lykilþátttakendur í samningsgerðinni

Viðmælandi hjá hinu opinbera sagði lykilþátttakendur í samningagerðinni hafa verið embættismenn félags- og fjármálaráðuneytis af hálfu hins opinbera og stjórnendur Sólheima af
hálfu sjálfseignarstofnunarinnar. Félagsmálaráðherra skrifaði síðan undir samninginn fyrir
hönd síns ráðuneytis. Það hafi reyndar verið aðili úr fulltrúaráði Sólheima sem var jafnframt
að vinna á vettvangi sveitarstjórnarmála sem hafi verið einn aðalviðsemjandi Sólheima en
viðkomandi hafi verið í miklum tengslum við hið opinbera. Þannig hafi aðili úr fulltrúaráði
Sólheima verið milligöngumaður í samningaviðræðunum. Viðmælandinn vísaði einnig í svonefndan afgjaldshóp en hlutverk hópsins hafi verið að semja um afgjald, gjald sem átti að
greiða aðilum sem legðu til eigið húsnæði til afnota fyrir þjónustu við hið opinbera. Þannig
átti afgjaldið að mæta viðhaldi og afskriftum fastafjármuna viðkomandi þjónustuaðila. Í þann
hóp var einn fulltrúi tilnefndur af hálfu Sólheima, annar af hálfu félagsmálaráðuneytisins og
svo sat ríkisendurskoðandi einnig í hópinum.
Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum tilgreindi ráðuneytisstjóra og embættismenn úr
félagsmálaráðuneyti sem aðalviðsemjendur Sólheima og sig sjálfan, annan fyrrverandi stjórnanda hjá Sólheimum og stjórnarformann af hálfu Sólheima. Hann tilgreindi jafnframt að forstöðumaður þjónustusviðs Sólheima hafi komið að vinnunni við þjónustumatið en sú vinna
hafi einungis snúið að greiningu á umönnunarþörf fatlaðra íbúa Sólheima.

Viðmælandi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði að í aðdraganda samningsins 1996 hafi
aldrei verið boðið upp á það í félagsmálaráðuneytinu að stjórn Sólheima settist niður við
samningaborðið með fulltrúum ráðuneytis þrátt fyrir ítrekaðar óskir stjórnarinnar þar að lútandi. Fjórir einstaklingar gegndu embætti félagsmálaráðherra í aðdraganda samningsins en
ekki var um bein samskipti við þá eða aðstoðarmenn þeirra að ræða nema í einu tilviki. Við-
ræður hafi gengið þannig fyrir sig að samningsdrög voru send á milli manna. Á Sólheimum
voru fyrstu drögin að samningnum unnin síðan kom ráðuneytið með sín drög og að lokum
komu fylgiskjöl sem forsvarsmenn Sólheima hafi aldrei fengið haldbærar skýringar á. Þegar
fylgiskjölin voru send til Sólheima höfðu orðið ráðherraskipti og á þeim tímapunkti var bara
einn aðili úr fulltrúaráðinu fenginn til að vera milligöngumaður samningsaðilanna. Þegar
framkvæmdastjórn Sólheima fór fram á viðræður voru viðbrögð ráðuneytis á þá vegu að
samningaviðræðum væri lokið og þeim stillt upp við vegg að ef ekki væri skrifað undir
myndu fjárveitingar til Sólheima stöðvast sem hefði þýtt gjaldþrot fyrir Sólheima þar sem
fjárhagsstaðan var orðin mjög slæm. Þar með hefði starfsemi Sólheima lagst niður. Svar
ráðuneytis barst með símbréfi þar sem forsvarsmönnum Sólheima var gert að skrifa undir
samdægurs.

5.1.4 Tengsl samningsaðila

Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum svaraði því að tengslin milli félagsmálaráðuneytis og
Sólheima hafi verið nánast engin eftir undirritun samningsins. Ekki hafi verið tilnefndur
neinn tengiliður í félagsmálaráðuneytinu við Sólheima, hvorki fjárhagslegur né faglegur.
Forsvarsmönnum Sólheima hafi verið gert að skila ársreikningi og ársskýrslu sem þeir gerðu
árlega en ekki hafi verið um neitt frumkvæði að samskiptum að ræða af hálfu ráðuneytisins.
Frumkvæði að tengslum af hálfu hins opinbera kom helst frá trúnaðarmanni fatlaðra. Sagði
viðmælandinn að erfiðlega hafi gengið að fá áheyrn hjá fulltrúum ráðuneytisins og það hafi
verið eins og þeir hefðu fylgt þeirri stefnu að sem minnst samskipti hefðu sem minnsta
ábyrgð.
Viðmælandi hjá hinu opinbera sagði, líkt og fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum, að
tengsl ráðuneytis við Sólheima hafi verið nánast engin eftir að samningurinn var undirritaður.
Fyrir undirritun hafi tengslin verið töluvert mikil, þ.e. meðan á samningsgerðinni stóð, en
síðan hafi allir orðið svo ánægðir að það skyldi hafa tekist að koma á samningi að menn létu þar við sitja. Viðmælandinn sagði þetta reyndar hafa verið alvanalegt á þessum tíma hjá hinu
opinbera að eftir mikla vinnu við samningsgerð hafi gætt ákveðins léttis og þá hafi dregið
verulega úr öllum samskiptum samningsaðila. Sagði viðmælandinn þetta hafa verið miður því
vissulega hefðu þurft að eiga sér stað samráðsfundir milli samningsaðila og eftirfylgni hins
opinbera á kröfum um skil á upplýsingum. Æskilegt hefði verið að um sameiginlega yfirferð
aðila hefði verið að ræða. Þetta hefði ekki bara átt við um tengsl við Sólheima sem verksala
heldur almennt um tengsl við alla aðila sem hið opinbera gerði þjónustusamninga við.
Annar viðmælandi hjá hinu opinbera sagði um þjónustusamninga að það væri einkennandi
við gerð þjónustusamninga víða erlendis að undirritun þeirra markaði upphaf samstarfs hins
opinbera og viðkomandi þjónustuaðila en á Íslandi væri þessu öfugt farið. Samskiptin væru
lítil sem engin eftir að samningur kæmist á. Viðmælandinn taldi einnig að hið opinbera þyrfti
að setja sig miklu betur inn í allar hliðar máls þegar keypt væri þjónusta af þriðja geiranum
eða einkaaðilum. Hins vegar væri það reynsla sín að ráðuneytin væru svo fáliðuð að dagarnir
færu í „að slökkva elda“ hér og þar og engin tími væri í yfirlegu og stefnumótun.
Fulltrúi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði að það hafi aldrei verið um nein alvöru
tengsl að ræða, embættismenn í ráðuneytinu hafi forðast bein samskipti við forsvarsmenn
Sólheima. Ráðherraskipti hafi verið tíð á því langa tímabili sem samningsgerðin stóð og eins
hafi verið skipt um ráðuneytisstjóra í félagsmálaráðuneytinu. Viðmælandinn sagði að fyrir
samningsgerðina hafi samskipti félagsmálaráðuneytis og Sólheima fyrst og fremst tengst
undirbúningi fjárlaga, ekki hafi verið um nein regluleg samskipti að ræða þar sem einn
ákveðinn aðili ráðuneytis annaðist tengslin við Sólheima.
Annar fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að tengsl hins opinbera og Sólheima
hafi einkennst af togstreitu og oft á tíðum hafi þau verið á svolítið persónulegum grunni og
verið óþægileg. En gott væri að skoða málið eftir á úr fjarlægð því að hluta til hafi málið
snúist um að verið var að vinna að fyrsta samningnum í málefnum fatlaðra og það hafi ekki
verið átakalaust. Viðmælandinn sagði að félagsmálaráðuneytið hefði bara litið á Sólheima og
svona samninga sem eitthvert „aukavesen“, ekki hefði verið gert ráð fyrir svona sjálfstæðum
rekstri eins og Sólheimum, stöðugt hafi verið rætt um að það ætti að leggja niður það sem
gjarnan var nefnt sólarhringsstofnanir eins og Kópavogshæli, Sólborg, Skálatún, Sólheima og
Tjaldanes.

5.1.5 Eftirlit verkkaupa

Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að samkvæmt fyrri samningi Sólheima við hið
opinbera hafi forsvarsmönnum Sólheima verið gert að skila ársreikningi og ársskýrslu til
ráðuneytisins sem þeir hafi gert árlega. Í samningnum var gert ráð fyrir eftirliti með starfsemi
og rekstri Sólheima af hálfu Svæðisráðs Suðurlands en að sögn viðmælanda var slíkt eftirlit
mjög takmarkað.
Viðmælandi hjá hinu opinbera sagði að ekki hafi verið um eftirlit að ræða af hálfu félagsmálaráðuneytis. Sólheimar hafi þó skilað ráðuneyti ársreikningi og ársskýrslu eins og þeim
bar. Samkvæmt samningnum hafi eftirlitið verið í höndum Svæðisráðs Suðurlands.
Fulltrúi frá Svæðisráði Suðurlands, sem var samkvæmt samningnum frá 1996 eftirlitsaðili
hins opinbera, sagði að eftirlitið hafi falist í því að trúnaðarmaður ráðsins hafi heimsótt
Sólheima af og til. Það var einkum ef upp komu kvartanir en viðmælandinn sagði að ekki
hefði verið um fleiri kvartanir að ræða en almennt þar sem boðið var upp á þjónustu við fatlaða. Viðmælandinn sagði að Svæðisráðið hafi verið skipað af félagsmálaráðuneytinu en
Svæðisskrifstofa Suðurlands hafi einnig átt við það samstarf. Svæðisráðið kom allt saman
a.m.k. einu sinni að Sólheimum og skoðaði aðstæður og ræddi við forráðamenn og heimilisfólk. Innan Svæðisráðsins hafi ríkt ákveðin tortryggni gagnvart Sólheimum, litið hafi verið
svo á að Sólheimar fengju sérmeðferð hjá hinu opinbera, væru á sérfjárlögum því þeir hefðu
sérstakan aðgang að ráðmönnum. Viðmælandinn taldi að e.t.v. ætti tortryggnin í garð Sólheima sér sögulegar skýringar.

5.1.6 Uppsögn samnings
Viðmælandi hjá hinu opinbera sagði forsvarsmenn Sólheima aldrei hafa verið sátta við þá
fjárhæð sem fylgt hafi fyrri samningnum frá 1996. Þeir hafi litið svo á að þeir ættu að njóta
meðaltalskostnaðar í þjónustukerfi fatlaðra sem þeir sjálfir reiknuðu út með því að skilgreina
upphæð á hvern þjónustuþátt. Viðmælandinn sagði afstöðu ráðuneytisins hins vegar hafa
verið þá að fatlaðir íbúar á Sólheimum væru ekki þversnið af fötluðum einstaklingum í
þjónustukerfinu. Taldi hann umönnunarþörf fatlaðra einstaklinga á Sólheimum vera í „léttari
kantinum“. Viðmælandinn sagði að það hafi vissulega verið galli á kerfinu að það hafi ekki
verið til neitt einingaverð. Hins vegar hafi í samningsgerðinni við Sólheima verið reynt að þróa og skilgreina slíka kostnaðargreiningu og til þess hafi verið fenginn hlutlaus aðili frá
Háskóla Íslands. En í ráðuneytinu hafi menn hins vegar ekki verið reiðubúnir að fallast á
meðaltalskostnað til handa Sólheimum. Forsvarsmenn Sólheima hafi m.ö.o. viljað ná fram
hækkun á framlagi sínu. Viðmælandinn sagði þá ekki hafa gert athugasemd við flokkunina
sjálfa sem unnin hafi verið af fagmanni. Það var hins vegar matið á kostnaði sem lá að baki
hverjum flokki sem þeir hafi verið ósáttir við.
Inntur eftir því hvers vegna forsvarsmenn Sólheima hafi skrifað undir samninginn 1996 ef
þeir voru ósáttur sagði viðmælandinn að þeir hafi sennilega ekki átt neinn annan kost í stöð-
unni. Sagði hann að líklega hafi „pólitíkin“ stillt þeim upp við vegg og sagt að lengra yrði
ekki komist, menn yrðu bara að skrifa undir samninginn.
Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að ástæðan fyrir uppsögn samningsins frá
1996 hafi fyrst og fremst verið sú að mikið hafi vantað upp á að félagsmálaráðuneytið skýrði
út fjárhagslegar forsendur sem lagðar voru til grundvallar þjónustumatinu. Forsvarsmenn Sólheima hafi ávallt ætlað að veita sömu þjónustu og undangengin ár en þar hafi samningurinn
verið þrándur í götu.
Fulltrúi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði að forsvarsmenn Sólheima hafi ekki átt
annarra kosta völ en að undirrita samninginn 1996, þeim hafi verið stillt upp við vegg og
hótað að þeir fengju ekki frekari fjárveitingar frá hinu opinbera nema að þeir skrifuðu undir
samninginn.

5.1.7 Úttektir Ríkisendurskoðunar á starfsemi Sólheima í Grímsnesi

Viðmælandi hjá hinu opinbera greindi frá því að Ríkisendurskoðun hafi komið að gerð fyrra
samningsins hjá Sólheimum með þeim hætti að settur hafi verið á fót sérstakur hópur sem
ríkisendurskoðandi leiddi og kallaður var afgjaldshópur. Í hópinum hafi jafnframt verið einn
fulltrúi frá félagsmálaráðuneyti og annar frá Sólheimum. Hlutverk hópsins hafi verið að
semja um afgjald sem átti að dekka opinber gjöld, viðhald á húsnæði o.þ.h. sem Sólheimar
létu í té fyrir starfsemi sína fyrir fatlaða. Sjónarmið ráðuneytis var að ekki ætti að greiða fulla
leigu fyrir þetta húsnæði þar sem þegar hafði verið sett opinbert fjármagn í byggingu þess
gegnum Framkvæmdasjóð fatlaðra og forvera þess sjóðs. Niðurstaða úr vinnu afgjaldshópsins
hafi verið einn liðurinn í gerð fyrra samningsins við Sólheima. Hún hafi síðan einnig verið
notuð sem grunnur í seinni samningnum við Sólheima árið 2004.

Viðmælandinn sagði að í fyrri úttekt sinni á Sólheimum árið 2002 hafi Ríkisendurskoðun
fyrst og fremst byggt úttektina á fylgiskjali með samningnum um þjónustumat. Það hafi hins
vegar verið í fyrsta sinn sem slíkt þjónustuviðmið hafi verið skilgreint enda í fyrsta sinn sem
slíkur þjónustusamningur hafi verið gerður í málefnum fatlaðra. Sagði viðmælandinn að
Ríkisendurskoðun hafi í skýrslu sinni eftir fyrstu úttektina tekið svolítið undir sjónarmið
ráðuneytis um að samningurinn væri enn í gildi þrátt fyrir uppsögn Sólheima á miðju ári
1996. Seinna hins vegar hafi ríkislögmaður hafnað þeirri skoðun.
Annar viðmælandi hjá hinu opinbera taldi að niðurstöður Ríkisendurskoðunar í úttektunum á Sólheimum hafi verið ákaflega almennar, s.s. að skilgreina ætti betur markmið og einingarverð. Sagði hann að hafa þyrfti í huga að á þeim tíma þegar úttektirnar voru gerðar hafi
þekking á einingarverðum verið orðin mun meiri en þegar fyrri samningurinn við Sólheima
var gerður 1996.
Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að úttektir Ríkisendurskoðunar á starfsemi
Sólheima 2002 og 2003 hafi fyrst og fremst verið byggðar á forsendum félagsmálaráðuneytisins, þ.e. þeim fjárhagslegum forsendum sem þjónustumatið byggði á. Forsendum sem
aldrei hafi verið útlistaðar fyrir forsvarsmönnum Sólheima. Hins vegar hafi komið skýrt fram
í skýrslunni að hjá Sólheimum hafi verið farið vel með fé og staðið reikningskil á öllum þáttum.
Annar fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði úttekt Ríkisendurskoðunar hafa verið
tilkomna vegna hinnar viðvarandi tortryggni hins opinbera í garð Sólheima. Ástæðu tortryggninnar taldi hann fyrst og fremst vera þá að kostnaðarþættir hjá Sólheimum séu öðru vísi
en á hefðbundnum sambýlum og að hið opinbera hafi álitið að verið væri að færa pening úr
þjónustu við fatlaða yfir í aðra þætti. Í raun geti sjálfseignarstofnun ekki gert neitt annað en
að vinna að markmiðum sínum en viðhorf hins opinbera hafi verið að slíkar stofnanir ættu
ekki að vera að veita fötluðum þjónustu.
Viðmælandi úr framkvæmdastjórn Sólheima vísaði í ummæli sín um forsendur samningsins 1996 og að engar skýringar hefðu fengist á þeim grunni sem þjónustumatslykillinn
byggði á. Úttektir Ríkisendurskoðunar hafi síðan verið framkvæmdar þrátt fyrir uppsögn
samningsins og þar hafi alfarið verið byggt á þeim skilningi sem félagsmálaráðuneytið lagði í
grunninn að þjónustumatsflokkuninni sem aldrei hafi verið skýrður fyrir forsvarsmönnum
Sólheima. Í úttektunum hafi Ríkisendurskoðun t.a.m. talið hversu mörg stöðugildi ættu að
vera í búsetumálum og ef þau voru færri en gert væri ráð fyrir og hugsanlega flutt yfir í dag-
þjónustu voru Sólheimar sakaðir um að fara ekki eftir ákvæðum þjónustusamnings. Þannig
hafi komið í ljós að grunnur þjónustumatslykilsins miðaðist við aðstæður eins og tíðkuðust hjá ríkisreknum þjónustuaðilum og þeim sem svipaði til þeirra.
Sagði viðmælandinn að ríkislögmaður hafi í greinargerð sinni um úttekt ríkisendurskoð-
unar á Sólheimum komist að þeirri niðurstöðu að úttektin byggði á röngum forsendum.
Greinargerðin hafi hins vegar verið stimpluð sem trúnaðarmál og ekki send forráðamönnum
Sólheima fyrr en málið kom til umræðu á Alþingi löngu síðar.

5.2 Seinni samningur hins opinbera og Sólheima í Grímsnesi 2004

Stjórn Sólheima í Grímsnesi sagði samning sínum við félagsmálaráðuneytið upp um mitt ár
1996 eins og fram kom í kafla tvö. Þetta gerðist aðeins örfáum mánuðum eftir að skrifað var
undir samninginn. Hér að neðan verður greint frá sjónarmiðum viðmælenda í rannsókninni
um aðdragandann að seinni samningi félagsmálaráðuneytisins við Sólheima, hverjar hafi
verið forsendur hans, hverjir hafi verið lykilþátttakendur í samningsgerðinni og hvernig
tengslum samningsaðila og eftirliti með efndum samnings hafi verið háttað

5.2.1 Aðdragandi
Viðmælandi hjá hinu opinbera greindi frá því að þrátt fyrir uppsögn forsvarsmanna á samningnum frá 1996 hafi hið opinbera haldið áfram að greiða Sólheimum í samræmi við ákvæði
samningsins. Samhliða því hafi forsvarsmenn Sólheima af og til leitað eftir fjármagni í
Tryggingarstofnun vegna ákveðinna fatlaðra íbúa skv. reglugerðum um öryrkjavinnu. Þetta
hafi í félagsmálaráðuneytinu verið talin tvígreiðsla og þegar úttektir Ríkisendurskoðunar lágu
fyrir vildi þáverandi félagsmálaráðherra, Páll Pétursson, grípa til nokkuð harkalegra aðgerða
gagnvart Sólheimum. Sagði viðmælandinn fjármálaráðuneytið ekki hafa verið á sama máli og
fagráðuneytið og hafi ekki viljað breyta fjárveitingum til Sólheima. Þetta hafi verið nokkuð
sérstök staða því algengara væri að þessu væri öfugt farið. Sagði viðmælandinn að félagsmálaráðherrann hafi verið búinn að fá nóg af samskiptum við forsvarsmenn Sólheima og lítil
samskipti hafi verið milli samningsaðila frá 1998 - 2003. Beðið hafi verið eftir niðurstöðu
Ríkisendurskoðunar og þegar þær litu dagsins ljós hafi félagsmálaráðherra viljað grípa til að-
gerða gagnvart Sólheimum. En 2003 áttu sér síðan stað ráðherraskipti og Árni Magnússon tók
við sem félagsmálaráðherra. Viðmælandinn sagði að kaflaskipti hafi orðið þegar Árni tók við embætti félagsmálaráðherra. Þá hafi málið farið aftur af stað og byrjað var að leggja drög að
nýjum samningi.
Viðmælandi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði að þegar nýr ráðherra, Árni Magnússon, hafi tekið við embætti hafi hann fljótlega haft samband og lýst yfir vilja til að leysa þann
hnút sem verið hafi á samskiptum ráðuneytisins og Sólheima. Hann hafi sýnt forsvarsmönnum Sólheima samningsdrög sem unnin hafi verið í ráðuneytinu en þeim hafi ekki litist
mjög vel á þau. Þá hafi ráðherra heimsótt Sólheima og kynnt sér vel starfsemina og síðan hafi
samningsviðræður hafist. Sagði viðmælandinn að þetta hafi verið í fyrsta skipti sem ráðherra
heimsótti Sólheima í tengslum við samningsgerð og sýnt starfseminni áhuga.

5.2.2 Forsendur samnings og skilgreining á þjónustu

Viðmælandi hjá hinu opinbera sagði að embættismenn í félagsmálaráðuneyti hefðu á árunum
1998-2000 lagt töluvert mikla vinnu í samningagerð almennt og hefðu eiginlega verið þeir
fyrstu til að koma textagerð í sæmilegt horf hjá hinu opinbera svona séð út frá sjónarhóli fjármálaráðuneytisins. Síðan upp úr 2000 hafi orðið svolítið stöðnun í samningagerð og meira
verið um „copy-paste“ frá eldri samningum og smám saman hafi önnur ráðuneyti náð „standard“ félagsmálaráðuneytisins. Þannig að í kringum 2004 hafi í nýjum samningum verið byggt
á eldri samningum frá ´98 - 2000 og ekki mikil vinna lögð í samningagerð. Viðmælandinn
sagði að forsendur í seinni samningnum við Sólheima hafi verið sambærilegar og í öðrum
samningum félagsmálaráðuneytisins við aðila sem buðu upp á þjónustu við fatlaða einstaklinga. Í slíkum samningum var vísað í lög og reglugerðir um málefni fatlaðra þegar kom að
því að lýsa einstökum verkþáttum í samningi en í lögunum og reglugerðunum eru markmiðin
nokkuð vel skilgreind.
Viðmælandinn benti á að í gerð seinni samningsins við Sólheima hafi þekking á einingarverði verið miklu meiri heldur en þegar fyrri samningurinn var gerður 1996. Á þessum tíma
hafi verið í gangi umræða um verkefnaflutning málefna fatlaðra yfir til sveitarfélaga og í
þeirri vinnu hafi verið reynt að finna út einingarverð á einstökum þjónustuþáttum. Í viðræð-
um og vinnu með sveitarfélögunum var byggt á úttektum, rauntölum og samanburði en
sveitarfélögin voru afar gagnrýnin því þau hafi jú átt að taka við þjónustunni. Sagði viðmælandinn að við gerð fyrri samningsins við Sólheima 1996 hafi meira verið teknar „svona líklegar tölur“ sem mótaðar voru af aðilum ríkisins. Þeir sem voru að veita hinu opinbera þjónustu hefðu viljað fá nákvæmari tölur. Viðmælandinn sagðist telja að almennt hafi markmið verið nokkuð vel skilgreind í seinni samningnum við Sólheima árið 2004.
Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að seinni samningurinn hafi tekið mun meira
mið af því hvernig þjónusta er veitt á Sólheimum. Þar sé um meira frelsi að ræða, frelsi til að
starfa samkvæmt þeirri hugmyndafræði sem Sólheimar byggja á. Í samningnum 1996 hafi
sérstaða Sólheima engan veginn verið virt. Sólheimar hafi hins vegar ávallt vilja eiga faglegt
samstarf við félagsmálaráðuneytið og hagsmunasamtök fatlaðra.
Viðmælandi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði að forsendur seinna samningsins hafi
verið gjörólíkar þeim fyrri. Í þeim seinni hafi verið tekið tillit til sjálfstæðis Sólheima og sérstöðu staðarins. Með samningnum hafi fengist framlag vegna Byggðahverfisins, m.ö.o. tekið
var tillit til búsetu og byggðar. Viðmælandinn gat þess að heildarupphæð samningsins, þó svo
að tekið hafi verið tillit til þessarar sérstöðu Sólheima, hafi ekki verið hærra en meðaltal við
þjónustu fatlaðra á Suðurlandi þegar gerður var samanburður. Þannig hafi ríkið ekki verið að
hygla Sólheimum sérstaklega eins og sumir hafi viljað halda fram.

5.2.3 Lykilþátttakendur í samningsgerðinni
Starfsmaður hjá hinu opinbera sagði að hinn nýi félagsmálaráðherra, Árni Magnússon, hafi
viljað leggja drög að nýjum samningi við Sólheima og hafi fengið með sér í þá vinnu embættismenn í félagsmálaráðuneyti og starfsmenn Ríkisendurskoðunar. Viðmælandi sagði
niðurstöðu þeirrar vinnu hafa verið að embættismönnum í félagsmálaráðuneyti hafi í framhaldinu verið falið að vinna drög að nýjum samningi við Sólheima. Drögin hafi síðan verið
send Ríkisendurskoðun til skoðunar og eftir smávægilegar athugasemdir þeirra hafi legið
fyrir lokadrög að því er embættismenn félagsmálaráðuneytis töldu. Ráðherra hafi hins vegar
viljað senda forsvarsmönnum Sólheima drögin til yfirlestrar til að gefa þeim kost á að koma
með athugasemdir. Forsvarsmenn Sólheima hafi komið með margar breytingartillögur og
sagði viðmælandinn að í raun hafi verið um mjög miklar breytingar að ræða sem sumar
hverjar hefðu ekki tekið tillit til þátta sem Ríkisendurskoðun hefði talið nauðsynlega.
Viðmælandinn sagði að embættismenn í félagsmálaráðuneytinu hafi ekki treyst sér til að
koma frekar að breyttum samningsdrögum þar sem ekki hefði verið tekið tillit til allra athugasemda Ríkisendurskoðunar og að félagsmálaráðherra hafi fengið minnisblað þess efnis í
hendur. Staðan hafi því verið sú að samningsgerðin var komin úr höndum embættismanna í hendur félagsmálaráðherra sem lauk samningsgerðinni og í framhaldinu var skrifað undir
samninginn 8. maí 2004.
Annar starfsmaður hins opinbera sagði að töluvert hafi verið gagnrýnt að ekki hefði tekist
að gera nýjan samning við Sólheima. Sagði hann að þegar Árni Magnússon hafi tekið við sem
félagsmálaráðherra þá hafi verið sett svolitla pressu á að málinu yrði lokið og að lokum hafi
hann sjálfur tekið upp beinar samningaviðræður við Sólheima án milligöngu embættismanna.
Viðmælandinn sagði að það væri nú gjarnan svo að eftir að ráðherra kæmi inn í samningaviðræður þá væri annað hvort að tapa þeim „pólitískt“, þ.e. að enginn samningur væri gerður,
eða þá að höggva á hnútinn og ljúka viðræðum og skrifa undir samning.
Viðmælandi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði að ólíkt samningsgerðinni 1996 þá hafi
samningsgerðin 2004 farið fram milliliðalaust. Viðræður hafi átt sér stað beint á milli
stjórnarformanns Sólheima og aðstoðarmanns ráðherra og lögfræðinga ráðuneytisins og fleiri
aðila honum til aðstoðar. Ráðherra hafi talið að ekki væri ráðlegt að embættismenn sem tóku
þátt í samningsgerðinni 1996 væru í beinum samskiptum við Sólheima vegna þeirrar togstreitu sem einkenndu þá samningagerð.

5.2.4 Tengsl samningsaðila
Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að ekki hafi, frekar en í samningnum 1996, verið
njörvað niður hvernig samskiptum félagsmálaráðuneytis og Sólheima skyldi vera háttað og
það hafi áfram gilt að ráðuneytið hafi lítið sem ekkert sýnt starfseminni áhuga. Taldi viðmælandinn það sæta furðu að ráðuneytið hafi sýnt starfsemi sem verið var að verja fé til jafn
mikið afskiptaleysi og raun bæri vitni.
Viðmælandi hjá hinu opinbera sagði að eftir undirritun samningsins 2004 hafi tengsl hins
opinbera við Sólheima farið fram utan ráðuneytisins. Starfsmaður félagsmálaráðuneytisins
hafi farið að Sólheimum og verið í nokkuð reglulegum samskiptum. Samstarfið við aðrar
sjálfseignarstofnanir sem gerður hafði verið samningur við í málefnum fatlaðra var meira og
þar var um sameiginlega fundi að ræða. Viðmælandinn sagði að Sólheimar hafi skilað öllum
gögnum til ráðuneytis, þ.e. ársreikningi og ársskýrslum.
Viðmælandi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði að í samningsgerðinni 2004 hafi verið
unnið í sátt og samlyndi sem hafi verið mjög ólíkt því sem var uppi á teningnum í fyrri samningagerðinni. Það hafi einnig verið ánægjulegt að félagsmálaráðherrann sýndi starfsemi Sólheima athygli og lagði sig fram um að kynnast henni.

5.2.5 Eftirlit verkkaupa
Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að eins og í fyrri samningi hins opinbera við Sólheima hafi í seinni samningi verið kveðið á um skil Sólheima á ársreikningi og ársskýrslu til
ráðuneytisins sem forsvarsmenn Sólheima hafi gert. Í samningnum hafi einnig verið gert ráð
fyrir eftirliti með starfsemi og rekstri Sólheima af hálfu Svæðisráðs málefna fatlaðra á Suðurlandi. Sem fyrr segði hefði starfsmaður Svæðisráðs Suðurlands farið að Sólheimum og verið í
reglulegum samskiptum við staðinn. Samskipti hafi að öðru leyti verið lítil.
Fulltrúi frá Svæðisráði Suðurlands sagði eftirlit hafa verið með sama hætti eftir gerð
seinna samningsins og eftir gerð hins fyrra, þ.e. að trúnaðarmaður ráðsins hafi heimsótt Sólheima af og til.

5.3 Tengsl samningsaðila frá aðdraganda fyrra samnings til seinna
samnings
Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum taldi að togstreitan í aðdraganda samningagerðarinnar
og lengra aftur í tímann hafi tengst því að starfsemi Sólheima hafi ekki verið alveg í takt við
þá „normalíseringu“ sem var við lýði í málefnum fatlaðra á þessum tíma. Sú hugmyndafræði
hafi verið ríkjandi að hinir fötluðu ættu að fara út á meðal hinna ófötluðu en þess í stað var og
er ófötluðum einstaklingum boðið að koma og búa með hinum fötluðu á Sólheimum. Sagði
viðmælandinn að hins vegar hafi í upphafi tíunda áratugarins verið stigið það skref að skapa
þroskaheftum íbúum Sólheima skilyrði til sjálfstæðrar búsetu þegar byggðar hafi verið íbúðir
á staðnum og vistheimilið lagt niður og hafi það verið í takt við opinbera stefnu í málefnum
fatlaðra.
Starfsmaður hjá hinu opinbera sagði að almennt hafi tengsl hins opinbera og Sólheima
verið mjög bagaleg. Þannig að þegar upp hafi komið einhver ágreiningsmál þá leystust þau
mjög illa. Þar hafi verið um að ræða harðar deilur fyrir opnum tjöldum, oft á tíðum um
smáatriði sem hafi verið hægt að leysa á öðrum stöðum nánast símleiðis. Viðmælandi sagðist
líta svo á að tengsl hins opinbera og Sólheima hafi í aðdragaanda samningsins 1996 farið í mjög slysalegan farveg. Mikil pressa hafi verið á félagsmálaráðuneytinu því stofnanir sem
ráðuneytið átti í miklum samskiptum við hafi verið mjög gagnrýnar á starfsemi Sólheima.
Þannig að það hafi verið svolítið erfitt fyrir fagráðuneytið að slá skjaldborg um Sólheima
þegar staðurinn sætti svona mikilli gagnrýni.
Viðmælandinn sagði að gagnrýni á Sólheima hafi að hluta til verið af hugmyndafræðilegum toga, þ.e. menn hafi litið á Sólheima sem einangrað heimili uppi í sveit og slík heimili
væru börn síns tíma. Þannig hafi Sólheimar liðið fyrir oft á tíðum einstrengingslega stefnu
vissra aðila í málefnum fatlaðra.

5.4 Starfsemi Sólheima og viðhorf til hennar
Fulltrúi frá hagsmunasamtökum fatlaðra sagði að það samrýmdist ekki stefnu viðkomandi
hagsmunasamtaka að reka stað sem væri allt í senn heimili, vinnustaður og sá staður þar sem
hinir fötluðu einstaklingar eyddu stærstum hluta tómstunda sinna. Slíkt rekstarfyrirkomulag
væri flokkað sem altæk stofnun og sagðist viðmælandinn líta svo á að Sólheimar væru þannig
staður. Viðmælandinn sagði það líka vera álitamál hvort væri ráðandi á Sólheimum; þjónusta
við fatlað fólk eða einhvers konar vistvæn hugmyndafræði. Sagði hann að það þyrfti að vera á
hreinu að þroskaheftir íbúar staðarins hefðu val um það hvernig þeir höguðu lífi sínu og að
þeir þyrftu ekki endilega að lifa samkvæmt þessari vistvænu hugmyndafræði.
Viðmælandinn frá hagsmunasamtökunum sagði að það væri ekkert leyndarmál að oft
hefðu blásið kaldir vindar á milli Sólheima og samtakanna. Hann sagði að á Íslandi hafi
svona fram til 1980 verið ríkjandi stofnanahefð en frá 1980 hefi rutt sér til rúms hugmyndafræði sem gengi út á að fötluðum einstaklingum myndi vegna best að lifa saman með ófötluðum einstaklingum, úti í samfélaginu. Búið væri að leggja niður flestar stofnananna fyrir
fatlaða en þær sem væru enn starfandi væru sjálfeignarstofnanir, hið opinbera hafi lagt niður
þær sem voru reknar af ríkinu. Viðmælandinn sagði að innan hagsmunasamtakanna væri litið
svo á að Sólheimar væru reknir á gamalli hugmyndafræði.
Viðmælandinn sagðist gera sér grein fyrir að það þyrfti tvo til að búa til átök en samt vekti
það upp ákveðnar spurningar af hverju Sólheimar væru svona oft uppi á kant við ýmsa aðila.
Sagði viðmælandinn að endurteknar hótanir um lokun á staðnum ef ekki fengist fjármagn til
rekstrarins væru mjög slæmar fyrir hina fötluðu einstaklinga sem byggju á staðnum, verið
væri að spila með heimili einstaklinganna.

Fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði að í starfsemi Sólheima væri mjög erfitt að
njörva hlutina niður og „normalísera“ samkvæmt þjónustumati á sama hátt og tíðkaðist víða
þar sem rekin væri starfsemi fyrir fatlaða einstaklinga. Starfsemi Sólheima byggðist á
blöndun í anda kenninga Rudolf Steiners. Í slíkri blöndun hafi allir ákveðnu hlutverki að
gegna og hinn fatlaði einstaklingur sinni starfi sem hæfi honum og sé mikilvægt fyrir samfélagið sem hann býr í. Þar sé mikið lagt upp úr starfi sem byggir á listsköpun sem utanaðkomandi sýni áhuga og það skipti máli fyrir íbúa Sólheima. T.a.m. hafi verið gagnrýnt að
fé sem varið hafi verið í að breyta gömlu gróðurhúsi í kaffistofu nýtist ekki fötluðum einstaklingum beint. Það sé hins vegar ekki rétt ef hugmyndafræði Sólheima sé skoðuð nánar,
hinn fatlaði einstaklingur nýtur á kaffistofunni góðs af þeirri blöndun sem þar á sér stað.
Blöndun í þeim skilningi að ófatlaðir íbúar Sólheima og gestir komi á kaffistofuna og þar eigi
sér stað samskipti og starfsemi fatlaðra og ófatlaðra einstaklinga.
Annar fyrrverandi stjórnandi hjá Sólheimum sagði frá því hvernig hugmyndin um
„normaliseríngu“ hafi upphaflega komið frá Norðurlöndum upp úr 1970. Hún hefði síðan
fengið sterkan hljómgrunn á Íslandi og samtökin Þroskahjálp, sem stofnuð voru 1975, hafi þá
stutt mjög við hugmyndafræðina. Í hugmyndafræðinni fólst m.a. að fatlað fólk, sem áður hafi
víða um lönd gjarnan búið á stórum, mörg þúsund manna stofnunum, ætti rétt á að búa við
aðrar aðstæður. Slíkar stofnanir hafi verið skilgreindar sem altækar stofnanir sem Sólheimar
hafi ekki átt neitt skylt við. Sjálfur hafi hann kosið að fara að starfa á Sólheimum eftir að
háskólanámi lauk því hann taldi staðinn afar góðan kost fyrir fatlað fólk og hafði áhuga á að
koma að frekari uppbyggingu þar. Nefndi hann dæmi um að allir hefðu þar eitthvað að starfa,
jafnvel einstaklingar með mikla skerðingu gætu gengið þar til vinnu og gegndu þannig
ákveðnu hlutverki. Þetta hafi ávallt verið aðalsmerki Sólheima. En Sólheimar hafi hins vegar
verið skotspónn alveg frá 1975 og séu það reyndar enn vegna „normalíseringa“-hugmyndafræðinnar. Í dag sé að vísu litið á þá hugmyndafræði sem úrelta og nú sé „félagslega módelið“ sú hugmyndafræði sem sé efst á baugi.
Viðmælandinn sagði að í raun hafi verið um eins konar öfuga „normalíseringu“ að ræða á
Sólheimum þar sem ófötluðum einstaklingum var boðið að koma og búa með hinum fötluðu.
Sólheimar henti ekkert endilega öllum fötluðum einstaklingum en það sé t.d. alltaf ákveðinn
jaðarhópur sem lendir í erfiðleikum í þéttbýli og fyrir þá geti Sólheimar verið góður kostur.
Viðmælandinn sagðist sem fyrrverandi starfsmaður vera mjög ánægður með þá þróun sem
orðið hafi á Sólheimum, þ.e. áhersluna á vistvæna starfsemi, hann taldi það samræmast mjög
hugmyndafræði staðarins. Fyrirtækin sem rekin væru á staðnum væru þar fyrst og fremst til
að styðja við aðra starfsemi en þau væru reyndar rekin sem sjálfstæð fyrirtæki.

Viðmælandi hjá hinu opinbera benti á að Sólheimar hafi stundum verið gagnrýndir fyrir að
vera sérstakar dekurdúkkur ríkisvaldsins. Viðmælandinn vildi hins vegar benda á að forsvarsmönnum Sólheima hafi tekist að veita tiltekna þjónustu á mjög hagkvæman máta vegna
umhverfis og aðstæðna þar sem nánd þjónustuþátta hefði í för með sér samlegð sem gerði
úrræðið að ýmsu leyti mjög hagstætt.
Fulltrúi úr framkvæmdastjórn Sólheima sagði að grunnþjónusta við fatlaða á Íslandi
byggði á tveim stoðum, annars vegar að veita fötluðum búsetu og hins vegar að veita þeim
dagþjónustu. Ekki væri í fjárveitingum gert ráð fyrir þriðju stoðinni, félagsþjónustunni. Á
Sólheimum sé þriðja stoðin mjög mikilvæg í starfseminni, þ.e.a.s. frístundaþjónustan. Hún
felist t.a.m. í rekstri leikfélags, íþróttafélags, kórastarfi, tónlistarkennslu o.fl. Slík þjónusta
kostaði fé en til hennar hafi aldrei fengist neinar sérstakar fjárveitingar af hálfu hins opinbera.
Því þyrftu forsvarsmenn Sólheima að miðla sínum fjárveitingum öðru vísi en aðrir þjónustuaðilar. Þetta væri þáttur sem taka þyrfti tillit til við gerð þjónustusamninga.
Viðmælandinn sagði að stöðum sem starfi á sama grundvelli og Sólheimar hafi fjölgað
verulega hin síðari ár eftir að hugmyndin um „normalíseringu“ hélt innreið sína. Nú væru á
þriðja hundrað staðir sem störfuðu samkvæmt svipaðri hugmyndafræði og Sólheimar sem er
elsti staður sinnar tegundar. Foreldrar og aðstandendur fatlaðra hafi beitt sér fyrir stofnun
slíkra staða eins og t.d Hertu í Danmörku. Litið sé á slíka staði sem svar við vaxandi einangrun fatlaðra þar sem þeir búi gjarnan í úthverfi borga, oft einir í íbúð og sækji einhæfa vinnu á
vinnustaði þar sem nánast eingöngu fatlað fólk starfi.

5.5 Samantekt og umræða
Hér að framan hefur verið gerð grein fyrir afstöðu viðmælenda í rannsókninni til helstu þátta
sem tengjast gerð samninganna tveggja milli hins opinbera og Sólheima í Grímsnesi. Í seinni
hluta þessa niðurstöðu- og umræðukafla verður leitast við að túlka niðurstöður viðtalanna og
greiningu skriflegu gagnanna, sem liggja til grundvallar rannsókninni, og tengja við fræðilega
umfjöllun sem birtist í fjórða kafla með það fyrir augum að leita svara við rannsóknarspurningunni.

5.5.1 Samstarf og viðnám
Sesselja H. Sigmundsdóttir, stofnandi Sólheima í Grímsnesi, fann hugsjón sinni um „að vera
skjól þeim sem minnst mega sín“ farveg í stofnun barnaheimilis fyrir munaðarlaus börn og
þroskaheft eins og greint var frá í inngangi. Undir lok þriðja áratugar síðustu aldar voru úrræði hins opinbera ekki upp á marga fiska þegar kom að málefnum barna. Framfærsla umkomulausra barna var á ábyrgð viðkomandi hrepps og oft á tíðum var munaðarlausum börnum og þroskaheftum þvælt á milli bæja þar sem þau bjuggu við misjafnan aðbúnað. Sesselja
skynjaði hina knýjandi þörf á skjóli fyrir þessi börn og í samstarfi við barnaheimilisnefnd
íslensku þjóðkirkjunnar stofnaði hún Sólheima árið 1930. Sólheimar verða þannig viðbót við
úrræði hins opinbera til að mæta þörf fyrir þjónustu sem ekki er fullnægt af hálfu hins opinbera. Séu tengsl Sólheima og hins opinbera skoðuð í ljósi kenningar Young sem reifuð var í
kafla þrjú beinist athyglin að fyrstu nálgun Young, viðbótartengslunum. Sjálfseignarstofnunin
Sólheimar verður til við aðstæður þar sem hið opinbera mætir ekki eftirspurn allra hópa og
hún fyllir upp í eins konar tómarúm.
Viðbótartengsl Sólheima og hins opinbera einkenna fyrstu árin í sögu Sólheima. Umönnun
fatlaðra einstaklinga á Sólheimum var frumkvöðlastarf sem mætti eftirspurn sem til staðar var
en var ekki mætt af hálfu hins opinbera. En íslenskt samfélag var í stöðugri mótun og eftir því
sem því óx fiskur um hrygg efnahagslega fór hið opinbera að gefa velferðarmálum meiri
gaum. Þegar Sesselja stofnaði Sólheima voru engin lög til í landinu um barnavernd en á því
var gerð bragarbót 1932. Þannig fer hið opinbera smám saman að gefa málefnum barna gaum
þó Sólheimum og fleiri aðilum þriðja geirans sé látið eftir að veita þjónustu í málaflokkinum.
Barnaheimilisnefnd Þjóðkirkjunnar studdi stofnun Sólheima eins og leigusamningur á
milli hennar og Sesselju á jörðinni Hverakoti ber vitni um. En með árunum uxu afskipti hins
opinbera af málefnum Sólheima og togstreita fór að einkenna tengslin og varð hún hvað mest
á fimmta og sjötta áratuginum. Eins og fram hefur komið fór Sesselja ótroðnar slóðir sem
mættu andstreymi af hálfu barnaverndaryfirvalda og náði hámarki sínu með bráðabirgðalögum til höfuðs henni árið 1946.
Ef hin vaxandi togstreita í samskiptum Sólheima og hins opinbera er skoðuð í ljósi líkans
Coston sem lýst var í kafla þrjú má greina ýmsa þætti sem heimfæra mætti á fyrstu þrjá flokkana. Þrátt fyrir samstarfsvilja hins opinbera við stofnun Sólheima má segja að með tímanum
sé um hálfgerða undirokun að ræða. Sólheimum eru settar þröngar skorður varðandi mataræði
og aðbúnað og farið er fram á aðskilnað „fávita“ staðarins og „heilbrigðra“ barna, eins og það var orðað. Með bráðabirgðalögunum er síðan beinlínis reynt að koma í veg fyrir starfsemi
Sólheima með því að heimila ríkisstjórn Íslands að taka Sólheima leigunámi.
En Sesselja áfrýjaði máli sínu til Hæstaréttar Íslands og dómur féll henni í vil svo hún gat
haldið áfram uppbyggingarstarfi sínu á Sólheimum. Tengsl Sólheima og hins opinbera einkenndust hins vegar enn af viðbótartengslum og enn er nokkuð langt í land að þau þróast í átt
til þeirrar nálgunar sem Young nefnir uppbótartengsl. Almenn hagsæld hafði þó aukist til
muna á Íslandi sem ruddi smám saman brautina fyrir uppbótartengsl. Sólheimar fengu fjárframlög frá hinu opinbera í formi daggjalda fram til 1983 þegar starfsemin var færð á föst
fjárlög. Þá tók hið opinbera yfir launagreiðslur til starfsmanna Sólheima þannig að sjálfseignarstofnunin fékk á sig ýmis einkenni hálf-opinberrar stofnunar (e. quasi-governmental
units). Í máli eins viðmælandans í rannsókninni kom fram að slíkt fyrirkomulag hafi verið
afar flókið í framkvæmd. Í kafla tvö kom einnig fram sú afstaða þáverandi varaformanns
framkvæmdastjórnar Sólheima að Sólheimar hafi í raun verið sviptir að verulegu leyti forræði
í fjármálum með yfirtöku hins opinbera á launagreiðslum og samningum í starfsmannamálum. En hverju sem fyrirkomulaginu leið þá var um stuðning af hálfu hins opinbera að ræða
án þess að skilgreint væri hvaða þjónustu Sólheimar ættu að veita.
Af ummælum viðmælenda í rannsókninni og blaðaskrifum um Sólheima virðist sem hið
opinbera hafi talið sig eiga tilkall til aðkomu að innri málefnum Sólheima, t.d. með því að
stjórnarnefnd í málefnum fatlaðra ætti að hafa aðkomu að ráðningu framkvæmdastjóra í
byrjun níunda áratugarins. Á þessum tíma lágu engar skriflegar skilgreiningar fyrir um hvernig tengslum hins opinbera og Sólheima skyldi háttað. Sólheimar fengu beinar greiðslur á fjárlögum frá hinu opinbera sem voru á engan hátt skilyrtar annan en þann að starfsemi Sólheima
færi að landslögum í þjónustu sinni við fatlaða.
Á síðari helmingi liðinnar aldar fór að gæta vaxandi aðkomu aðila þriðja geirans að opinberri stefnumótun. Slík var einnig þróunin í málefnum fatlaðra. Eins og fram kom í máli
tveggja fyrrverandi stjórnenda Sólheima fyrr í kaflanum fékk hugmyndin um „normalíseringu“ mjög sterkan hljómgrunn á Íslandi og lýstu hagsmunasamtök fatlaðra yfir stuðningi
sínum við hana. Um var að ræða hugmyndafræði sem laut að búsetuformi fatlaðra einstaklinga. Stórar ómanneskjulegar stofnanir, sem höfðu verið heimili þroskaheftra einstaklinga
víða um lönd, voru skilgreindar sem altækar stofnanir. Margir stuðningsmenn hugmyndarinnar um „normalíseringu“ skilgreindu Sólheima sem altæka stofnun og töldu staðinn því
vera barn síns tíma. Viðmælandi hjá hinu opinbera benti á að á þessum tíma hafi mikil pressa
verið á félagsmálaráðuneytinu því stofnanir sem ráðuneytið átti í miklum samskiptum við
hafi verið mjög gagnrýnar á starfsemi Sólheima. Þannig hafi það verið erfiðleikum bundið fyrir fagráðuneytið að slá skjaldborg um Sólheima þegar staðurinn sætti svona mikilli gagnrýni. Taldi hann að þetta hafi verið ein af ástæðum þess að tengslin milli Sólheima og ráðuneytisins hafi farið í slysalegan farveg, eins og hann orðaði það, á þessum árum.
Engin opinber stefna var til staðar um hvaða leiðum eða hugmyndafræði ætti að fylgja í
umönnun fatlaðra einstaklinga. Hér kom hins vegar til þrýstingur hagsmunasamtaka um að
fylgja hugmyndinni um „normalíseringu“. Það leiðir hugann að öðrum flokki í líkani Coston
þar sem aðilar þriðja geirans leitast við að hafa áhrif á stefnu hins opinbera og tekur Coston
svo sterkt til orða að þrýstingur þriðja geirans geti tekið á sig mynd undirokunar þriðja
geirans gagnvart hinu opinbera.
Í kaflanum um ákvarðanatöku í opinberri stjórnsýslu var fjallað um kenningar Lindblom
og þar kom fram að við flóknar kringumstæður forðist einstaklingar stjórnsýslunnar að taka
áhættu í ákvarðanatöku. Kringumstæður í samningagerðinni við Sólheima 1996 voru að
mörgu leyti afar flóknar. Samningurinn var, eins og fram hefur komið, hinn fyrsti sem gerður
var í málefnum fatlaðra en engin opinber stefna var til staðar í málaflokkinum. Hagsmunaaðilar þrýstu á um innleiðingu hugmyndarinnar um „normalíseringu“ og þannig var ríkjandi
hugmyndafræði í málefnum fatlaðra á síðari hluta liðinnar aldar andsnúin Sólheimum.
Árið 1993 var vistheimili Sólheima lagt niður og þroskaheftir íbúar staðarins fluttu í sérstakar íbúðir sem byggðar voru sem félagslegar íbúðir. Þessi breyting var ein af þeim leiðum
sem forsvarsmenn Sólheima kusu að fara til að aðlaga sig að nýjum áherslum í málefnum
fatlaðra. Sólheimar voru á þessum tíma að vissu leyti að berjast fyrir tilverurétti sínum og feta
nýjar leiðir til að renna stoðum undir starfsemi sína. Staðurinn var orðinn mjög háður opinberum fjárframlögum en það hafði ávallt verið markmið Sesselju H. Sigmundsdóttur, stofnanda Sólheima, að stunda margs konar framleiðslu til að afla tekna fyrir staðinn og forðast
þannig forsjá eða afskipti opinberra aðila með staðnum.
Eins og kom fram í máli viðmælanda úr stjórn Sólheima óskuðu forsvarsmenn Sólheima
eftir því árið 1889 að gerður yrði þjónustusamningur milli hins opinbera og Sólheima um
þjónustuna við fatlaða einstaklinga. En það var ekki fyrr en eftir ríkisstjórnarskipti 1991 og
með innleiðingu stefnunnar um nýskipan í ríkisrekstri að skapast hafði jarðvegur fyrir gerð
þjónustusamnings og var þá hafist handa við að varða þá leið.

5.5.2 Þjónustusamningur - ný samstarfsleið vörðuð
Í lok inngangskaflans var greint frá því að tilgangur rannsóknarinnar væri að skilgreina hverjar hafi verið forsendur samninganna á milli hins opinbera og Sólheima í Grímsnesi árin 1996
og 2004 og hvernig tengslum samningsaðila hafi verið háttað. Sett var fram sú tilgáta að hið
opinbera og forsvarsmenn Sólheima hafi átt í erfiðleikum með að koma sér saman um skriflega skilgreiningu á þeirri þjónustu sem fyrrnefndi aðilinn vildi kaupa og sá síðarnefndi selja.
Einnig var sett fram sú tilgáta að við gerð fyrra samningsins hafi skort á reynslu í samningagerð hjá hinu opinbera sem hafi gert samningsleiðina grýtta. Nýjar áherslur í ríkisbúskap ýttu
undir gerð þjónustusamninga við aðila þriðja geirans en voru samningsaðilar nógu vel undirbúnir til að ráðast í gönguna eftir þessari grýttu leið?
Í kafla þrjú, fræðilegum hluta ritgerðarinnar, var fjallað um umboðskenningar og hvernig
starfsmenn stjórnsýslunnar eru í hlutverki umbjóðenda þegar hið opinbera gerir þjónustusamning við aðila þriðja geirans sem eru þá í hlutverki fulltrúa. Í kaflanum var jafnframt
vísað í Steven J. Kelman þar sem hann tilgreinir ákveðnar kringumstæður sem þurfi að vera
fyrir hendi til að þjónustusamningar séu ákjósanlegt stjórntæki. Í fyrsta lagi nefnir hann
kringumstæður þar sem mögulegt sé að skilgreina vel verk sem inna á af hendi. Í öðru lagi
nefnir hann aðstæður þar sem auðvelt er að mæla árangur og í þriðja lagi aðstæður þar sem
samkeppni ríkir. Ljóst er að þær kringumstæður sem Kelman lýsir hafa ekki allar verið fyrir
hendi þegar hið opinbera hefur gert þjónustusamninga í velferðarmálum. Að skilgreina vel
verk eða þjónustu sem semja á um ætti undir flestum kringumstæðum að vera gerlegt en
útheimtir þó vissulega undirbúning, vinnu og reynslu. Það getur hins vegar verið meiri vandkvæðum bundið að mæla árangur og hvað þriðja atriðið varðar er ljóst að samkeppni hefur
verið lítil sem engin þegar kemur að þjónustu aðila þriðja geirans í velferðarmálum.
Í byrjun árs 1996 hófu fulltrúar félagsmálaráðuneytis og forsvarsmenn Sólheima samningaviðræður við nokkuð sérstakar kringumstæður. Tortryggni og togstreita hafði einkennt
samskipti aðilanna árin á undan eins og rakið var í kafla tvö. Forsvarsmenn Sólheima voru
ósáttir við það fyrirkomulag að þurfa að senda ráðningarsamninga sem þeir gerðu við
starfsmenn sína til staðfestingar hjá hinu opinbera og tölu afskipti hins opinbera vera orðin of
mikil. Þeir voru einnig ósáttir við lækkun fjárframlaga hins opinbera á árinu 1994 og fóru í
samningsgerðinni fram á rekstrarframlög sem næmu meðaltalskostnaði á íbúa í sambýlum
fatlaðra. Þá fóru þeir einnig fram á framlag frá hinu opinbera vegna afskrifta á þjónustuhúsnæði sem hafði að mestu leyti verið byggt upp fyrir sjálfsaflafé.

Fulltrúar félagsmálaráðuneytis litu málið öðrum augum eins og fram hefur komið. Þeir
fullyrtu að með breytingu á búsetu fatlaðra íbúa Sólheima hafi íbúarnir öðlast rétt á bótum frá
Tryggingarstofnun ríkisins og þannig hafi framfærslukostnaður Sólheima lækkað verulega
því íbúarnir greiddu þá sjálfir fyrir mat og annan kostnað með bótunum. Af þeim sökum hafi
fjárframlög lækkað á árinu 1994. Fulltrúar félagsmálaráðuneytis féllust heldur ekki á kröfur
forsvarsmanna Sólheima sem næmu meðaltalskostnaði íbúa í sambýlum fatlaðra. Að lokum
voru þeir ósáttir við að fjárfestingar í tengslum við uppbyggingu á Sólheimum hafi ekki verið
bornar undir hið opinbera.
Af ofangreindu má ljóst vera að mikið vantaði upp á að traust væri til staðar þegar hafist
var handa við að varða samningaleiðina. Eins og fyrr er getið kom í samtali við einn af fyrrverandi stjórnendum Sólheima fram að hið opinbera hafi bara litið á Sólheima og svona
samninga sem eitthvert „aukavesin“, ekki hafi verið gert ráð fyrir svona sjálfstæðum rekstri
eins og á Sólheimum. Umræðan hafi öll snúist um að leggja bæri niður sólarhringsstofnanir.
Sólheimar voru m.ö.o. öðru vísi og óskilgreindir innan opinbera kerfisins.
Samningsaðilar leituðust þó við að hlaða saman vörður á samningsleiðinni. Hafist var
handa við að skilgreina þjónustumat þar sem fötluðum íbúum Sólheima var skipt í þjónustuflokka. Báðir samningsaðilar komu að þeirri vinnu en hins vegar voru forsvarsmenn Sólheima ósáttir því þeir töldu sig ekki hafa fengið tæmandi skýringar á þeim fjárhagslegu forsendum sem lágu til grundvallar þjónustuflokkunum. Í máli fyrrverandi stjórnanda hjá Sólheimum kom fram að forsvarsmenn Sólheima hafi á ákveðnum tímapunkti í samningavið-
ræðunum gert sér grein fyrir því að erfitt yrði að heimfæra þjónustumatið upp á starfsemi Sólheima sem væri ólík þeirri þjónustu sem veitt væri af opinberum aðilum í málefnum fatlaðra.
Forsendur þjónustusamningsins milli Sólheima og félagsmálaráðuneytisins sem undirritaður var 1. mars 1996 byggja á þjónustumati og fleiri þáttum sem tilgreind eru í sex fylgiskjölum. Samningurinn hefur að geyma 10 greinar þar sem gerð er grein fyrir þjónustu sem
Sólheimar skuli láta í té, fjölda fatlaðra einstaklinga sem fá þjónustu á Sólheimum, aðstöðu
sem Sólheimar skuli láta í té o.fl. Í 4. gr. er kveðið á um fjárveitingu til Sólheima 1995 og
1996 og er henni skipt í fimm liði: a) fjárveitingu vegna búsetu fatlaðra á grundvelli staðlaðs
þjónustumats, b) framlag til dagvistunar- og atvinnumála, c) framlag vegna þjónustu við
byggðakjarna, d) framlag til yfirstjórnar og e) hækkun á fjárveitingu samkvæmt ákvörðun
Alþingis. Í lið a-d er vísað í fyrrgreind fylgiskjöl með samningnum.
131
Samkvæmt samningnum er fjárveiting grundvölluð á þjónustumati sem er nýtt af nálinni en með því er verið að leggja verðmat á þá þjónustu sem hið opinbera hyggst kaupa með
þjónustusamningnum. Í fylgiskjali með b-lið kemur fram að ríkissjóður skuli greiða afgjald
fyrir húsnæði þar sem atvinnustarfsemi fatlaðra fari fram og er það einnig í samræmi við
kröfur forsvarsmanna Sólheima. Í fylgiskjalinu er þó tekið fram að ekki sé heimilt að ráðast í
nýja atvinnustarfsemi sem kostuð sé af félagsmálaráðuneytinu nema með samþykki þess.
Með c-lið um framlag vegna þjónustu við byggðarkjarna fylgir sérstök bókun félagsmálaráðuneytisins um þá afstöðu þess að verkefni sem tilgreind eru undir c-lið falli undir þjónustu
sveitarfélaga og að ráðuneytið hyggist eiga viðræður við Grímsneshrepp um yfirtöku hreppsins á verkefninu. Í 7. gr. samningsins er kveðið á um að Svæðisráð Suðurlands skuli hafa
eftirlit með því að þjónusta, starfsemi og rekstur Sólheima séu í samræmi við markmið laga
um málaefni fatlaðra.
132
Ljóst er að í samningagerðinni tókst hinu opinbera og forsvarsmönnum Sólheima ekki
með góðu móti að njörva niður skilgreiningu á þeirri þjónustu sem hinir fyrrnefndu vildu
kaupa og hinir síðarnefndu vildu selja. En skilgreiningarvinnan var heldur ekki létt verk eins
og fram kom í máli eins viðmælanda hjá hinu opinbera. Hann sagði að skoða yrði málið í því
ljósi að engin reynsla hafi verið komin á samningagerð í málefnum fatlaðra. Samningurinn
hafi þannig fyrst og fremst byggst á ákvæðum laga um málefni fatlaðra en í fylgiskjölum hafi
verið leitast við að skilgreina eitthvað þjónustuviðmið. Nýjar áherslur í ríkisbúskap ýttu undir
gerð þjónustusamninga en e.t.v. var mönnum hrint full harkalega út í djúpu laugina án þess að
hafa fengið að æfa sundtökin áður. Það átti enda eftir að líða næstum heill áratugur þar til að
gefin var út sérstök handbók um gerð þjónustusamninga hjá hinu opinbera eins og fram kom í
inngangskafla.
En hvers vegna skrifuðu samningsaðilar undir samning í mars 1996 ef ósamkomulag ríkti
um skilgreiningar? Í máli viðmælanda hjá hinu opinbera kom fram að sennilega hafi „pólitíkin“, eins og hann orðaði það, stillt forsvarsmönnum Sólheima upp við vegg og sagt að
lengra yrði ekki komist, menn yrðu bara að skrifa undir samninginn. Þetta kemur heim og
saman við ummæli fyrrverandi stjórnanda hjá Sólheimum þar sem hann sagði að forsvarsmönnum Sólheima hafi verið settir úrslitakostir í samningagerðinni og hafi þeir litið á það
sem mjög óþægilega stöðu. Viðmælandi úr stjórn Sólheima lýsti atburðarásinni á svipaðan
hátt. Eins og fram hefur komið var fjárhagsstaða Sólheima mjög þröng á þessum tímapunkti.
Hækkun á fjárframlagi til staðarins í fjárlögum fyrir árið 1996 var skilyrt því að gengið yrði
frá þjónustusamningi Sólheima og félagsmálaráðuneytisins eins og fram kom í framsöguræðu formanns fjárlaganefndar um tillögur varðandi hækkun fjárframlaga til Sólheima.
133
Forsvarsmenn Sólheima áttu því ekki margra kosta völ í stöðunni.
Svo virðist sem bein aðkoma ráðherra hafi stuðlað að undirritun þessa fyrsta þjónustusamnings í málefnum fatlaðra. Málið virðist hafa verið komið í hálfgerðan hnút hjá samningsaðilum sem síðan hafi verið höggvið á af hálfu stjórnmálamanna. Tengsl samningsaðilanna
virðast einnig hafa torveldað mjög vinnu við samningsgerðina. Skoðanaskipti og deilur
undangenginna ára á vettvangi fjölmiðla gerðu menn tortryggna og voru án efa þrándur í götu
í samningagerðinni. Í máli eins af fyrrverandi stjórnendum Sólheima kom fram að tengsl hins
opinbera og Sólheima hafi einkennst af togstreitu sem hafi oft á tíðum verið á svolítið
persónulegum nótum og hafi það verið óþægileg staða. Af ummælum fulltrúa úr framkvæmdastjórn Sólheima virðist sem samningsaðilar hafi aldrei sest niður við samningsborð,
samningsdrög hafi einfaldlega verið send á milli manna. Aðili úr stjórn Sólheima sem starfaði
á vettvangi sveitarstjórnarmála var eins konar milligöngumaður í samningaviðræðunum. Því
er kannski ekki að undra að samskipti samningsaðila hafi verið jafn lítil og viðmælendur
greindu frá eftir undirritun samningsins.
Þegar þessi fyrsti þjónustusamningur hins opinbera í málefnum fatlaðra er skoðaður í ljósi
umboðskenninga er ljóst að ýmislegt vantaði upp á til að minnka líkur á hrakvali og freistnivanda. Til að draga úr hættunni á hrakvali var leitast við að skilgreina hvaða mælanlegu
markmiðum átti að ná fram með samningnum. Sú viðleitni skilaði hins vegar ekki ásættanlegri niðurstöðu fyrir báða aðila. Ekki var til staðar samkeppni þannig að ekki var um útboð
að ræða þar sem beitt var skimun og vali á þjónustuaðila. Til að draga úr hættunni á freistnivanda var beitt eftirlits- og skýrslukerfi. Tilgreint var hvernig fylgst yrði með frammistöðu
þjónustuaðilans en ekki kveðið á um hvernig brugðist yrði við ef skilgreindar kröfur væru
ekki uppfylltar. Fyrir 1. maí hvers árs var þjónustuaðila gert að gera hinu opinbera gein fyrir
starfsemi og þjónustu sem veitt var á liðnu rekstrarári samkvæmt samningnum. Eins og fram
hefur komið var hins vegar takmörkuð áhersla lögð á eftirlitsþáttinn eftir undirritun samningsins.
Þrátt fyrir hina miklu togstreitu í tengslum hins opinbera og Sólheima þar sem tekist var á
um fjárhæðir þá virðist samt gæta ákveðins trausts hins fyrrnefnda í garð hins síðarnefnda
þegar kemur að umönnun þroskaheftra einstaklinga. Sólheimar njóta virðingar fyrir brautryðjendastarf stofnandans og í þeim efnum má greina einkenni ráðsmennskutengsla eins og
Van Slyke setti fram í kenningum sínum og lýst var í kafla þrjú.

Þjónustusamningurinn milli hins opinbera og Sólheima frá 1996 er aðeins fyrsta skrefið í
viðleitni hins opinbera við að skilgreina hlutverk aðila þriðja geirans við að veita þjónustu á
sviði velferðarmála. Fram að þeim tíma hafði hið opinbera veitt fjármagn til starfsemi ýmissa
aðila þriðja geirans í málaflokkinum en án þess að nokkrar skilgreiningar lægju að baki
fjárveitingunum aðrar en lög og reglugerðir. Viðbótartengsl voru ráðandi en í kjölfar nýrra
áherslna í ríkisbúskap eru fyrstu vörðurnar reistar á vegi uppbótartengsla hins opinbera og
þriðja geirans þar sem aðilar reyna að koma sér saman um ákveðnar lausnir. En sem fyrr segir
var um grýtta og langa leið að fara.

5.5.3 Slæmt skyggni á leiðinni

Hin grýtta byrjun og hið slæma skyggni á samningsleið hins opinbera og Sólheima endaði
ekki við undirritun samningsins. Fram kom í máli viðmælanda hjá hinu opinbera að forsvarsmenn Sólheima hafi aldrei verið sáttir við þá fjárhæð sem fylgt hafi samningnum frá 1996.
Afstaða hins opinbera var sú að fatlaðir íbúar á Sólheimum væru ekki þversnið af fötluðum
einstaklingum í þjónustukerfinu og því var ekki fallist á meðaltalskostnað eins og forsvarsmenn Sólheima fóru fram á. Í máli fyrrverandi stjórnanda hjá Sólheimum kom fram, eins og
fyrr segir að hið opinbera hafi aldrei skýrt til hlítar fjárhagslegar forsendur að baki þjónustumatinu sem unnið var í tengslum við samningsgerðina. Stjórnendur Sólheima hafi ekki haft í
hyggju að breyta þjónustu Sólheima við fatlaða en samningurinn hafi verið þrándur í götu
þess að halda áfram óbreyttri starfsemi á staðnum. Því hafi verið gripið til þess ráðs að segja
samningnum upp aðeins örfáum mánuðum eftir að hann tók gildi.
Hið opinbera hélt hins vegar áfram að greiða Sólheimum samkvæmt ákvæðum samningsins eins og að ekki hefði komið til uppsagnar. Í máli fyrrverandi stjórnanda hjá Sólheimum
kom fram að erfiðlega hafi gengið að fá áheyrn hjá fulltrúum fagráðuneytisins og að það hafi
verið eins og þeir hefðu fylgt þeirri stefnu að sem minnst samskipti hefðu sem minnsta
ábyrgð. Sé leitað í smiðju Young má segja að tengslin eða tengslaleysið hafi að nýju tekið á
sig mynd viðbótartengsla. Forsvarsmenn Sólheima héldu áfram að reka staðinn á grunni
þeirrar hugmyndafræði sem Sólheimar höfðu starfað samkvæmt og hið opinbera veitti fjárstuðning. Í máli viðmælanda hjá hinu opinbera kom fram að það væri einkennandi við gerð
þjónustusamninga víða erlendis að undirritun þeirra markaði upphaf samstarfs hins opinbera
og viðkomandi þjónustuaðila en á Íslandi væri þessu öfugt farið. Samskiptin væru lítil sem engin eftir að samningur kæmist á. Sólheimar voru þá e.t.v. ekki einsdæmi í slíkum málum.
En tortryggni í tengslum hins opinbera og Sólheima var engan veginn úr sögunni. Eins og
rakið hefur verið fyrr í ritgerðinni réðst Ríkisendurskoðun í tvær úttektir á starfsemi Sólheima
á árunum 2002 og 2004. Í skýrslum Ríkisendurskoðunar er reyndar að finna gagnrýni á báða
samningsaðila, hið opinbera og Sólheima. En e.t.v. var óraunhæft að búast við beinni braut og
góðu skyggni með samning í farteskinu þar sem ekki hafði tekist að njörva niður skilgreiningu, sem sátt ríkti um, á þeirri þjónustu sem hinir fyrrnefndu vildu kaupa og hinir síðarnefndu vildu selja og þar sem pólitísk inngrip höfðu komið til skjalanna á lokasprettinum.
Í máli viðmælenda hjá hinu opinbera kom fram að Páll Pétursson félagsmálaráðherra hafi
verið búinn að fá nóg af samskiptunum við forsvarsmenn Sólheima og þess vegna hafi samskipti milli samningsaðila verið lítil frá undirritun samnings fram til ársins 2002 eftir úttektir
Ríkisendurskoðunar. Í kjölfar þeirra vildi ráðherra grípa til aðgerða gagnvart Sólheimum eins
og fram kom í grein í Morgunblaðinu 31. maí 2002. Þar er vísað í ummæli ráðherra: „Páll
segir að það skilyrði verði gert fyrir því að nýr þjónustusamningur verði gerður, að stjórnarfyrirkomulagi Sólheima verði breytt. Ráðuneytið muni gera kröfu til þess að fá mann í stjórn,
a.m.k. á meðan þjónustusamningur sé í gildi.“
134
Samkvæmt ummælum viðmælanda hjá hinu
opinbera virðast fulltrúar fjármálaráðuneytis ekki hafa verið sammála fulltrúum fagráðuneytisins og hafi ekki viljað breyta fjárveitingum til Sólheima. Þarna var komin upp nokkuð
sérstök staða. Fagráðuneytið vill koma að stjórnun sjálfseignarstofnunar en fjármálaráðuneytið vill ekki skerða fjárveitingar til hennar.
Við þessar kringumstæður virðast samningaviðræður ekki hafa verið mögulegar og verða
það ekki fyrr en Árni Magnússon tekur við sem félagsmálaráðherra. Vinna við samningagerð
fór þá af stað hjá embættismönnum félagsmálaráðuneytis og í máli viðmælanda hjá hinu
opinbera kom fram að við gerð seinni samningsins hafi þekking á einingarverði verið miklu
meiri heldur en þegar unnið var að gerð fyrra samningsins 1996. Eins og lýst var fyrr í
kaflanum var það síðan félagsmálaráðherra sjálfur og aðstoðarmaður hans sem lauk samningagerðinni eftir að embættismenn höfðu lýst því yfir að þeir treystu sér ekki til að ljúka
samningnum eftir að samningsdrögum var breytt í samráði við forsvarsmenn Sólheima. Töldu
embættismennirnir að í breyttum samningsdrögum væri ekki tekið tillit til athugasemda
Ríkisendurskoðunar.
Líkt og í fyrri samningagerðinni virðist bein aðkoma ráðherra aftur hafa stuðlað að undirritun þessa seinna samnings árið 2004. Enn og aftur virðist samningsgerðin hafa verið komin í hálfgerðan hnút hjá samningsaðilum sem síðan hafi verið höggvið á af hálfu stjórnmálamanna.
Hvað sem aðkomu stjórnmálamanna líður er ljóst að seinni samningurinn milli hins opinbera og Sólheima er mun ítarlegri en sá fyrri. Forsvarsmönnum Sólheima er einnig veitt mun
meira svigrún í síðari samningnum til að reka Sólheima á eigin forsendum. Í samningnum er
t.a.m. kveðið á um að sjálfsaflafé Sólheima skerði á engan hátt greiðslur hins opinbera til
sjálfseignarstofnunarinnar og einnig er ákvæði um að stjórn Sólheima sé heimilt að ráðstafa
rekstrarafgangi til myndunar varðasjóðs með ákveðnum takmörkunum. Jafnframt er kveðið á
um að Sólheimar skuli gæta þess að starfsemi sem talist geti samkeppnisrekstur sé fjárhagslega aðskilin frá starfsemi Sólheima sem falli undir samninginn.
135
Sé samningurinn skoðaður í ljósi umboðskenninga eru einnig til staðar fleiri þættir en í
fyrra samningnum sem eiga að minnka líkur á hrakvali og freistnivanda. Skilgreining á markmiðum er ítarlegri en í leiðinni er vísað í sérstöðu Sólheima og styrkleika staðarins. Eins og í
fyrri samningnum er tilgreint hvernig fylgst verði með frammistöðu þjónustuaðilans og jafnframt er kveðið á um hvernig brugðist verði við ef skilgreindar kröfur verði ekki uppfylltar.
Átta ár líða á milli undirritunar samninganna tveggja við Sólheima. Á þessum átta árum
eiga sér stað ýmsar breytingar á íslenskri stjórnsýslu. Má þar nefna að nokkuð góð reynsla var
komin á nýtt verklag við fjárlagagerð, svonefnda rammaaðferð sem innleidd var 1992, notkun
útboða til þjónustuþátta hafði aukist verulega og með innleiðingu árangursstjórnunar höfðu
verið gerðir þjónustusamningar milli ráðuneyta við ýmsar undirstofnanir. Hið opinbera var
orðinn þjálfaðri kaupandi þjónustu árið 2004 þegar seinni samningurinn var gerður heldur en
árið 1996 þegar sá fyrri var gerður. Með nýjum áherslum í ríkisbúskap þar sem stuðla átti að
meiri aðkomu utanaðkomandi aðila í að veita opinbera þjónustu hafði afstaðan gagnvart þjónustu þriðja geirans einnig breyst.
Í rannsóknarleiðangrinum var lagt af stað með spurninguna um forsendur samninganna
tveggja 1996 og 2004 milli hins opinbera og Sólheima í Grímsnesi. Eins og reifað hefur verið
í ritgerðinni voru forsendur samninganna tveggja all ólíkar. Ólíkar að því leyti að í fyrri
samningnum er skilgreining á þjónustu skemur á veg komin en í seinni samningnum og þar er
heldur ekkert tillit tekið til sérstöðu Sólheima. Fyrri samningurinn er fyrsta tilraun hins opinbera til að setja verðmiða á þjónustu aðila þriðja geirans í málefnum fatlaðra og í þeim efnum
hafði hið opinbera við lítið annað að styðjast en ríkisreknar eða sambærilegar stofnanir þar
sem í flestum tilvikum var um að ræða búsetu fatlaðra í þéttbýli við gjörólíkar kringumstæður en á Sólheimum.
Í rannsóknarspurningunni var einnig spurt um tengsl samningsaðilanna, hvernig þeim hafi
verið háttað. Af tilvísunum í ritgerðinni í blaðagreinar og fleiri gögn má ljóst vera að tengslin
einkenndust af tortryggni og togstreitu samningsaðilanna. Ekki var um beinar samningsvið-
ræður að ræða við gerð fyrra samningsins heldur gegnu samningsdrög á milli samningsaðila
fyrir milligöngu eins aðila úr stjórn Sólheima sem átti í töluverðum samskiptum við félagsmálaráðuneytið vegna annarra mála. Inn í málið fléttaðist einnig þrýstingur hagsmunaaðila í
málefnum fatlaðra um leiðir í ummönnun fatlaðra einstaklinga. Togstreitan var líka á köflum
á svolítið persónulegum nótum eins og einn viðmælandinn í rannsókninni benti á. Í þessu
samhengi er vert að gefa stöðu samningsaðilanna tveggja, hins opinbera og sjálfseignarstofnunarinnar Sólheima, nánari gaum og skoða umhverfi þeirra út frá kenningum sem fjallað var
um í fræðilegum hluta ritgerðarinnar.

5.5.4 Að slökkva elda

Í inngangskafla var í stuttu máli fjallað um sérstöðu opinberrar stjórnsýslu. Þar kom fram að
starfsumhverfi og starfsþættir hennar væru margþættari en hjá einkafyrirtækjum og að gert sé
ráð fyrir að allar athafnir opinberra stofnana séu opinberar. Náið sambýli við hið pólitíska
vald er einnig þáttur sem flækir starfsumhverfi hins opinbera. Stjórnmálamenn þurfa að mæta
kjósendum reglulega í kosningum og taka tillit til hagsmuna flokksfélaga sinna og því grípa
þeir stundum inn í mál vegna þrýstings hagsmunahópa eða einstaklinga.
136
Ráðherrar fá umboð sitt frá kjósendum en embættismenn og aðra starfsmenn opinberrar stjórnsýslu skortir
þetta lýðræðislega umboð. Stjórnendum í opinberri stjórnsýslu ber að leitast við að hemja
ríkisútgjöld og í samningagerð við einkaaðila og aðila þriðja geirans ber þeim að leita hagkvæmra lausna sem stundum stangast á við sjónarmið stjórnmálamanna.
Þegar fyrri samningurinn var gerður við Sólheima árið 1996 má segja að stefnugluggi hafi
opnast og samningsgerð milli hins opinbera og Sólheima kemst á dagskrá stjórnsýslunnar.
Nýjar pólitískar áherslur í ríkisbúskap, með áherslu á gerð þjónustusamninga við einkaaðila
og aðila þriðja geirans, deilur um fjárveitingar hins opinbera til Sólheima ásamt fleiri þáttum
opna samningsaðilum leið til að hefja vinnu við samningsgerð þrátt fyrir undangengnar deilur
á vettvangi fjölmiðlanna og tregðu hins opinbera við að koma á þjónustusamningi.

Í fræðilegum hluta ritgerðarinnar var fjallað um kenningar Simon sem gera ráð fyrir því að
í opinberri stjórnsýslu miðist ákvarðanataka við að ná fram stöðugleika og jafnvægi. Skynsemi mannsins séu takmörk sett og einstaklingurinn taki ákvarðanir sem séu „nógu góðar“ og
taki mið af aðstæðum og gildismati viðkomandi einstaklings. Einnig var fjallað um smá-
skrefakenningu Lindblom þar sem einstaklingar leitist í óvissuástandi við að taka ákvarðanir í
smáum skrefum sem byggi á því sem fyrir hendi er. Sé staða opinberra starfsmanna við gerð
fyrra samningsins við Sólheima 1996 skoðuð í ljósi þessara kenninga er ljóst að ástandið
einkenndist af óvissu. Óvissu í þeim skilningi að gerð slíks þjónustusamnings í málefnum
fatlaðra var ný af nálinni og á litlu var að byggja. Í slíku ástandi var leitast við að byggja á
þeirri þjónustu sem hið opinbera sjálft innti af hendi við fatlaða einstaklinga. Þjónusta sem
fór fram við mjög ólíkar aðstæður en fyrir hendi voru hjá Sólheimum. Út frá sjónarhóli hins
opinbera var það samt e.t.v. eina færa leiðin til að ná fram stöðugleika við óvissuaðstæðurnar.
Íslensk stjórnsýsla er afar fáliðuð en til hennar hafa þó verið gerðar sömu kröfur og til
opinberrar stjórnsýslu í milljónaríkjum. Því er kannski ekki að furða að vinnudagarnir í
íslenskum ráðuneytum fari í „að slökkva elda hér og þar“ eins og einn viðmælandi hins opinbera í rannsókninni orðað það. Við slíkar aðstæður er lítill tími aflögu í stefnumótun og innleiðingu nýrra starfsaðferða og því er ekki að undra að ákvarðanir starfsmanna stjórnsýslunnar grundvallist á smáum skrefum sem byggi á því sem fyrir er í anda kenningar Lindblom.
Sem fyrr segir er starfsumhverfi starfsmanna stjórnsýslunnar flókið og starfsmennirnir hafa
sjaldnast yfir öllum þeim upplýsingum að ráða sem gera þeim kleift að taka „bestu“ og
„réttustu“ ákvarðanirnar. Því miðist ákvarðanatakan oft við ákvarðanirnar sem séu „nógu
góðar“.
137
Sambýli við hið pólitíska vald og inngrip stjórnmálamanna er, eins og fjallað hefur verið
um, einn þátturinn sem flækir starfsumhverfi opinberrar stjórnsýslu. Svo virðist sem að við
gerð beggja samninganna milli hins opinbera og Sólheima hafi verið um beina aðkomu
stjórnmálamanna að ræða. Í fyrri samningagerðinni var þjónustuaðilinn ósáttur við forsendur
samningsins en honum voru settir úrslitakostir af hálfu ráðherra. Í seinni samningagerðinni
var um beina aðkomu ráðherra að samningagerðinni að ræða. Einn viðmælandi hins opinbera
benti á þá staðreynd að þegar ráðherrar komi inn í samningaviðræður þá sé annað hvort fyrir
þá að tapa þeim „pólitískt“ eða að höggva á hnútinn og ljúka viðræðum og skrifa undir samning. Hvað sem líður viðhorfum embættismanna stjórnsýslunnar er umboðið hjá ráðherrum og
því hafa þeir lokaorðið.

5.5.5 Tilvist sjálfseignarstofnunar
Þegar Sesselja H. Sigmundsdóttir var innt eftir því hver ætti Sólheima var svar hennar að það
væru börnin sem ættu Sólheima, börnin sem áttu heimili á Sólheimum.
138
Sesselja hafði ekki
mótað stefnu um framtíð Sólheima en hafði þó lýst þeim áhuga sínum að staðurinn yrði
menntasetur í gömlum íslenskum stíl, með smáhýsi allt um kring. Einnig dreymdi hana um að
þar risi lífræn landbúnaðar- og garðyrkjustöð.
139
Þegar Sólheimar í dag eru bornir saman við
þessa sýn Sesselju er ljóst að staðurinn er að mörgu leyti í anda hennar. Þar búa saman fatlaðir og ófatlaðir einstaklingar sem stunda ýmis konar störf í fyrirtækjum sem rekin eru á stað-
num. Má þar nefna skógræktarstöð, garðyrkjustöð, verslun og listhús, kaffihús, gistiheimili
o.fl. Menning og listir eru í hávegum höfð, leiksýningar eru settar á svið í leikhúsi staðarins
og í Sesseljuhúsi eru haldnir ýmis konar fræðslufundir og ráðstefnur. Sólheimar eru einnig
vinsæll áfangastaður ferðamanna sem margir taka þátt í ýmis konar menningarviðburðum
staðarins, heimsækja kaffihús staðarins og versla varning sem íbúar Sólheima hafa unnið.
Eins og fram kom í kafla tvö var markmið Sesselju ávallt að stunda ýmis konar atvinnustarfsemi til að afla tekna fyrir staðinn því henni hugnaðist ekki að verða of háð opinberum
aðilum fjárhagslega því hún taldi að það byði hættunni heim á afskiptum hins opinbera af
innri málefnum Sólheima. Með tímanum varð staðurinn hins vegar mjög háður hinu opinbera
og eins og fram hefur komið voru gerðar kröfur af hálfu þess að koma að stjórnun sjálfseignarstofnunarinnar. Ríkjandi hugmyndafræði í málefnum fatlaðra undir lok síðustu aldar
var staðnum einnig andsnúin og því er í byrjun tíunda áratugarins ráðist í að marka Sólheimum stefnu fyrir komandi áratugi. Í þeirri stefnumörkun er lögð áhersla á að renna fleiri
stoðum undir starf heimilisins en kjarninn í hugmyndafræði staðarins er eftir sem áður að
veita einstaklingum tækifæri. Í kafla tvö var fjallað um núverandi skipulagsskrá Sólheima þar
sem kveðið er á um að markmið Sólheima sé að skapa sjálfbært samfélag með félagsþjónustu
við fólk með sérþarfir.
Þannig hafa forsvarsmenn Sólheima fundið staðnum nýjan farveg sem á þó mjög sterkar
rætur í hugsjón stofnandans. En þessi þróun hefur ekki gengið gagnrýnislaust fyrir sig eins og
tilvísanir í blaðaskrif í kafla tvö bera vitni um. Meðal annars hefur verið gagnrýnt að áherslan
hafi færst frá umönnun þroskaheftra yfir í vistvænan rekstur og að til þess hafi verið notað
almannafé. T.a.m. sé rekið gistiheimili á Sólheimum í samkeppni við aðila á frjálsum
markaði. Fulltrúar Sólheima hafa bent á að fyrirtæki staðarins séu rekin sem sjálfstæð fyrirtæki til að renna stoðum undir gunnstarfsemi Sólheima.
Í umfjöllun sinni um samstarf hins opinbera og þriðja geirans hefur fræðimaðurinn
Anheier bent á aukningu þess að aðilar þriðja geirans stundi samkeppnisrekstur til að fjármagna grunnstarfsemi sína til að koma í veg fyrir að þeir verði of háðir hinu opinbera um
fjárframlög.
140
Í máli eins af fyrrverandi stjórnendum Sólheima í rannsókninni kom fram að í
fyrirtækjum Sólheima eigi sér stað blöndun fatlaðra og ófatlaðra einstaklinga sem sé í samræmi við hugmyndafræði staðarins. Fyrirtækin skapi einnig störf fyrir fatlaða íbúa staðarins
og það sé einmitt einn af aðalstyrkleikum Sólheima að þar séu allir í starfi og gegni ákveðnu
hlutverki.
Velvilji almennings er aðilum þriðja geirans einnig mjög mikilvægur. Í umfjöllun sinni
„Styrkar stoðir: Almannatengsl“ í Stjórnun og rekstur félagasamtaka bendir höfundurinn
Þórir Guðmundsson á mikilvægi almannatengsla í starfi sjálfseignastofnana. Þórir segir
margar mismunandi leiðir vera færar fyrir aðila þriðja geirans til að iðka almannatengsl og
koma málefnum sínum á framfæri. Hann bendir á að á Íslandi eigi þriðji geirinn í víðtæku
samtarfi við hið opinbera eins og víða um heim. Því sé ljóst að forsvarsmenn sjálfseignarstofnana og frjálsra félagasamtaka komist ekki hjá því að eiga í tengslum við starfsmenn hins
opinbera. Þórir bendir á að ekki sé nóg að sinna góðum verkefnum og búast við því að stuðningur við þau komi á silfurfati, vinna þurfi fyrir þessum stuðningi. Á Íslandi sé kunningjasamfélagið enn við lýði og að einstaklingar í stjórnkerfinu, stjórnmála- og embættismenn,
hafi iðulega úrslitaáhrif á skiptingu almannafjár, hvort sem okkur líki það betur eða verr. Þess
vegna geti verið eðlilegt að vinna hagsmunamálum fylgi á vettvangi stjórnmálaflokkanna.
141
Hjá Sólheimum hafa verið farnar ýmsar leiðir til að iðka almannatengsl. Samskipti við
fjölmiðla hefur verið ein leiðin en ýmsir hafa gagnrýnt hversu oft málefni sjálfseignarstofnunarinnar hafi ratað í fjölmiðla. Í mörgum tilvikum var þó um það að ræða að utanaðkomandi
aðilar hafi átt frumkvæðið að skrifunum og þá hafi verið nauðsynlegt að svara þeim af hálfu
forsvarsmanna Sólheima. Af umfjöllun ritgerðarinnar má ljóst vera að aðkoma aðila í stjórnkerfinu, stjórnmála- og embættismanna, að málefnum Sólheima hefur haft í för með sér kosti
og galla fyrir starfsemi sjálfseignarstofnunarinnar.

Tilvísun í eftirfarandi link:

http://skemman.is/stream/get/1946/9980/24957/1/MPA-ritgerd_SigrR.pdf


Er Íslenska þjóðin í raun og veru ánægð hvort fyrir um sig með upphafslög nr. 33/1944 sem og núna hin ný breyttu síðarnefndu lög nr. 33/1944?

Voru þessi lög nr. 33/1944 í raun og veru sé til síðari tíma litið ekki búin til og samin fyrst og fremst til þess að auðvelda brotafólki, sama hve og hversu alvarleg þessi brot einstaklinga séu til þess að auðvelda þeim að aðlagast samfélaginu án utanaðkomandi dóms og laga?

Ég get tekið eitt skýrt dæmi sem er svo ljótt og fyrir neðan alla mína virðingu:

Einstaklingur sem hefur verið í föstu sambandi með dömu í 2 ár, lenti í því leiðinda óláni og veseni að unnusta hans hafi bæði verið honum ótrúr og ákveðið svo undir það síðasta í lok sambandsins að reyna við og taka ástfóstri við einum af bestu vinum unnusta síns.

Svo síðan þegar unnusti og besti vinur þess einstaklings kemst að þessu ákveður hann að leyfa besta vini sínum að reka sig á vegg gagnvart sinni fyrrverandi og loks þegar besti vinur þess áttar sig á unnustu besta vinar síns, að hún hafi líka haldið framhjá honum, sett á þau tvö trúlofunarhringa úr fyrri samböndum o.m.fl., þá gaf besti vinurinn henni tóninn og eftirlét henni trúlofunarhringinn og sagði henni upp, en þar með var ekki dramatíkin ekki úti...

Unnustan byrjaði að koma að vinnustað besta vinarins, áreita hann á vinnutíma, leggja hann í einelti og hvað þá að sitja um hann helming vinnuvikunar og bera upp óþarfa afsakanir í garð síns yfirmanns til þess eins að fá hann til að vorkenna og finna til með sér vegna þessa aðstæðna, en að unnustan skuli svo leggjast svo lágt að ná í utanaðkomandi aðila, brotafólk, hvort svo sem það sé á skilorði eður ei og fá það í lið með sér til að reyna að lokka til sín besta vin unnusta síns fyrrverandi er það ljótasta og einna lægsti staðal virðingar sem ég hef orðið vitni af, hvað þá að vegna vankanta og ágalla í Stjórnarskrá Íslenska Lýðveldisins Íslands, þá þarf oft á tíðum að slá slíkri skjaldborg undir vinina með slíkri vinavernd svo ekki hljótist frekari skaði af!

65. gr. [Allir skulu vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu að öðru leyti.
Konur og karlar skulu njóta jafns réttar í hvívetna.]1)
1)L. 97/1995, 3. gr.

76. gr. [Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika.

Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem velferð þeirra krefst.]1)
1)L. 97/1995, 14. gr.

71. gr. [Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.
Ekki má gera líkamsrannsókn eða leit á manni, leit í húsakynnum hans eða munum, nema samkvæmt dómsúrskurði eða sérstakri lagaheimild. Það sama á við um rannsókn á skjölum og póstsendingum, símtölum og öðrum fjarskiptum, svo og hvers konar sambærilega skerðingu á einkalífi manns.
Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. má með sérstakri lagaheimild takmarka á annan hátt friðhelgi einkalífs, heimilis eða fjölskyldu ef brýna nauðsyn ber til vegna réttinda annarra.]1)
1)L. 97/1995, 9. gr.

72. gr. [Eignarrétturinn er friðhelgur. Engan má skylda til að láta af hendi eign sína nema almenningsþörf krefji. Þarf til þess lagafyrirmæli og komi fullt verð fyrir.

1)L. 97/1995, 10. gr.

67. gr. [Engan má svipta frelsi nema samkvæmt heimild í lögum.
Hver sá sem hefur verið sviptur frelsi á rétt á að fá að vita tafarlaust um ástæður þess.
Hvern þann sem er handtekinn vegna gruns um refsiverða háttsemi skal án undandráttar leiða fyrir dómara. Sé hann ekki jafnskjótt látinn laus skal dómari, áður en sólarhringur er liðinn, ákveða með rökstuddum úrskurði hvort hann skuli sæta gæsluvarðhaldi. Gæsluvarðhaldi má aðeins beita fyrir sök sem þyngri refsing liggur við en fésekt eða varðhald. Með lögum skal tryggja rétt þess sem sætir gæsluvarðhaldi til að skjóta úrskurði um það til æðra dóms. Maður skal aldrei sæta gæsluvarðhaldi lengur en nauðsyn krefur, en telji dómari fært að láta hann lausan gegn tryggingu skal ákveða í dómsúrskurði hver hún eigi að vera.
Hver sá sem er af öðrum ástæðum sviptur frelsi á rétt á að dómstóll kveði á um lögmæti þess svo fljótt sem verða má. Reynist frelsissvipting ólögmæt skal hann þegar látinn laus.
Hafi maður verið sviptur frelsi að ósekju skal hann eiga rétt til skaðabóta.]1)
1)L. 97/1995, 5. gr.
68. gr. [Engan má beita pyndingum né annarri ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu.
Nauðungarvinnu skal engum gert að leysa af hendi.]1)
1)L. 97/1995, 6. gr.
69. gr. [Engum verður gert að sæta refsingu nema hann hafi gerst sekur um háttsemi sem var refsiverð samkvæmt lögum á þeim tíma þegar hún átti sér stað eða má fullkomlega jafna til slíkrar háttsemi. Viðurlög mega ekki verða þyngri en heimiluð voru í lögum þá er háttsemin átti sér stað.
Í lögum má aldrei mæla fyrir um dauðarefsingu.]1)
1)L. 97/1995, 7. gr.
70. gr. [Öllum ber réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur eða um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstóli. Dómþing skal háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila.
Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.]1)
1)L. 97/1995, 8. gr.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Í hvernig þjóðfélagi búum við eiginlega! The way society we live anyway!

Kæru mbl., bloggarar hérna á Íslandi sem og annars staðar:

Ég vill bara segja við ykkur eftirfarandi staðreyndir og sannleika...

Á meðan þessir tilteknu eftirtöldu einstaklingar sem þið v/s við höfum kosið yfir okkur fara ekki eftir lögum og reglum Íslenska Lýðveldisins frá 1944, þá hafa þau ekkert að starfa fyrir hönd almennings, s.s., okkar hérna í þjóðfélaginu, því þau hafa bara verið að auka bilið v/s strikið á milli þeirra sem hafa það mjög gott hins vegar og geta lifað vel lystingum og hins vegar hinna sem þurfa að koma skríðandi að dyrum sveitafélaganna, Félags- og Velferðarráðuneytisins, hjálparstofnanna, safnaðarheimilanna og síðast en ekki síst að betla síðan í sjónvarpinu um betri tíð og aukna fjármuni frá almenningi, eins og hver og einn hafi ekki nóg fyrir sig og sína að sjá ofan í sitt bú miðað við hvernig stjórnvöld ætla sér að búa og hlúa að eldri kynslóðinni, sé til síðari tíma litið!!!

Allavega, miðað við allt sem ég hef lent í og fyrir gagnvart mínum nánustu auk stjórnsýslunar og staða mín er satt best að segja skelfileg ef ekki bagaleg og ég berst í bökkum við að halda aftur að geðheilsu minni vegna veikinda minna, þá er ég ekki gangandi á milli með seðlaveski eða seðlabuddu, biðjandi og í verstu tilfellum vælandi og grátandi um peninga, hægri v/s vinstri. Ég veg og met miklu meir mína æru, virðingu, heiður, orðstír o.m.fl.

Þetta er ekki slíkt þjóðfélag sem ég hafði viljað hvorki fæðast né alast upp í og við frá byrjun, það get ég sagt ykkur í hreinskilni sagt!

Dear MBL., Bloggers here in Iceland and elsewhere:

I just want to say to you the following facts and truth ...

While these particular individuals following you v / s we have chosen us to not abide by the laws and regulations of the Republic of Iceland since 1944, they have nothing to act on behalf of the public, such as, here in our society, because they've just been increase the v / s segment between those who have it great, however, and can survive well described ings and the other of which need to come crawling to the door municipalities, Social and Welfare Ministry, nonprofit organizations, collected household and, last but not least, to beg then TV for better times and increased funds from the public, as every one was not enough for him and her to see into their estate by how the government intends to create and nurture the older generation, is in the second term!! !

Anyway, considering all I've been in and to my closest and administrative functionaries and my post is honestly it frightening if not deleterious and I received in trays to hold back the sanity my illness less, then I'm not going between a wallet or purse notes, asking and in the worst cases, whining and crying about money, right v / s left. I stop and record much more my honor, dignity, honor, reputation and more.

This is not such a society I'd want either born or grew up in and around from the start, I can tell you honestly tell!


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Mannréttindasáttmáli Evrópu (í heild): European Convention on Human Rights (in total):

European Convention on Human Rights (in total):


Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (European Convention on Human Rights)
changes cf. Protocol no. 11


Rome, 4 November 1950.


http://vefir.nams.is/kompas/pdf_klippt/vidaukar/8.pdf


The text of the agreement has been amended by Protocol No.. 3 (ETS no. 45), which came into effect on 21 September 1970, of Protocol no. 5 (ETS no. 55), which
entered into force 20 December 1971 and of Protocol no. 8 (ETS no. 118), which entered into force on 1 January 1990, and also contained the text of Protocol no. 2 (ETS
no. 44) which, according to the third paragraph. 5th Article., had been part of the contract since he came into effect on 21 September 1970. Protocol no. 11 (ETS no. 155) is
instead of all the provisions of the modified or added in this any attachments with effect from the date of his first November 1998. From that day was
Protocol no. 9 (ETS no. 140), which entered into force on 1 October 1994, and abolished Protocol no. 10 (ETS no. 146) no longer served its purpose. In
2004, Protocol no. 14, for improved control agreement, approved but not yet entered into force.


Governments which have signed and the parties are
Council of Europe
keep in mind the general declaration of human rights, the General Assembly
The United Nations adopted on 10 December 1948;
keep in mind, a statement that has the goal of ensuring public
and realistic recognition and protection of their rights, there is
described;
keep in mind that the aim of the Council of Europe is to establish a closer union
members and that one of the way to the point is that human rights and fundamental freedoms are honored and strengthened;
reactivate firm faith in the fundamental freedoms, which is based
justice and peace in the world and the best guarantees on the one hand with
effective, democratic governance and, on the other hand, the general understanding and
preservation of human rights, which are the foundation of liberty;
Determined to take the first steps to the extent of ensuring
shared some of their rights, as specified in the General
Declaration of Human Rights, since the European governments, which
same time being and have a common heritage of political traditions, ideals, freedom and the rule of law;
Have agreed on the following is:


First Article
1
- Obligation to respect human rights
The Contracting Parties shall secure to everyone within their
jurisdiction the rights and freedoms defined in the first section of this Agreement.
I. Chapter
1
- Rights and freedoms
Second Article
1
- Right to life
First 's Right to life shall be protected by law. No
one shall be deprived of life intentionally, except guilt is proven and should satisfy Judgment against him for a crime penalty is provided by law.
Second Deprivation occurring force shall not be considered to violate
in contravention of this article when power bait which is no more than absolutely
necessary:
to protect a person from unlawful violence;
b to effect a lawful arrest or to bring
prevent the escape of a person lawfully detained;
c, lawful actions aimed at suppressing
riot or insurrection.
3rd Article
2
- Prohibition of torture
No one shall be subjected to torture or to inhuman or degrading treatment
or punishment.
4th Article
1
- Prohibition of slavery and forced labor
First No person shall be held in slavery or servitude.
Second No one shall be required of any person to perform forced
or forced labor.
3rd Forced or compulsory labor for the purpose of this article
shall not apply to:


a. work required in accordance with the general rules
custodial arrangements provided for in Article 5 Article. this Convention or during conditional release from such detention
process;
b. military service or services required in its place
of men who refuse military service to his conscience
for and live with legislation authorizing such rejection;
c. services because of the risk of an emergency or threat
life or public welfare;
d. work or service which forms part of normal civil obligations.
5th Article
1
- Right to liberty and security of person
First Everyone has the right to liberty and security of person. No one shall be
deprived of his liberty save in the following cases and in accordance with the
procedure prescribed by law. The cases are:
a. the lawful detention of a person who has been sentenced guilty of
a competent court;
b. the lawful arrest or detention of a person for non-compliance
lawful order of a court or in order to secure the fulfillment of lawful duty;
c. the lawful arrest or detention of a person who convened in the
purpose of bringing him before the competent legal authority,
end resting on his reasonable suspicion of a crime or
the arguments are considered necessary to prevent the
he commits a crime or escape in this situation;
d. detention of a minor by lawful order
for the control of upbringing or his lawful detention
for the purpose of bringing him before the competent legal
power;
e. lawful detention of persons for the prevention of infectious
disease spreads or persons of unsound mind, alcoholics or drug addicts or vagrants;
f. the lawful arrest or detention of a person to prevent
for the unauthorized entry into the country or keeping
people to deportation or extradition.
Second Anyone who is arrested shall be informed promptly,
in a language which he understands, of the reasons for his arrest and
the sake of which he is born.
3rd Everyone who is arrested or detained
provided. c-team first Point. this Article shall immediately bring before a judge
or other official designated by law has the right to go
have jurisdiction, and shall be entitled to his case will be taken
in court within a reasonable time, or he will be released until
trial. It can be a condition for a redeemer
the custody of collateral is set for his appearance before the court.
4th Any person who is arrested or placed in custody, the right to bear decided upon a court's ruling on it in a timely manner and order that he be
released if the detention is not lawful.
5th Everyone who has been placed in the hands or custody
contrary to the provisions of this Article shall have the right to compensation
can be included.
6th Article
3
- The right to a fair trial
First In order to determine the rights and duties of his civil rights
or blame, as it is used for a criminal offense, he shall be
right to a fair and public hearing within a reasonable time
by an independent and impartial tribunal. His replacement is determined
by law. Judgment shall be pronounced in open court, but the ban is
reporters and the public access to proceedings in all
or some of the moral reasons or public policy considerations
or national security in a democratic country or in the interests of young people
or the protection of privacy, the parties or, in so far as the Court deems it is clearly needed, in specific cases where
official narrative would impede the course of justice.
Second Anyone who is born with a criminal offense shall be presumed innocent until proved guilty according to law.
3rd Anyone who is born with a criminal offense shall not be
enjoy less accurate than follows:
a. To be informed promptly, in a language which he understands and in
detail the nature and cause of the accusation against him
Everyone.
b. Have adequate time and facilities to prepare a defense
her.
c. He can defend himself or be-
assistance of his own choosing. If he has not enough money to
to pay for legal assistance to be given it free
if it is necessary for justice.
d. He can ask or be asked witnesses who are guided
against him. Be seen that the witness, who bear him
in favor of the event in court and are asked in the same way as they
witnesses that are derived from it.
e. To have the free assistance of an interpreter if he can not understand or
speak the language used in court.
7th Article
4
- No punishment without law
First No one shall be guilty of an offense if an act or omission that he's not constitute a criminal offense under national
or international law when it was committed. Nor shall a man
more severe punishment than the law at the time the offense was committed.
Second This Article shall not prejudice the trial of
some person or his sentence for any offense
or omission punishable under the provisions of
law recognized by civilized nations when it was committed.
8th Article
1
- Respect for private and family
First Everyone has the right to respect for his privacy, family, home
and correspondence.
Second Public authorities shall not make the exercise of this right except in accordance with the law and is necessary in a democratic society in the interests of national security, public safety or the economic well-being of the country, for the prevention of disorder or
crime, for the protection of health or morals or the rights
and freedoms of others.


9th Article
1
- Of thought, conscience and religion
First Everyone has the right to freedom of thought, conscience
and religion. This right includes freedom to change religion or
convictions and to fulfill his or her religious convictions, whether
either alone or in community with others and in public or
private, in worship, teaching, practice and observance.
Second Freedom to fulfill his or her religious convictions, only
subject to the limitations prescribed by law and necessary
in a democratic society in the public interest, for the protection
public order, health or morals or the rights and freedom.
10th Article
1
- Freedom of expression
First Everyone has the right to freedom of expression. This right shall also cover
freedom to hold opinions and to receive and impart information and
ideas at home and abroad without government intervention. Provisions
This article shall not prevent States from requiring radio, television and film companies to operate only under
special permission.
Second Because of these rights carries with it duties and responsibilities, may be subject to such formalities, conditions, restrictions
or penalties as are prescribed by law and are necessary in a democratic
discuss the lay society in the interests of national security, territorial integrity or public safety, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health
or morals, or the rights and reputation and to bring
prevent the disclosure of information received in confidence, or for maintaining the authority and
impartiality of the judiciary.
11th Article
5
- Assembly and association
First Everyone has the right to peaceful assembly and
of association, including the right to form and join trade unions for the protection of his interests.
Second If the exercise of these rights other than such as
prescribed by law and are necessary in a democratic society
of national security or public safety, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health or morals or the rights and freedom. The provisions of this Article shall not constitute
obstacles to lawful restrictions on members of the
military and police or government employees exercising this right.
12th Article
1
- Right to marriage
Men and women of marriageable age have the right to marry and found a
family in accordance with the law on these rights.
13th Article
1
- Right to an effective remedy to seek redress
Anyone who has broken the law or freedoms, as described in
Convention should be a realistic way to achieve their rights for public
authority, and is valid only if the offense was committed public officials.
14th Article
1
- Prohibition of discrimination
Rights and freedoms set forth in this Convention shall be secured without
discrimination, such as sex, race, color, language, religion, political or other opinion, national or social origin, association
with a national minority, property, birth or other status.
15th Article
1
- Loss of rights crisis
First In times of war or other public emergency
threatens the life of the nation any High Contracting Party may take measures
that deviate from its obligations under this Agreement to
extent strictly necessary for the prevention of shocks, provided that such measures are not inconsistent with its other obligations under
law.
Second This provision shall in no way diminish the value of second Article., except when deaths resulting from lawful acts of war, or from third Article.,
4th Article. (First paragraph.) And 7 Article.
3rd Any High Contracting Party availing itself of this right of derogation
shall inform the Secretary General of the Council of Europe fully informed
of the measures it has taken and the reasons
them. It shall also inform the Secretary-General
Of Europe when such measures have ceased to operate and
provisions of the Convention are again being fully executed.
16th Article
1
- Restrictions on the political activity of aliens
Nothing in Articles 10, 11 and 14 Article. be regarded as preventing the High Contracting Parties
imposing restrictions on the political activity of aliens.
17th Article
6
- Prohibition of abuse of rights
Nothing in this Agreement shall be construed so as to entail the least
Rights to the states, organizations or individuals to undertake or
any action that aims to destroy the rights of any
and freedom, as described therein, or to limit the excess of
the agreement stipulates.
18th Article
1
- Limitation of the deterioration of rights
Limitations to the said rights and freedoms provided for under the contract
this should not be taken with any other purpose other than for which they have spoken.
II. Chapter
7
- European Court of Human Rights
19th article - Establishment of the Court
To ensure compliance with the obligations of the Parties
this Protocol and to him have undertaken should be set up
European Court of Human Rights, hereinafter called the Court.
It shall operate continuously.
20th Article - Number of judges
The Court shall consist of an equal number of judges and Parties.
21st article - Eligibility
First The judges shall be persons grand lips, and they will be second-
whether to satisfy the requirements for qualification for appointment to high judicial office or be lögvísir such words go by.
Second Judges shall establish his place as individuals.
3rd During their term of office lasts Judges will not participate
in any activity that is incompatible with their independence, impartiality or requirements to fully judge the work. The court shall decide all doubts regarding the implementation
this paragraph.
22nd article - Election of judges
First The judges shall be elected by the Congress, by any Contracting Party by a majority of votes cast from a list of three
human Party nominates.
Second Same mode should be worn to fill the number of judges to the emergence of a new
Party or when a vacancy occurs in the Court.
23rd article - The term of office
First The judges shall be elected for a term of six years. It should be re-elected.
Term half of those judges who are elected at the first
election shall be completed in three years.


Second Term half of those judges who are elected at the first
election shall be completed in three years.
3rd To ensure that, as far as possible, to be replaced by half
judges every three years, the Assembly may decide, before
the subsequent election, the election of one or more judges, the
elected shall be for a period other than six years but not more
than nine and not less than three.
4th In the tenure of more than one judge in the case and Assembly
applying the provisions of the preceding paragraph shall work time
each lot is determined by the Secretary
Council care when election.
5th A judge elected to replace a not had
completion of their term of office shall be a member of the Court's term.
6th The term of office of judges shall expire when they reach the age of 70.
7th The judges shall hold office until replaced.
They shall, however, continue to deal with such cases as they
were subjected to.
24th article - Dismissal
The judge may be dismissed from office unless the other judges decide by
two-thirds majority that he no longer fulfills the conditions
requirement.
25th paper - Office and legally-qualified assistants
The Court shall have a registry, the functions and organization of specific
the Rules of Procedure. The Court shall be assisted by legally-qualified
assistants.
26th article - fully constituted court
Fully constituted court shall
First elect its President and one or two Vice-Presidents for three years, then
may be re-elected;
Second departments to appoint a certain time;
3rd elected Deans Court; then be re-elected;
4th adopt rules of procedure of the Court; and
5th elected secretary and one or more Deputy Secretary.
27th article - Committees, Chambers and Grand Chamber
First To consider cases brought before it, the Court shall
work in committees of three judges, in Chambers of seven
judges and in a Grand Chamber of seventeen judges. Sections
Court appoint committees for a fixed period of time.
Second Self in the Chamber and the Grand Chamber the judge elected
is the part of the State concerned. If there is none
or if he does not participate in the proceedings designated by the Member State judges.
3rd The Grand Chamber shall also include the President of the Court, the Vice Presidents of the Chambers and other judges chosen in accordance
Procedure. When a case is referred to the Grand Chamber under Article 43 Article. Shall not the Judge
who sat in the Chamber which rendered the judgment in the case are
place in the league, with the exception, however, the President of the department and
judge the place was part of the State concerned.
28th article - Statements mentioned that care is unacceptable
By unanimous vote, the Council may declare inadmissible or strike from the register
his dear single application submitted under Article 34 Article. when it is possible to
take such a decision without further examination. The decision shall be final.


29th Article - Decisions on departments to challenge the admissibility and on the merits of its
First If no decision is taken in accordance with the 28th Article. department shall provide
whether the appeal is submitted by a person under Article 34
Article. admissibility and the merits of it.
Second Unit shall provide whether international appeals under 33rd Article.
Top technology and the material side.
3rd The decision on admissibility shall be taken separately unless
Court, in exceptional cases, decides that another mode
should be worn.
30th Article - After Administration of jurisdiction to the Grand Chamber
If the issue that the department has initiated gives rise to serious doubts about the interpretation of
Agreement or any attachments to it or when the resolution of questions
the league could lead to an outcome that would be inconsistent with the previous judgment
Court, the Department may at any time before judgment
be left to the faculty jurisdiction in the matter, unless the party protests.
31st Article - The role of the Department
The Grand Chamber shall
First Rule on appeals are served according 33rd Article. or
34th Article. the department has deferred jurisdiction under the 30th Article. or
when the matter has been referred to it under 43rd Article.; and
Second consider requests for advisory opinions are served under the 47th Article.
32nd article - Jurisdiction of the Court
First Jurisdiction of the Court shall extend to all matters concerning the interpretation
and implementation of the Convention and the Protocol thereto, which
referred to it in accordance with Articles 33, 34 and 47 gr.
Second If a dispute arises as to jurisdiction resolve.
33rd article - Milliríkjamál
Any Contracting Party may refer to the Court alleged violation
other Party of the provisions of the Convention and Protocol thereto.
34th Article - lovely people
The Court is authorized to receive complaints from any person,
organizations or groups of individuals who claim that Party has
violation of the rights set forth in the contract and any attachments
with him. The Parties undertake not to hinder in any way
effective exercise of this right.
35th article - The conditions for the admissibility
First The Court may only deal with a case that sought
has been fully adjustments at home, according to the generally recognized rules of international law, and within 6 months
that the final decision was taken.
Second The Court shall not deal with any complaint of a person
filed before it under Article 34 Article. if
a anonymous person, or
b substantially the same as the matter has already been examined by the Court or has already been submitted to
investigation or settlement of international and includes
not include any new relevant information.
3rd The Court shall declare inadmissible any dear person
submitted under Article 34 Article. which it considers incompatible with the provisions of the Convention, manifestly ill-founded, or
an abuse of the right of petition.
4th The Court shall reject any appeal that it considers inadmissible under this Article. He may make it
At any stage of the proceedings that is.
36th article - Meal Membership third party
First Now the applicant is a national of a Party and a Party shall be entitled to carry forward written comments and take part in
Oral proceedings in all matters for the department and the department.
Second In order to ensure proper verdict is the President of the Court may invite any Party which is not
party to the proceedings or the person involved and not
applicant to submit written comments or take part in
oral arguments.
37th article - Charges withdrawn
First Court may at any stage of the proceedings
to incorporate appeal of its list when conditions warrant
to believe that:
a. applicant does not intend to follow its allegations by, or
b. the matter has been resolved, or
c. any other reason the Court verifies, is no longer justified to continue
to discuss the complaint. The court shall, however, continue
complaint investigation, if necessary, to the human rights as defined Convention or
any attachments to it are respected.
Second The court may decide to appeal again to register
her if he considers that the circumstances so warrant.
38th article - investigation and mediation
First If the Court declares the complaint admissible it
a. carry out checks on the matter with representatives of the parties
and if necessary, carry out a study that
countries concerned is then obliged to pay for
in all respects;
b. be available to the parties to resolve the matter
provided with the full care of their human rights
defined in the Agreement and its Annexes
him.
Second What goes under b. first team paragraph. shall be confidential.
39th article - conciliation
If a settlement is effected, the Court shall strike the case out of its list by Decision
which should be a brief statement of the facts and of the solution reached.
40th article - The official procedures and access to Document
First Proceedings shall be public unless the court decides otherwise
in special cases.
Second Documents held by the Secretary shall be available to the public unless
President of the Court decides otherwise.
41st article - fair compensation
The Court shall, if necessary, provide fair compensation to the party
subjected to damage if he comes to the conclusion that the breach of contract or any attachments to it were the case and if the legislation
Party concerned allows only the disclosure of compensation in part.
42nd Article - Judge issued the departments
Judgments issued in the dispute shall be final in accordance with the provisions of
Second paragraph. 44th Article.


43rd article - Referral to the Department
First Each party is permitted, in exceptional cases is
discuss the request within three months from the date
Justice Department that the matter be referred to the Grand Chamber.
Second A committee of five judges of the Grand Chamber shall grant the request
if the case raises a serious question as to the interpretation or application of the Convention and any attachments to it, or
serious debate of general importance.
3rd Approval Committee shall request the Department conclude the matter by
court.
44th article - Final judgments
First Judgment of the Grand Chamber shall be final.
Second Judgment Department shall be final.
a when the parties declare that they will not wish
the matter will be referred to the Department, or
b. three months from the date of the judgment, if not
requested that the matter be referred to the Grand Chamber,
or
c. when a committee of faculty rejects request for referral pursuant to 43rd Article.
3rd The final judgment shall be published.
45th article - Reasoning judgments and decisions
First Substantiate the judgments and decisions that describe the technology or appeals
bad.
Second If the judges do not agree on the judgment in whole or in part, any judge shall be entitled to submit a dissenting opinion.
46th article - Binding effect of judgments and enforcement of
First The Contracting Parties undertake to abide by the final judgment of the Court
in any case to which they are parties.
Second The final judgment of the Court shall be obtained Ministers
who oversees its execution.
47th article - Advisory Opinion
First The Court may, if the Council wishes to present
advisory opinions on legal issues relating to the interpretation of the Convention and Protocol thereto.
Second No one shall be in such opinions discuss any aspect of
content or scope of the rights or freedoms, is discussed
in the first section of the Agreement and any attachments thereto, or
but about other issues that the Court or the Committee of Ministers
would have to decide on an extension of the appeal is
might be held in accordance with the contract.
3rd That a decision of the Council of Ministers to request the opinion
Court's agenda requires a majority vote of members
they are entitled to sit on the committee.
48th article - Advisory jurisdiction of the Court
The Court shall decide whether a request for an advisory opinion is delivered Ministers
is within his scope as defined in the 47th Article.
49th article - Reasoning advisory opinion
First Opinion of the Court shall be justified.
Second Now, the opinion should be wholly or partly unanimous, and each
judge the right to present a dissenting opinion.
3rd Opinion of the Court shall be submitted to the Council of Ministers.


50th article - Cost of Court
Europe covers the costs of the Court.
51st article - Privileges and immunities of judges
Judges must work with enjoy the privileges and immunities
in 40th Article. Statute of the Council of Europe and in the agreements concluded
thereunder.
III. Chapter
8.9
- Miscellaneous Provisions
52nd Article
1
- Feedback Secretary
Parties are obliged, when the Secretary General, requesting
so, to clarify how the law ensures the effective enforcement of the provisions of this Agreement.
53rd Article
1
- Protection of existing human rights
Nothing in this Agreement shall be construed as limiting or derogating
some of the human rights and fundamental freedoms which may be ensured under the laws of
Parties or other agreement to which it is a party.
54th Article
1
- Empowered Ministers
Nothing in this Convention shall prejudice the powers of Ministers is
the Statute of the Council of Europe.
55th Article
1
- Exclusion of other means to resolve disputes
The Parties agree that they will not, unless otherwise
specifically agreed, taking advantage of contracts, covenants or declarations in force
between them to submit a petition, a dispute concerning the interpretation or application of this Convention to a means of settlement other than those provided for.
56th Article
10
- Territorial scope
First
11
Any State may, when ratifying or
at any time thereafter, declare by notification addressed to the Secretary General that this Convention shall, however,
subject under. 4th paragraph. this Article shall apply to all or
any of the territories it occupies on the world stage.
Second The Agreement shall apply to the territory or territories that have been identified
in the notification after 30 days from the notification
Secretary General of the Council of Europe
3rd Provisions of this Convention shall be applied in such regions
with due regard, however, to every place.
4th
2
Any State which has made a declaration in accordance with paragraph 1
Point. this article may at any time thereafter declare
of one or more regions of which the declaration applies,
it agrees that the Court is competent to receive complaints
from individuals, organizations or groups of individuals, under. 34th
Article. Convention.
57th Article
1
- Reservations
First Any State may, when signing this Convention or when depositing its instrument of ratification with reservations about some
provisions of the Convention to the extent that the applicable legislation
its territory is not in conformity with the provision. Disclaimers
general character shall not be permitted under this article.
Second Any reservation made under this article shall contain a brief
statement of the law concerned.
58th Article
1
- Termination
First Parties shall only be entitled to terminate the Agreement-the past five years since he became a member of his
with six months' notice contained in a notification addressed to the Secretary General of the Council of Europe, who shall inform the
other High Contracting Parties.
Second Such termination shall not relieve the Parties from their obligations under the Convention in terms of offense going
any non-compliance with these obligations, he may have committed
before the dismissal took effect.
3rd Each Party that goes from Europe, the end
Member of the Convention under the same conditions.
4th
12
This Agreement may be terminated in accordance with the provisions of the paragraph above regarding any territory described
been over to extend under. 56th Article.
59th Article
13
- Signature and ratification
First Parties of Europe should be able to sign this agreement.
It shall be ratified. The instruments of ratification shall be deposited with the Secretary General of Europe.
Second This Agreement shall enter into force when ten States have deposited their instruments of ratification.
3rd In respect of any State which has signed the Convention
and ratifying it after this, he shall take effect on the day that
ratification instrument is deposited.
4th Secretary General of the Council of Europe shall notify all parties
Europe of the entry into force of the Convention, the names of the States
have ratified it and the deposit of all instruments of ratification which later
may receive.


Mannréttindasáttmáli Evrópu (í heild):


Samningur um verndun mannréttinda og mannfrelsis (Mannréttindasáttmáli Evrópu)
með breytingum sbr. samningsviðauka nr. 11


Róm, 4. nóvember 1950.


http://vefir.nams.is/kompas/pdf_klippt/vidaukar/8.pdf


Texta samningsins hefur verið breytt samkvæmt samningsviðauka nr. 3 (ETS nr. 45), sem öðlaðist gildi 21. september 1970, samningsviðauka nr. 5 (ETS nr. 55), sem
öðlaðist gildi 20. desember 1971, og samningsviðauka nr. 8 (ETS nr. 118), sem öðlaðist gildi 1. janúar 1990, og innihélt einnig texta samningsviðauka nr. 2 (ETS
nr. 44) sem, samkvæmt 3. mgr. 5. gr., hafði verið hluti af samningnum síðan hann öðlaðist gildi 21. september 1970. Samningsviðauki nr. 11 (ETS nr. 155) kemur
í stað allra ákvæða sem breytt hefur verið eða bætt við í þessum samningsviðaukum frá og með gildistökudegi hans 1. nóvember 1998. Frá og með þeim degi var
samningsviðauki nr. 9 (ETS nr. 140), sem öðlaðist gildi 1. október 1994, afnuminn og samningsviðauki nr. 10 (ETS nr. 146) þjónaði ekki lengur tilgangi sínum. Árið
2004 var samningsviðauki nr. 14, um endurbætur á eftirlitskerfi samningsins, samþykktur en hann hefur enn ekki öðlast gildi.


Ríkisstjórnir þær, sem undirritað hafa samning þennan og aðilar eru að
Evrópuráðinu
hafa í huga hina almennu mannréttindayfirlýsingu, sem allsherjarþing
Sameinuðu þjóðanna samþykkti hinn 10. desember 1948;
hafa í huga, að yfirlýsing þessi hefur það markmið að tryggja almenna
og raunhæfa viðurkenningu og vernd þeirra réttinda, sem þar er
lýst;
hafa í huga, að markmið Evrópuráðs er að koma á nánari einingu
aðildarríkjanna og að ein af leiðunum að því marki er sú, að mannréttindi og mannfrelsi séu í heiðri höfð og efld;
lýsa á ný eindreginni trú sinni á það mannfrelsi, sem er undirstaða
réttlætis og friðar í heiminum og best er tryggt, annars vegar með
virku, lýðræðislegu stjórnarfari og, hins vegar, almennum skilningi og
varðveislu þeirra mannréttinda, sem eru grundvöllur frelsisins;
eru staðráðnar í því að stíga fyrstu skrefin að því marki að tryggja
sameiginlega nokkur þeirra réttinda, sem greind eru í hinni almennu
mannréttindayfirlýsingu, enda eru þær stjórnir Evrópuríkja, sem
sama sinnis eru og eiga sameiginlega arfleifð stjórnmálahefða, hugsjóna, frelsis og réttarríkis;
hafa orðið ásáttar um það sem hér fer á eftir:


1. grein
1
– Skylda til að virða mannréttindi
Samningsaðilar skulu tryggja hverjum þeim, sem innan yfirráðasvæðis þeirra
dvelst, réttindi þau og frelsi sem skilgreind eru í 1. kafla þessa samnings.
I. kafli
1
– Réttindi og frelsi
2. grein
1
– Réttur til lífs
1. Réttur hvers manns til lífs skal verndaður með lögum. Engan
mann skal af ásettu ráði svipta lífi, nema sök sé sönnuð og fullnægja skuli refsidómi á hendur honum fyrir glæp sem dauðarefsingu varðar að lögum.
2. Þótt mannsbani hljótist af valdbeitingu skal það ekki talið brjóta
í bága við þessa grein ef valdbeitingin er ekki meiri en ýtrasta
nauðsyn krefur:
a til að verja menn gegn ólögmætu ofbeldi;
b til að framkvæma lögmæta handtöku eða til að koma
í veg fyrir flótta manns sem er í lögmætri gæslu;
c vegna löglegra aðgerða sem miða að því að bæla niður
uppþot eða uppreisn.
3. grein
2
– Bann við pyndingum
Enginn maður skal sæta pyndingum eða ómannlegri eða vanvirðandi meðferð
eða refsingu.
4. grein
1
– Bann við þrældómi og nauðungarvinnu
1. Engum manni skal haldið í þrældómi eða þrælkun.
2. Eigi skal þess krafist af nokkrum manni að hann vinni þvingunar-
eða nauðungarvinnu.
3. Þvingunar- eða nauðungarvinna í merkingu þessarar greinar
skal eigi taka til:


a. vinnu sem krafist er í samræmi við almennar reglur
um tilhögun gæslu sem kveðið er á um í 5. gr. samnings þessa eða meðan á skilyrtri lausn úr slíkri gæslu
stendur;
b. herþjónustu eða þjónustu sem krafist er í hennar stað
af mönnum sem synja herþjónustu samvisku sinnar
vegna og búa við lög sem heimila slíka synjun;
c. þjónustu vegna hættu- eða neyðarástands sem ógnar
lífi eða velferð almennings;
d. vinnu eða þjónustu sem er þáttur í venjulegum borgaraskyldum.
5. grein
1
– Réttur til frelsis og mannhelgi
1. Allir menn eiga rétt til frelsis og mannhelgi. Engan mann skal
svipta frelsi nema í eftirfarandi tilvikum og þá í samræmi við þá
málsmeðferð sem segir í lögum. Tilvikin eru:
a. lögleg gæsla manns sem dæmdur hefur verið sekur af
þar til bærum dómstóli;
b. lögleg handtaka eða gæsla manns fyrir að óhlýðnast
lögmætri skipun dómstóls eða til að tryggja efndir lögmætrar skyldu;
c. lögleg handtaka eða gæsla manns sem efnt er til í því
skyni að færa hann fyrir réttan handhafa opinbers valds,
enda hvíli á honum rökstuddur grunur um afbrot eða
með rökum sé talið nauðsynlegt að koma í veg fyrir að
hann fremji afbrot eða komist undan að svo búnu;
d. gæsla ósjálfráða manns samkvæmt löglegum úrskurði
vegna eftirlits með uppeldi hans eða lögmætrar gæslu
í því skyni að færa hann fyrir réttan handhafa opinbers
valds;
e. lögleg gæsla manns til að koma í veg fyrir að smitandi
sjúkdómur breiðist út eða manns sem er andlega vanheill, áfengissjúklingur, eiturlyfjasjúklingur eða umrenningur;
f. lögleg handtaka eða gæsla manns til að koma í veg
fyrir að hann komist ólöglega inn í land eða gæsla
manns sem vísa á úr landi eða framselja.
2. Hver sá maður, sem tekinn er höndum, skal án tafar fá vitneskju,
á máli sem hann skilur, um ástæðurnar fyrir handtökunni og um
sakir þær sem hann er borinn.
3. Hvern þann mann, sem tekinn er höndum eða settur í varðhald
skv. c-lið 1. tölul. þessarar greinar, skal án tafar færa fyrir dómara
eða annan embættismann sem að lögum hefur heimild til að fara
með dómsvald, og skal hann eiga kröfu til að mál hans verði tekið
fyrir í dómi innan hæfilegs tíma eða hann verði látinn laus þar til
dómsmeðferð hefst. Gera má það að skilyrði fyrir lausn manns
úr gæslu að trygging sé sett fyrir því að hann komi fyrir dóm.
4. Hverjum þeim sem handtekinn er eða settur í gæslu skal rétt að bera lögmæti frelsisskerðingarinnar undir dómstól er úrskurði um hana með skjótum hætti og fyrirskipi að hann skuli
látinn laus ef ólögmæt reynist.
5. Hver sá sem tekinn hefur verið höndum eða settur í gæslu
gagnstætt ákvæðum þessarar greinar skal eiga bótarétt sem
unnt sé að koma fram.
6. grein
3
– Réttur til réttlátrar málsmeðferðar fyrir dómi
1. Þegar kveða skal á um réttindi og skyldur manns að einkamálarétti
eða um sök, sem hann er borinn um refsivert brot, skal hann eiga
rétt til réttlátrar og opinberrar málsmeðferðar innan hæfilegs tíma
fyrir sjálfstæðum og óvilhöllum dómstóli. Sé skipan hans ákveðin
með lögum. Dóm skal kveða upp í heyranda hljóði, en banna má
fréttamönnum og almenningi aðgang að réttarhöldunum að öllu
eða nokkru af siðgæðisástæðum eða með tilliti til allsherjarreglu
eða þjóðaröryggis í lýðfrjálsu landi eða vegna hagsmuna ungmenna
eða verndar einkalífs málsaðila eða, að svo miklu leyti sem dómstóllinn telur brýna nauðsyn bera til, í sérstökum tilvikum þar sem
opinber frásögn mundi torvelda framgang réttvísinnar.
2. Hver sá sem borinn er sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus uns sekt hans er sönnuð að lögum.
3. Hver sá sem borinn er sökum um refsiverða háttsemi skal eigi
njóta minni réttar en hér greinir:
a. Hann fái án tafar, á máli sem hann skilur, vitneskju í
smáatriðum um eðli og orsök þeirrar ákæru sem hann
sætir.
b. Hann fái nægan tíma og aðstöðu til að undirbúa vörn
sína.
c. Hann fái að halda uppi vörnum sjálfur eða með að-
stoð verjanda að eigin vali. Hafi hann ekki nóg fé til
að greiða lögfræðiaðstoð skal hann fá hana ókeypis
ef það er nauðsynlegt vegna réttvísinnar.
d. Hann fái að spyrja eða láta spyrja vitni sem leidd eru
gegn honum. Séð skal um að vitni, sem bera honum
í vil, komi fyrir dóm og séu spurð á sama hátt og þau
vitni sem leidd eru gegn honum.
e. Hann fái ókeypis aðstoð túlks ef hann skilur hvorki né
talar mál það sem notað er fyrir dómi.
7. grein
4
– Engin refsing án laga
1. Engan skal telja sekan um afbrot hafi verknaður sá eða aðgerðaleysi, sem hann er borinn, eigi varðað refsingu að landslögum
eða þjóðarétti þá framin voru. Eigi má heldur dæma mann til
þyngri refsingar en lög leyfðu þegar afbrotið var framið.
2. Ákvæði þessarar greinar skulu eigi torvelda réttarhöld yfir
nokkrum manni eða refsingu hans fyrir hvern þann verknað
eða aðgerðaleysi, refsiverð samkvæmt almennum ákvæðum
laga, viðurkenndum af siðmenntuðum þjóðum þá framin voru.
8. grein
1
– Friðhelgi einkalífs og fjölskyldu
1. Sérhver maður á rétt til friðhelgi einkalífs síns, fjölskyldu, heimilis
og bréfaskipta.
2. Opinber stjórnvöld skulu eigi ganga á rétt þennan nema samkvæmt því sem lög mæla fyrir um og nauðsyn ber til í lýðræðislegu þjóðfélagi vegna þjóðaröryggis, almannaheilla eða efnalegrar farsældar þjóðarinnar, til þess að firra glundroða eða
glæpum, til verndar heilsu manna eða siðgæði eða réttindum
og frelsi annarra.


9. grein
1
– Hugsana-, samvisku- og trúfrelsi
1. Sérhver maður á rétt á að vera frjáls hugsana sinna, samvisku
og trúar. Í þessu felst frelsi manna til að breyta um trú eða
sannfæringu svo og til að rækja trú sína eða sannfæringu, hvort
heldur einslega eða í samfélagi með öðrum, opinberlega eða
á einkavettvangi, með guðsþjónustu, boðun, breytni og helgihaldi.
2. Frelsi manna til að rækja trú sína eða sannfæringu skal einungis
háð þeim takmörkunum, sem lög mæla fyrir um og nauðsyn
ber til í lýðræðislegu þjóðfélagi vegna almannaheilla, til verndar
allsherjarreglu, heilsu manna eða siðgæði eða rétti og frelsi.
10. grein
1
– Tjáningarfrelsi
1. Hver maður á rétt til tjáningarfrelsis. Sá réttur skal einnig ná yfir
frelsi til að hafa skoðanir, taka við og skila áfram upplýsingum og
hugmyndum heima og erlendis án afskipta stjórnvalda. Ákvæði
þessarar greinar skulu eigi hindra ríki í að gera útvarps-, sjónvarps- og kvikmyndafyrirtækjum að starfa aðeins samkvæmt
sérstöku leyfi.
2. Þar sem af réttindum þessum leiðir skyldur og ábyrgð er heimilt að þau séu háð þeim formsreglum, skilyrðum, takmörkunum
eða viðurlögum sem lög mæla fyrir um og nauðsyn ber til í lýð-
ræðislegu þjóðfélagi vegna þjóðaröryggis, landvarna eða almannaheilla, til þess að firra glundroða eða glæpum, til verndar heilsu
eða siðgæði manna, mannorði eða réttindum og til þess að koma
í veg fyrir uppljóstran trúnaðarmála eða til þess að tryggja vald og
óhlutdrægni dómstóla.
11. grein
5
– Funda- og félagafrelsi
1. Rétt skal mönnum að koma saman með friðsömum hætti og
mynda félög með öðrum, þar á meðal að stofna og ganga í stéttarfélög til verndar hagsmunum sínum.
2. Eigi skal réttur þessi háður öðrum takmörkunum en þeim sem
lög mæla fyrir um og nauðsyn ber til í lýðræðislegu þjóðfélagi
vegna þjóðaröryggis eða almannaheilla, til þess að firra glundroða eða glæpum, til verndar heilsu eða siðgæði manna eða réttindum og frelsi. Ákvæði þessarar greinar skulu eigi vera því til
fyrirstöðu að löglegar takmarkanir séu settar við því að liðsmenn
hers og lögreglu eða stjórnarstarfsmenn beiti þessum rétti.
12. grein
1
– Réttur til að stofna til hjúskapar
Karlar og konur á hjúskaparaldri hafa rétt á að ganga í hjónaband og stofna
fjölskyldu í samræmi við landslög um þessi réttindi.
13. grein
1
– Réttur til raunhæfs úrræðis til að leita réttar síns
Sérhver sá sem á er brotinn sá réttur eða það frelsi hans skert, sem lýst er í
samningi þessum, skal eiga raunhæfa leið til að ná rétti sínum fyrir opinberu
stjórnvaldi, og gildir einu þótt brotið hafi framið opinberir embættismenn.
14. grein
1
– Bann við mismunun
Réttindi þau og frelsi, sem lýst er í samningi þessum, skulu tryggð án nokkurs
manngreinarálits, svo sem vegna kynferðis, kynþáttar, litarháttar, tungu, trúarbragða, stjórnmála eða annarra skoðana, þjóðernis eða þjóðfélagsstöðu, tengsla
við þjóðernisminnihluta, eigna, uppruna eða annarrar stöðu.
15. grein
1
– Skerðing réttinda á hættutímum
1. Á tímum styrjaldar eða annars almenns neyðarástands, sem
ógnar tilveru þjóðarinnar, getur samningsaðili tekið til ráðstafana
sem víkja frá skyldum hans samkvæmt samningi þessum að því
marki sem ýtrasta nauðsyn krefur til þess að firra áföllum, enda séu slíkar ráðstafanir eigi í ósamræmi við aðrar skyldur hans að
þjóðarétti.
2. Ákvæði þetta skal þó í engu rýra gildi 2. gr., nema þegar mannslát verða vegna löglegra hernaðaraðgerða, né heldur gildi 3. gr.,
4. gr. (1. mgr.) og 7. gr.
3. Hver sá samningsaðili, sem neytir þessa réttar til undansláttar,
skal láta aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs í té fulla vitneskju
um þær ráðstafanir sem tekið hefur verið til svo og ástæður
þeirra. Einnig skal hann tilkynna aðalframkvæmdastjóra
Evrópuráðs um það þegar beitingu slíkra ráðstafana linnir og
ákvæðum samningsins er á ný framfylgt að fullu.
16. grein
1
– Skorður við stjórnmálaumsvifum útlendinga
Ekkert ákvæði í 10., 11. og 14. gr. skal talið geta hindrað samningsaðila í að
setja skorður við stjórnmálaumsvifum útlendinga.
17. grein
6
– Bann við misnotkun réttinda
Ekkert ákvæði í samningi þessum skal túlka þannig að í felist hinn minnsti
réttur til handa ríki, samtökum eða einstaklingum til að takast á hendur eða
aðhafast nokkuð það sem miðar að því að eyða réttindum þeim einhverjum
og frelsi, sem þar er lýst, eða að því að takmarka þau umfram það sem
samningurinn kveður á um.
18. grein
1
– Takmörkun á skerðingu réttinda
Takmarkanir þær á téðum réttindum og frelsi sem heimilaðar eru í samningi
þessum skulu eigi við hafðar í nokkru öðru skyni en fyrir er um mælt.
II. kafli
7
– Mannréttindadómstóll Evrópu
19. grein – Stofnun dómstólsins
Til að tryggja það að staðið sé við skuldbindingar þær sem aðilar samnings
þessa og samningsviðauka við hann hafa tekist á hendur skal setja á stofn
Mannréttindadómstól Evrópu sem hér á eftir verður kallaður dómstóllinn.
Hann skal starfa samfellt.
20. grein – Fjöldi dómara
Dómstóllinn skal skipaður jafnmörgum dómurum og samningsaðilarnir eru.
21. grein – Hæfisskilyrði
1. Dómararnir skulu vera menn grandvarir, og verða þeir annað-
hvort að fullnægja kröfum um hæfi til að gegna æðri dómarastörfum eða vera lögvísir svo orð fari af.
2. Dómararnir skulu skipa sæti sitt sem einstaklingar.
3. Meðan kjörtímabil þeirra varir skulu dómararnir ekki taka þátt
í neinni starfsemi sem er ósamrýmanleg sjálfstæði þeirra, hlutleysi eða kröfum sem gerðar eru til fulls dómarastarfs. Dómstóllinn skal skera úr um öll vafaatriði varðandi framkvæmd
þessarar málsgreinar.
22. grein – Kosning dómara
1. Dómararnir skulu kjörnir af þinginu, af hálfu sérhvers samningsaðila, með meiri hluta greiddra atkvæða af lista með þremur
mönnum sem samningsaðili tilnefnir.
2. Sami háttur skal hafður á til að fylla tölu dómara við tilkomu nýs
samningsaðila eða þegar sæti losnar í dómstólnum.
23. grein – Kjörtímabil
1. Dómararnir skulu kosnir til sex ára í senn. Þá má endurkjósa.
Kjörtímabili helmings þeirra dómara, sem kosnir eru í fyrstu
kosningu, skal þó lokið að þremur árum liðnum.


2. Kjörtímabili helmings þeirra dómara, sem kosnir eru í fyrstu
kosningu, skal þó lokið að þremur árum liðnum.
3. Til að tryggja það, svo sem fært er, að skipt verði um helming
dómara þriðja hvert ár er þinginu heimilt að ákveða, áður en
til síðari kosninga er gengið, að kjör eins eða fleiri dómara, er
kjósa skal, skuli gilda til annars tíma en sex ára, þó eigi lengur
en til níu ára né skemur en til þriggja.
4. Þegar um starfstíma fleiri en eins dómara er að ræða og þingið
beitir ákvæðum næstu málsgreinar á undan skal starfstími
hvers ákvarðaður með hlutkesti er aðalframkvæmdarstjóri
Evrópuráðsins annast þegar að kosningu lokinni.
5. Dómari, sem kjörinn hefur verið í stað annars er eigi hafði
lokið kjörtímabili sínu, skal eiga sæti í dómstólnum út það kjörtímabil.
6. Kjörtímabil dómara rennur út þegar þeir verða 70 ára.
7. Dómarar skulu halda sæti sínu þar til aðrir koma í þeirra stað.
Þeir skulu samt halda áfram að starfa að þeim málum sem þeir
voru teknir við.
24. grein – Brottvikning
Því aðeins verður dómara vikið úr starfi að hinir dómararnir ákveði með
tveggja þriðju meirihluta að hann fullnægi ekki lengur þeim skilyrðum sem
krafist er.
25. grein – Skrifstofa og löglærðir aðstoðarmenn
Dómstóllinn skal hafa skrifstofu og skal hlutverk hennar og skipulag ákveðið
í starfsreglum dómstólsins. Dómstólnum til aðstoðar skulu vera löglærðir
aðstoðarmenn.
26. grein – Fullskipaður dómstóll
Fullskipaður dómstóll skal
1. kjósa forseta sinn og einn eða tvo varaforseta til þriggja ára; þá
má endurkjósa;
2. skipa deildir til ákveðins tíma;
3. kjósa forseta deilda dómstólsins; þá má endurkjósa;
4. samþykkja starfsreglur dómstólsins; og
5. kjósa ritara og einn eða fleiri aðstoðarritara.
27. grein – Nefndir, deildir og yfirdeild
1. Til að fara með mál sem lögð eru fyrir dómstólinn skal hann
starfa í nefndum sem þrír dómarar skipa, í deildum sem sjö
dómarar skipa og yfirdeild sem sautján dómarar skipa. Deildir
dómstólsins skipa nefndir til ákveðins tíma.
2. Sjálfskipaður í deildina og yfirdeildina er dómari sá sem kjörinn
er af hálfu þess ríkis sem er málsaðili. Fyrirfinnist enginn slíkur
eða geti hann ekki tekið þátt í meðferð málsins tilnefnir aðildarríkið dómara.
3. Yfirdeildina skulu einnig skipa forseti og varaforsetar dómstólsins, forsetar deilda og aðrir dómarar sem valdir eru samkvæmt
starfsreglum dómstólsins. Þegar máli er vísað til yfirdeildarinnar í samræmi við ákvæði 43. gr. skal enginn þeirra dómara
sem sæti áttu í þeirri deild sem kvað upp dóm í málinu eiga
sæti í yfirdeildinni, að undanskildum þó forseta deildarinnar og
dómara þeim sem sæti átti af hálfu þess ríkis sem er málsaðili.
28. grein – Yfirlýsingar nefnda um að kæra sé ótæk
Með samhljóða atkvæðum er nefnd heimilt að lýsa ótæka eða fella af málaskrá
sinni kæru einstaklings sem borin er fram samkvæmt 34. gr. þegar unnt er að
taka slíka ákvörðun án frekari könnunar. Ákvörðunin skal vera endanleg.


29. grein – Ákvarðanir deilda um að kæra sé tæk og um efnishlið hennar
1. Sé ekki tekin ákvörðun í samræmi við 28. gr. skal deild kveða á
um hvort kæra sem borin er fram af einstaklingi samkvæmt 34.
gr. sé tæk og um efnishlið hennar.
2. Deild skal kveða á um hvort milliríkjakærur samkvæmt 33. gr.
séu tækar og um efnishlið þeirra.
3. Ákvörðun um hvort kæra sé tæk skal tekin sérstaklega nema
dómstóllinn, í undantekningartilvikum, ákveði að annar háttur
skuli hafður á.
30. grein – Eftirgjöf lögsögu til yfirdeildarinnar
Ef mál sem deild hefur til meðferðar gefur tilefni til alvarlegs vafa um túlkun á
samningnum eða samningsviðaukum við hann eða þegar ályktun um vafamál
fyrir deildinni gæti leitt til niðurstöðu sem væri í ósamræmi við fyrri dóm
dómstólsins, þá er deildinni heimilt hvenær sem er fyrir dómsuppkvaðningu
að eftirláta yfirdeildinni lögsögu í málinu, nema því aðeins að málsaðili mótmæli.
31. grein – Hlutverk yfirdeildarinnar
Yfirdeildin skal
1. úrskurða um kærur sem bornar eru fram samkvæmt 33. gr. eða
34. gr. þegar deild hefur eftirlátið lögsögu samkvæmt 30. gr. eða
þegar máli hefur verið vísað til hennar samkvæmt 43. gr.; og
2. fjalla um beiðnir um ráðgefandi álit sem bornar eru fram samkvæmt 47. gr.
32. grein – Lögsaga dómstólsins
1. Lögsaga dómstólsins skal ná til allra málefna varðandi túlkun
og framkvæmd samningsins og samningsviðauka við hann, sem
vísað er til hans í samræmi við 33., 34. og 47 gr.
2. Ef ágreiningur verður um lögsögu dómstólsins sker hann úr.
33. grein – Milliríkjamál
Sérhverjum samningsaðila er heimilt að vísa til dómstólsins meintu broti
annars samningsaðila á ákvæðum samningsins og samningsviðauka við hann.
34. grein – Kærur einstaklinga
Dómstólnum er heimilt að taka við kærum frá hvaða einstaklingi sem er,
samtökum eða hópi einstaklinga sem halda því fram að samningsaðili hafi
brotið á þeim réttindi þau sem lýst er í samningnum og samningsviðaukum
við hann. Samningsaðilar skuldbinda sig til að hindra ekki á nokkurn hátt
raunhæfa beitingu þessa réttar.
35. grein – Skilyrði þess að mál sé tækt
1. Dómstóllinn getur því aðeins tekið mál til meðferðar að leitað
hafi verið til hlítar leiðréttingar í heimalandinu, samkvæmt almennt viðurkenndum reglum þjóðaréttar og innan 6 mánaða
frá því að fullnaðarákvörðun var þar tekin.
2. Dómstóllinn skal eigi taka til meðferðar kæru einstaklings sem
lögð er fyrir hann samkvæmt 34. gr. ef hún er
a frá ónafngreindum aðila, eða
b efnislega sú sama og mál sem þegar hefur verið rannsakað af dómstólnum eða hefur verið lagt fyrir til
rannsóknar eða úrskurðar á alþjóðavettvangi og felur
ekki í sér neinar nýjar upplýsingar sem máli skipta.
3. Dómstóllinn skal lýsa ótæka hverja þá kæru einstaklings sem
borin er fram samkvæmt 34. gr. sem hann telur ósamrýmanlega ákvæðum samningsins, augljóslega illa grundaða eða fela í
sér misnotkun á kæruréttinum.
4. Dómstóllinn skal vísa frá hverri þeirri kæru sem hann telur ótæka samkvæmt þessari grein. Honum er heimilt að gera það
á hvaða stigi málflutningsins sem er.
36. grein – Málsaðild þriðja aðila
1. Nú er ríkisborgari samningsaðila kærandi og hefur samningsaðili þá rétt til að bera fram skriflegar athugasemdir og taka þátt í
munnlegum málflutningi í öllum málum fyrir deild og yfirdeildinni.
2. Í því skyni að tryggja rétta dómsniðurstöðu er forseta dómstólsins heimilt að bjóða sérhverjum samningsaðila sem ekki er
aðili að málaferlunum eða manni sem málið varðar og ekki er
kærandi að leggja fram skriflegar athugasemdir eða taka þátt í
munnlegum málflutningi.
37. grein – Kærur felldar niður
1. Dómstóllinn getur ákveðið á hvaða stigi málsmeðferðar sem
er að fella kæru af málaskrá sinni þegar aðstæður gefa tilefni
til að ætla að:
a. kærandi hyggist ekki fylgja kæru sinni eftir, eða
b. málinu hafi verið ráðið til lykta, eða
c. af einhverri annarri ástæðu sem dómstóllinn sannreynir, sé ekki lengur réttlætanlegt að halda áfram
að fjalla um kæruna. Dómstóllinn skal þó halda áfram
rannsókn kærunnar ef nauðsynlegt er til þess að mannréttindi þau sem skýrgreind eru samningi þessum eða
samningsviðaukum við hann séu virt.
2. Dómstóllinn getur ákveðið að taka kæru að nýju á málaskrá
sína ef hann telur að aðstæður réttlæti það.
38. grein – Rannsókn máls og sáttaumleitanir
1. Ef dómstóllinn lýsir kæru tæka skal hann
a. framkvæma athugun á málinu með fulltrúum málsaðila
og ef þörf krefur framkvæma rannsókn sem þeim
ríkjum sem hlut eiga að máli er þá skylt að greiða fyrir
í hvívetna;
b. vera málsaðilum til reiðu við að ná sáttum í málinu
enda sé við þær að fullu gætt þeirra mannréttinda sem
skilgreind eru í samningnum og samningsviðaukum við
hann.
2. Það sem fram fer samkvæmt b. lið 1. mgr. skal vera trúnaðarmál.
39. grein – Sáttagerð
Ef sættir takast skal dómstólinn fella málið af málaskrá sinni með ákvörðun
sem skal vera stutt greinargerð um málsatvik og þá lausn sem náðist.
40. grein – Opinber málsmeðferð og aðgangur að málsgögnum
1. Málsmeðferð skal vera opinber nema dómstóllinn ákveði annað
í sérstökum tilvikum.
2. Skjöl í vörslu ritara skulu vera aðgengileg almenningi nema
forseti dómstólsins ákveði annað.
41. grein – Sanngjarnar bætur
Dómstóllinn skal ef nauðsyn krefur veita sanngjarnar bætur til þess aðila sem
orðið hefur fyrir tjóni ef hann kemst að þeirri niðurstöðu að um brot á samningnum eða samningsviðaukum við hann hafi verið að ræða og ef löggjöf
viðkomandi samningsaðila heimilar aðeins að veittar séu bætur að hluta.
42. grein – Dómar uppkveðnir í deildum
Dómar uppkveðnir í deildum skulu vera endanlegir í samræmi við ákvæði
2. mgr. 44. gr.


43. grein – Vísun máls til yfirdeildar
1. Sérhverjum málsaðila er heimilt þegar um óvenjuleg mál er að
ræða að óska eftir því innan þriggja mánaða frá dagsetningu
dóms deildar að málinu sé vísað til yfirdeildarinnar.
2. Nefnd fimm dómara yfirdeildarinnar skal verða við beiðninni
ef málið vekur alvarlega spurningu varðandi túlkun eða framkvæmd á samningnum og samningsviðaukum við hann eða
alvarlegt deiluefni sem er almennt mikilvægt.
3. Samþykki nefndin beiðnina skal yfirdeildin ljúka málinu með
dómi.
44. grein – Endanlegir dómar
1. Dómur yfirdeildarinnar skal vera endanlegur.
2. Dómur deildar skal vera endanlegur.
a þegar málsaðilar lýsa yfir að þeir muni ekki óska þess
að málinu verði vísað til yfirdeildarinnar, eða
b. þrem mánuðum frá dagsetningu dómsins ef ekki hefur
verið óskað eftir að málinu sé vísað til yfirdeildarinnar,
eða
c. þegar nefnd yfirdeildarinnar vísar frá beiðni um málskot samkvæmt 43. gr.
3. Endanlegur dómur skal birtur.
45. grein – Rökstuðningur dóma og ákvarðana
1. Rökstyðja skal dóma og ákvarðanir sem lýsa kærur tækar eða
ótækar.
2. Ef dómarar verða ekki sammála um dóm sinn að öllu eða einhverju leyti skal hver dómari hafa rétt til að skila séráliti.
46. grein – Bindandi áhrif dóma og fullnusta þeirra
1. Samningsaðilar heita því að hlíta endanlegum dómi dómstólsins
í hverju því máli sem þeir eru aðilar að.
2. Endanlegur dómur dómstólsins skal fenginn ráðherranefndinni
sem hefur umsjón með fullnustu hans.
47. grein – Ráðgefandi álit
1. Dómstólnum er heimilt ef ráðherranefndin æskir að láta uppi
ráðgefandi álit um lögfræðileg atriði er varða túlkun samningsins og samningsviðauka við hann.
2. Eigi má í slíkum álitsgerðum fjalla um nokkurt atriði er varðar
efni eða umfang réttinda þeirra eða mannfrelsis, er fjallað er
um í 1. kafla samningsins og samningsviðaukum við hann, né
heldur um önnur atriði sem dómstóllinn eða ráðherranefndin
kynni að þurfa að taka afstöðu til í framhaldi af málskotum er
efnt kynni að verða til í samræmi við samninginn.
3. Til þess að ákvörðun ráðherranefndarinnar um að æskja álits
dómstólsins nái fram að ganga þarf meirihluta atkvæða fulltrúa
þeirra er rétt eiga til setu í nefndinni.
48. grein – Ráðgefandi lögsaga dómstólsins
Dómstóllinn sker úr um það hvort ósk um álit er ráðherranefndin ber fram
sé innan verksviðs hans eins og það er skilgreint í 47. gr.
49. grein – Rökstuðningur ráðgefandi álits
1. Álit dómstólsins skal vera rökstutt.
2. Nú er álit eigi að öllu eða nokkru leyti einróma, og ber hverjum
dómara þá réttur til að setja fram sérálit.
3. Áliti dómstólsins skal skilað til ráðherranefndarinnar.


50. grein – Kostnaður við dómstólinn
Evrópuráðið skal standa straum af kostnaði við dómstólinn.
51. grein – Sérréttindi og friðhelgi dómara
Dómarar skulu við störf sín njóta þeirra sérréttinda og friðhelgi sem greind
eru í 40. gr. stofnskrár Evrópuráðsins og þeim samningum sem gerðir hafa
verið samkvæmt henni.
III. kafli
8,9
– Ýmis ákvæði
52. grein
1
– Fyrirspurnir aðalframkvæmdastjóra
Samningsaðilum er skylt, þegar aðalframkvæmdastjóri Evrópuráðs óskar
þess, að gera grein fyrir því hvernig landslög þeirra tryggi raunhæfa framkvæmd ákvæða samnings þessa.
53. grein
1
– Verndun núverandi mannréttinda
Ekkert ákvæði í samningi þessum skal túlka þannig að það takmarki eða rýri
nokkur þau mannréttindi og mannfrelsi sem tryggð kunna að vera í löggjöf
aðila samnings þessa eða með öðrum samningi sem hann er aðili að.
54. grein
1
– Vald ráðherranefndarinnar
Ekkert ákvæði samnings þessa skal rýra vald það sem ráðherranefndinni er
fengið í stofnskrá Evrópuráðs.
55. grein
1
– Útilokun annarra úrræða til að leysa úr ágreiningi
Samningsaðilarnir eru ásáttir um að þeir muni ekki, nema um annað sé
sérstaklega samið, notfæra sér samninga, sáttmála eða yfirlýsingar sem í gildi
eru þeirra á milli til að leggja með málskoti ágreining um túlkun og framkvæmd samnings þessa til annars konar úrlausnar en hann mælir fyrir um.
56. grein
10
– Svæðisbundið gildissvið
1.
11
Hvert ríki getur, þegar það fullgildir samning þennan eða
hvenær sem er eftir það, lýst því yfir með tilkynningu til aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs að samningur þessi skuli, þó
með fyrirvara skv. 4. mgr. þessarar greinar, gilda fyrir öll eða
einhver af þeim landsvæðum sem það gegnir fyrir á alþjóðavettvangi.
2. Samningurinn skal gilda fyrir það eða þau landsvæði, sem greind
eru í tilkynningu, að 30 dögum liðnum frá því að tilkynningin berst
aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs
3. Ákvæðum samnings þessa skal þó beitt á slíkum landsvæðum
með fullri hliðsjón af því hversu háttar til á hverjum stað.
4.
2
Hvert það ríki, sem gefið hefur yfirlýsingu í samræmi við 1.
tölul. þessarar greinar, getur hvenær sem er síðar lýst því yfir
vegna eins eða fleiri landsvæða þeirra, sem yfirlýsingin tekur til,
að það fallist á að dómstóllinn sé bær um að taka við kærum
frá einstaklingum, samtökum eða hópum einstaklinga, skv. 34.
gr. samnings þessa.
57. grein
1
– Fyrirvarar
1. Hverju ríki skal heimilt við undirritun samnings þessa eða afhendingu fullgildingarskjals síns að gera fyrirvara um tiltekin
ákvæði samningsins að svo miklu leyti sem gildandi löggjöf á
landsvæði þess er ekki í samræmi við það ákvæði. Fyrirvarar
almenns eðlis skulu óheimilir samkvæmt þessari grein.
2. Sérhverjum fyrirvara samkvæmt þessari grein skal fylgja stutt
greinargerð um þá löggjöf sem um er að ræða.
58. grein
1
– Uppsögn
1. Samningsaðila skal einungis heimilt að segja upp samningi þess- um að liðnum fimm árum frá því að hann gerðist aðili að honum
og með sex mánaða uppsagnarfresti sem greindur sé í tilkynningu til aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs, en hann skal skýra
öðrum samningsaðilum frá uppsögninni.
2. Slík uppsögn skal ekki leysa samningsaðila undan skyldum sínum samkvæmt samningi þessum hvað varðar verknað sem fara
kann í bág við slíkar skuldbindingar og hann kann að hafa framið
áður en uppsögnin tók gildi.
3. Hver sá samningsaðili, sem gengur úr Evrópuráðinu, skal slíta
aðild sinni að samningi þessum með sömu skilmálum.
4.
12
Samningi þessum má segja upp í samræmi við ákvæði töluliðanna hér að ofan hvað varðar hvert það landsvæði sem lýst hefur
verið yfir að hann taki til skv. 56. gr.
59. grein
13
– Undirritun og fullgilding
1. Aðilum Evrópuráðs skal heimilt að undirrita samning þennan.
Hann skal fullgiltur. Fullgildingarskjöl skal afhenda aðalframkvæmdastjóra Evrópuráðs til vörslu.
2. Samningur þessi skal taka gildi þegar tíu ríki hafa afhent fullgildingarskjöl sín.
3. Hvað varðar hvert það ríki, sem undirritað hefur samninginn
og fullgildir hann eftir þetta, skal hann taka gildi daginn sem
fullgildingarskjalið er afhent.
4. Aðalframkvæmdastjóri Evrópuráðs skal tilkynna öllum aðilum
Evrópuráðs um gildistöku samningsins, nöfn þeirra ríkja sem
hafa fullgilt hann og afhendingu allra fullgildingarskjala sem síðar
kunna að berast.


Gjört í Róm hinn 4. nóvember 1950 í einu frumriti á ensku og frönsku,
og skulu báðir textarnir jafngildir. Samninginn ber að geyma í skjalasafni
Evrópuráðsins.
Tilvísanir
1 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
2 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
3 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
4 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
5 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
6 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
7 Nýr kafli 11 í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
8 Nýr kafli 11 í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
9 Greinar í þessum kafla eru endurnúmeraðar í samræmi við ákvæði
bókunar nr. 11 (ETS nr. 155)
10 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155).
11 Texta breytt í samræmi við ákvæði bókunnar nr. 11 (ETS nr. 155)
12 Texta breytt í samræmi við ákvæði bókunnar nr. 11 (ETS nr. 155)
13 Fyrirsögn bætt við í samræmi við ákvæði bókunar nr.11 (ETS nr. 155)

Réttur hvers manns til lífs skal verndaður með lögum. Engan mann skal af ásettu ráði svipta lífi, nema sök sé sönnuð og fullnægja skuli refsidómi á hendur honum fyrir glæp sem dauðarefsingu varðar að lögum. c: vegna löglegra aðgerða sem miða að því að bæla niður uppþot eða uppreisn.

Done at Rome on 4th November 1950 in a single original in English and French,
both texts being equally authentic. Agreement should be kept in the archives
Europe.
References
1 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
2 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
3 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
4 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
5 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
6 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
7 New Chapter 11 in accordance with the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
8 new Chapter 11 in accordance with the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
9 Articles in this section are renumbered in accordance with the provisions of
Protocol no. 11 (ETS no. 155)
10 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155).
11 Text amended in accordance with the provisions of Protocol no. 11 (ETS no. 155)
12 Text amended in accordance with the provisions of Protocol no. 11 (ETS no. 155)
13 Heading added according to the provisions of Protocol nr.11 (ETS no. 155)

's Right to life shall be protected by law. No one shall be deprived of life intentionally, except guilt is proven and should satisfy Judgment against him for a crime penalty is provided by law. c: for legal actions aimed at suppressing a riot or insurrection.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

« Fyrri síða | Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband